Các Xét Nghiệm Gan Nhiễm Mỡ Cần Để Chẩn Đoán Bệnh
Hiện nay, để kiểm tra, chẩn đoán bệnh bác sĩ thường chỉ định bệnh nhân thực hiện các xét nghiệm gan nhiễm mỡ bao gồm chẩn đoán hình ảnh, xét nghiệm máu, sinh thiết gan,… Tùy tình trạng sức khỏe của người bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp chẩn đoán phù hợp.
Các xét nghiệm gan nhiễm mỡ chẩn đoán bệnh
Gan nhiễm mỡ có thể xảy ra ở bất kỳ đối tượng nào. Trong đó đặc biệt các đối tượng có nguy cơ cao như người lạm dụng rượu bia, hút thuốc lá, ăn nhiều đồ ăn dầu mỡ, thừa cân béo phì, lười vận động,… Các dấu hiệu nhận biết ở giai đoạn đầu của bệnh khá mờ nhạt và gần như không có.
Hiện nay, với sự phát triển của y học hiện đại có rất nhiều phương pháp xét nghiệm gan nhiễm mỡ, chẩn đoán bệnh được áp dụng. Theo đó, tùy tình trạng sức khỏe của bệnh nhân, các bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp phù hợp. Dưới đây là các cách xét nghiệm, kiểm tra được áp dụng phổ biến:
Khám sàng lọc bệnh nhân nguy cơ cao
Các đối tượng nguy cơ cao sẽ được chỉ định thăm khám, xét nghiệm sớm. Trong đó có thể kể đến như người bị tiểu đường, người trên 50 tuổi, có dấu hiệu rối loạn lipid máu, mắc hội chứng liên quan đến chuyển hóa,… Đây là nhóm đối tượng có khả năng bị gan nhiễm mỡ cao.
Khám sàng lọc bệnh nhân nguy cơ cao sẽ được tiến hành nhằm loại trừ khả năng nhiễm bệnh, phát hiện sớm nguy cơ và có biện pháp xử lý kịp thời. Nhằm ngăn chặn nguy cơ bệnh gan nhiễm mỡ xảy ra song song với các bệnh lý khác gây ảnh hưởng sức khỏe và có khả năng phát sinh biến chứng đe dọa tính mạng.
Xem thêm: 10 Cách Chữa Gan Nhiễm Mỡ Tại Nhà An Toàn Hiệu Quả
Loại trừ nguyên nhân gây bệnh
Loại trừ nguyên nhân gây bệnh là một trong những bước chẩn đoán bệnh gan nhiễm mỡ. Cụ thể:
- Lạm dụng rượu bia: Theo thống kê, thói quen nghiện rượu là một trong những nguyên nhân gây bệnh về gan
- Tác dụng phụ của thuốc: Một số trường hợp bệnh nhân bị gan nhiễm mỡ do ảnh hưởng tác dụng phụ của thuốc. Một số thuốc liên quan như tetracycline, valproic acid, amiodarone, glucocorticoids, tamoxifen,….
- Virus HCV: Sự xuất hiện của loại virus này trong cơ thể người là một trong những nguyên nhân gây rối loạn chuyển hóa lipid thường gặp hiện nay. Ngoài ra, chúng còn có liên quan đến tình trạng mất cân bằng glucose, gây ra hiện tượng kháng isulin, thoái hóa mỡ, thay đổi lipid máu.
Xét nghiệm gan nhiễm mỡ bằng hình ảnh
Trong nhiều phương pháp xét nghiệm gan nhiễm mỡ hiện nay, chẩn đoán bằng hình ảnh là phương pháp được áp dụng phổ biến. Có thể kể đến các biện pháp như siêu âm gan, CT, MRI,… Cụ thể một vài cách như sau:
- Siêu âm gan:
So với các xét nghiệm khác, siêu âm gan có chi phí phải chăn, không quá cao. Đồng thời, kết quả chẩn đoán thông qua hình ảnh siêu âm cũng cho thấy độ chính xác ổn định. Chẩn đoán gan nhiễm mỡ qua hình thức siêu âm hiện nay được nhiều người lựa chọn.
