Các bệnh về họng và triệu chứng nhận biết, điều trị

Đặt lịch hẹn

×

Các bệnh về họng và triệu chứng nhận biết, điều trị

Các bệnh về họng và triệu chứng nhận biết, điều trị

Đặt lịch

Viêm họng, viêm amidan, sỏi amidan, nhiễm trùng dây thanh quản… là các bệnh lý về họng xảy ra phổ biến. Những bệnh lý này thường có mức độ nhẹ, xuất hiện ở những người có sức đề kháng suy yếu và có thể khắc phục bằng nhiều phương pháp khác nhau. Tuy nhiên nếu không kịp thời áp dụng các biện pháp điều trị thích hợp, tình trạng viêm nhiễm và tổn thương ở họng có thể nhanh chóng phát triển và lây lan sang các cơ quan lân cận. Điển hình như tai và mũi.

Các bệnh về họng thường gặp và triệu chứng nhận biết

Cấu tạo của cổ họng gồm họng, amidan, thanh quản và dây thanh quản. Cơ quan này có chức năng phát âm và hỗ trợ vận chuyển thức ăn, đồ uống xuống thực quản.

Trong giai đoạn đầu đời, những cơ quan tồn tại bên trong họng còn đảm nhiệm vai trò tăng cường chức năng miễn dịch, bảo vệ cơ thể khỏi sự tác động của vi khuẩn, virus, nấm và tình trạng nhiễm trùng. Chính vì thế đa số những bệnh lý về họng đều xảy ra ở những người có hệ miễn dịch suy yếu như trẻ nhỏ, nguy cơ mắc bệnh sẽ giảm dần khi trưởng thành.

Dưới đây là danh sách các bệnh về họng xảy ra phổ biến, bao gồm:

1. Bệnh viêm họng

Viêm họng được xác định là một trong những bệnh lý về họng xảy ra phổ biến. Bệnh lý này thể hiện cho tình trạng các loại vi khuẩn, virus xâm nhập vào cơ thể khiến các niêm mạc ở họng bị nhiễm trùng.

Bệnh viêm họng đặc trưng bởi các triệu chứng sau:

• Vướng khi nuốt
• Đau rát cổ họng
• Khó nói,
• Ho khan hoặc ho có đờm
• Khản tiếng
• Sưng hạch bạch huyết ở cổ hoặc hàm
• Sưng họng
• Chán ăn, sốt
• Nhức mỏi
• Buồn nôn…

Những triệu chứng của bệnh viêm họng thường xuất hiện một cách đột ngột. Triệu chứng có xu hướng nặng nề hơn trong giai đoạn cấp tính.

Đối với trường hợp không sớm áp dụng các biện pháp xử lý và điều trị dứt điểm, tình trạng nhiễm trùng ở cổ họng có thể nhanh chóng tiến triển và chuyển sang giai đoạn mãn tính. Đồng thời tác động và khiến các cơ quan xung quanh bị ảnh hưởng.

2. Bệnh viêm họng hạt

Bệnh viêm họng hạt là bệnh viêm họng mãn tính quá phát. Bệnh lý này thể hiện cho tình trạng một hoặc nhiều hạt nhỏ có kích thước không đồng đều, màu đỏ hình thành trong vòm họng nhưng không kèm theo cảm giác đau.

Nguyên nhân khiến bệnh viêm họng hạt hình thành và phát triển là do những tế bào lympho tồn tại ở hầu họng phải hoạt động liên tục và tấn công vi khuẩn trong một thời gian dài. Từ đó hình thành các hạt nhỏ quanh vòm họng và gây ra tình trạng sưng viêm.

Các triệu chứng của bệnh viêm họng hạt tương tự như bệnh viêm họng. Tuy nhiên tần suất xuất hiện và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng thường nhẹ hơn khi so sánh với giai đoạn khởi phát.

Bệnh viêm họng hạt gây ra những triệu chứng khó chịu sau:

• Cổ họng khô rát và có dấu hiệu sưng đau
• Đau nhiều khi nuốt nước bọt hoặc thức ăn, ăn không ngon miệng và gặp nhiều khó khăn trong các hoạt động nhai nuốt
• Nổi hạch bạch huyết
• Sốt, cơ thể mệt mỏi, khó chịu
• Khi quan sát sẽ nhận thấy cổ họng có dấu hiệu đỏ ửng, xuất hiện các mảng bám có màu xám hoặc trắng, hạt to, nhỏ xuất hiện với kích thước khác nhau
• Có cảm giác ớn lạnh ở một vài trường hợp
• Hơi thở có mùi hôi khó chịu.

3. Bệnh viêm amidan

Amidan được xác định nằm ở hai bên cổ họng. Đây là một cơ quan miễn dịch có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể và đường hô hấp trên khỏi sự tác động của vi khuẩn và tình trạng nhiễm trùng.

Tuy nhiên trong thời gian bảo vệ cơ thể và đường hô hấp, amidan có thể bị tổn thương kèm theo hiện tượng nhiễm trùng nếu bạn có sức khỏe suy giảm hoặc do vi khuẩn và virus tấn công ồ ạt.

Tình trạng sưng viêm, tấy đỏ và nhiễm trùng tại hai hạch lympho nằm ở cổ họng là đặc trưng của bệnh viêm amidan. Ngoài ra bệnh còn gây ra nhiều triệu chứng khó chịu khác tương tự với tình trạng nhiễm trùng hầu họng.

Triệu chứng viêm amidan cấp tính:

• Amidan khẩu cái có dấu hiệu xung huyết, sưng, có màu đỏ, tiết nhiều dịch
• Sốt cao
• Hàm và cổ nổi hạch bạch huyết
• Đau tai, đau đầu.

Trong trường hợp không sớm kiểm tra và áp dụng các biện pháp điều trị thích hợp, bệnh viêm amidan cấp tính thể thể chuyển sang viêm mãn tính và tụ mủ. Đối với bệnh viêm amidan mãn tính, người bệnh có thể đối mặt với nhiều triệu chứng khó chịu khác gồm:

• Có cảm giác vướng ở cổ họng khi nuốt
• Hơi thở hôi. Mùi hôi vẫn xuất hiện mặc dù người bệnh đã vệ sinh răng miệng sạch sẽ và đều đặn
• Bệnh viêm amidan xảy ra trên nền thể trạng kém, khó chịu, gầy yếu, bệnh nhân có thể sốt về chiều.
• Ho khan từng cơn. Đặc biệt sau khi ngủ dậy vào mỗi buổi sáng, bệnh nhân thường bị ho kéo dài
• Ho nhiều và ho kéo dài khiến bệnh nhân có cảm giác đau rát cổ họng, thay đổi giọng nói
• Một số triệu chứng khác xảy ra trên cơ thể của trẻ nhỏ gồm chán ăn, thở khò khè, tăng tiết dịch, chảy nước dãi, quấy khóc, nghe thấy tiếng ngáy ngủ.
• Đối với một số trường hợp nghiêm trọng, bệnh viêm amidan khiến cơ quan này sưng to dẫn đến chẹn cổ họng và khiến bệnh nhân bị khó thở.

4. Sỏi amidan

Sỏi amidan là tình trạng vôi hóa canxi và các thành phần tồn tại trong thực phẩm tích tụ ở những kẽ của amidan. Bệnh nhân có thể nhận biết bệnh lý này bằng cách quan sát cổ họng nhìn thấy một hoặc nhiều đốm vàng, trắng xuất hiện trên hạch lympho.

Khi sỏi có kích thước nhỏ, bệnh nhân có thể không cảm nhận được bất kỳ triệu chứng nào. Tuy nhiên việc không sớm phát hiện và điều trị có thể khiến sỏi gia tăng kích thước. Đồng thờ chèn ép lên amidan. Từ đó gây ra hiện tượng sưng đỏ, viêm và kèm theo cảm giác đau rát nặng nề.

Đối với những trường hợp nặng, sỏi phát triển với kích thước lớn có thể khiến cấu trúc của amidan bị hư hại. Trong trường hợp này bệnh nhân phải tiến hành cắt bỏ amidan.

5. Bệnh viêm thanh quản

Bệnh viêm thanh quản là tình trạng dây thanh quản ở cổ họng bị viêm nhiễm. Bệnh lý này thường là hậu quả của bệnh cảm cúm hoặc cảm lạnh. Bệnh viêm thanh quản thường gây ra những triệu chứng khó chịu sau:

• Ho khan hoặc ho có đờm
• Chảy nước mũi
• Sốt cao
• Khó khăn khi thực hiện các hoạt động giao tiếp
• Chảy nước mũi
• Đau họng
• Hạch bạch huyết ở cổ sung to
• Ngứa ngáy cổ họng
• Nghẹt mũi.

Tương tự như các bệnh về họng khác, bệnh viêm thanh quản thể cấp tính có khả năng phát triển mạnh mẽ và chuyển sang giai đoạn mãn tính trong thời gian ngắn. Đặc biệt là khi bệnh nhân không kịp thời áp dụng các biện pháp điều trị.

6.  Bệnh ung thư vòm họng

Ung thư vòm họng là một căn bệnh nguy hiểm, có mức độ nghiêm trọng nhất trong các bệnh lý về họng. Bệnh hình thành và phát triển khi khối u ác tính xuất hiện ở vòm họng. Trong trường hợp ung thư vòm họng không được phát hiện và điều trị sớm, người bệnh sẽ có nguy cơ tử vong cao.

Bệnh ung thư vòm họng gây ra các triệu chứng khó chịu sau:

• Giảm thính lực
• Ù tai
• Gặp nhiều khó khăn khi giao tiếp
• Nghẹt thở
• Sụt cân bất thường và không rõ nguyên nhân
• Cơ thể mệt mỏi
• Đau rát cổ họng
• Nuốt vướng, khó khăn khi ăn
• Nghẹt mũi…

7. Áp xe sau thành họng

Áp xe sau thành họng được xác định là một dạng nhiễm trùng nghiêm trọng, có khả năng đe dọa đến tính mạng bệnh nhân nên cần được sớm thăm khám, chẩn đoán và điều trị. Căn bệnh này thường là biến chứng của bệnh viêm amidan, viêm họng, viêm VA và viêm mũi xoang kéo dài.

Người bệnh có thể dựa vào một số dấu hiệu sau để nhận biết bệnh áp xe sau thành họng:

• Lưỡi bẩn
• Sốt cao
• Người rét run
• Da xanh tái
• Giọng nói thay đổi
• Hơi thở có mùi hôi
• Khó thở
• Đổ mồ hôi đêm
• Đau khi nuốt
• Chảy nước dãi
• Thở khò khè…

Trong trường hợp phát hiện sớm và điều trị kịp thời, bệnh áp xe sau thành họng có khả năng khỏi hoàn toàn. Ngược lại nếu chậm trễ trong quá trình thăm khám và chữa bệnh, vi khuẩn gây bệnh có thể phát triển, di chuyển vào những cơ quan bên trong, đồng thời gây nhiễm độc nặng. Đối với trường hợp này, nguy cơ tử vong của người bệnh sẽ rất cao.

Biện pháp xử lý các bệnh về họng

Những phương pháp giúp kiểm soát triệu chứng và điều trị bệnh thường được áp dụng dựa trên mức độ nghiêm trọng của từng bệnh lý cụ thể. Chính vì thế ngay khi nhận thấy cơ thể xuất hiện một hoặc nhiều dấu hiệu bất thường, người bệnh nên đến cơ sở y tế để được bác sĩ chuyên khoa thăm khám, chẩn đoán và đề ra những biện pháp điều trị thích hợp.

1. Điều trị y tế các bệnh về họng

Khi gặp các vấn đề, bệnh lý về họng, bác sĩ chuyên khoa sẽ xem xét và yêu cầu bạn áp dụng một số biện pháp sau dựa trên triệu chứng và bệnh lý cụ thể, bao gồm:

• Sử dụng thuốc

Tùy thuộc vào từng bệnh lý cụ thể, nguyên nhân gây bệnh, mức độ tổn thương và mức độ nghiêm trọng của triệu chứng, bác sĩ chuyên khoa sẽ xem xét và chỉ định loại thuốc điều trị phù hợp.

Đối với trường hợp viêm nhiễm hình thành và tiến triển do sự xâm nhập của vi khuẩn, người bệnh sẽ được yêu cầu sử dụng thuốc kháng sinh. Đối với những trường hợp nhiễm trùng do virus, bệnh và các triệu chứng thường có xu hướng tự thuyên giảm sau từ 3 – 7 ngày.

Ngoài ra những loại thuốc giảm đau, hạ sốt và điều trị ho cũng được chỉ định nhằm giúp bệnh nhân kiểm soát triệu chứng của các bệnh lý về họng.

• Phẫu thuật

Phương pháp phẫu thuật thường được xem xét và chỉ định cho những bệnh nhân bị sỏi amidan có kích thước lớn, ung thư vòm họng, viêm amidan dai dẳng. Phương pháp điều trị này có thể giúp bệnh nhân loại bỏ viêm nhiễm, khắc phục nhanh triệu chứng, phòng ngừa bệnh phát triển và phát sinh biến chứng không mong muốn.

Tuy nhiên việc can thiệp ngoại khoa có thể tiềm ẩn những biến chứng và rủi ro. Chính vì thế phương pháp điều trị này chỉ được xem xét và thực hiện khi thất bại trong điều trị bảo tồn.

• Xâm lấn tối thiểu

Một số thủ thuật xâm lấn tối thiểu gồm áp lạnh, laser… có thể được bác sĩ chuyên khoa yêu cầu thực hiện đối với những bệnh nhân mắc bệnh sỏi amidan hoặc bệnh viêm họng hạt.

• Xạ trị

Đối với những bệnh nhân bị ung thư vòm họng tiến triển, xạ trị sẽ được chỉ định. Phương pháp điều trị này thường được sử dụng đồng thời với một số phương pháp khác, gồm: Sử dụng thuốc, hóa trị (dùng thuốc ức chế tế bào ác tính), phẫu thuật.

Xạ  trị sử dụng các sóng (tia gamma, tia X) hoặc năng lượng cao chiếu vào khối u ung thư với mục đích tiêu diệt tế bào ung thư. Tác dụng chính của phương pháp điều trị này là tác động và giết chế vật chất di truyền tồn tại trong các tế bào ung thư. Từ đó làm mất khả năng lây lan và phát triển của chúng.

Việc xạ trị ung thư là cần thiết nếu ung thư vòm họng của đang phát triển theo chiều hướng xấu. Tuy nhiên phương pháp điều trị này có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn như: Rụng tóc, người bệnh thường xuyên mệt mỏi, phát ban, da sẫm màu, phồng rộp, làm khô miệng, viêm miệng, mất vị giác mất trí nhớ, phổi bị tổn thương, phù nề và viêm thực quản…

Phần đa các bệnh lý về họng đều có đáp ứng tốt khi bệnh nhân sớm thăm khám và điều trị. Trong khi đó, việc không thăm khám và phát hiện bệnh muộn có thể tạo điều kiện thuận lợi cho bệnh phát triển theo chiều hướng xấu, gây bất lợi trong quá trình điều trị. Đồng thời làm gia tăng nguy cơ phát sinh các biến chứng nguy hiểm.

2. Điều trị các bệnh về họng bằng biện pháp tại nhà

Bên cạnh những phương pháp điều trị chuyên sâu, người bệnh có thể áp dụng một số biện pháp chăm sóc và điều trị tại nhà để kiểm soát triệu chứng của các bệnh lý xảy ra ở cổ họng.

Những biện pháp chăm sóc và điều trị tại nhà người bệnh có thể áp dụng, bao gồm:

• Giữ ấm cổ họng và cơ thể: Người bệnh cần giữ ấm cổ họng và giữ ấm cơ thể trong trường hợp bị viêm họng cấp tính và viêm amidan
• Uống đủ nước mỗi ngày: Uống từ 2 – 2,5 lít nước mỗi ngày. Ngoài nước lọc người bệnh nên bổ sung thêm sữa và nước ép trái cây, rau củ quả để làm dịu niêm mạc, cải thiện triệu chứng ngứa ngáy và đau rát cổ họng.
• Giữ gìn vệ sinh răng miệng: Giữ gìn vệ sinh răng miệng sạch sẽ bằng cách đánh răng 2 lần mỗi ngày, kết hợp súc miệng với giấm táo pha loãng, nước muối ấm.
• Sử dụng thức ăn mềm, lỏng và dễ nuốt: Người bệnh nên ưu tiên sử dụng thức ăn mềm, lỏng và dễ nuốt. Từ đó cải thiện và phòng ngừa triệu chứng vướng nghẹn, đau rát khi thực hiện hoạt động nhai và nuốt.
• Nghỉ ngơi, tránh làm việc quá sức: Dành nhiều thời gian nghỉ ngơi trong quá trình điều trị các bệnh về họng. Điều này sẽ thúc đẩy quá trình phục hồi của cơ thể. Đồng thời hạn chế lây nhiễm bệnh cho người khác.
• Dùng thảo dược có khả năng giảm viêm, giảm đau: Bổ sung vào chế độ ăn uống những loại thực phẩm, thảo dược có khả năng giảm viêm và cải thiện tình trạng đau họng như gừng, tỏi, nghệ và mật ong nguyên chất để hỗ trợ quá trình điều trị bệnh.
• Sử dụng máy tạo độ ẩm: Đặt một máy tạo độ ẩm trong phòng và nơi làm việc để làm giảm tình trạng kích ứng cổ họng và khô rát họng.

Biện pháp làm giảm nguy cơ mắc các bệnh về họng

Họng được xác định là cơ quan có mối liên hệ với mũi, tai và thực quản. Chính vì thế, khi những cơ quan của họng gặp vấn đề, tổn thương và bị nhiễm trùng, vi khuẩn sẽ rất dễ phát triển và lan rộng sang những cơ quan khác.

Do đó, bạn cần chủ động áp dụng các biện pháp được liệt kê dưới đây để phòng ngừa phát sinh các bệnh lý về họng. Cụ thể:

• Bạn nên giữ ấm cơ thể và cổ họng, hạn chế di chuyển ngoài trời khi thời tiết chuyển lạnh.
• Vệ sinh tay sau khi đi vệ sinh, trước và sau khi ăn để làm giảm nguy cơ nhiễm trùng hầu họng do vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể.
• Ngưng hút thuốc lá, hạn chế sử dụng rượu bia, ăn thực phẩm chế biến sẵn, thức ăn cay nóng. Bởi đây đều là những thói quen có khả năng làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về họng. Đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho các khối u ác tính xuất hiện và phát triển.
• Không nên nói hoặc la hét nhiều. Bởi những hoạt động này có thể gây áp lực và tác động lên dây thanh quản. Từ đó khiến dây thanh quản bị sưng, viêm và tổn thương.
• Bạn cần hạn chế uống quá nhiều nước đá lạnh. Đặc biệt là khi nhiệt độ thấp, thời tiết khô hanh.
• Xây dựng và duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý, khoa học bằng cách tăng cường bổ sung thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất, axit béo omega-3, uống nhiều nước, ăn nhiều trái cây tươi và rau củ quả. Chế độ ăn uống này sẽ giúp bạn tăng cường thể trạng, cải thiện hệ miễn dịch các hoạt động đề kháng của cơ thể.
• Thường xuyên tham gia vào các hoạt động luyện tập thể dục thể thao để nâng cao hệ miễn dịch và sức khỏe tổng thể. Điều này sẽ giúp cơ thể đủ khả năng chống chọi lại sự xâm nhập và tác động của vi khuẩn, virus – nguyên nhân gây nhiễm trùng đường hô hấp trên.
• Bạn cần điều trị dứt điểm các bệnh lý nguyên nhân như viêm mũi, viêm tai giữa, viêm xoang, trào ngược dạ dày thực quản… Bởi việc các bệnh lý xảy ra dai dẳng và kéo dài có thể tạo điều kiện thuận lợi giúp các loại vi khuẩn, virus dễ dàng xâm nhập vào cơ thể và gây các bệnh nhiễm trùng cổ họng.

Bài viết đã tổng hợp thông tin về các bệnh về họng, triệu chứng nhận biết và cách điều trị. Tuy nhiên để có hướng chăm sóc và điều trị cụ thể, người bệnh cần chủ động đến cơ sở y tế và liên hệ với bác sĩ chuyên khoa.