10 bài thuốc đông y trị viêm họng hiệu quả nhất & lưu ý

Đặt lịch hẹn

×

10 bài thuốc đông y trị viêm họng hiệu quả nhất & lưu ý

10 bài thuốc đông y trị viêm họng hiệu quả nhất & lưu ý

Đặt lịch

Có thể áp dụng các bài thuốc đông y để hỗ trợ điều trị bệnh viêm họng. Ngoài giúp khắc phục các triệu chứng khó chịu của bệnh thì thuốc đông y còn hỗ trợ nâng cao thể trạng và hệ miễn dịch. Hơn nữa, giải pháp này được đánh giá cao bởi sự an toàn, lành tính và ít tốn chi phí.

Bệnh viêm họng theo quan điểm đông y

Viêm họng là thuật ngữ đề cập đến tình trạng viêm nhiễm kích hoạt tại niêm mạc hầu họng. Bệnh lý này rất phổ biến, có thể gặp phải ở cả trẻ em và người lớn, nhất là trong thời điểm giao mùa.

Theo quan điểm đông y thì bệnh viêm họng là hiện tượng yết hầu bị sưng đau. Lúc đầu có thể thấy ngứa họng, sau đó kèm theo sốt hay cổ họng tiết nhiều đờm dãi. Trong trường hợp không chú ý điều trị, bệnh có thể chuyển biến nặng kèm theo nhiều triệu chứng nghiêm trọng hơn. Ví dụ như yết hầu sưng đau, họng và lưỡi gà sưng đỏ, ăn uống khó, nuốt nước bọt cũng thấy đau…

Các thầy thuốc đông y nhận định, nguyên nhân chính gây viêm họng là do cảm nhiễm ngoại tà. Phổ biến như chứng phong hàn, hàn tà hay dịch độc thời khí. Một số trường hợp khác cũng có thể do âm hư hỏa vượng kéo dài kèm theo nói năng nhiều. Đôi khi ăn uống cay nóng hay nóng lạnh đột ngột, uống nhiều rượu… cũng có thể là yếu tố liên quan.

Yết hầu được cho là cửa ngõ của phế. Tại đây có nhiều đường kinh mạch đi qua, yết hầu làm nhiệm vụ bảo vệ tránh tà khí xâm nhập vào cơ thể. Khi ngoại tà xâm nhập vào trong hầu họng sẽ có sự giao tranh giữa chính khí và tà khí. Từ đó làm phát sinh các triệu chứng sốt, sưng, đau…

Nếu chính khí khỏe thì tà khí sẽ bị đẩy lùi và bệnh dẫn thuyên giảm. Trường hợp chính khí suy giảm thì bệnh thường tiến triển nặng và gây ra nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng.

Tổng hợp 10 bài thuốc đông y trị viêm họng hiệu quả nhất

Đông y chia bệnh viêm họng ra thành nhiều thể bệnh khác nhau. Và ở mỗi thể bệnh sẽ có những triệu chứng lâm sàng cùng với bài thuốc điều trị riêng. Do đó, cần căn cứ vào triệu chứng gặp phải để xác định đúng thể viêm họng gặp phải. Sau đó mới lựa chọn bài thuốc điều trị cho phù hợp.

Dưới đây là các bài thuốc đông y chữa viêm họng theo từng thể bệnh cụ thể mà bạn có thể tham khảo để áp dụng:

1. Bài thuốc đông trị trị viêm họng thể ngoại cảm phong hàn

Ở thể ngoại cảm phong hàn, người bệnh thường sẽ bị ngạt mũi, nặng tiếng, người hay có cảm giác ớn lạnh nhưng không bị đổ mồ hôi. Thêm vào đó, cổ họng có dấu hiệu hơi sinh, nuốt có cảm giác vướng. Có thể còn bị đau đầu, sợ gió, đau mỏi thân mình, sốt vừa, chán ăn. Khi bắt mạch cho kết quả mạch phù hoàn.

Để điều trị bệnh viêm họng thể ngoại cảm phong hàn cần áp dụng phương pháp sơ giải biểu tà. Lúc này bài thuốc Kinh phòng bại độc tán có thể đáp ứng tốt. Thông tin bài thuốc cụ thể như sau:

• Chuẩn bị: 12g phòng phong, 12g độc hoạt, 12g kinh giới, 12g tiền hồ, 12g sài hồ, 12g xuyên khung, 12g cát cánh, 12g chỉ xác, 12g cam thảo, 12g khương hoạt, 12g phục linh, 10 lá bạc hà và 7 lát gừng tươi.
• Thực hiện: Các vị thuốc trên cần cho hết vào ấm. Thêm vào 1.2 lít nước sắc lấy 120ml. Bỏ bã, chia nước thuốc làm 5 lần uống, dùng 1 thang/ ngày.