Phương pháp chẩn đoán dựa vào sự tăng độ sáng của mô gan, quan sát sự thay đổi tại các vùng khác nhau của gan, hiện tượng mờ đi của các đường bờ thuộc cấu trúc mạch máu trong gan,… để xác định các bất thường đang diễn ra trong cơ quan này.
- Chụp cắt lớp vi tính
Người bị gan nhiễm mỡ, tỷ trọng của gan sẽ thấp hơn bình thường, ít nhất khoảng 10HU so với tỷ trọng của lá lách, hoặc thấp hơn 40HU. Tình trạng gan nhiễm mỡ ở mức độ nặng, khi quan sát sẽ nhận thấy các mạch máu thường đậm màu hơn các vùng mô gan nhiễm mỡ.
Bên cạnh đó, khi thực hiện xét nghiệm gan nhiễm mỡ bằng hình ảnh CT còn phát hiện ra tình trạng xơ gan. Trường hợp bệnh diễn biến ở giai đoạn đầu, hình ảnh gan thường to ra bất thường do hiện tượng xơ hóa. Ở giai đoạn bệnh nặng nề, gan còn bị thay đổi hình dạng, vị trí đường bờ bất thường, lách to ra, tĩnh mạch cửa chịu áp lực nặng, dày thành mạch,…
- Chụp cộng hưởng từ:
Chụp cộng hưởng từ hay còn gọi là MRI là phương pháp xét nghiệm gan nhiễm mỡ thông qua hình ảnh được áp dụng rộng rãi hiện nay. Thông qua phương pháp này, bác sĩ có thể xác định tình trạng của bệnh nhân có phải do gan nhiễm mỡ hay không. Độ chính xác được đánh giá cao, đặc biệt ngay cả khi tình trạng nhiễm mỡ chỉ mới hình thành giai đoạn nhẹ.
Trong một số trường hợp, máy MRI còn có khả năng trả kết quả phần trăm chất béo tích tụ ở gan. Hiện nay, kỹ thuật MRE là phương pháp MRI áp dụng rộng rãi, giúp đánh giá được cả tình trạng xơ gan. Thực hiện thủ thuật tại địa chỉ y tế uy tín để có được kết quả chẩn đoán chính xác nhất.
Xét nghiệm máu chẩn đoán bệnh
Ngoài các xét nghiệm kể trên, bệnh nhân có thể được chỉ định xét nghiệm công thức máu để đưa ra chẩn đoán và đánh giá các rủi ro cho bệnh nhân. Dưới đây là các phương pháp xét nghiệm phân tích mẫu máu được áp dụng rộng rãi:
- Xét nghiệm ALT: Đây là một trong những thủ thuật y tế nhằm tìm ra nguyên nhân gây tổn thương gan. Trường hợp phát hiện trong gan có enzyme ALT (một loại enzyme có khả năng gây vỡ protein, gây tổn thương gan.
- Xét nghiệm ALP: Tương tự như ALT, ALP cũng là enzyme có trong gan, ngoài ra còn có ống mật, xương. Trường hợp chỉ số enzyme này tăng cao có thể gây tổn thương gan hoặc các vấn đề khác.
- Xét nghiệm Abumin, Protein: Kiểm tra chỉ số hai protein này thấp cho thấy nguy cơ hình thành bệnh về gan.
- Xét nghiệm Bulirubin: Đây là chất được tạo ra khi các tế bào hồng cầu trong cơ thể bị phá vỡ. Gan khỏe mạnh bình thường hoạt động đào thải Bulirubin ra ngoài cơ thể. Tuy nhiên qua xét nghiệm máu cho thấy chỉ số này tăng cao có thể là do gan của bạn đang bị thương tổn.
Bên cạnh đó, bệnh nhân có thể được chỉ định AST, CGT, PT, LD,… Kết quả chẩn đoán cuối cùng sẽ giúp bác sĩ nhìn nhận tình trạng sức khỏe của bệnh nhân và tìm phương pháp điều trị phù hợp.
