Bị Gan Nhiễm Mỡ Nên Ăn Gì Và Kiêng Gì Tốt Nhất?
Xây dựng một thực đơn ăn uống hợp lý chính là một trong những việc làm quan trọng hỗ trợ cho quá trình điều trị bệnh gan nhiễm mỡ hiệu quả hơn. Tuy nhiên, không phải bệnh nhân nào cũng biết bị gan nhiễm mỡ nên ăn gì và kiêng gì để mau khỏi bệnh.
Xây dựng thực đơn chuẩn cho người bị gan nhiễm mỡ
Khi lượng mỡ tích tụ vượt quá 5% trọng lượng của lá gan, bạn sẽ được chẩn đoán mắc bệnh gan nhiễm mỡ. Bệnh thường xảy ra ở những người có chế độ ăn nhiều chất béo hoặc thường xuyên sử dụng chất kích thích gây rối loạn chức năng chuyển hóa mỡ trong gan. Lượng chất béo không được đào thải hết sẽ tích tụ lại trong các tế bào gan dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ.
Xem thêm: Công Dụng Chữa Gan Nhiễm Mỡ Của Lá Vối Bạn Nên Biết
Dưới đây là một số nguyên tắc cần tuân thủ khi xây dựng thực đơn cho người gan nhiễm mỡ:
- Năng lượng: Bệnh nhân khỏe mạnh hoặc chỉ làm việc nhẹ, tổng năng lượng cần được bổ sung là 30 Kcal x kg trọng lượng cơ thể. Người bị béo phì không nên bổ sung quá 20 – 25 kcal/kg/ngày.
- Chất đạm (protein): Lượng chất đạm cần thiết mỗi ngày từ 1,2 – 1,5g x kg trọng lượng cơ thể.
- Carbohydrates: Nguồn tinh bột tốt cho cơ thể đến từ các loại thực vật như khoai tây hay ngũ cốc chưa qua tinh chế. Người bị gan nhiễm mỡ nên bổ sung lượng tinh bột vừa phải.
- Lipit (chất béo): Ưu tiên sử dụng nguồn chất béo từ thực vật, tránh dùng mỡ động vật. Tuy nhiên, lượng chất béo dung nạp chỉ nên giới hạn ở mức dưới 25% tổng mức năng lượng trong ngày.
- Các chất khác: Vitamin và khoáng chất cũng rất cần thiết cho quá trình đào thải mỡ dư thừa và tái tạo, phục hồi chức năng gan. Bệnh nhân có thể bổ sung các chất này từ nguồn rau xanh và trái cây tươi.
Trong ăn uống hàng ngày, người bệnh cũng cần lưu ý các vấn đề sau:
- Lựa chọn nguồn thực phẩm đa dạng và thay đổi hình thức chế biến
- Bữa ăn trong ngày cần bổ sung đầy đủ các nhóm chất cho cơ thể
- Các món ăn nên được chế biến ở dạng hấp, luộc hay nấu canh để dạ dày dễ tiêu hóa
- Trường hợp có biểu hiện chán ăn, khó tiêu nên ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày thay vì chỉ có 3 bữa lớn.
- Tăng cường bổ sung các thực phẩm có lợi cho gan và giúp hỗ trợ cải thiện triệu chứng bệnh gan nhiễm mỡ, đồng thời hạn chế sử dụng các thực phẩm có hại.
Bị gan nhiễm mỡ nên ăn gì?
Một số thực phẩm có thể giúp đào thải mỡ dư thừa và cải thiện chức năng hoạt động của gan. Người bệnh nên thường xuyên sử dụng các thực phẩm dưới đây trong thực đơn:
1. Rau lá xanh tăng cường chức năng tiêu hóa, loại bỏ mỡ dư thừa trong gan
Đứng đầu trong danh sách các thực phẩm tốt nhất cho người bị gan nhiễm mỡ đó chính là rau lá xanh. Bao gồm cải xoăn, cải xanh, cải ngọt, rau Brussels, bắp cải hay cải bó xôi… Chúng mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe người bệnh như:
- Có tác dụng thải độc, tăng cường chuyển hóa chất béo tích tụ trong gan.
- Hỗ trợ giảm cân cho bệnh nhân bị béo phì
- Thúc đẩy quá trình chuyển hóa chất béo dư thừa thành nguồn năng lượng
- Đẩy nhanh tốc độ tái tạo của các tế bào mới trong gan, phục hồi chức năng hoạt động của gan.
2. Các loại hạt tốt cho người bị gan nhiễm mỡ
Đây là nhóm thực phẩm không thể thiếu trong thực đơn của bệnh nhân bị gan nhiễm mỡ. Các loại hạt chứa nguồn dưỡng chất phong phú không chỉ giúp cải thiện các triệu chứng của bệnh gan nhiễm mỡ và còn giúp nâng cao sức khỏe tổng thể.
Người bệnh nên thường xuyên sử dụng các loại hạt dưới đây:
Đậu nành:
Nghiên cứu cho thấy, nguồn protein phong phú trong đậu nành có thể giúp ngăn ngừa sự tích tụ của chất béo trong các tế bào gan, đồng thời bổ sung nhiều năng lượng cho cơ thể hoạt động. Protein cũng tham gia thúc đẩy quá trình sản sinh các tế bào mới thay thế cho các mô bị tổn thương trong gan.
Hạt óc chó
Loại hạt này chứa một lượng lớn axit béo lành mạnh có tên gọi là omega 3. Chất này được biết đến với khả năng kháng viêm tự nhiên, giúp ức chế phản ứng viêm trong gan, giảm sưng gan, ngăn ngừa sự phát triển của bệnh xơ gan – biến chứng thường gặp ở bệnh nhân bị gan nhiễm mỡ nặng.
Mỗi ngày, bệnh nhân nên ăn khoảng 7 – 10 hạt óc chó. Loại hạt này có thể ăn sống, rang chín, dùng chế biến món ăn hoặc xay sữa uống đều rất ngon miệng.
Hạt hướng dương
Giàu vitamin E, hạt hướng dương có khả năng chống oxy hóa, giảm viêm, bảo vệ các mô khỏe mạnh trong gan, đồng thời ngăn ngừa xơ gan, ung thư gan.
3. Rau ngổ giảm mỡ trong gan
Rau ngổ chính là gợi ý tiếp theo cho thắc mắc người bị gan nhiễm mỡ nên ăn gì. Loại rau này có tác dụng thanh nhiệt, đào thải độc tố cho gan, giảm viêm, hỗ trợ điều trị viêm gan, gan nhiễm mỡ, nóng gan.
Trong ẩm thực, rau ngổ chủ yếu được sử dụng làm rau gia vị, dùng ăn sống hay nấu chín đều được. Ngoài ra, dân gian còn sử dụng loại rau này kết hợp với cây bạc hà làm thuốc sắc uống chữa gan nhiễm mỡ tại nhà.
4. Bị gan nhiễm mỡ nên ăn trái cây tươi
Ngoài rau xanh, các loại trái cây chính là nguồn bổ sung vitamin, khoáng tố và các dưỡng chất thiết yếu cho cơ thể. Chúng đặc biệt tốt cho quá trình chuyển hóa mỡ, đào thải độc tố và phục hồi chức năng gan.
Tùy theo sở thích của bản thân, người bị gan nhiễm mỡ có thể sử dụng các loại trái cây sau:
Các loại quả có múi:
Bao gồm chanh, cam, bưởi hay quýt. Chúng chứa nhiều vitamin C – một chất chống oxy hóa hoạt động mạnh mẽ trong việc kháng viêm, tiêu hủy mỡ dư thừa, bảo vệ gan.
Quả nho:
Chứa nhiều vitamin C, chất xơ và Polyphenol có tác dụng chống oxy hóa, tiêu diệt gốc tự do và các tác nhân có hại trong gan, ngăn chặn sự tích tụ của các mô mỡ, giúp gan hoạt động khỏe mạnh hơn.
Quả táo mèo:
Chứa nhiều flavonoid, vitamin C, chất xơ và nhiều dưỡng chất khác. Có tác dụng hỗ trợ thải độc, tăng cường chuyển hóa mỡ, giảm mỡ trong gan. Người bị gan nhiễm mỡ nên ăn 6 – 8 quả táo mèo mỗi ngày để khắc phục bệnh một cách tự nhiên.
Quả đu đủ:
Chứa nhiều enzym tiêu hóa, hỗ trợ chuyển hóa chất béo, cải thiện tình trạng đầy bụng, chán ăn, lâu tiêu cho người bệnh, ức chế sự tiến triển của bệnh gan nhiễm mỡ.