Ngoài ra, cần kết hợp với bài thuốc nhai ngậm:

• Chuẩn bị: 1 miếng củ xạ can và 1 miếng sinh khương.
• Thực hiện: Đem nhai nuốt nước, bỏ bã. Áp dụng 4 – 5 lần/ ngày.

Tham khảo thêm: 6 Cách chữa ho, viêm họng bằng cây rau tần theo dân gian

2. Trị bệnh viêm họng thể kinh dương minh tích nhiệt theo đông y

Triệu chứng đặc trưng của bệnh viêm họng thể kinh dương minh tích nhiệt là họng sưng đỏ và đau nóng, bị sốt nhưng không sợ lạnh mà sợ nóng. Nhiều người còn có cảm giác như bị đốt ở trong họng. Người luôn trong trạng thái mệt mỏi, bồn chồn trong bụng. Tiểu tiện vàng và đại tiện táo, mạch hồng đại.

Điều trị bệnh viêm họng ở thể này cần tuân thủ phương pháp thanh tiết uất nhiệt. Bài thuốc Lương cách tán có thể đáp ứng tốt. Thông tin cụ thể về bài thuốc như sau:

• Chuẩn bị: 10g chi tử, 10g hoàng cầm, 10g bạc hà diệp, 10g liên kiều, 20g đại hoàng, 20g cam thảo và 20g mang tiêu.
• Thực hiện: Các vị thuốc trên (trừ bạc hà diệp và mang tiêu) đem sao giòn rồi mới trộn mang tiêu vào tán thành bột mịn. Mỗi lần uống 10g với nước sắc bạc hà diệp, dùng 4 lần/ ngày. Trường hợp dùng cho trẻ nhỏ cần chú ý giảm liều.

Cần kết hợp với bài thuốc nhai ngậm:

• Chuẩn bị: 3 miếng sơn đậu căn và 3 lá húng chanh.
• Thực hiện: Rửa sạch dược liệu, nhai nuốt nước bỏ bã. Mỗi ngày áp dụng 5 – 6 lần.

3. Thuốc đông y trị viêm họng thể ngoại cảm phải dịch độc thời khí

Ở thể viêm họng này, người bệnh thường có cảm giác trong họng khô ngứa và sưng đau. Việc ăn uống thường gặp khó khăn, hay bị nghẹn, có xu hướng thích uống nước lạnh. Kèm với đó là dấu hiệu sốt cao, khát và mạch sác. Thể bệnh này rất dễ lây lan khi có tiếp xúc gần.

Muốn điều trị bệnh viêm họng thể ngoại cảm kèm dịch độc thời khí cần áp dụng phương pháp thanh hỏa giải độc. Lúc này, bài thuốc Thanh yết lợi cách thang có thể giúp ích. Dưới đây là thông tin về bài thuốc này:

• Chuẩn bị: 10g cam thảo, 10g nhân sâm, 8g hoàng liên, 12g hoàng cầm, 12g ngưu bàng tử, 12g bạch linh, 12g bạch thược, 12g phòng phong, 12g cát cánh, 12g thăng ma và 7 lát sinh khương.
• Thực hiện: Các vị thuốc trên đem cho hết vào ấm sắc. Thêm vào 1.2 lít nước sắc trên lửa nhỏ để thu lấy 120ml. Bỏ phần bã, chia nước thuốc làm 5 lần uống/ ngày.

Kết hợp với bài thuốc nhai ngậm:

• Chuẩn bị: 3 miếng xạ can, 3 lá hoắc hương và 1 miếng sinh khương.
• Thực hiện: Đem nhai nuốt nước nhả bã, duy trì 4 – 5 lần/ ngày.

4. Bài thuốc đông y trị viêm họng thể đàm hỏa

Bệnh viêm họng thể đàm hỏa có thể khiến vùng yết hầu bị sưng đau, nuốt nước bọt sẽ có cảm giác đau hơn. Người bệnh luôn thấy lợm giọng buồn nôn, trong người ậm ạch khó chịu. Hơn nữa việc ăn uống còn gặp khó khăn, bị đau khi nuốt. Ngại nói, đôi khi còn bị khó thở, thở khò khè, tâm phiền và mạch hoạt sác.

Để điều trị bệnh viêm họng thể đàm hỏa cần tuân thủ theo phương pháp tiêu đàm chí yết thống. Lúc này, áp dụng bài thuốc Địch đàm thang sẽ rất phù hợp. Thông tin cụ thể về bài thuốc như sau:

• Chuẩn bị: 10g thạch xương bồ, 10g cam thảo, 10g chỉ thực, 10g đởm linh, 20g bán hạ, 16g quất hồng bì, 16g phục kinh, 8g nhân sâm, 8g trúc nhự và 5 lát sinh khương.
• Thực hiện: bán hạ khương chế, trần bì khứ bạch. Cho hết tất cả các vị thuốc trên vào ấm sắc. Thêm 1.2 lít nước sắc lấy 120ml. Bỏ bã và chia đều nước thuốc làm 5 lần uống/ ngày.

Kết hợp với bài thuốc nhai ngậm:

• Chuẩn bị: Cam thảo và ô mai nhục vừa 1 miếng.
• Thực hiện: Nhai nuốt nước nhả bã. Áp dụng khoảng 5 – 6 lần/ ngày.

5. Bệnh viêm họng thể khí hư theo đông y

Bệnh viêm họng thể khí hư khiến cho cổ họng khô và hơi sưng. Kèm theo đó là tình trạng đau nhức, nuốt nước bọt sẽ càng đau thêm. Lúc ăn uống sẽ thấy khó nuốt và đau nghẹn. Cảm giác đau thường nhiều lên vò lúc gần trưa. Người luôn trong trạng thái mệt mỏi, tay chân mềm nhão, đại tiện phân lỏng và mạch hư nhược.

Ở thể bệnh này, muốn điều trị tốt cần tuân thủ phương pháp bổ sung ích khí và sinh tân dịch. Bài thuốc Bổ trung ích khí thang gia giảm sẽ có thể đáp ứng. Dưới đây là thông tin cụ thể về bài thuốc:

• Chuẩn bị: 12g thăng ma, 12g nhân sâm, 12g trần bì, 12g đương quy, 12g sài hồ, 12g thiên hoa phấn, 12g bạch truật, 24g hoàng kỳ và 10g cam thảo.
• Thực hiện: Cam thảo chích, đương quy tửu tẩy, nhân sâm bỏ cuống, trần bì khứ bạch, hoàng kỳ mật sao. Sau đó cho hết các vị thuốc vào ấm, thêm 1.8 lít nước. Sắc trên lửa nhỏ thu lấy 200ml, bỏ bã và chia đều làm 5 lần uống/ ngày.

Kết hợp bài thuốc nhai ngậm:

• Chuẩn bị: 3 miếng sơn đậu căn, 1 vỏ quýt sạch và 1 ly nước 1 lá to.
• Thực hiện: Tất cả các nguyên liệu trên đem nhai ngậm rồi từ từ nuốt nước cốt, nhả bã.

Tham khảo thêm: 4 Cách chữa viêm họng bằng quả la hán hiệu quả bạn nên thử

6. Thuốc đông y trị viêm họng thể thận âm hư cảm nhiễm ngoại tà

Triệu chứng đặc trưng của thể viêm họng này là cổ họng khô và sưng đau. Người bệnh thường xuyên có cảm giác nóng rát và khó chịu ở yết hầu. Nuốt nước bọt khó khăn và đau. Trong người luôn thấy phiền muộn, háo khát, ăn uống nghẹn và khó nuốt. Kèm theo đó là các biểu hiện đau lưng, ù tai, tiểu tiện vàng sẻn, đại tiện táo. Rêu lưỡi vàng và chất lưỡi đỏ, mạch tế sác.

Điều trị bệnh viêm họng thể thận âm hư cảm nhiễm ngoại tà cần áp dụng phương pháp tư âm bổ thận. Lúc này bài thuốc Ngọc nữ tiễn có thể đáp ứng tốt. Thông tin về bài thuốc cụ thể như sau:

• Chuẩn bị: 12g ngưu tất, 12g tri mẫu, 20g sinh địa, 16g mạch môn đông và 24g sinh thạch cao.
• Thực hiện: Các vị thuốc trên cho hết vào ấm rồi thêm 1.8 lít nước vào. Sắc trên lửa nhỏ để thu lấy 150ml. Lọc bỏ bã, chia đều nước thuốc thu được làm 5 lần uống/ ngày.

Kết hợp bài thuốc nhai ngậm:

• Chuẩn bị: 1 ít tam thất và 1 ly nước 1 lá to.
• Thực hiện: Tam thất đem tẩm nước muối ủ trong 5 – 7 ngày rồi thái mỏng và sao giòn. Trộn vào trong ly nước 1 lá to rồi nhai tinh ngậm. Nuốt dần cả nước và bã. Mỗi ngày áp dụng 7 – 10 lần.

7. Trị bệnh viêm họng thể tỳ hư can uất theo đông y

Bệnh viêm họng thể tỳ hư can uất có thể khiến cổ họng khô, hơi sưng lên và có cảm giác đau. Đau tăng khi nuốt nước bọt, ăn uống thường bị đau nghẹn và khó nuốt.

Ngoài ra nhiều người bệnh còn bị đau ở 2 bên mạn sườn, cổ họng thỉnh thoảng nóng lên, lợm giọng, buồn nôn. Người luôn có cảm giác mệt mỏi, ăn uống kém tiêu, đại tiện bất thường. Quan sát dễ thấy rêu lưỡi vàng cáu và mạch huyền.

Để điều trị bệnh viêm họng thể này cần áp dụng phương pháp bổ tỳ sơ can. Thực tế cho thấy, bài thuốc Quy tỳ thang kết hợp với Tiêu dao tán mới có thể đáp ứng. Thông tin cụ thể như sau:

• Chuẩn bị: 8g nhân sâm, 8g cam thảo, 8g bạc hà, 8g viễn chí, 4g mộc hương, 10g sài hồ, 10g đương quy, 10g thược dược, 12g phục thần, 12g bạch truật, 12g long nhãn nhục, 12g hoàng kỳ và 12g toan táo nhân.
• Thực hiện: Hoàng kỳ bỏ gốc cuống mật chích, phục thần bỏ lõi gỗ, cam thảo chích, viễn chí bỏ lõi tẩm nước gừng sao vàng, toan táo nhân sao vàng cánh gián. Sau đó cho tất cả các vị thuốc vào ấm. Thêm 1.5 lít nước sắc trên lửa nhỏ thu lấy 250ml đem lọc bỏ bã. Ngày sắc 1 thang, chia đều làm 5 lần uống.

Kết hợp với bài thuốc nhai ngậm:

• Chuẩn bị: Tam thất đã tẩm nước muối và ủ 5 – 7 ngày.
• Thực hiện: Thái mỏng vị thuốc rồi sao giòn. Nhai nuốt tử từ cả nước và bã. Áp dụng 7 – 10 lần/ ngày.

8. Một số bài thuốc đông y chữa viêm họng khác

Ngoài các bài thuốc chính nêu trên, trong đông y còn có thêm rất nhiều bài thuốc trị viêm họng khác. Bao gồm:

– Bài thuốc 1:

• Chuẩn bị: 10g hoàng kỳ, 8g bạch truật, 15g đẳng sâm, 6g trần bì, 9g chích thảo, 10g đương quy, 15g chỉ xác, 12g mộc hương, 11g an nam tử, 9g bách hợp, 15g tạng thanh quả và 8g ngọc trúc.
• Thực hiện: Sắc uống 1 thang/ ngày.

– Bài thuốc 2:

• Chuẩn bị: 15g nhục quế, 12g chế phụ tử, 9g sơn thù, 10g sơn duộc, 11g thục địa, 8g phục linh, 8g đan bì, 10g trạch tả, 12g huyền sâm, 11g mạch môn và 9g bạch thược.
• Thực hiện: Các vị thuốc trên đem sắc uống 1 thang/ ngày.

– Bài thuốc 3:

• Chuẩn bị: 8g cúc hoa, 10g kỷ tử, 12g sinh địa, 13g sơn thù, 9g sơn dược, 8g phục linh, 10g đan bì, 10g sa sâm, 12g huyền hồ, 12g trạch tả và 8g mạch môn.
• Thực hiện: Sắc lấy nước uống 1 thang/ ngày.

– Bài thuốc 4:

• Chuẩn bị: 10g chỉ xác, 12g sài hồ, 15g đào nhân, 12g hồng hoa, 9g đương quy, 10g xuyên khung, 10g cát cánh, 10g xích thược, 10g cam thảo và 15g huyền sâm.
• Thực hiện: Các vị thuốc trên đem sắc uống 1 thang/ ngày.

– Bài thuốc 5:

• Chuẩn bị: 10g bạch truật, 15g đẳng sâm, 6g chích thảo, 10g phục linh, 3g thăng ma, 3g hoàng liên, 10g đan bì, 15g sinh địa và 15g đương quy.
• Thực hiện: Cho hết các vị thuốc vào ấm, sắc uống 1 thang/ ngày. Chia đều thành 2 lần sáng, tối.

– Bài thuốc 6:

• Chuẩn bị: 12g sinh địa, 12g sa sâm, 12g cát cánh, 12g kỷ tử, 12g đương quy, 9g cam thảo, 9g xuyên luyện tử, 15g thái tử sâm, 15g thốn đông, 30g bồ công anh và 9g mộc hồ điệp.
• Thực hiện: Các vị thuốc này cho vào ấm sắc lấy nước uống 1 thang/ ngày.

Tham khảo thêm: Mẹo chữa viêm họng bằng mật ong nhanh khỏi không cần uống thuốc

Lưu ý khi dùng thuốc đông y trị bệnh viêm họng

Điều trị viêm họng bằng thuốc đông y được đánh giá cao do đảm bảo sự an toàn và phù hợp với nhiều đối tượng. Hơn nữa, thuốc đông y ít tiềm ẩn những rủi ro ngay cả khi dùng kéo dài.

Bên cạnh đó, nhiều bài thuốc đông y không chỉ mang đến kết quả khả quan với việc điều trị bệnh mà còn giúp tăng cường lưu thông khí huyết, bồi bổ sức khỏe. Từ đó ngăn ngừa tình trạng bệnh tái phát sau điều trị.

Tuy nhiên, khi áp dụng các bài thuốc đông y trị viêm họng, cần lưu ý đến một số vấn đề như sau:

• Các bài thuốc đông y mặc dù có ưu điểm lành tính nhưng tác dụng thường chậm. Đồng thời hiệu quả các bài thuốc vẫn còn nhiều hạn chế, chỉ đáp ứng khi bệnh còn nhẹ. Trường hợp bệnh viêm họng diễn tiến nặng, tổn thương ở niêm mạc trở nên nghiêm trọng thì cần chú ý thăm khám và điều trị theo phác đồ bác sĩ.
• Nếu chọn điều trị viêm họng theo đông y thì người bệnh cần phải kiên trì. Việc áp dụng không đều sẽ gây gián đoạn và làm giảm quá trình điều trị. Hơn nữa còn khiến cho các triệu chứng bùng phát mạnh hơn.
• Trường hợp gặp phải các dấu hiệu bất thường như đau bụng, tiêu chảy hay bị dị ứng khi dùng thuốc đông y thì hãy ngưng ngay. Đồng thời liên hệ ngay với bác sĩ để được giúp đỡ kịp thời.
• Nếu có ý định kết hợp điều trị đông và tây y thì cần trao đổi trước với bác sĩ. Việc điều chỉnh liều lượng và thời gian dùng thuốc sẽ là rất cần thiết để có thể ngăn ngừa tương tác xảy ra.
• Tuyệt đối không được tự ý gia giảm liều lượng của các vị thuốc trong mỗi bài thuốc đông y trị viêm họng. Bởi tăng giảm liều không đúng cách rất dễ gặp phải các tác động ngoại ý.
• Người bệnh cần kết hợp với các biện pháp chăm sóc tốt tại nhà. Hãy thường xuyên vệ sinh mũi họng bằng nước muối sinh lý, giữ ấm cho cơ thể, ăn uống và sinh hoạt điều độ. Điều này không chỉ giúp hỗ trợ điều trị mà còn hữu ích với việc ngăn ngừa bệnh tái phát.

Các bài thuốc đông y trị bệnh viêm họng đều có những ưu và yếu điểm nhất định. Chính vì vậy, trước khi lựa chọn điều trị bằng giải pháp này, người bệnh cần chú ý cân nhắc kỹ lưỡng. Tốt nhất hãy thăm khám để được bác sĩ tư vấn, hướng dẫn cách điều trị cũng như chăm sóc đúng đắn.