→Gợi ý: 6 Món Ăn Tốt Cho Người Bệnh Gan Nhiễm Mỡ Nên Ăn
Sinh thiết gan – Xét nghiệm gan nhiễm mỡ
Kết quả sinh thiết gan là tiêu chuẩn để bác sĩ chẩn đoán tình trạng gan nhiễm mỡ cho bệnh nhân. Thực hiện thủ thuật này, bác sĩ sẽ sử dụng kim sinh thiết chọc vào da bệnh nhân sau đó lấy ra mô gan để làm xét nghiệm kiểm tra. Mẫu bệnh phẩm được đưa và phòng thí nghiệm.
Trường hợp tế bào mỡ kích thước lớn hơn 5% tế bào gan, điều này cho thấy bạn đang bị gan nhiễm mỡ. Song song với hiệu quả chẩn đoán, sinh thiết gan là phương pháp có chi phí cao nhất hiện nay.
Ngoài ra, nếu thực hiện tại cơ sở không đảm bảo, bệnh nhân có khả năng gặp phải các rủi ro không mong muốn khác. Do đó, thông thường để chẩn đoán bệnh, bác sĩ thường ưu tiên các phương pháp không xâm lấn khác như chụp CT, siêu âm, MRI,…
Điều trị và phòng ngừa gan nhiễm mỡ
Sau khi có kết quả chẩn đoán thông qua các xét nghiệm gan nhiễm mỡ, bác sĩ sẽ xây dựng phác đồ điều trị dựa trên tình trạng sức khỏe thực tế của người bệnh. Dưới đây là các nguyên tắc điều trị cơ bản, đồng thời cũng là các lưu ý phòng ngừa bệnh, bạn đọc có thể tham khảo:
- Không lạm dụng rượu bia, các chất kích thích có hại cho sức khỏe.
- Duy trì cân nặng, tránh thừa cân béo phì, tăng cường luyện tập thể dục để giảm mỡ
- Cắt giảm các thực phẩm không có lợi cho sức khỏe, hạn chế ăn đường bột, các loại thịt đỏ, đồ ăn nhiều dầu mỡ,…
- Không nên tự ý dùng thuốc khi chưa thăm khám và được bác sĩ hướng dẫn
- Bổ sung vào thực đơn dinh dưỡng hàng ngày các bữa ăn có cá để cung cấp dinh dưỡng, giảm tình trạng tích tụ máu trong gan, vào máu,…
- Một số thực phẩm có tác dụng giảm mỡ gan như tỏi, giá đỗ, cà chua chín, rau xanh, trái cây có vị chua, nhiều vitamin,…
- Vận động thể dục, thể thao phù hợp giúp cải thiện sức khỏe, tăng cường đề kháng cho cơ thể.
- Đảm bảo chất lượng giấc ngủ, không nên thức khuya, sắp xếp thời gian nghỉ ngơi hợp lý hơn.
- Điều trị bệnh viêm gan, xử lý virus gây bệnh cho gan, kiểm tra đường huyết thường xuyên
- Thăm khám định kỳ, theo dõi tình trạng sức khỏe
Trên đây là một số phương pháp xét nghiệm gan nhiễm mỡ được áp dụng, bạn đọc có thể tham khảo. Để đảm bảo kết quả chẩn đoán, người bệnh nên tìm địa chỉ y tế uy tín, thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ. Trường hợp xác định tình trạng sức khỏe đang gặp là gan nhiễm mỡ, bệnh nhân nên tuân thủ theo phác đồ điều trị để tránh bệnh biến chứng nguy hiểm.
Có thể bạn quan tâm
- Sữa Dành Cho Người Bị Gan Nhiễm Mỡ Nào Tốt Và Lưu Ý
- Gan Nhiễm Mỡ Có Hiến Máu Được Không? Một Số Điều Cần Lưu Ý
Giải đáp thắc mắc của độc giả cùng chuyên gia của chúng tôi!