Gan Nhiễm Mỡ Do Rượu: Triệu Chứng Hay Gặp Và Cách Trị

Gan nhiễm mỡ do rượu rất thường khởi phát ở những người có thói quen tiêu thụ rượu bia với số lượng lớn trong thời gian dài. Nồng độ cồn trong rượu bia là độc tố đối với gan, nếu bạn tiêu thụ quá nhiều sẽ gây hại đến gan và tạo điều kiện cho bệnh lý hình thành. Để hiểu rõ hơn về bệnh lý này thì bạn hãy cùng tôi theo dõi bài viết bên dưới đây.

Thói quen lạm dụng rượu bia là nguyên nhân chính gây ra bệnh gan nhiễm mỡ do rượu
Thói quen lạm dụng rượu bia là nguyên nhân chính gây ra bệnh gan nhiễm mỡ do rượu

Gan nhiễm mỡ do rượu là gì?

Gan nhiễm mỡ là hiện tượng mỡ thừa tích tụ trong gan quá nhiều, chiếm hơn 5% trọng lượng của gan. Dựa vào nguyên nhân mà bệnh lý này được chia thành hai dạng là gan nhiễm mỡ do rượu và gan nhiễm mỡ không do rượu. Như ta đã biết, rượu là thực phẩm chứa nhiều độc tố có hại với cơ thể và là tác nhân gây ra hàng loạt vấn đề về sức khỏe khác như tiểu đường, béo phì, rối loạn lipid máu, gan nhiễm mỡ,…

Nguyên nhân chính gây ra bệnh gan nhiễm mỡ do rượu là thói quen lạm dụng rượu bia. Nếu bạn uống rượu trong thời gian ngắn thì tế bào gan vẫn có thể phục hồi trở lại. Nhưng nếu bạn uống rượu kéo dài sẽ khiến gan làm việc quá sức và gây ra các tổn thương không mong muốn. Vì vậy, thời gian uống rượu càng kéo dài thì tổn thương tại gan sẽ trở nên ngày càng nghiêm trọng.

Nghiên cứu y học hiện đại đã chỉ ra, một người có thói quen uống từ 80 – 100mg rượu mỗi ngày và duy trì thói quen này trong năm năm sẽ gây ra bệnh gan nhiễm mỡ. Xét về giới tính, nữ giới sẽ có nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ do rượu cao hơn so với nam giới vì lượng rượu an toàn ở nữ giới chỉ bằng khoảng 2/3 so với nam giới.

Thống kê y tế năm 2019 cho biết, nước ta có khoảng 90% người nghiện rượu bia bị gan nhiễm mỡ. Trong đó, có khoảng 30 – 35% trường hợp biến chứng sang xơ gan. Đặc biệt, có hơn 50% trường hợp gan nhiễm mỡ do rượu bia bị xơ hóa nặng và 14% tiến triển sang ung thư gan. Đa số những trường hợp này đều rơi vào những người nằm trong độ tuổi 40 – 60.

→Xem thêm: 10 Cách Chữa Gan Nhiễm Mỡ Tại Nhà An Toàn Hiệu Quả

Cơ chế gây ra bệnh gan nhiễm mỡ do rượu

Gan nhiễm mỡ là một dạng tổn thương gan thường gặp, mỡ chiếm trên 5% trọng lượng gan
Gan nhiễm mỡ là một dạng tổn thương gan thường gặp, mỡ chiếm trên 5% trọng lượng gan

Gan là cơ quan nội tạng có chức năng phân giải rượu và đào thải chúng ra ngoài cơ thể. Tại đây, quá trình tái tạo tổn thương và sửa chữa tế bào gan luôn diễn ra để duy trì hoạt động bình thường của cơ quan này. Nhưng nếu bạn nạp quá nhiều rượu bia sẽ khiến khả năng xử lý của gan bị suy giảm. Lâu dầu sẽ khiến gan bị tổn thương nghiêm trọng và mất đi chức năng vốn có. Thông thường, bệnh gan nhiễm mỡ do rượu sẽ được hình thành dựa trên cơ chế sau đây:

