Rối loạn giấc ngủ: Cách trị và thông tin cần biết

Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi Bác sĩ CKI BÁC SĨ DOÃN HỒNG PHƯƠNG – Khoa Vật Lý Trị LiệuGiám đốc Chuyên môn Trung tâm Đông Phương Y Pháp – Cố vấn chuyên môn tại Trung tâm Thuốc dân tộc – Nguyễn Thị Định – Hà Nội

Rối loạn giấc ngủ là bệnh lý thuộc tâm thần học xảy ra phổ biến. Bệnh lý này có thể gây mất ngủ, khó ngủ, ngủ nhiều hay phát sinh nhiều vấn đề khác khiến cơ thể mệt mỏi, suy nhược, làm ảnh hưởng đến tâm lý, công việc và các hoạt động sinh hoạt thường ngày. Đồng thời phát sinh nhiều vấn đề về sức khỏe tổng thể. Bệnh xảy ra do nhiều nguyên nhân. Vì thế để quá trình điều trị diễn ra suôn sẻ, bạn nên sớm bệnh viện và tiến hành thăm khám cùng bác sĩ chuyên khoa.

Rối loạn giấc ngủ: Cách trị và thông tin cần biết
Tìm hiểu bệnh rối loạn giấc ngủ, dấu hiệu nhận biết, nguyên nhân và cách khắc phục

Bị mất ngủ suốt 10 năm bà Hoàng Thị Đức 63 tuổi - Hà Nội đã tìm lại giấc ngủ ngon sau 2 tháng sử dụng bài thuốc thảo dược quý [Tham khảo kinh nghiệm để ngủ ngon]

Rối loạn giấc ngủ là gì?

Cần đảm bảo đáp ứng hai yếu tố gồm thời gian ngủ và chất lượng của giấc ngủ để có một giấc ngủ bình thường. Rối loạn giấc ngủ là căn bệnh thể hiện cho hiện tượng cận giấc ngủ khi phát sinh nhiều vấn đề, thay đổi bất thường trong suốt thời gian ngủ của bệnh nhân, điển hình như thường xuyên gặp ác mộng, thời gian ngủ dài hơn so với bình thường hoặc quá ngắn.

Trong trường hợp bị rối loạn giấc ngủ, người bệnh sẽ có dấu hiệu ngủ chập chờn, thường xuyên gặp ác mộng nghiêm trọng đến mức sợ phải đi ngủ hoặc tỉnh giấc rất nhiều lần trong đêm. Ác mộng của bệnh nhân thường liên quan đến nổi buồn, nhiều nguy hiểm tự nhiên khiến người mơ có suy nghĩ tiêu cực, sợ hãi hoặc đau khổ.

Phân loại rối loạn giấc ngủ

Tình trạng rối loạn giấc ngủ được chia thành hai nhóm chính, bao gồm:

  • Nhóm 1: Gồm những vấn đề, hiện tượng bất bình thường phát sinh trong thời gian ngủ.
  • Nhóm 2: Gồm những rối loạn, vấn đề liên qua đến chất lượng giấc ngủ, thời gian ngủ và các thời điểm khác nhau của giấc ngủ.

Các loại rối loạn giấc ngủ và nguyên nhân gây bệnh

Các loại rối loạn giấc ngủ thường xảy ra gồm:

1. Mất ngủ

Mất ngủ là một dạng rối loạn giấc ngủ xảy ra phổ biến. Ngoài ra đây cũng là một than phiền nhưng chủ quan của người mắc vấn đề, bệnh lý về giấc ngủ. Cụ thể: Thời gian ngủ không đủ, chất lượng giấc ngủ không tốt. Điều này đồng nghĩa bệnh nhân cảm thấy mệt mỏi, suy nhược, có cảm giác uể oải, cảm giác buồn ngủ kéo dài, sức khỏe và tinh thần không hồi phục sau khi ngủ dậy.

Tùy thuộc vào từng nguyên nhân cũng như trường hợp cụ thể, dấu hiệu nhận biết tình trạng rối loạn có thể là thức dậy quá sớm, gặp nhiều khó khăn để đi vào giấc ngủ, thức giấc nhiều lần trong đêm hay có cảm giác mệt mỏi và thiếu ngủ hoàn toàn.

Kết quả thống kê cho thấy, có khoảng 10 – 15% bệnh nhân bị mất ngủ trên tổng dân số. Bệnh mất ngủ phát sinh với nhiều dạng khác nhau. Tuy nhiên mất ngủ tạm thời là dạng mất ngủ xảy ra thường xuyên nhất. Nguy cơ mắc bệnh tăng dần theo độ tuổi và giới tính (nguy cơ mất ngủ ở phụ nữ cao gấp đôi so với nam giới).

Mất ngủ tạm thời

Mất ngủ trong thời gian ngắn (một vài tuần) hoặc mất ngủ vài đêm đối với những người có thể trạng bình thường được gọi là mất ngủ tạm thời. Bệnh lý này được xác định là một dạng rối loạn xuất hiện phổ biến nhất (khoảng 30 – 40% dân số).

Mất ngủ tạm thời
Mất ngủ tạm thời là một dạng rối loạn xuất hiện phổ biến nhất

Mất ngủ thứ phát xảy ra do bệnh lý tâm thần hoặc bệnh thực thể

Nguyên nhân là bệnh lý tâm thần: Tình trạng mất ngủ có thể xảy xuất hiện ở tất cả bệnh nhân mắc bệnh rối loạn tâm thần (có khoảng 30 – 60% trường hợp mắc bệnh)

  • Mất ngủ mãn tính: Rối loạn nhân cách, nghiện chất kích thích thường làm tăng nguy cơ phát sinh bệnh mất ngủ mãn tính.
  • Mất ngủ hoàn toàn xuất hiện do phát sinh cơn hưng cảm, trạng thái hoang tưởng, bệnh nhân lú lẫn: Tình trạng này được gọi là rối loạn chu kỳ thức – ngủ, bệnh nhân có tâm lý bất ổn, thường kích động vào ban đêm.
  • Rối loạn trầm cảm: Tình trạng mất ngủ xảy ra vào sáng sớm, điều này có nghĩa bệnh nhân thức dậy vào khoảng 3 – 4 giờ sáng và không thể ngủ lại.
  • Rối loạn lo âu: Người bệnh không thể hoặc gặp khó khăn để đi vào giai đoạn ru ngủ.

Nguyên nhân thực thể: Tình trạng mất ngủ xảy ra do bệnh lý, đặc biệt là những vấn đề, bệnh lý sau:

  • Các bệnh lý về đường tiêu hóa: Trào ngược dạ dày thực quản, loét dạ dày tá tràng.
  • Bệnh về tiết niệu: Tiểu buốt, u tiền liệt tuyến, tiểu rắt…
  • Cơn đau cấp tính và mãn tính: Cơn đau xảy ra do những bệnh lý, vấn đề về viêm khớp thường nghiêm trọng hơn vào ban đêm.
  • Bệnh nội tiết: Bệnh tiểu đường, bệnh cường giáp…
  • Bệnh lý về tim mạch và hệ hô hấp: Bệnh hen suyễn, bệnh viêm phế quản…
  • Các bệnh lý về thần kinh: Bệnh Parkinson, bệnh Alzheimer, bệnh tai biến mạch máu não…

Nguyên nhân do sử dụng thuốc và các chất kích thích

  • Lạm dụng rượu: Việc thường xuyên sử dụng rượu sẽ khiến bạn dễ dàng đi vào trạng thái ru ngủ. Tuy nhiên chất lượng giấc ngủ và thời gian ngủ sâu sẽ suy giảm, trạng thái và tinh thân không hồi phục sau khi thức dậy, ngủ dậy rất sớm và không thể ngủ lại.
  • Sử dụng thuốc điều trị trong thời gian dài: Tình trạng rối loạn giấc ngủ, mất ngủ có thể xảy ra khi bạn sử dụng thuốc Corticoid, thuốc Theophylline, thuốc chống trầm cảm chứa hoạt chất kích thích và các loại thuốc ngủ trong nhiều ngày.
  • Lạm dụng chất kích thích: Cà phê, thuốc lá, amphetamine, cocaine…

Mất ngủ mạn tính tiên phát

Phần lớn trường hợp mất ngủ rơi vào tình trạng mất ngủ mạn tính tiên phát. Tuy nhiên không thể xác định nguyên nhân cụ thể về bệnh lý tâm thần hay bệnh lý thực thế nào. Biểu hiện duy nhất của bệnh là chứng mất ngủ.

Mất ngủ mạn tính tiên phát gồm những loại sau:

  • Mất ngủ tâm sinh lý: Mất ngủ tâm sinh lý là căn bệnh xảy ra từ việc lặp đi lặp lại cảm giác lo âu, tâm lý sợ mất ngủ. Điển hình như  giấc mơ, ác mộng hay ảo giác khiến bệnh nhân sợ hãi và né tránh giấc ngủ.
  • Mất ngủ vô căn xảy ra và phát triển từ tuổi ấu thơ: Tình trạng mất ngủ có thể bắt nguồn từ những hiện tượng, sự việc xảy ra trong ngày có sự chứng kiến của trẻ.
Mất ngủ mạn tính tiên phát
Không thể xác định nguyên nhân cụ thể gây mất ngủ mạn tính tiên phát

2. Ngủ nhiều và rối loạn tỉnh táo

Ngủ nhiều và rối loạn tỉnh táo liên quan đến thời gian (số lượng) và chất lượng của trạng thái tỉnh táo trong ngày. Rối loạn này đi kèm với những biểu hiện sau: Ngủ nhiều, buồn ngủ liên tục, thường xuyên ngủ gà, ngủ gật trong ngày. Không giống với tình trạng mất ngủ hay khó ngủ, ngủ nhiều và rối loạn tỉnh táo thường không được bệnh nhân sớm nhận biết và quan tâm.

Việc phát hiện bệnh muộn gây ra nhiều khó khăn cho bác sĩ trong việc chẩn đoán bệnh lý và điều trị, bệnh nhân không nhân ra sự xáo trộn, rối loạn cấu trúc của giấc ngủ.

Ngủ nhiều do thiếu ngủ

Tình trạng thiếu ngủ thường xuất hiện ở những người có công việc buộc phải trực gác, làm việc quá nhiều, làm việc vào ban đêm người thân bị bệnh, mới sinh con. Biểu hiện của tình trạng ngủ nhiều do thiếu ngủ gồm ngủ li bì khó thức dậy, ngủ gà ngủ gật trong ngày, bồn chồn dễ cáu giận, giảm hiệu suất làm việc, cơ thể mệt mỏi, khó tập trung chú ý.

Ngủ nhiều do sử dụng thuốc

Một số loại thuốc chữa bệnh có thể tạo cảm giác buồn ngủ liên tục và khiến bệnh nhân ngủ nhiều. Chẳng hạn như thuốc ngủ, thuốc chống loạn thần thuốc giải lo âu có thời gian bán hủy dài, thuốc hướng thần, thuốc chống trầm cảm, thuốc điều chỉnh khí sắc, thuốc chống động kinh, thuốc chống dị ứng, thuốc giãn cơ…

Hội chứng ngưng thở trong giấc ngủ

Trong thời gian ngủ, người bệnh thường ngưng thở khoảng vài phút. Tình trạng này thường lặp đi lặp lại từ 5 – 6 lần trong 1 giờ đồng hồ. Trước khi ngưng thở trong khi ngủ, bệnh nhân thường ngáy lớn lên rồi nhanh chóng ngưng thở. Tình trạng này xuất hiện nhiều lần, lặp đi lặp lại, cuối cùng là giấc ngủ rất ngắn.

Người bệnh thường không phát hiện tình trạng ngưng thở trong thời gian ngủ. Bệnh nhân thở lại một cách ồn ào sau khi ngưng thở. Thông thường, hội chứng ngưng thở trong giấc ngủ xuất hiện đồng thời với biểu hiện đau đầu, đi tiểu nhiều trong đêm, thường xuyên gặp ác mộng. Vào ban ngày, người bệnh ngủ gà ngủ gật, mệt mỏi, quên, lo lắng, mất tập trung…

Hội chứng ngưng thở trong giấc ngủ xuất hiện phổ biến ở những bệnh nhân là nam, có độ tuổi trên 50 và người có cân nặng dư thừa.

Chứng ngủ rũ

Chứng ngủ rủ thường xuất hiện ở những nam giới có độ tuổi vị thành niên. Bệnh lý này đi kèm với những triệu chứng sau:

  • Ngủ gà ngủ gật trong ngày, xảy ra cùng một thời điểm ở mỗi người, tình trạng ngủ rũ bất ngờ xuất hiện, người bệnh không có khả năng cưỡng lại.
  • Những cơn mất trương lực cơ xuất hiện một cách đột ngột, thời gian kéo duy trì thường ngắn. Hiện tượng giãn cơ trương lực cơ có thể phát sinh và khu trú ở một số bộ phận của cơ thể, cụ thể như khụy gối, gục đầu… hoặc khu trú toàn thân. Tình trạng này xảy ra phổ biến hơn khi có xúc động.
  • Ảo giác thị giác, ảo giác thính giác xảy ra trong suốt giai đoạn ru giấc ngủ tạo cảm giác hoang mang, hoảng sợ.
  • Trong khi ngủ, biểu hiện liệt xuất hiện và đặc trưng bởi tình trạng mất hoàn toàn khả năng cử động mọi cơ bắp, hoạt động hít thở không thể duy trì ở biên độ bình thường. Biểu hiện liệt xảy ra khi tỉnh giấc.

Ngủ nhiều vô căn

Tình trạng ngủ nhiều vô căn được thể hiện thông qua một giấc ngủ dài không bình thường vào ban đêm. Người bệnh cảm thấy khó khăn để thức dậy hoàn toàn vào mỗi buổi sáng, thường xuyên ngủ gà ngủ gật vào ban ngày.

So với những dạng rối loạn ngủ nhiều khác, những người mắc chứng ngủ nhiều vô căn có thể cưỡng lại cơn buồn ngủ. Sau khi ngủ vào ban đêm và ngủ trưa, trạng thái, sức khỏe và tinh thần của bệnh nhân không được phục hồi. Bệnh lý này có thể phát sinh ở những người có độ tuổi vị thành niên hoặc người trưởng thành.

Chứng ngủ nhiều vô căn
Chứng ngủ nhiều vô căn được thể hiện thông qua một giấc ngủ dài không bình thường vào ban đêm

Những cử động theo chu kỳ của tứ chi và hội chứng chân không nghỉ

  • Những cử động theo chu kỳ của tứ chi: Thông thường, các cử động theo chu kỳ của tứ chi xảy ra trong đêm, đặc biệt là vào khoảng thời gian sắp thức giấc. Những cử động chi trong vài giây được xác định là biểu hiện của tình trạng này. Cử động chi thường xuất hiện theo chu kỳ, khoảng 30 giây mỗi lần. Đối với một số trường hợp, cử động chi xuất hiện đồng thời với gấp gối. Sau khi thức dậy, sức khỏe và tinh thần của người bệnh không hồi phục, mất ngủ vào ban đêm và có cảm giác tê mỏi hai chi dưới. Mức độ nghiêm trọng của những cử động theo chu kỳ của tứ chi này tăng dần theo độ tuổi, có thể xuất hiện đồng thời với cơn ngủ rũ và hiện tượng ngưng thở trong giấc ngủ. Bệnh xảy ra phổ biến hơn ở những người đang chữa bệnh với thuốc chống trầm cảm.
  • Hội chứng chân không nghỉ: Hội chứng chân không nghỉ xuất hiện vào buổi tối, nhất là trong thời gian ngủ. Một số dị cảm làm tăng cảm giác khó chịu ở bệnh nhân gồm cảm giác kiến bò, bỏng rát hai chi dưới… sẽ có dấu hiệu thuyên giảm cử động. Điều này khiến bệnh nhân khó chìm vào giấc ngủ. Người đang mang thai ba tháng cuối và người 30 tuổi đang chữa bệnh với thuốc chống trầm cảm là những đối tượng thường xuyên mắc hội chứng chân không nghỉ.

3. Những rối loạn nhịp sinh học ngày đêm

Những rối loạn nhịp sinh học ngày đêm gồm các hội chứng sau:

Hội chứng pha sớm

Tình trạng ru giấc ngủ, thường xuyên thức dậy rất sớm là những đặc trưng của hội chứng pha sớm. Những người mắc phải hội chứng này thường tỉnh giấc vào khung giờ 2 – 3 giờ sáng. Hội chứng pha sớm làm tăng nhu cầu ngủ sớm vào buổi chiều. Bệnh lý này xảy ra nhiều hơn ở những người lớn tuổi.

Hội chứng pha trễ

Ru vào giấc ngủ trễ là đặc trưng của hội chứng pha trễ. Đối với những người có công việc buộc phải thức dậy sớm, tình trạng ngủ gà ngủ gật vào ban ngày sẽ xuất hiện.

Hội chứng nhịp ngày đêm dài

Hiện tượng nhịp ngày đêm dài hơn 24 giờ phát sinh với một sự khác biệt rất rõ rệt trong suốt thời gian ngủ khoảng một tiếng đồng hồ mỗi ngày khiến tình trạng ru giấc ngủ ngày diễn ra ngày càng trễ. Bệnh nhân thường xuyên mất ngủ cả đêm và phát sinh tình trạng ngủ gà vào ban ngày.

Thay đổi múi giờ

Khi di chuyển sang những múi giờ khác nhau, tình trạng mất ngủ, khó ngủ sẽ xuất hiện. Tình trạng mất ngủ, khó ngủ trong giai đoạn ru ngủ xảy ra khi bệnh nhân di chuyển về phía đông và ngủ dậy sớm hơn bình thường khi bệnh nhân di chuyển về phía tây, xuất hiện đồng thời với tình trạng mệt mỏi, ngủ gà, có sự rối loạn về khí sắc. Những biểu hiện của chứng mất ngủ do thay đổi múi giờ thường kéo dài trong một tuần.

Thay đổi múi giờ
Thay đổi múi giờ khiến tình trạng mất ngủ, khó ngủ xuất hiện

4. Những hiện tượng bất thường xảy ra trong thời gian ngủ

Những hiện tượng bất thường xảy ra trong thời gian ngủ gồm:

Các rối loạn khi thức giấc

  • Trạng thái say: Trạng thái say thường xảy ra ở trẻ em và thanh thiếu niên. Người bệnh thức dậy với sức khỏe và trạng thái u ám, rối loạn định hướng về thời gian và không gian ở những trường hợp nghiêm trọng, phát sinh những hành vi bất thường. Mức độ lú lẫn tăng cao vào thời gian đầu của giấc ngủ, có thể xuất hiện đồng thời với chứng rối loạn ngủ nhiều vô căn và bệnh nhân thường không nhớ gì.
  • Phát sinh những cơn hoảng loạn vào ban đêm: Những cơn hoảng loạn xảy ra đầu đêm, hú hét lên ú ớ, rối loạn thần kinh thực vật, thở mạnh, toát mồ hôi, tim đập nhanh… không tỉnh dậy, không nhớ gì khi thức dậy.

Các rối loạn di chuyển từ thức sang ngủ

  • Giật mình: Kết quả thống kê cho thấy có khoảng 60% dân số đột ngột giật mình trong giai đoạn ru giấc ngủ, người bệnh thường xuyên cảm thấy khó chịu, những cơn co thắt xuất hiện một cách bất ngờ ở một vị trí, một phần của cơ thể hoặc phát sinh toàn thân.
  • Nói trong lúc ngủ: Nói hoặc phát ra những câu thoại. Nói trong lúc ngủ là rối loạn hoàn toàn lành tính, bệnh nhân không cần phải tiến hành điều trị.
  • Co cứng chi dưới khi ngủ: Đau đớn nặng nề, co cứng cơ ở bắp chân, bàn chân làm gián đoạn giấc ngủ. Tình trạng này thường xuất hiện ở phụ nữ đang trong thời kỳ mang thai và phụ nữ lớn tuổi.

Các rối loạn trong giấc ngủ nghịch thường

  • Liệt khi ngủ: Vào lúc thức giấc trong đêm, tình trạng liệt khi ngủ có thể phát sinh, mất trương lực cơ kéo dài trong vài giây. Điều này khiến người bệnh hoàn toàn không thể cử động được.
  • Ác mộng: Trong giấc ngủ, những cơn ác mộng hãi hùng xuất hiện khiến bệnh nhân tỉnh giấc. Mặc dù còn nhớ những cảnh tượng, sự kiện trong mơ nhưng không phát sinh dấu hiệu hoảng loạn trong đêm. Bệnh nhân khó ngủ lại do có cảm giác lo sợ.
  • Rối loạn cương cứng khi ngủ: Hiện tượng dương vật cương cứng và cảm giác đau đớn nghiêm trọng xuất hiện lúc tỉnh giấc.
  • Rối loạn trong giai đoạn ngủ nông: Chứng nghiến răng là đặc trưng của chứng rối loạn trong giai đoạn ngủ nông. Sự co các cơ nhai dẫn đến hiện tượng mòn răng.
  • Rối loạn hành vi trong giấc ngủ nghịch thường: Nam giới trên 50 tuổi thuộc nhóm đối tượng thường xuyên mắc chứng rối loạn hành vi trong giấc ngủ nghịch thường. Điều này xảy ra là do sự thiếu giai đoạn mất trương lực cơ sinh lý xuất hiện và tiến triển trong suốt giai đoạn của giấc ngủ nghịch thường, người bệnh sống chung và hành động theo giấc mơ của họ. Những hành động, cử chỉ thường phức tạp, phát sinh những hành động tấn công nguy hiểm ở các trường hợp nghiêm trọng.

Các biểu hiện chính của bệnh rối loạn giấc ngủ

Biểu hiện của tình trạng rối loạn giấc ngủ phụ thuộc vào nguyên nhân và loại rối loạn của từng trường hợp cụ thể. Tuy nhiên căn bệnh này thường phát sinh với những biểu hiện gồm:

  • Ngưng thở khi ngủ
  • Khó rơi vào trạng thái ru ngủ
  • Thức dậy rất sớm
  • Thức giấc nhiều lần trong đêm
  • Hoảng sợ, gặp ác mộng trong đêm
  • Ngủ nhiều vào ban ngày
  • Buồn ngủ liên tục, thời gian ngủ kéo dài
  • Cơ thể suy nhược, mệt mỏi, đau đầu
  • Rối loạn cảm giác ở tay và chan
  • Ngủ gà ngủ gật
  • Suy giảm trí nhớ.
Thức dậy rất sớm
Thức dậy rất sớm, ngưng thở khi ngủ… là các biểu hiện chính của bệnh rối loạn giấc ngủ

Rối loạn giấc ngủ – Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu rơi vào một trong những trường hợp được liệt kê dưới đây, bạn cần sớm gặp bác sĩ chuyên khoa để được thăm khám và điều trị.

  • Các dấu hiệu của chứng rối loạn giấc ngủ xảy ra 3 lần mỗi tuần, kéo dài trên 30 ngày hoặc xuất hiện liên tục và kéo dài trên 3 ngày.
  • Có cảm giác sợ hãi khi phải đi ngủ
  • Gặp ác mộng, lặp lại nhiều lần khi ngủ
  • Những cơn ác mộng phát sinh làm gián đoạn giấc ngủ
  • Hành vi lúc ban ngày bị ảnh hưởng bởi những cơn ác mộng
  • Gặp nhiều khó khăn hoặc không thể chìm vào giấc ngủ
  • Khó khăn khi thức dậy
  • Ngưng thở khi ngủ
  • Liệt tứ chi trong thời gian ngủ.

Rối loạn giấc ngủ được điều trị như thế nào?

Có ba phương pháp được áp dụng phổ biến trong điều trị rối loạn giấc ngủ. Bao gồm: Sử dụng thuốc chữa trị, thư giãn tâm lý và vệ sinh giấc ngủ.

1. Thư giãn tâm lý

Nếu chỉ thỉnh thoảng không ngủ đủ 8 giờ mỗi đêm hoặc không ngủ đúng giờ, sức khỏe tổng thể của những người khỏe mạnh, bình thường sẽ không bị ảnh hưởng nhiều. Vì thế, bạn không cần phải quá lo lắng.

Những bệnh nhân bị mất ngủ lâu năm thường có cảm giác không an toàn, sợ hãi vào mỗi buổi tối. Điều này xuất hiện là do họ luôn có suy nghĩ không ngủ được vào ban đêm. Tuy nhiên, theo các chuyên gia càng sợ hãi, lo lắng, buồn rầu về tình trạng rối loạn giấc ngủ càng khó đi vào giấc ngủ.

Nếu một số vấn đề vẫn chưa được giải quyết xong vào ban ngày, bạn nên tạm gác lại và ngừng suy nghĩ. Bạn không nên vừa suy nghĩ vừa chờ đợi cảm giác buồn ngủ. Điều này có nghĩ, sau khi lên giường ngủ, bạn cần ngừng suy nghĩ và không nên làm bất cứ điều gì. Nếu sau 10 – 15 phút nằm trên giường vẫn không thể ngủ được, bạn nên bước ra khỏi giường, làm một việc khác ở một vị trí khác trong 10 phút.

Thư giãn tâm lý
Thư giãn tâm lý để dễ rơi vào trạng thái ru ngủ, có giấc ngủ ngon và sâu hơn

2. Vệ sinh giấc ngủ

Không nhất thiết phải dùng thuốc điều trị rối loạn giấc ngủ, giấc ngủ vẫn có thể đến dễ dàng hơn nếu bạn vệ sinh giấc ngủ đúng cách bằng những biện pháp sau:

  • Dù bị mất ngủ hoặc khó chìm vào giấc ngủ, bạn cũng chỉ nên nằm trên giường với thời gian bằng với thời gian ngủ bình thường trước khi bị rối loạn giấc ngủ.
  • Thiết lập và duy trì thói quen ngủ, thức dậy đúng giờ mỗi ngày.
  • Tránh ngủ trưa hoặc ngủ nhiều vào ban ngày.
  • Vào buổi chiều hoặc tối trước khi đi ngủ, người bệnh không nên uống trà đặc, rượu, cà phê, hút thuốc lá…
  • Duy trì thói quen tập luyện, tăng cường tham gia vào các hoạt động thể chất vào mỗi buổi sáng. Có thể tập luyện với các bài tập nặng, nhẹ khác nhau.
  • Thư giãn và tắm với nước ấm trước khi đi ngủ.
  • Tránh tạo ra các kích thích khiến tình trạng khó ngủ diễn ra nghiêm trọng hơn. Cụ thể như nghe nhạc quá to, đọc sách quá hay, theo dõi sát sao các bộ phim…
  • Không gian ngủ cần thông thoáng, sạch sẽ, mát mẻ, ít ánh sáng vào ban đêm, nhiệt độ phòng ổn định, giường, gối cần có độ cao và độ đàn hồi phù hợp.

3. Sử dụng thuốc điều trị

Tồn tại rất nhiều loại thuốc giúp khắc phục tình trạng rối loạn giấc ngủ hiệu quả. Điển hình như chloral hydrate, benzodiazepine, zolpidem. Tuy nhiên việc uống hoặc sử dụng bất kỳ loại thuốc điều trị nào đều cần phải có sự chỉ định và hướng dẫn liều dùng, cách dùng của bác sĩ chuyên khoa.

Đối với trường hợp rối loạn giấc ngủ xuất hiện đồng thời hoặc phát sinh từ hội chứng lo âu hoặc trầm cảm, bạn nên sử dụng phối hợp các thuốc dùng trong điều trị rối loạn giấc ngủ.

  • Thuốc chống trầm cảm 3 vòng hoặc đa vòng (amitriptylin): Thuốc chống trầm cảm 3 vòng hoặc đa vòng phù hợp với những bệnh nhân mắc chứng mất ngủ liên phát, phát huy tác dụng an thần mạnh, có thể sử dụng lâu dài, tối thiểu 18 tháng. Tuy nhiên thuốc có khả năng làm tăng nguy cơ phát sinh một số tác dụng phụ gồm khô miệng, đắng miệng, mệt mỏi. Không dùng cho bệnh nhân bị béo phì, người thường xuyên vận hành máy móc.
  • Thuốc chữa rối loạn giấc ngủ nhóm benzodiazepin: Thuốc chữa rối loạn giấc ngủ nhóm benzodiazepin được sử dụng phổ biến ở những người bị rối loạn giấc ngủ liên phát. Tuy nhiên tình trạng suy giảm trí nhớ sẽ phát sinh nếu dùng thuốc dài ngày. Đặc biệt là các thuốc thuộc nhóm benzodiazepin có thời gian bán hủy dài.Không dùng benzodiazepin rượu vì sẽ làm nặng hơn chứng suy giảm trí nhớ. Dùng cho người cao tuổi bị rối loạn giấc ngủ có thể gây giãn cơ, dễ ngã.
Sử dụng thuốc điều trị
Sử dụng thuốc điều trị tình trạng rối loạn giấc ngủ

Nếu không được điều trị, tình trạng rối loạn giấc ngủ có thể chuyển sang giai đoạn mãn tính, gây nhiều ảnh hưởng xấu đến sức khỏe tổng thể và tâm lý của bệnh nhân. Vì thế, nếu mất ngủ dài ngày, ngủ nhiều hoặc phát sinh nhiều vấn đề về rối loạn giấc ngủ khác, bạn nên sớm thăm khám, áp dụng biện pháp chăm sóc phù hợp và phác đồ điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.

Tin bài nên đọc

Bác Hoàng Thị Đức chia sẻ kinh nghiệm khỏi mất ngủ trên VTV2

10 năm mất ngủ bác Hoàng Thị Đức chia sẻ bí quyết ngủ ngon trên VTV2

Bác Hoàng Thị Đức (63 tuổi, Dương Nội, Hà Đông, Hà Nội), suốt 10 năm ròng phải đối mặt với...

Thuốc bổ thần kinh giúp ngủ ngon là gì? Loại nào tốt?

Thần kinh bất ổn, não bộ căng thẳng, mệt mỏi hay áp lực từ công việc và đời sống là...

Danh sách nhà thuốc đông y chữa mất ngủ tốt nhất

Nếu đang rơi vào tình trạng mất ngủ nhiều ngày, có cảm giác buồn ngủ nhưng không thể chợp mắt,......

Người cao tuổi bị rối loạn giấc ngủ phải làm sao?

Người cao tuổi bị rối loạn giấc ngủ nếu không áp dụng các biện pháp xử lý phù hợp có...

Vì sao người cao tuổi hay bị mất ngủ? Cách khắc phục

Theo thống kê của giới Y học, người già là một trong những đối tượng dễ bị mất ngủ nhất...

Giải đáp thắc mắc của độc giả cùng chuyên gia của chúng tôi!

Ths.BS Nguyễn Thị Tuyết Lan
Nguyên Trưởng khoa khám bệnh - BV YHCT trung ương

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.