Bệnh Gan Nhiễm Mỡ Không Do Rượu: Dấu Hiệu Và Cách Trị

Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi Bác sĩ CKII BÁC SĨ TRẦN THỊ HƯƠNG LAN – Khoa Nội – Tiêu hóaGiám đốc Chuyên môn Thuốc Dân Tộc Chi Nhánh phía Nam – Cố vấn chuyên môn tại Trung tâm Thuốc dân tộc – Cơ sở TP Hồ Chí Minh

Gan nhiễm mỡ không do rượu là bệnh lý đang xảy ra ngày càng phổ biến, nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách sẽ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm khác. Tăng men gan là nguyên nhân chính gây ra bệnh lý này. Khi có các dấu hiệu của bệnh, bạn tuyệt đối không được chủ quan trong việc thăm khám và điều trị chuyên khoa.

Gan nhiễm mỡ không do rượu cần được điều trị sớm để tránh phát sinh biến chứng
Gan nhiễm mỡ không do rượu cần được điều trị sớm để tránh phát sinh biến chứng

Gan nhiễm mỡ không do rượu là gì?

Chuyên gia cho biết, một lá gan khỏe mạnh sẽ có hàm lượng chất béo chiếm dưới 5% trọng lượng của gan. Nếu hàm lượng chất béo tại gan vượt quá mức này thì được xem là bệnh gan nhiễm mỡ. Dựa vào nguyên nhân mà y khoa chia bệnh lý này thành hai dạng cơ bản là gan nhiễm mỡ do rượu và gan nhiễm mỡ không do rượu.

Gan nhiễm mỡ không do rượu được gọi tắt là NAFLD, bệnh khởi phát không phải do tác động từ yếu tố rượu bia. Thay vào đó, tình trạng mỡ tích tụ tại gan sẽ xảy ra do tác động từ các yếu tố khác như viêm gan, bệnh di truyền,…

Thống kê y khoa cho biết, có khoảng 15 – 30% dân số bị gan nhiễm mỡ không do rượu. Trong đó, có từ 12 – 40% trường hợp tiến triển đến mức viêm gan nhiễm mỡ, 15 – 25% tiến triển sang xơ gan và 7% trong nhóm xơ gan tiến triển sang ung thư gan.

Xơ gan được xem là biến chứng chính của bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu và cũng là giai đoạn cuối cùng của các bệnh lý tại gan. Lúc này, các tế bào gan đã bị tổn thương nghiêm trọng, hình thành nên mô xơ và không thể phục hồi. Nếu tổn thương xơ gan tiếp tục diễn ra sẽ gây ra các biến chứng nghiêm trọng hơn như não gan, ung thư gan, suy gan giai đoạn cuối, giãn tĩnh mạch thực quản,…

Xem thêm: Bệnh Gan Nhiễm Mỡ Có Lây Không? Theo Đường Nào?

Dấu hiệu nhận biết gan nhiễm mỡ không do rượu

Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu thường không gây ra triệu chứng rõ ràng khi mới khởi phát. Tuy nhiên, khi bệnh đã tiến triển sang mức độ trung bình sẽ gây ra một số ảnh hưởng đến sức khỏe mà bạn thường chủ quan bỏ qua. Cụ thể là:

Gan nhiễm mỡ khiến tế bào gan bị tổn thương và suy giảm chức năng vốn có
Gan nhiễm mỡ khiến tế bào gan bị tổn thương và suy giảm chức năng vốn có
  • Nếu bệnh khởi phát ở nam giới thường gây ra tình trạng mệt mỏi, ngáy nhiều khi ngủ.
  • Nếu bệnh khởi phát ở nữ giới sẽ gây ra triệu chứng đau tức vùng hạ sườn và có vòng kinh thưa.

Khi bệnh lý này đã tiến triển sang giai đoạn viêm gan nhiễm mỡ hoặc xơ gan sẽ có thêm các triệu chứng sau đây:

  • Viêm gan nhiễm mỡ: Đau ở vùng gan, gan to khi siêu âm, men gan tăng, mệt mỏi, khó tập trung, đau đầu.
  • Xơ gan: Gan lớn và cứng, lòng bàn tay xuất hiện ban đỏ, móng tay có màu trắng nhợt, có sao mạch trên da, rụng lông tóc, dịch hoàn teo nhỏ, kinh nguyệt không đều.

Để đưa ra chẩn đoán chính xác nhất về tình trạng bệnh. Bạn cần thăm khám sức khỏe định kỳ để làm siêu âm gan cùng một số xét nghiệm cần thiết khác.