  • Nếu cơ thể dung nạp quá nhiều rượu bia, nồng độ cồn trong thức uống này sẽ đi vào cơ thể gây phá hủy lipid ở mô ngoại biên và làm tăng lượng acid béo tự do tại mô mỡ ở vùng gan. Điều này đã dẫn đến tình trạng tăng tích lũy triglyceride tại gan và hình thành nên bệnh gan nhiễm mỡ.
  • Uống rượu quá nhiều còn gây tổn thương đến các tế bào gan và khiến chức năng chuyển hóa mỡ tại cơ quan này bị suy giảm. Lúc này, cơ thể sẽ huy động mỡ dự trữ bên trong mô khiến quá trình oxy hóa chất béo ngoài gan bị suy giảm. Điều này đã hình thành nên các hạt mỡ có kích thước lớn bên trong gan khiến chức năng gan bị suy giảm một cách nghiêm trọng.
  • Khi cơ thể nạp quá nhiều rượu bia sẽ khiến gan không sản xuất đủ lượng men cần thiết để tiến hành đào thải độc tố. Lúc này, chất cồn dư thừa sẽ ứ đọng bên trong gan, kích thích tế bào Kupffer hoạt động quá mức và sản sinh ra các chất gây viêm có hại khác. Chính điều này đã khiến tế bào gan dần bị phá hủy và tạo điều kiện cho các bệnh lý tại gan khởi phát.

Triệu chứng của bệnh gan nhiễm mỡ do rượu

Gan nhiễm mỡ khởi phát do rượu sẽ không gây ra triệu chứng bất thường nào ở giai đoạn đầu khiến việc nhận biết trở nên rất khó khăn. Nếu bạn vẫn tiếp tục duy trì thói quen uống rượu sẽ khiến tổn thương tại gan trở nên ngày càng tồi tệ hơn.

Gan nhiễm mỡ do rượu bắt đầu gây ảnh hưởng đến sức khỏe khi tiến triển nặng
Gan nhiễm mỡ do rượu bắt đầu gây ảnh hưởng đến sức khỏe khi tiến triển nặng

Khi tổn thương gan nhiễm mỡ đã tiến triển sang mức độ nghiêm trọng sẽ bắt đầu gây ra triệu chứng. Lúc này, người bệnh mới thăm khám chuyên khoa và phát hiện ra bệnh. Một số triệu chứng điển hình của bệnh gan nhiễm mỡ do rượu khi đã chuyển biến nặng là:

  • Ăn uống không ngon miệng: Đây là triệu chứng thường thấy nhất ở bệnh nhân bị gan nhiễm mỡ do rượu. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do gan không thực hiện tốt quá trình chuyển hóa dưỡng chất bên trong cơ thể khi mỡ thừa tích tụ quá nhiều.
  • Mệt mỏi: Khi bệnh gan nhiễm mỡ do rượu đã tiến triển sang mức độ trung bình, người bệnh rất dễ bị mệt mỏi và kiệt sức khi thực hiện các hoạt động sống hàng ngày. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do gan không thực hiện tốt chức năng chuyển hóa khiến quá trình hấp thụ dưỡng chất bên trong cơ thể bị suy giảm. Lúc này, năng lượng cung cấp cho cơ thể sẽ không đủ để thực hiện các hoạt động sống hàng ngày và gây ra tình trạng mệt mỏi, kiệt sức, thiếu hụt năng lượng,…
  • Sao mạch: Những người bị nghiện rượu và chưa tiến triển sang gan nhiễm mỡ, trên da đã bắt đầu xuất hiện các sao mạch màu đỏ có nhánh lan tỏa ra xung quanh trông khá giống với mạng nhện. Các vị trí thường xuất hiện sao mạch là cổ, cánh tay, mặt, lưng, ngực,…
  • Cơ thể bị thiếu hụt vitamin và khoáng chất: Gan nhiễm mỡ do rượu khiến quá trình tích tụ chất béo tăng lên và dẫn đến tình trạng thiếu hụt các loại vitamin thiết yếu khác. Vì vậy, cơ thể người bệnh thường có các triệu chứng của bệnh thiếu hụt đa vitamin. Ví dụ như viêm dây thần kinh ngoại vi, viêm lưỡi, bầm da, viêm miệng, chảy máu nướu, chảy máu cam,…
  • Vàng da: Đây cũng là một trong những triệu chứng điển hình của bệnh gan nhiễm mỡ do rượu. Gan nhiễm mỡ khiến quá trình chuyển hóa bilirubin bên trong cơ thể bị suy giảm và dẫn đến tình trạng tăng bilirubin trong máu. Lúc này, chúng sẽ xâm nhập vào các mô gây ra tình trạng vàng da, vàng màng nhầy, vàng màng cứng,… Ở những trường hợp vàng da thể nhẹ, khi chất béo trong gan được loại bỏ thì triệu chứng vàng da cũng sẽ biến mất.
Vàng da là triệu chứng đặc trưng của bệnh gan nhiễm mỡ do rượu
Vàng da là triệu chứng đặc trưng của bệnh gan nhiễm mỡ do rượu
  • Đau bụng: Đau ở vùng mạn sườn phải cũng có thể xảy ra ở bệnh nhân bị gan nhiễm mỡ do rượu nhưng không phổ biến. Tuy nhiên, triệu chứng này rất dễ gặp phải ở bệnh nhân bị viêm gan hoặc căng gan.
  • Triệu chứng khác: Ngoài các triệu chứng điển hình ở thì bệnh còn gây ra một số triệu chứng khác như buồn nôn và nôn, kém tập trung, gầy sút cân, suy giảm trí nhớ,…

Gan nhiễm mỡ do rượu có nguy hiểm không?

Khi uống rượu, nồng độ cồn sẽ được cơ thể hấp thụ qua niêm mạc dạ dày và ruột. Tuy nhiên, toàn bộ lượng máu từ cơ quan tiêu hóa đều phải đi qua gan rồi mới đến tim. Vì thế, gan là nơi tập trung nồng độ cồn cao nhất trong cơ thể. Khi nồng độ cồn tại gan tăng cao quá mức trong thời gian dài sẽ bắt đầu gây ra các bệnh lý như gan nhiễm mỡ, viêm gan, xơ gan,… Các căn bệnh này có thể khởi phát cùng lúc hoặc tiến triển theo từng giai đoạn cụ thể.

Gan nhiễm mỡ khởi phát ở mức độ nhẹ thường không gây ra triệu chứng lâm sàng nhưng khi làm xét nghiệm máu sẽ thấy sự bất thường của men gan. Đến khi bệnh chuyển biến sang giai đoạn nặng sẽ bắt đầu gây ra các triệu chứng như mệt mỏi, vàng da, đau vùng gan,… Với những trường hợp tổn thương gan cấp còn gây hôn mê gan, rối loạn đông máu, xuất huyết tiêu hóa,… Lúc này, người bệnh cần được cấp cứu kịp thời để tránh đe dọa đến tính mạng.

Chuyên gia cho biết, gan nhiễm mỡ do rượu là bệnh lý có thể thuyên giảm nếu bạn tiến hành cai rượu và xây dựng thói quen ăn uống tích cực. Ngược lại, nếu người bệnh vẫn tiếp tục duy trì thói quen uống rượu sẽ khiến mô gan bị tổn thương nặng nề và dần tiến triển sang viêm gan, xơ gan, ung thư gan.

Phương pháp điều trị gan nhiễm mỡ do rượu

Thăm khám chuyên khoa khi có các dấu hiệu ban đầu của bệnh gan nhiễm mỡ do rượu
Thăm khám chuyên khoa khi có các dấu hiệu ban đầu của bệnh gan nhiễm mỡ do rượu

Gan nhiễm mỡ khởi phát do rượu thường gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, cần được khắc phục nhanh chóng để tránh các rủi ro không mong muốn. Vì thế, bạn cần thăm khám sức khỏe thường xuyên nếu có tiền sử mắc bệnh gan do rượu để sớm phát hiện ra bệnh và đưa ra phương án can thiệp sao cho phù hợp. Nếu không, bệnh sẽ nhanh chóng chuyển biến năng và biến chứng sang xơ gan hoặc ung thư gan.

Một số loại xét nghiệm thường được chỉ định thực hiện để chẩn đoán bệnh gan nhiễm mỡ là xét nghiệm sinh hóa máu, xét nghiệm tìm virus viêm gan, siêu âm ổ bụng,… Sau khi đã đưa ra chẩn đoán xác định gan nhiễm mỡ do rượu, bác sĩ sẽ lên phác đồ điều trị và hướng dẫn người bệnh cách chăm sóc cho phù hợp. Cụ thể là:

+ Cai rượu: Nghiện rượu là nguyên nhân gây ra bệnh gan nhiễm mỡ do rượu nên việc đầu tiên mà người bệnh cần làm khi điều trị bệnh là tiến hành cai rượu. Sau 1 – 4 tuần cai rượu, hàm lượng mỡ thừa ứ đọng bên trong gan sẽ dần bị cắt giảm. Vì thế, trong suốt quá trình điều trị bệnh bạn cần nghiêm túc chấp hành các biện pháp cai rượu mà bác sĩ đã đưa ra.

Khi bắt đầu cai rượu, người bệnh sẽ phải đối mặt với các triệu chứng trong hội chứng cai rượu như bồn chồn, mất ngủ, ảo giác, tăng nhịp tim, tăng huyết áp,… Với những trường hợp nặng còn gây mê sản rượu cấp hoặc xuất hiện cơn động kinh, thường gặp ở bệnh nhân bị nghiện rượu nặng trong thời gian dài. Biến chứng mê sảng rượu cấp thường xảy ra sau 2 – 10 ngày dừng uống rượu.

Tuy nhiên, các triệu chứng của hội chứng cai rượu sẽ thuyên giảm sau 3 – 5 ngày. Nếu người bệnh có thể chìm vào giấc ngủ sâu và thỉnh thoảng bị tỉnh giấc kéo dài là dấu hiệu cuối cùng của hội chứng cai rượu.

Tiến hành cai rượu bia ngay khi bị gan nhiễm mỡ do rượu
Tiến hành cai rượu bia ngay khi bị gan nhiễm mỡ do rượu

+ Ăn uống khoa học: Người bệnh cũng cần hình thành thói quen ăn uống khoa học và phù hợp với tình trạng sức khỏe để cung cấp đầy đủ các nhóm dưỡng chất cần thiết cho cơ thể.

Trong suốt quá trình cai rượu, người bệnh cần bổ sung đủ nước và điện giải. Nên tiêu thụ thêm vitamin B và vitamin C để bổ sung vào tình trạng thiếu hụt của cơ thể. Chế độ ăn uống hàng ngày nên hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm giàu cholesterol như nội tạng động vật, mỡ động vật,… Thay vào đó, hãy tăng cường ăn rau xanh và trái cây tươi.

Bên cạnh đó, bạn cũng nên tập luyện thể dục thể thao thường xuyên giúp quá trình đào thải độc tố và mỡ thừa trong gan diễn ra tốt hơn. Tiến hành thăm khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần giúp kiểm soát bệnh tình và phòng ngừa bệnh tái phát trở lại sau khi đã điều trị khỏi.

Biện pháp phòng ngừa gan nhiễm mỡ do rượu

Để phòng ngừa bệnh gan nhiễm mỡ do rượu, bạn cần hình thành cho bản thân thói quen ăn uống và sinh hoạt hợp lý. Dưới đây là hướng dẫn cụ thể bạn có thể tham khảo:

  • Thực đơn ăn uống hàng ngày cần cung cấp đầy đủ các nhóm dưỡng chất cần thiết cho cơ thể. Nên tăng cường sử dụng các loại thực phẩm tốt cho gan như rau xanh, hoa quả tươi, các loại hạt,… Bên cạnh đó, bạn cũng cần hạn chế tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều đường, thực phẩm chiên xào nhiều dầu mỡ và đồ ăn giàu tinh bột.
  • Nên duy trì cân nặng ở mức hợp lý, thừa cân hay thiếu cân đều tác động không tốt đến sức khỏe của gan. Tốt nhất, bạn nên ăn uống và tập luyện tích cực để giữ cho cân nặng luôn ở mức cân bằng và ổn định (chỉ số BMI nên giao động từ 18.5 – 14.9).
Nên duy trì cân nặng ở mức ổn định và hợp lý, tránh tình trạng thừa cân béo phì
Nên duy trì cân nặng ở mức ổn định và hợp lý, tránh tình trạng thừa cân béo phì
  • Tập luyện thể dục thể thao đều đặn mỗi ngày, nên tập luyện ít nhất 5 buổi/tuần với thời gian ít nhất 30 phút/buổi. Tập thể dục là cách tốt nhất giúp đốt cháy lượng mỡ thừa và giúp nâng cao sức đề kháng của cơ thể.
  • Để bảo vệ sức khỏe một cách tốt nhất, bạn nên hạn chế tiêu thụ rượu bia. Với những đối tượng có nguy cơ bị gan nhiễm mỡ do rượu cao thì nên tiến hành kiêng rượu bia hoàn toàn.

Bài viết trên đây là tổng hợp những thông tin cần biết về bệnh gan nhiễm mỡ do rượu bạn có thể tham khảo để hiểu rõ hơn. Hy vọng, chúng sẽ cung cấp cho bạn những kiến thức cần thiết để chăm sóc sức khỏe bản thân và gia đình một cách tốt nhất. Gan nhiễm mỡ do rượu là bệnh lý có thể điều trị khỏi bằng cách kiêng rượu và ăn uống tích cực. Nhưng nếu bạn chủ quan trong việc điều trị, bệnh sẽ gây tổn thương nghiêm trọng đến tế bào gan và tạo điều kiện cho nhiều bệnh lý khác khởi phát.

Có thể bạn quan tâm:

Gan Nhiễm Mỡ Cấp Độ 2: Dấu Hiệu Nhận Biết Và Điều Trị

Gan nhiễm mỡ cấp độ 2 được xem là thời điểm chuyển tiếp của bệnh, nó biểu hiện cho sự...

Top 6 Viên Uống Chữa Gan Nhiễm Mỡ Của Nhật Bản Tốt Nhất

Thuốc chữa gan nhiễm mỡ của Nhật Bản được nhiều bệnh nhân tin dùng nhờ có chất lượng cao và...

Công Dụng Chữa Gan Nhiễm Mỡ Của Lá Vối Bạn Nên Biết

Dùng lá vối chữa bệnh gan nhiễm mỡ là mẹo dân gian đã được áp dụng từ rất lâu đời....

Top 10 Thuốc + TPCN Chữa Gan Nhiễm Mỡ Được Đánh Giá Tốt Hiện Nay

Sử dụng thuốc chữa gan nhiễm mỡ là phương pháp nội khoa được chỉ định cho hầu hết các ca...

8 Thực Phẩm Chức Năng Giải Độc Gan Của Mỹ Được Đánh Giá Cao

Sử dụng thực phẩm chức năng giải độc gan là một trong những cách giúp cải thiện chức năng gan...

Giải đáp thắc mắc của độc giả cùng chuyên gia của chúng tôi!

Ths.BS Nguyễn Thị Tuyết Lan
Nguyên Trưởng khoa khám bệnh - BV YHCT trung ương

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *