Viêm Gan Là Gì? Cấp Tính – Mãn Tính? Thông Tin Cần Biết

Đặt lịch hẹn

×

Viêm Gan Là Gì? Cấp Tính – Mãn Tính? Thông Tin Cần Biết

Viêm Gan Là Gì? Cấp Tính – Mãn Tính? Thông Tin Cần Biết

Đặt lịch

Viêm gan là tình trạng gan bị tổn thương, đặc trưng là sự biểu hiện của những tế bào mô gan bị viêm. Phần lớn trường hợp, căn bệnh này xảy ra do nhiễm virus, một số trường hợp khác do bị nhiễm độc tố, hệ miễn dịch suy yếu hoặc do yếu tố di truyền. Bệnh viêm gan không chỉ khiến sức khỏe bị giảm sút mà còn làm ảnh hưởng không hề nhỏ đến chất lượng đời sống, nghiêm trọng hơn có thể đe dọa đến tính mạng con người nếu bệnh tình chuyển sang giai đoạn nặng.

Bệnh viêm gan là gì?

Gan là một bộ phận nằm ở khu vực phía trên bên phải của vùng bụng. Bộ phận này đảm nhiệm nhiều chức năng quan trọng, nhất là các hoạt động liên quan đến quá trình trao đổi chất của toàn cơ thể.

Một số chức năng điển hình như: lọc các độc tố; bài tiết bilirubin, cholesterol, hormone và thuốc; phân hủy carbohydrat, chất béo và protein; kích hoạt các enzyme; tổng hợp protein máu, lưu trữ glycogen, khoáng chất và vitamin,…

Khi gan bị tổn thương, sự hoạt động của các cơ quan khác cũng bị ảnh hưởng không kém, nhất là gan bị viêm. Viêm gan là tình trạng gan bị tổn thương, đặc trưng bởi sự biểu hiện của các tế bào mô của gan bị viêm. Dựa vào giai đoạn bệnh tình mà các chuyên gia có thể phân bệnh viêm gan thành 2 loại chính sau:

• Viêm gan cấp tính: Thời gian mắc bệnh trung bình khoảng 6 tháng. Ở thời kỳ này, dấu hiệu nhận biết bệnh không rõ ràng và có thể bị nhầm lẫn với một số trường hợp bệnh tình khác. Đa số các trường hợp viêm gan cấp tính được chẩn đoán và phát hiện trong những lần khám sức khỏe định kỳ;
• Viêm gan mãn tính: Tình trạng bệnh tình kéo dài trên 6 tháng. Khi đó, bệnh viêm gan có những diễn tiến phức tạp, thậm chí có thể dẫn đến một số bệnh lý nguy hiểm khác như: xơ gan, ung thư gan,… đây đều là những bệnh lý nguy hiểm có khả năng đe dọa đến tính mạng con người.

Mỗi loại bệnh sẽ có những triệu chứng nhận biết và mức độ nghiêm trọng khác nhau.

Điểm qua những nguyên nhân gây bệnh viêm gan

Bệnh viêm gan do nhiều nguyên nhân gây ra và được chia thành 3 nhóm nguyên nhân chính. Cụ thể hơn:

1. Nguyên nhân gây bệnh viêm gan siêu vi

Giới y học hiện đại đã chứng minh và cho biết, những loại virus điển hình gây bệnh viêm gan như virus siêu vi A, B, C, D và E. Ngoài ra, virus herpes, CMV, EBV, virus quai bị, virus rubella,… cũng có khả năng gây ra căn bệnh này.

Trong đó, thường gặp nhất là trường hợp bị viêm gan do virus siêu vi B và C. Loại virus này dễ tiến triển nhanh sang giai đoạn cấp tính và có khả năng sinh ra những biến chứng nguy hiểm khác.

Một số loại virus siêu vi này xâm nhập vào cơ thể do việc dùng chung kim tiêm, sử dụng các loại thuốc tiêm vào tĩnh mạch không chất lượng, sử dụng các vật dụng cá nhân dễ chảy máu hay quan hệ tình dục không an toàn với người mắc bệnh.

Tham khảo thêm: Nhiễm virus viêm gan C bao lâu có triệu chứng?

2. Nguyên nhân gây bệnh viêm gan không siêu vi

Viêm gan không siêu vi là tình trạng gan bị tổn thương do các yếu tố ngoài virus. Một số tác nhân điển hình như:

• Rượu, bia: Rượu, bia hay các loại đồ uống có cồn khác nếu bị lạm dụng trong thời gian dài có khả năng cao làm ảnh hưởng đến chức năng của gan;
• Thuốc: Việc lạm dụng thuốc có khả năng cao làm tổn thương đến gan, khiến gan bị quá tải và kéo theo khả năng chuyển hóa thuốc bị kém đi. Một số loại thuốc điển hình là thuốc giảm đau, thuốc trầm cảm,…;
• Ăn mặn: Ăn quá nhiều thức ăn mặn là nguyên nhân làm tăng huyết gan, gây cản trở đến hoạt động đào thải chất cặn bã. Ngoài ra, việc ăn mặn thường xuyên có thể xảy ra tình trạng giữ nước trong gan, chướng gan, viêm gan, xơ gan,…;
• Thừa cân, béo phì: Theo thống kê mới mất của giới y học, người bị béo phì, thừa cân có nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ cao hơn người bình thường. Vì tình trạng mỡ tích tụ nhiều trong gan lâu ngày cũng trở thành “thủ phạm” gây bệnh viêm gan;
• Bệnh lý: Bệnh lao, tiểu đường,… là những bệnh lý điển hình làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm gan gấp hai lần so với các đối tượng khác;
• Hóa trị: Một số đối tượng đang trong quá trình điều trị bệnh lý bằng hóa trị có thể mắc bệnh viêm gan do ảnh hưởng từ thuốc. 

3. Nguyên nhân gây bệnh viêm gan tự miễn

Viêm gan tự miễn là tình trạng viêm ở các tế bào mô gan xảy ra khi hệ thống miễn dịch của cơ thể tự tấn công đến chức năng của gan và khiến bộ phận này bị suy yếu.

Tuy nhiên, đây là trường hợp hiếm gặp và chưa được các nhà nghiên cứu tìm ra chính xác nguyên nhân gây bệnh. Nhưng trường hợp này, bệnh có thể hình thành do cơ thể bị nhiễm chất độc hại hay tác dụng phụ của thuốc gây ra.

Việc xác định đúng nguyên nhân gây bệnh viêm gan sẽ giúp người bệnh chủ động hơn trong việc thăm khám và chăm sóc sức khỏe phù hợp.

Triệu chứng của bệnh viêm gan

Theo thống kê của giới y tế, có đến 80% trường hợp mắc bệnh viêm gan thường không có biểu hiện rõ ràng ở những giai đoạn đầu. Lúc này, người bệnh có thể bị nhầm lẫn với một số bệnh lý khác.

Tuy nhiên, tùy theo từng mức độ nặng nhẹ khác nhau mà người bệnh có thể phát hiện sớm và có những phương pháp điều trị phù hợp.  Một số triệu chứng điển hình của bệnh viêm gan:

• Vàng da là một trong những triệu chứng điển hình của bệnh viêm gan. Triệu chứng vàng da có thể xuất hiện toàn thân, móng tay, bàn tay hoặc niêm mạc mắt;
• Cơ thể xuất hiện nhiều nốt mẩn đỏ, phát ban hoặc xuất huyết da gây ngứa ngứa ngáy khó chịu;
• Trên móng tay xuất hiện các đường trắng bạc hoặc đường vân lồi lõm cho các độc tố tích tụ trong gan trong được đào thải hết ra ngoài;
• Cảm thấy đau tức vùng bụng, đặc biệt cơn đau bị dồn về khoang bụng bên phải phía dưới xương sườn;
• Cơ thể mệt mỏi, thiếu tập trung, dễ mất sức dẫn đến tình trạng chán ăn, ăn không ngon miệng. Nếu tình trạng này bị kéo dài trong nhiều ngày liền có thể khiến cơ thể bị suy nhược, sụt cân;
• Màu nước tiểu bất ổn, bị sẫm màu hoặc nước tiểu có màu cam đậm hoặc nâu;
• Dễ bị chảy máu ở tay, chân, ngực, cổ và mặt, thậm chí có thể xuất hiện vết bầm.

Khi cơ thể xuất hiện những triệu chứng trên hoặc một số bất thường khác, người bệnh nên tìm gặp bác sĩ chuyên khoa càng sớm càng tốt để tìm rõ nguyên nhân gây bệnh và có những phác đồ điều trị phù hợp.

Tham khảo thêm: Viêm gan D là gì? Nguy hiểm không? Cách điều trị

Những đối tượng có khả năng mắc bệnh viêm gan

Bệnh viêm gan có thể xuất hiện ở mọi giới tính, mọi độ tuổi khác nhau, nhưng một số đối tượng dưới đây có nguy cơ mắc bệnh cao hơn bình thường như:

• Người thường xuyên sử dụng rượu, bia hay các loại đồ uống có cồn khác làm gia năng men gan và khiến chức năng gan bị suy giảm;
• Đối tượng thường xuyên tiếp xúc mới hóa chất hoặc làm việc trong môi trường hóa chất độc hại;
• Người thường xuyên sử dụng chung vật dụng với các đối tượng mắc bệnh gan như: đồ cắt móng tay, bàn chải đánh răng, kim tiêm, dao cạo râu,…;
• Các đối tượng quan hệ tình dục không an toàn cũng có nguy cơ cao bị lây nhiễm bệnh viêm gan A hoặc viêm gan E;
• Trẻ sơ sinh có mẹ bị viêm gan trong thời kỳ trước hoặc trong quá trình mang thai;
• Người bị nhiễm HIV;
• Bệnh nhân đang trong quá trình thực hiện truyền hóa trị, truyền máu hoặc điều trị ức chế hệ thống miễn dịch;
• Người đang sử dụng một số loại thuốc làm ảnh hưởng đến chức năng gan.

Những tiềm ẩn nguy hiểm của bệnh viêm gan

Nếu bệnh viêm gan không được phát hiện sớm và có những phác đồ điều trị dứt điểm sẽ làm ảnh hưởng không hề nhỏ đến sức khỏe cũng như chất lượng cuộc sống. Hơn thế, khi bệnh trở nặng, người bệnh có thể đối diện với một số biến chứng nguy hiểm, thậm chí là tử vong.

Một số biến chứng điển hình của bệnh viêm gan như:

• Rối loạn chảy máu;
• Chất lỏng bị tích bụ trong bụng và gây nên hiện tượng chướng bụng;
• Suy thận;
• Ung thư biểu mô tế bào gan (một dạng của bệnh ung thư gan).

Bên cạnh đó, đối với bệnh viêm gan B hoặc C mãn tính thường có khả năng cao khiến bệnh tình trở nên nghiêm trọng hơn nếu không có những phác đồ điều trị hiệu quả.

Các đối tượng bị viêm gan B hoặc C mãn tính có thể đối tượng với nguy cơ xơ gan hoặc ung thư gan – đây là một trong những biến chứng nguy hiểm có thể khiến người bệnh đối diện với tử vong.

Bệnh viêm gan có lây không?

Một số công trình nghiên cứu khoa học cho biết, viêm gan tự miễn, viêm gan do nhiễm độc hoặc bị hủy hoại bởi rượu bia hay thuốc lá thường không có khả năng lây nhiễm. Tuy nhiên, ở trường hợp mắc bệnh viêm gan do virus thì khả năng lây bệnh là rất cao.

Bệnh viêm gan B hoặc C có thể lây bệnh từ người sang người thông qua con đường sau:

• Đường máu: Việc sử dụng chung kim tiêm với người mắc bệnh viêm gan thì khả năng bị lây nhiễm bệnh là khá cao. Ngoài ra, việc nhận máu từ người mắc bệnh thì trường hợp bạn bị viêm gan cũng có thể xảy ra;
• Đường tình dục: Quan hệ tình dục không an toàn không chỉ có khả năng lây nhiễm bệnh xã hội nguy hiểm mà còn lây nhiễm viêm gan nếu quan hệ với người bị nhiễm gan;
• Đường từ mẹ sang con: Người phụ nữ bị viêm gan không có những biện pháp ngăn chặn virus gây bệnh phù hợp thì khả năng mẹ truyền bệnh sang con trong quá trình mang thai hoặc cho con bú là khá cao.

Trong khi đó, bệnh viêm gan A hoặc E thì lây qua đường tiêu hóa.

Chẩn đoán bệnh viêm gan

Nhằm xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh cũng như đưa ra kết luận chính xác về viêm gan, bác sĩ sẽ đưa ra một số chỉ định chẩn đoán cụ thể để hỗ trợ thực hiện trong vấn đề này. Một số thủ thuật chẩn đoán bệnh viêm gan điển hình như:

1. Thăm khám lâm sàng và kiểm tra thể chất

Để chẩn đoán và đưa ra kết luận chính xác về bệnh viêm gan, trước hết bác sĩ sẽ tiến hành chẩn đoán lâm sàng bằng cách tra hỏi bệnh nhân bằng một số câu hỏi để biết tình trạng sức khỏe tổng quát, thời gian hay xuất hiện các cơn đau.

Ngoài ra, bác sĩ có thể kiểm tra vùng bụng bệnh nhân bằng cách ấn nhẹ vùng bụng để xem có đau hay không đau, từ đó giúp khoanh vùng các biểu hiện bệnh lý có khả năng mắc phải. Nếu da hoặc mắt bị vàng, bác sĩ cũng có thể lưu ý thêm vấn đề này.

Tham khảo thêm: Người bị bệnh gan, viêm gan nên ăn và kiêng gì tốt?

2. Xét nghiệm chức năng gan

Xét nghiệm chức năng gan là thủ thuật được thực hiện bằng cách lấy mẫu máu từ bệnh nhân để xác định hiệu quả hoạt động của gan. Nếu kết quả xét nghiệm cho biết có những bất thường thì có thể là dấu hiệu đầu tiên cho thấy gan đang gặp vấn đề. Trong trường hợp nồng độ men gan cao có thể chỉ ra rằng gan đang bị suy yếu do căng thẳng hoặc bị tổn thương.

3. Siêu âm bụng

Thủ thuật siêu âm bụng sẽ cho phép bác sĩ kiểm tra rõ hơn hình ảnh của gan và một số cơ quan lân cận. Và đây có thể xem là một cách kiểm tra chức năng gan hữu ích nhất cũng như xác định đúng nguyên nhân gây bệnh. Thủ thuật này thường sử dụng siêu âm sóng để tạo một hình ảnh của các bộ phận trong ổ bụng và truyền thông tin ra ngoài màn hình:

• Khối u gan;
• Biểu hiện bất thường của túi mật;
• Chất lỏng trong ổ bụng;
• Tổn thương gan hoặc các bộ phận khác…

4. Sinh thiết gan

Sinh thiết gan là thủ thuật xâm lấn bằng cách lấy mẫu mô từ gan của bệnh nhân. Thủ thuật này có thể thực hiện thông qua da bằng kim chuyên dụng và không cần phẫu thuật. Thông thường, siêu âm ổ bụng sẽ hỗ trợ bác sĩ lấy mẫu sinh thiết. Xét nghiệm này cho phép bác sĩ xác định viêm hay nhiễm trùng làm ảnh hưởng đến chức năng gan. 

5. Xét nghiệm máu khác

Nếu kết quả xét nghiệm chức năng gan có dấu hiệu bất thường, bác sĩ có thể chỉ định kiểm khác bằng cách xét nghiệm máu để kiểm tra và phát hiện ra nguyên nhân gây bệnh. Thủ thuật này có thể giúp bác sĩ phát hiện một số virus gây viêm gan. Bên cạnh đó, thủ thuật này có thể được sử dụng để kiểm tra các kháng thể phổ biến trong các tình trạng viêm gan tự miễn.

Các phương pháp điều trị bệnh viêm gan

Theo nhận định của các bác sĩ chuyên khoa, bệnh viêm gan hoàn toàn có thể chữa khỏi nếu được phát hiện sớm và có những phác đồ điều trị phù hợp. Việc điều trị sẽ trở nên dễ dàng hơn nếu bệnh tình ở giai đoạn khởi phát hoặc mức độ nhẹ và ngược lại. Do đó, người bệnh nên chủ động thăm khám để có những phác đồ điều trị phù hợp.

Một số phương pháp điều trị bệnh viêm gan điển hình như:

Điều trị nội khoa Tây y

Đối với bệnh viêm gan, người bệnh thường được chỉ định điều trị bằng thuốc kháng sinh có tác dụng giảm đau, cân bằng lượng men gan và hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể. Một số loại thuốc thường được bác sĩ chuyên khoa kê đơn như:

• Nhóm thuốc ức chế protease (dạng uống): Nhóm thuốc này có tác dụng ức chế và ngăn chặn sự lây lan của một số virus gây bệnh;
• Nhóm thuốc kháng virus nucleotide (ribavirin): Có tác dụng ức chế sự sinh sản sinh và lây lan của virus gây bệnh. Ngoài ra, nhóm thuốc này có thể được kê đơn dùng kết hợp với một số biện pháp viêm gan khác;
• Nhóm thuốc interferon (thuốc tiêm): Có tác dụng cung cấp cho cơ thể lượng protein miễn dịch, từ đó giúp chống lại sự tấn công của một số vi khuẩn gây hại cho gan và ngăn ngừa một số biến chứng nếu có.

Tùy vào triệu chứng mà bệnh nhân đang mắc phải, bác sĩ có thể kê thêm một số loại thuốc khác với liều lượng vừa đủ.

Trong quá trình bệnh viêm gan bằng thuốc Tây y, người bệnh cần tuân thủ nghiêm ngặt các chỉ định sử dụng thuốc của bác sĩ để phòng tránh một số tác dụng phụ có thể xảy ra. Bên cạnh đó, người bệnh không được tự ý sử dụng thuốc khi chưa có sự đồng ý của bác sĩ chuyên khoa, đặc biệt là trẻ nhỏ, phụ nữa đang mang thai và cho con bú.

Lưu ý: Điều trị Tây y thông qua việc sử dụng sự tổng hợp các chất hóa học nhằm khắc phục triệu chứng. Điều này có thể gây áp lực lên bộ phận thực hiện chức năng thải độc là gan, thận. Ngoài ra, một số trường hợp tiềm ẩn nguy cơ xuất hiện tác dụng phụ, hại dạ dày, nhược cơ hoặc nhờn thuốc.

Tham khảo thêm: Sau Chích Ngừa Viêm Gan B Bao Lâu Thì Có Thai Được?

Áp dụng mẹo vặt dân gian

Phương pháp này được giới chuyên môn đánh giá là tương đối an toàn, lành tính, ít gây ra tác dụng phụ và không kém phần hiệu nghiệm. Một số bài thuốc dân gian chữa bệnh viêm gan điển hình như:

• Dùng cây nhọ nồi trị bệnh viêm gan: Trong loại cây này có chứa nhiều thành phần hoạt chất có tác dụng tăng cường hoạt động gan và bảo vệ gan khỏi các tác nhân gây hại. Kết hợp 30gr cây nhọ nồi cùng với trạch tả và đương quy mỗi vị 15gr để trị bệnh viêm gan. Đem toàn bộ nguyên liệu đã được chuẩn bị sắc để lấy nước dùng;
• Trị bệnh viêm gan bằng trà atiso: Atiso được biết đến rộng rãi với công dụng nhuận tràng, mát gan, thanh lọc cơ thể và tăng cường chức năng gan. Ngoài ra, trong loại dược liệu này còn chứa nhiều thành phần hoạt chất khác có tác dụng bảo vệ gan khỏi các tác nhân gây hại. Các đối tượng mắc có vấn đề về chức năng gan có thể dùng mỗi ngày một ly trà hoa atiso khô để cải thiện bệnh lý;
• Chữa bệnh viêm gan bằng bài thuốc từ cây kế sữa: Hoạt chất flavonolignan và silymarin có trong cây có tác dụng ngăn chặn sự xâm nhập của một số tác nhân gây hại, hỗ trợ tăng cường chức năng gan. Người bệnh dùng 50gr lá kế sữa khô hãm chung với 1 lít nước sôi để uống thay thế cho nước lọc hằng ngày.

Tuy nhiên, người bệnh nên lưu ý: Các cách chữa dân gian trên đây thường chỉ đem lại hiệu quả trong trường hợp bệnh nhẹ, giúp cải thiện một phần triệu chứng chứ khó có thể triệt tiêu hoàn toàn virus viêm gan, nhất là khi bệnh đã mãn tính lâu năm.

Hơn nữa, phương pháp truyền miệng này chưa được kiểm chứng, tác dụng còn tùy vào cơ địa. Do đó, bệnh nhân không nên quá lạm dụng. Muốn khỏi bệnh, nên tìm đến cách chữa có liệu trình, cơ chế tác động rõ ràng hơn.

Những phương pháp phòng ngừa viêm gan

Khi một bộ phận bị tổn thương thì hoạt động của các cơ quan khác trong cơ thể cũng bị ảnh hưởng theo. Do đó, mỗi người nên chủ động hơn trong việc phòng ngừa bệnh viêm gan bằng các cách sau:

• Thực hiện chế độ ăn chín uống sôi để phòng tránh sự xâm nhập của một số vi khuẩn vào cơ thể thông qua việc ăn uống. Ngoài ra, cần lựa chọn và sử dụng các thực phẩm tươi, sống, giàu chất dinh dưỡng;
• Hạn chế việc uống nhiều rượu, bia, đồ uống có cồn hay các chất kích thích. Bởi những thứ này đều có thể trở thành thủ phạm gây bệnh từ từ không riêng gì bệnh viêm gan;
• Tăng cường vận động cơ thể để nâng cao sức khỏe, tăng cường hệ miễn dịch cũng như phòng ngừa một số bệnh tật có thể hình thành;
• Cần sử dụng một số biện pháp an toàn khi quan hệ tình dục;
• Chủ động tiêm đầy đủ các vắc xin viêm gan A và viêm B theo lịch chủng ngừa, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ;
• Thận trọng hơn trong việc sử dụng thuốc. Tốt nhất nên dùng thuốc điều trị bệnh hoặc thực phẩm chức năng bảo vệ sức khỏe dưới sự chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa để phòng tránh một số tác dụng phụ;
• Luôn kiểm soát lượng cân nặng của bản thân ở mức bình thường, tránh thừa cân, béo phì hay tăng cân đột ngột;
• Trước khi truyền máu, cần xác định được nguồn máu truyền có chứa mầm mống bệnh trong, đặc biệt là bệnh viêm gan;
• Tuyệt đối không sử dụng chung kim tiên hoặc dụng cụ phẫu thuật khi chưa được sát trùng kỹ lưỡng;
• Tránh sử dụng chung một số vật dụng cá nhân với các đối tượng mắc bệnh viêm gan, đặc biệt là các vật dụng dễ gây tổn thương và chảy máu như: dao cạo râu, đồ cắt móng tay, bàn chải đánh răng,…;
• Chủ động thăm khám và kiểm tra sức khỏe định kỳ hoặc nghi ngờ bản thân mắc bệnh viêm gan.

Viêm gan có khả năng gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Để kiểm soát sự phát triển của một số mầm mống tiềm ẩn, người bệnh nên chủ động trong việc tìm nguyên nhân gây bệnh và có những hướng điều trị tích cực. Ngoài ra, người bệnh cũng cần kiểm tra sức khỏe định kỳ tại các phòng khám uy tín để phát hiện bệnh sớm.

Hy vọng với những thông tin trên đây, người bệnh đã hiểu rõ hơn về viêm gan, các phương pháp chẩn đoán cũng như điều trị tốt nhất để từ đó có lựa chọn thích hợp trong quá trình điều trị, nhanh chóng chấm dứt bệnh lý này. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ khi cần thiết để có tư vấn chính xác nhất.