5. Bị gan nhiễm mỡ nên ăn bột yến mạch
Bột yến mạch được khuyến cáo sử dụng trong thực đơn của người bệnh gan nhiễm mỡ nhờ chứa nhiều Carbohydrate. Khi được cơ thể hấp thụ, chất này sẽ được chuyển hóa thành nguồn năng lượng có lợi cho hoạt động của gan, đồng thời giúp bệnh nhân bớt mệt mỏi và làm việc năng suất hơn.
6. Bị gan nhiễm mỡ nên ăn gì? – Các loại củ gia vị
Tỏi và nghệ vàng chính là những loại củ gia vị hữu ích cho bệnh nhân bị gan nhiễm mỡ. Trong đó:
- Củ tỏi: Làm giảm lượng chất béo trong gan, ức chế hoạt động của vi khuẩn gây bệnh, ngăn ngừa nhiễm trùng gan. Mỗi ngày, người bệnh có thể ăn 3 – 4 tép tỏi sống hoặc dùng chế biến món ăn.
- Nghệ: Củ nghệ vàng chứa nhiều curcumin – một chất chống oxy hóa có khả năng bảo vệ gan, chống viêm, đào thải mỡ dư thừa trong gan, ngăn ngừa ung thư gan.
7. Mướp đắng giảm mỡ và chất độc cho gan
Thực phẩm tiếp theo được khuyến cáo sử dụng trong thực đơn của người bị gan nhiễm mỡ đó chính là mướp đắng ( hay còn gọi là khổ qua). Loại quả này có vị đắng tương đối khó ăn nhưng lại là một phương thuốc tự nhiên có tác dụng tích cực trong việc giải độc, tiêu hủy mỡ dư thừa và làm mát gan.
Người bệnh có thể dùng khổ qua dưới các hình thức sau:
- Ăn sống với chà bông
- Xào trứng
- Nhồi thịt hầm nhừ
- Nấu canh
- Ép nước uống…
8. Dầu thực vật
Người bị gan nhiễm mỡ được khuyến cáo nên dùng thực vật thay thế cho mỡ động vật khi chế biến món ăn. Có lợi nhất phải kể đến dầu ô liu, dầu gan cá tuyết hay dầu đậu nành… Chúng cung cấp nhiều omega 3 giúp kháng viêm, giảm nhẹ các triệu chứng của bệnh gan nhiễm mỡ.
9. Trà xanh
Uống nước trà xanh, ăn bánh được làm từ bột trà xanh hay sử dụng các sản phẩm chứa chiết xuất từ lá đều tốt cho người bị gan nhiễm mỡ. Chúng cung cấp một lượng lớn EGCG có khả năng chống lại hoạt động của gốc tự do, thanh nhiệt, tiêu độc, đào thải mỡ dư thừa và cải thiện chức năng hoạt động của gan.
10. Người bệnh gan nhiễm mỡ nên ăn bông cải xanh
Một số nghiên cứu hiện đại đã phát hiện ra, thường xuyên sử dụng bông cải xanh sẽ giảm thiểu được đáng kể nguy cơ bị gan nhiễm mỡ không do rượu. Các thành phần sulforaphane, isothiocyanates và chất chống oxy hóa được tìm thấy trong thực phẩm này có tác dụng tăng cường quá trình trao đổi chất, loại bỏ mỡ và các chất độc hại cho gan, ức chế sự hình thành của các tế bào ác tính gây ung thư gan.
11. Atiso
Atiso không chỉ là thực phẩm mà còn là một vị thuốc Nam chữa gan nhiễm mỡ đang được sử dụng rộng rãi. Các chất chống oxy hóa silymarin và cynarin có trong hoa atiso có khả năng bảo vệ, giảm thiểu tổn thương cho gan và ức chế sự tiến triển của bệnh gan nhiễm mỡ, xơ gan hay ung thư gan.
12. Các loại cá chứa nhiều dầu
Cuối cùng, chúng ta không nên bỏ qua các loại cá béo khi nhắc đến vấn đề “người bị gan nhiễm mỡ nên ăn gì?”. Một số loại cá như cá thu, cá hồi hay cá tuyết… đặc biệt giàu omega 3. Chất này giúp ngăn chặn phản ứng viêm, giảm thiểu tổn hại cho gan khi lượng mỡ tích tụ quá nhiều, đồng thời hỗ trợ hòa tan một số dưỡng chất cần thiết cho hoạt động của gan.
Gợi ý: Bị Gan Nhiễm Mỡ Nên Ăn Hoa Quả Gì Tốt Nhất?
Bị gan nhiễm mỡ kiêng gì?
Không phải thực phẩm nào cũng tốt cho người bị gan nhiễm mỡ. Một số loại đồ uống hay thức ăn thậm chí còn khiến các triệu chứng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn. Vậy bị gan nhiễm mỡ nên kiêng ăn gì?
1. Đường và bánh kẹo ngọt
Thường xuyên ăn đồ ngọt hoặc uống nước ngọt sẽ khiến cơ thể bị dư thừa năng lượng và tích tụ nhiều mỡ trong gan. Hàm lượng đường trong máu tăng cao thậm chí còn thúc đẩy phản ứng viêm tại gan, khiến gan bị sưng to. Vì vậy, hãy cắt giảm lượng chất ngọt tiêu thụ nếu bạn không muốn bệnh gan nhiễm mỡ tiến triển ngày càng nặng.
2. Nội tạng động vật
Nội tạng động vật chứa nhiều cholesterol và chất béo không lành mạnh. Chúng làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về tim mạch và ảnh hưởng đến quá trình tuần hoàn máu tới gan, khiến gan không được nuôi dưỡng và tái tạo đúng cách. Thường xuyên ăn nội tạng động vật cũng khiến cho lượng mỡ tích tụ trong gan ngày càng nhiều hơn làm ảnh hưởng không tốt đến quá trình điều trị bệnh.
3. Thức ăn chế biến sẵn
Chẳng hạn như xúc xích, phôi mai, lạp xưởng, dăm bông, thịt xông khói hay đồ hộp… Chúng chứa nhiều chất béo, muối và chất bảo quản gây hại cho gan, khiến gan phải hoạt động quá tải để đào thải các các chất này ra khỏi cơ thể.
4. Các món chiên, xào
Khi được chế biến dưới hình thức chiên, xào, thức ăn thấm hút khá nhiều dầu mỡ. Chúng không chỉ khiến bạn bị tăng cân mà còn tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, máu nhiễm mỡ, gan nhiễm mỡ, khó tiêu, đầy bụng.
5. Bị gan nhiễm mỡ nên kiêng đồ cay nóng
Tiêu, ớt hay các thực phẩm có tính cay, nóng đều không tốt cho gan. Chúng gây nóng gan, kích thích dạ dày và làm suy giảm chức năng chuyển hóa mỡ khiến lượng chất béo tích tụ trong gan ngày càng nhiều.
6. Thịt đỏ
Bao gồm:
- Thịt trâu
- Thịt bò
- Thịt dê,…
Thịt đỏ mặc dù cung cấp nhiều protein và sắt cho cơ thể nhưng lại rất khó tiêu hóa và có thể làm tăng lượng cholesterol trong máu, trong gan, khiến gan tích tụ nhiều mỡ hơn. Mặc dù không cần kiêng tuyệt đối nhưng bạn chỉ nên sử dụng nhóm thực phẩm này với lượng vừa phải.
7. Bia, rượu
Lạm dụng bia rượu và các thức uống có cồn chính là một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng gan nhiễm mỡ và nhiều vấn đề nghiêm trọng cho sức khỏe. Chúng gây tổn thương, ngộ độc gan và làm rối loạn chức năng chuyển hóa mỡ. Người bệnh nên tránh xa các thức uống này nếu không muốn bệnh ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn.
8. Kiêng hút thuốc lá
Trong khói thuốc lá có chứa hàng trăm các chất hóa học độc hại cho cơ thể nói chung và cho gan nói riêng. Chúng gây hủy hoại tế bào gan, thúc đẩy bệnh gan nhiễm mỡ cấp độ 1 tiến triển ngày càng nặng dẫn đến xơ gan, ung thư gan.
Trên đây là những thông tin hữu ích giúp người bệnh nắm rõ vấn đề bị gan nhiễm mỡ nên ăn gì và kiêng gì để xây dựng được thực đơn ăn uống khoa học, phù hợp. Ngoài việc ăn uống đúng cách, bệnh nhân cần lưu ý ngủ đủ giấc, hạn chế thức khuya, không sử dụng các loại thuốc tây bừa bãi, tăng cường rèn luyện thể chất để tăng cường chức năng hoạt động của gan, giúp rút ngắn thời gian điều trị gan nhiễm mỡ.
Có thể bạn quan tâm
- Uống Nước Lá Sen Chữa Gan Nhiễm Mỡ Có Tốt Không?
- Học Cách Bấm Huyệt Chữa Gan Nhiễm Mỡ Đơn Giản Tại Nhà
Giải đáp thắc mắc của độc giả cùng chuyên gia của chúng tôi!