Bệnh viêm họng: Triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị

• Viêm họng kéo dài hơn 7 – 10 ngày.
• Đau khớp, khó mở miệng.
• Xuất hiện hạch ở cổ.
• Đau tai.

Nguyên nhân gây viêm họng

Có nhiều nguyên nhân gây viêm họng nhưng chủ yếu là do vi rút và vi khuẩn. Cụ thể:

1. Do nhiễm vi rút

Các bệnh do vi rút gây viêm họng như:

• Cảm lạnh thông thường.
• Cảm cúm.
• Bệnh thủy đậu.
• Bệnh sởi.
• Mononucleosis (mono).
• Hay croup (Bệnh xảy ra khá nhiều ở trẻ em và gây nên những cơn ho dữ dội).

2. Do nhiễm khuẩn

Streptococcus pyogenes hay Streptococcus nhóm A đều là “thủ phạm” gây bệnh viêm họng ít phổ biến. Tuy nhiên, một khi mắc bệnh do vi khuẩn nhóm này gây ra, người bệnh nên điều trị sớm để tránh biến chứng nguy hiểm.

3. Nguyên nhân gây bệnh khác

• Do dị ứng: Dị ứng thức ăn, phấn hoa hay lông động vật cũng có thể là nguyên nhân gây viêm họng. Bởi dị ứng gây viêm mũi. Và dịch nhầy điều tiết ở mũi có thể chảy ngược xuống vòm họng gây kích ứng niêm mạc họng dẫn đến viêm.

• Không khí quá khô: Miệng được xem là “cửa ngõ” giao lưu giữa thức ăn và không khí. Vì vậy, khi không khí khô vào họng nếu chưa được làm ấm và ẩm có thể khiến niêm mạc họng bị khô rát, gây kích ứng và viêm.
• Chất kích thích: Ô nhiễm không khí trong nhà hoặc ngoài trời cũng đều là lý do gây kích thích niêm mạc họng dẫn đến viêm. Bên cạnh đó, hút thuốc lá, uống rượu bia thường xuyên hay ăn nhiều gia vị cũng là tác nhân gây kích ứng cổ họng.
• La hét quá lớn: Khi bạn la hét hoặc nói chuyện quá lớn trong thời gian dài sẽ khiến các cơ ở cổ họng bị căng và dẫn đến kích ứng niêm mạc họng bị viêm.
• Bệnh trào ngược dạ dày thực quản: Acid dạ dày trào ngược có thể gây kích ứng và bào mòn niêm mạc họng gây viêm.

Ngoài ra viêm họng cũng có thể là do nhiễm HIV hay do xuất hiện khối u ung thư cổ họng hoặc ung thư dây thanh quản.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm họng

Bất kỳ ai cũng có thể mắc bệnh viêm họng. Tuy nhiên, một số yếu tố sau đây sẽ khiến bạn dễ mắc bệnh hơn các đối tượng khác.

• Tuổi tác: Trẻ em và thanh thiếu niên là những đối tượng rất dễ bị viêm họng tấn công. Và ở họ, viêm họng do nhiễm khuẩn xảy ra phổ biến nhất.
• Người tiếp xúc với khói thuốc lá: Sử dụng thuốc lá thường xuyên trong thời gian dài không chỉ gây kích ứng cổ họng dẫn đến viêm mà còn làm tăng nguy cơ ung thư vòm họng, ung thư phổi.
• Dị ứng: Người bị dị ứng với bụi bẩn, nấm mốc hay lông thú cưng,… khả năng mắc bệnh viêm họng thường cao hơn những người khác.
• Tiếp xúc với hóa chất độc hại
• Người bị viêm xoang, viêm amidan hoặc người suy giảm hệ miễn dịch.

Cách chẩn đoán bệnh viêm họng

Để chẩn đoán viêm họng, ngoài xem xét các triệu chứng lâm sàng và tiền sử bệnh, bác sĩ sẽ thực hiện xét nghiệm. Nếu viêm họng do liên cầu khuẩn gây ra, các chuyên viên y tế sẽ dùng tăm bông lấy mẫu dịch chiết ở cổ họng và tiến hành làm thí nghiệm. Ngoài ra, nếu bác sĩ nghi ngờ nguyên nhân khác gây viêm họng, khi đó họ sẽ tiến hành dùng máu để gửi tới phòng thí nghiệm để thử nghiệm.

Các phương pháp điều trị bệnh viêm họng

Thông tin dưới đây chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế lời khuyên từ bác sĩ. Vì vậy, bệnh nhân nên thăm khám và điều trị khi có dấu hiệu bệnh xuất hiện.

1. Điều trị viêm họng do nhiễm vi rút

Viêm họng do nhiễm vi rút thường kéo dài từ 5 đến 7 ngày và không cần thuốc điều trị bởi bệnh sẽ biến mất sau thời gian đó. Tuy nhiên, để giảm nhanh các triệu chứng khó chịu do bệnh gây ra, có thể sử dụng một số loại thuốc giảm đau, hạ sốt. Acetaminophen, ibuprofen và một số loại thuốc giảm đau liều nhẹ thường được bệnh nhân dùng để cải thiện bệnh.

Các loại thuốc này chỉ được dùng trong thời gian ngắn vì có thể gây tác dụng phụ. Bởi vậy, người bệnh nên tuân thủ đúng theo chỉ dẫn trên nhãn thuốc. Không nên tự ý dùng thuốc không kê đơn để điều trị bệnh cho trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh. Tốt nhất, để giảm triệu chứng bệnh mà vẫn đảm bảo an toàn cho bản thân, người bệnh cần tham khảo thuốc tư bác sĩ y khoa.

2. Điều trị viêm họng do vi khuẩn

Nếu chẳng may mắc viêm họng do liên cầu khuẩn gây ra, kháng sinh chính là giải pháp can thiệp hữu ích để giúp giảm triệu chứng và ngăn ngừa bệnh lây nhiễm. Theo Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC), kháng sinh penicillin và amoxicillin phổ rộng là hai loại kháng sinh được dùng phổ biến để điều trị bệnh viêm họng liên cầu khuẩn.

Tuy nhiên, trước khi các biểu hiện bệnh chưa biến mất, bệnh nhân nên uống thuốc đầy đủ theo quy định của dược sĩ. Bởi việc dùng thuốc không đúng yêu cầu có thể khiến bệnh chuyển nặng và gây biến chứng nghiêm trọng. Tốt nhất, bạn nên nói chuyện với bác sĩ nếu bạn quên dùng đúng liều thuốc.

3. Các phương pháp chăm sóc và điều trị tại nhà

Đối với những trường hợp nhẹ, bệnh cấp tính hoặc nguyên nhân gây bệnh không quá mức tạp, các triệu chứng khó chịu của chứng viêm họng có thể được khắc phục bằng các phương pháp chăm sóc và điều trị tại nhà.

Thông thường, bệnh nhân sẽ có đáp ứng tốt với những phương pháp chăm sóc và điều trị sau:

• Súc miệng với nước muối ấm: Việc thường xuyên súc họng và súc miệng với nước muối ấm sẽ giúp người bệnh nhanh chóng kiểm soát tình trạng khô và đau rát cổ họng. Đồng thời giúp giảm viêm và phòng ngừa phát sinh các biến chứng. Hoà tan 5 gram muối cùng với 237ml nước ấm, sau đó sử dụng nước muối này để súc họng mỗi giờ.
• Uống đồ uống nóng: Các triệu chứng của bệnh viêm họng có thể được cải thiện sau khi uống đồ uống nóng. Bởi nước nóng, nước chanh nóng, cà phê nóng có khả năng làm dịu niêm mạc họng và làm nhẹ triệu chứng cảm lạnh.
• Uống trà và mật ong: Những dưỡng chất có trong trà thảo dược và mật ong có thể giúp người bệnh nhanh chóng chấm dứt cảm giác đau họng. Để áp dụng, bạn hãy hòa tan một thìa mật ong nguyên chất cùng với trà gừng, trà hoa cúc, trà bạc hà, trà quế hoặc trà xanh ấm. Sau đó thêm một nửa quả chanh vắt và uống ngay khi còn ấm nóng.
• Nước lọc và vỏ xoài: Hòa 10ml nước vỏ xoài cùng với 125ml nước sôi để nguội. Sử dụng nước này súc miệng mỗi ngày để làm giảm các triệu chứng.
• Dùng nước cốt chanh và mật ong nguyên chất: Hòa tan 1 thìa nước cốt chanh và 2 thìa mật ong nguyên chất trong nước ấm. Sử dụng dung dịch này để nhấp và uống từ ngụm nhỏ.
• Sử dụng mật ong, hạt tiêu và bột quế: Đun sôi một cốc nước và một thìa bột quế. Sau khi nước sôi, thêm 2 thìa mật ong nguyên chất và một lượng nhỏ hạt tiêu, khuấy đều. Nhấp từng ngụm nhỏ để khắc phục tình hình.
• Gừng: Trộn một thìa nước cốt gừng cùng với một thìa mật ong nguyên chất. Ăn hỗn hợp này sau khi vừa thực hiện. Sau đó uống một cốc sữa nóng để làm giảm ho và các vấn đề về họng.
• Nghệ: Thành phần kháng viêm tự nhiên trong nghệ có tác dụng điều trị viêm họng, ho, giúp giảm viêm sưng và làm lành những tổn thương tại vùng niêm mạc họng. Hòa tan một nửa thìa bột nghệ và một ít muối trong 200ml nước nóng. Khuấy đều và uống mỗi ngày một lần. Uống nghệ liên tục trong 3 ngày để làm giảm triệu chứng và bảo vệ họng khỏi viêm nhiễm.
• Tắm nước nóng: Triệu chứng đau rát cổ họng có thể nhanh chóng thuyên giảm khi bạn hít nhiều hơi nước trong thời gian tắm với nước nóng. Hoặc bạn có thể nghiêng đầu trên một chậu nước nóng đang bốc hơi, sau đó há miệng và hít hơi ẩm bay lên từ chậu nước. Thực hiện mỗi giờ một lần, mỗi lần 5 phút. Áp dụng liên tục cho đến khi cảm giác đau họng thuyên giảm.

Biện pháp phòng ngừa bệnh viêm họng

Một trong những nguyên tắc phòng ngừa viêm họng là tránh không để vi rút, vi khuẩn có cơ hội gây bệnh. Và vệ sinh cá nhân tốt là cách để ngăn ngừa bệnh lây nhiễm. Ngoài ra, để cải thiện bệnh và phòng tránh bệnh tái phát, bạn có thể thực hiện các chiến lược sau đây:

• Tránh không dùng chung đồ dùng cá nhân, đồ ăn, thức uống với người viêm họng, đặc biệt là viêm họng do liên cầu khuẩn.
• Sử dụng chất tẩy rửa hoặc nước rửa tay để vệ sinh tay trước khi ăn, sau khi hắt hơi hoặc đi vệ sinh.
• Nên hạn chế chạm vào điện thoại hoặc sử dụng vòi nước uống nơi công cộng.
• Vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, giữ ẩm không khí trong nhà bằng dùng máy tạo ẩm.
• Hạn chế tiếp xúc với khói bụi bằng cách đeo khẩu trang khi ra ngoài. Nếu môi trường làm việc bắt buộc tiếp xúc với hóa chất độc hại, bạn nên dùng đồ bảo hộ.
• Không nên hút thuốc và uống nhiều rượu trong thời gian dài.

Hầu hết chúng ta ai cũng mắc viêm họng một vài lần trong đời. Tuy nhiên, bạn hãy đặt lịch thăm khám ngay khi thấy các triệu chứng bệnh xuất hiện. Bên cạnh đó, các bạn cũng nên có bước tự chăm sóc bản thân để nâng cao hệ miễn dịch cho cơ thể giúp chống lại bệnh tật, đồng thời làm tăng khả năng hồi phục.

Thuocdantoc.vn không đưa ra lời khuyên cũng như chẩn đoán hay bất kỳ biện pháp điều trị y khoa nào.