Nguyên nhân gây ra bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu

Như được nhắc ở trên, gan nhiễm mỡ không do rượu là hiện tượng tích tụ mỡ tại gan nhưng không phải do tác động từ rượu bia. Một số nguyên nhân gây ra bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu thường gặp là:

  • Béo phì: Đây là một trong những nguyên nhân gây ra bệnh gan nhiễm mỡ thường gặp. Khi cơ thể nạp quá nhiều chất béo triglyceride, chúng sẽ không chuyển hóa hết mà dần tích tụ lại bên trong cơ thể. Điều này đã tạo cơ hội cho bệnh gan nhiễm mỡ khởi phát.
Người bị béo phì là đối tượng rất dễ bị gan nhiễm mỡ không do rượu
Người bị béo phì là đối tượng rất dễ bị gan nhiễm mỡ không do rượu
  • Mỡ máu cao: Ở những người có thói quen tiêu thụ nhiều chất béo bão hòa, gan sẽ tự sản sinh ra cholesterol và đẩy chúng vào trong máu. Chính điều này đã khiến cho hàm lượng mỡ trong máu tăng lên ở mức khá cao. Vì vậy, những người có hàm lượng mỡ máu cao cũng rất dễ bị gan nhiễm mỡ không do rượu.
  • Tiểu đường tuýp 2: Thống kê y khoa cho biết, bệnh nhân bị tiểu đường tuýp 2 có nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu lên đến 55.5%, cao gấp đôi so với người bình thường. Ở những bệnh nhân bị gan nhiễm mỡ do tiểu đường tuýp 2, khi sinh thiết gan thì đã có đến 17% tế bào gan bị xơ hóa
  • Hội chứng chuyển hóa: Khi mắc phải 3 trong 5 hội chứng rối loạn chuyển hóa sẽ khiến bạn có nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu cao hơn bình thường. Các hội chứng đó là rối loạn đường huyết đói, huyết áp bình thường cao, giảm HDL, tăng triglycerid, vòng bụng trên 120cm ở nam và trên 90cm ở nữ.
  • Buồng trứng đa nang: Mắc phải hội chứng buồng trứng đa nang sẽ khiến nồng độ nội tiết tố trong cơ thể nữ giới bị rối loạn với biểu hiện đặc trưng là vòng kinh dài. Điều này đã khiến cho bạn có nguy cơ cao mắc phải các bệnh lý mãn tính như tiểu đường thai kỳ, tiểu đường khi về già và gan nhiễm mỡ.
  • Yếu tố khác: Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu cũng có thể khởi phát do tác động bởi một số yếu tố khác như suy giáp, suy tuyến yên, mắc bệnh vảy nến hoặc hội chứng ngưng thở khi ngủ, đã từng phẫu thuật tá tràng tụy,…

Cách điều trị gan nhiễm mỡ không do rượu

Gan nhiễm mỡ không do rượu không có triệu chứng điển hình nên không thể chẩn đoán bằng cách thăm khám lâm sàng. Để có thể phát hiện ra bệnh và đưa ra chẩn đoán chính xác nhất, người bệnh cần tiến hành một số xét nghiệm cận lâm sàng như xét nghiệm máu, xét nghiệm hình ảnh, sinh thiết mô gan,…

Tìm hiểu thêm: Quy Trình Siêu Âm Gan Nhiễm Mỡ – Cách Đọc Kết Quả, Lưu Ý

Siêu âm gan định kỳ giúp bạn sớm phát hiện ra các vấn đề bất thường tại gan
Siêu âm gan định kỳ giúp bạn sớm phát hiện ra các vấn đề bất thường tại gan

Hiện tại, bệnh gan nhiễm mỡ vẫn chưa có thuốc đặc trị. Thông thường, bác sĩ sẽ kê đơn điều trị bằng các loại thuốc có tác dụng hỗ trợ cải thiện triệu chứng như thuốc giảm lipid, thuốc chống béo phì, vitamin,…. Khi dùng thuốc điều trị bệnh, bạn cần phải tuân thủ theo đúng hướng dẫn điều trị mà bác sĩ chuyên khoa đã đưa ra để tránh phát sinh tác dụng phụ gây hại đến sức khỏe.

Nếu bệnh được phát hiện ngay từ giai đoạn sớm chưa tiến triển sang viêm gan hoặc xơ hóa, bạn không cần dùng đến thuốc mà có thể cải thiện tại nhà theo hướng dẫn bên dưới đây:

+ Giảm cân

Người bệnh nên lên kế hoạch giảm cân sao cho hợp lý và khoa học. Cách này có tác dụng làm hạ men gan, giảm lượng mỡ tích tụ trong gan, đẩy lùi phản ứng viêm và quá trình xơ hóa đang diễn ra tại cơ quan này. Chuyên gia cho biết, giảm cân là mục tiêu hàng đầu đối với người bị thừa cân béo phì kèm theo gan nhiễm mỡ không do rượu. Bạn nên giảm càng nhiều lượng mỡ trên cơ thể càng tốt, đặc biệt là lượng mỡ tích tụ ở vòng bụng.

+ Ăn uống lành mạnh

Ăn uống khoa học là cách hỗ trợ điều trị bệnh rất tốt
Ăn uống khoa học là cách hỗ trợ điều trị bệnh rất tốt

Khi bị gan nhiễm mỡ không do rượu, bạn cần lên kế hoạch ăn uống sao cho phù hợp. Tốt nhất, bạn nên đến gặp chuyên gia dinh dưỡng để được tư vấn thông tin về các loại thực phẩm nên ăn và không nên ăn trong suốt quá trình điều trị bệnh. Cụ thể là:

  • Thực phẩm nên ăn: Nhóm thực phẩm giàu acid béo omega 3 và omega-6, thực phẩm giàu chất xơ, thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất.
  • Thực phẩm không nên ăn: Thực phẩm mặn nhiều muối, đồ ăn nhiều dầu mỡ, thực phẩm nhiều đường và tinh bột, đồ ăn chế biến sẵn, rượu bia và chất kích thích,….

Đừng bỏ qua: Bị Gan Nhiễm Mỡ Nên Ăn Gì Và Kiêng Gì Tốt Nhất?

+ Sinh hoạt điều độ, tập thể dục

Chế độ sinh hoạt hàng ngày cũng có ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe gan. Để quá trình điều trị bệnh gan nhiễm mỡ mang lại hiệu quả tốt nhất thì bạn không nên để đầu óc rơi vào trạng thái căng thẳng kéo dài, luôn giữ tinh thần lạc quan và vui vẻ, cân bằng giữa thời gian làm việc và nghỉ ngơi,….

Người bệnh cũng nên dành ít nhất 30 phút mỗi ngày để vận động thể lực, cách này có tác dụng cải thiện cân nặng và kiểm soát các bệnh lý về gan rất tốt.

+ Kiểm soát bệnh lý mãn tính

Nếu đang mắc các bệnh lý như tiểu đường, cholesterol trong máu cao,… bạn cần có các biện pháp kiểm soát thật tốt. Lúc này, người bệnh cần điều trị theo đúng hướng dẫn mà bác sĩ chuyên khoa đã đưa ra và tiến hành thăm khám sức khỏe thường xuyên để theo dõi mức độ tiến triển của bệnh lý. Bên cạnh đó, bạn cũng nên có các biện pháp bảo vệ gan khỏi sự tấn công của tác nhân gây hại. Trước khi dùng thuốc điều trị bệnh, bạn nên hỏi bác sĩ thật kỹ về thông tin của thuốc và thuốc có gây hại cho gan không.

Nên chủ động có các biện pháp bảo vệ sức khỏe gan để phòng ngừa bệnh lý
Nên chủ động có các biện pháp bảo vệ sức khỏe gan để phòng ngừa bệnh lý

Bài viết trên đây là tổng hợp những thông tin cần biết về bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu bạn có thể tham khảo để hiểu rõ hơn. Gan nhiễm mỡ không do rượu thường khởi phát do tác động từ các bệnh lý mãn tính có liên quan, nếu không điều trị sẽ nhanh chóng tiến triển sang giai đoạn xơ gan, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Nếu nằm trong nhóm đối tượng có nguy cơ cao, bạn cần siêu âm gan và kiểm tra gan định kỳ để sớm phát hiện ra bệnh.

Có thể bạn quan tâm

Bài Thuốc Chữa Gan Nhiễm Mỡ Bằng Mướp Đắng Theo Dân Gian

Chữa gan nhiễm mỡ bằng mướp đắng là một trong những bài thuốc dân gian đang được lưu truyền và...

Bị Gan Nhiễm Mỡ Độ 2 Nên Ăn Uống Như Thế Nào Tốt?

Người bị gan nhiễm mỡ độ 2 nên hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm gây hại cho gan...

Gan Nhiễm Mỡ Độ 3 Có Nguy Hiểm Không? Chữa Được Không?

Gan nhiễm mỡ độ 3 là giai đoạn nặng nhất của bệnh gan nhiễm mỡ. Lúc này, người bệnh không...

Gan Nhiễm Mỡ Cấp Độ 2: Dấu Hiệu Nhận Biết Và Điều Trị

Gan nhiễm mỡ cấp độ 2 được xem là thời điểm chuyển tiếp của bệnh, nó biểu hiện cho sự...

Bị Gan Nhiễm Mỡ Có Ăn Được Trứng Không? Cần Chú Ý Điều Gì?

Gan nhiễm mỡ là bệnh lý rất khó phát hiện ở giai đoạn đầu do không có biểu hiện rõ...

Giải đáp thắc mắc của độc giả cùng chuyên gia của chúng tôi!

Ths.BS Nguyễn Thị Tuyết Lan
Nguyên Trưởng khoa khám bệnh - BV YHCT trung ương

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *