Đau dạ dày từng cơn là bị gì? Có nguy hiểm không?

Đặt lịch hẹn

×

Bác sĩ CKII BÁC SĨ TRẦN THỊ HƯƠNG LAN

Trung tâm Thuốc dân tộc – Cơ sở TP Hồ Chí Minh

Đặt lịch

Đau dạ dày từng cơn xuất hiện khi dạ dày có dấu hiệu co bóp quá mức hoặc tiết nhiều axit. Tình trạng này thường khởi phát do người bệnh có chế độ ăn uống không lành mạnh, căng thẳng thần kinh, lạm dụng thuốc giảm đau – chống viêm hoặc sinh hoạt thiếu khoa học. Ngoài ra cơn đau dạ dày còn là triệu chứng cảnh báo của các bệnh lý ở đường tiêu hóa.

Đau dạ dày từng cơn là bị gì?

Đau dạ dày là tình trạng vùng bụng nằm trên rốn bị đau dạ dày co bóp quá mức hoặc tăng tiết axit. Thông thường tình trạng này là triệu chứng cảnh báo của nhiều bệnh lý, vấn đề về dạ dày như trào ngược dạ dày thực quản, viêm loét dạ dày, xuất huyết tiêu hóa…

Tuy nhiên tồn tại một số trường hợp khác, cơn đau xảy ra ở dạ dày có thể là hệ quả từ việc duy trì chế độ sinh hoạt thiếu lành mạnh, thói quen ăn uống không khoa học hoặc do vấn đề ở những cơ quan khác.

Để chẩn đoán và xác định được nguyên nhân gây đau dạ dày từng cơn, người bệnh cần phải cân nhắc đến những triệu chứng đi kèm.

Tham khảo thêm: Nha Đam Chữa Đau Dạ Dày Có Hiệu Quả Không?

Nguyên nhân gây đau dạ dày từng cơn

Tình trạng đau dạ dày từng cơn có thể xuất hiện do những nguyên nhân sau:

1. Viêm loét dạ dày cấp tính

Viêm loét dạ dày cấp tính thể hiện cho tình trạng niêm mạc dạ dày có dấu hiệu sưng viêm và tổn thương đột ngột. Bệnh thường hình thành và tiến triển do bệnh nhân bị nhiễm trùng hoặc bị nhiễm độc.

Không giống như bệnh loét dạ dày mãn tính, các triệu chứng của bệnh viêm loét dạ dày cấp tính thường bùng phát một cách đột ngột, đồng thời tiết triển thành từng cơn.

Chính vì thế, tình trạng đau dạ dày từng cơn có thể xảy ra khi bạn bị viêm loét dạ dày cấp tính. Ngoài tình trạng này, bệnh có thể gây ra một số biểu hiện khác. Bao gồm nôn mửa, buồn nôn, tiêu lỏng, đầy bụng, ợ chua, ợ hơi, sôi bụng…

2. Hội chứng ruột kích thích

Hội chứng ruột kích thích là hiện tượng rối loạn cơ năng ở ruột già. Không giống bệnh viêm đại tràng hay bệnh Crohn, hội chứng ruột kích thích không khiến niêm mạc bị tổn thương và không làm tăng nguy cơ nguy hiểm, ác tính hóa tế bào.

Bệnh lý này là một dạng rối loạn cơ năng khiến hoạt động co thắt ở ruột già diễn ra quá mức. Từ đó gây ra tình trạng đau bụng, táo bón, tiêu chảy, lẫn chất nhầy trong phân, đầy hơi…

Thông thường hội chứng ruột kích thích sẽ khiến bệnh nhân đau đớn ở vùng bụng giữa. Tuy nhiên áp lực ổ bụng có thể gia tăng do hoạt động co thắt quá mức, đè lên dạ dày và gây ra cơn đau tại vùng thượng vị.

Tình trạng đau nhức và những triệu chứng do hội chứng ruột kích thích gây ra thường kéo dài âm ỉ hoặc khởi phát từng cơn.

3. Bệnh trào ngược dạ dày thực quản

Bệnh trào ngược dạ dày thực quản xuất hiện khi lượng dịch vị trong dạ dày dư thừa, trào ngược lên thực quản, tiếp xúc với thanh quản và khoang miệng. Nguy cơ mắc bệnh thường tăng cao do thói quen hút thuốc lá, tăng áp lực ổ bụng, chức năng cơ vòng thực quản dưới suy giảm, hội chứng Zollinger-Ellison…

Bệnh trào ngược dạ dày thực quản điển hình bởi cảm giác nóng rát, khó chịu tại vùng thượng vị kéo dài dọc theo cổ họng, nhất là sau khi ăn no hoặc sau khi nằm. Tương tự bệnh loét dạ dày, triệu chứng của bệnh trào ngược dạ dày thực quản thường phát sinh thành từng cơn. Ngoài ra bệnh có xu hướng tự cải thiện sau một thời gian ngắn.

Bên cạnh triệu chứng đau dạ dày từng cơn, tình trạng trào ngược dạ dày thực quản còn gây ra nhiều triệu chứng khó chịu khác. Bao gồm ợ nóng, nóng rát, có cảm giác chua, trớ thức ăn, tức ngực, khó nuốt, đắng ở cổ họng, khó nuốt, buồn nôn… Nếu để bệnh xuất hiện kéo dài, người bệnh có thể bị ho khan, khàn tiếng và hôi miệng.

Tham khảo thêm: Đau Dạ Dày Có Ăn Được Thịt Gà Không? Lợi Và Hại

4. Ung thư dạ dày

Ung thư dạ dày được xác định là loại ung thư xuất hiện phổ biến nhất ở đường tiêu hóa. Bệnh hình thành và tiến triển khi tế bào niêm mạc ở cơ quan này phát triển bất thường hoặc/và tăng sinh quá mức, xâm lấn vào những mô lân cận.

Ở giai đoạn mới phát, bệnh ung thư dạ dày hầu như không phát sinh các triệu chứng bất thường. Tuy nhiên khi ung thư dạ dày tiến triển đến mức độ nhất định, khối u đã phát triển về kích thước, áp lực trong dạ dày tăng cao, bệnh sẽ gây nhiều triệu chứng khó chịu. Điển hình như đau dạ dày từng cơn, trướng bụng, đầy hơi, sụt cân, ợ chua, cơ thể mệt mỏi, thiếu máu và ăn uống kém.

5. Xuất huyết tiêu hóa

Xuất huyết tiêu hóa là một trong những nguyên nhân phổ biến khiến dạ dày đau từng cơn. Bệnh lý này thể hiện cho tình trạng niêm mạc bị tổn thương, lòng mạch tiêu hóa bị vỡ dẫn đến chảy máu. Bệnh là một biến chứng thường gặp của chứng viêm loét đại tràng, polyp dạ dày, viêm loét dạ dày tá tràng…

Triệu chứng điển hình của bệnh xuất huyết tiêu hóa gồm đi tiêu phân đen và nôn ra máu. Tuy nhiên trước khi gây ra những triệu chứng nghiêm trọng này, cơ thể sẽ phát sinh một hoặc nhiều dấu hiệu cảnh báo như đau dữ dội tại vùng thượng vị, khởi phát đột ngột và đau từng cơn, có cảm giác cồn cào, nóng rát, mệt mỏi, hoa mắt, buồn nôn và nôn ói.

Xuất huyết tiêu hóa là bệnh nguy hiểm nên cần được cấp cứu và nhập viện càng sớm càng tốt. Trong trường hợp xử lý chậm trễ, lượng máu tiết ra từ đường tiêu hóa có thể liên tục chảy, khiến bệnh nhân choáng váng, sốc, hạ huyết áp và tử vong.

6. Các nguyên nhân khác

Bên cạnh những nguyên nhân bệnh lý, tình trạng đau dạ dày thành từng cơn cũng có khả năng xuất hiện do một số nguyên nhân thông thường được liệt kê dưới đây:

• Lạm dụng rượu bia: Bên trong các loại rượu bia chứa một lượng lớn Ethanol (cồn). Đây là một thành phần có hại cho thực quản, cổ họng và dạ dày. Việc sử dụng rượu bia quá mức có thể làm tăng kích thích tại niêm mạc dạ dày. Đồng thời thúc đẩy quá trình tăng tiết dịch vị ở thành dạ dày và gây đau đớn dữ dội.
• Sử dụng thức ăn gây kích ứng: Dạ dày có khả năng co bóp, bài tiết axit quá mức và phát sinh cơn đau khi người bệnh sử dụng thức ăn gây kích ứng. Cụ thể như thức ăn nhiều dầu mỡ, thực phẩm cay nóng, nhiều gia vị, thức ăn nhanh…
• Sử dụng thuốc chống viêm: Corticoid, NSAID và một số loại thuốc chống viêm khác đều có khả năng tác động và làm tổn thương màng bảo vệ niêm mạc dạ dày. Nếu bệnh nhân lạm dụng, dùng thuốc với liều cao hoặc sử dụng thuốc trong thời gian dài, tế bào và niêm mạc dạ dày có thể bị tổn thương, kích thích và phát sinh cơn đau ở vùng thượng vị.
• Căng thẳng thần kinh: Căng thẳng thần kinh có thể khiến dây thần kinh mang chức năng điều khiển hoạt động của đường ruột và dạ dày bị rối loạn. Bên cạnh đó, căng thẳng, lo âu kéo dài thường kích thích tăng tiết dịch vị, dạ dày co bóp bất thường và gây đau dạ dày từng cơn.
• Bụng quá no hoặc quá đói: Khi bụng quá no hoặc quá đói, dạ dày sẽ có xu hướng tiết nhiều axit. Điều này có thể kích thích và làm phát sinh cơn đau ở dạ dày. Đồng thời gây ra triệu chứng đầy bụng, buồn nôn, khó chịu…

Thực tế cho thế, đau dạ dày từng cơn là tình trạng thường gặp và xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau. Chính vì thế, để kiểm tra và xác định nguyên nhân cụ thể, người bệnh nên xem xét và cân nhắc cùng với những triệu chứng khó chịu đi kèm.

Tham khảo thêm: Đau Dạ Dày Uống Nước Cam, Chanh… (Đồ Chua) Được Không?

Tình trạng đau dạ dày từng cơn có nguy hiểm không?

Đau dạ dày là triệu chứng xảy ra phổ biến. Đặc biệt là những người có thói quen hút thuốc lá, những người đang mắc bệnh lý hoặc các vấn đề về dạ dày, lạm dụng thuốc chống viêm và các loại rượu bia. Do đó mức độ nguy hiểm của triệu chứng này và những ảnh hưởng người bệnh có thể gặp phải phụ thuộc vào nguyên nhân cụ thể.

Trong trường hợp đau dạ dày từng cơn phát sinh do thói quen ăn uống và sinh hoạt thiếu lành mạnh, cơn đau có thể nhanh chóng thuyên giảm sau khi bệnh nhân thay đổi lối sống.

Trong trường hợp nguyên nhân gây đau dạ dày là các bệnh lý tiêu hóa thông thường như trào ngược dạ dày thực quản, hội chứng ruột kích thích, loét dạ dày… người bệnh có thể kiểm soát triệu chứng bằng cách sử dụng thuốc kết hợp chế độ chăm sóc phù hợp.

Tuy nhiên nếu tình trạng đau dạ dày từng cơn là triệu chứng cảnh báo của bệnh xuất huyết tiêu hóa và ung thư dạ dày, tình trạng này có thể khiến sức khỏe tổng thể của bệnh nhân bị ảnh hưởng nguyên trọng. Ngoài ra bệnh có thể để lại di chứng, thậm chí đe dọa đến tính mạng người bệnh nếu không kịp thời kiểm soát.

Cách xử lý tình trạng đau dạ dày từng cơn tại nhà

Đau dạ dày từng cơn khiến giấc ngủ, hoạt động ăn uống, hoạt động học tập, làm việc và sinh hoạt bị ảnh hưởng. Để cải thiện triệu chứng này, người bệnh có thể tham khảo vá áp dụng một số biện pháp sau:

1. Điều chỉnh chế độ ăn uống

Chế độ dinh dưỡng và ăn uống mỗi ngày ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng và hoạt động của đường ruột và dạ dày. Việc xây dựng và duy trì một thói quen ăn uống phù hợp có thể làm giảm áp lực tác động lên dạ dày, cải thiện các triệu chứng khó chịu và điều hòa hoạt động bài tiết axit.

Chính vì thế để cải thiện triệu chứng đau dạ dày từng cơn, người bệnh nên xây dựng chế độ ăn uống khoa học dựa trên những nguyên tắc sau:

• Tránh sử dụng đồ uống và dung nạp các loại thực phẩm có khả năng gây kích thích cơ quan tiêu hóa như đồ ăn nhanh, thức ăn đóng hộp, thực phẩm chứa nhiều chất béo, dầu mỡ, gia vị, thức ăn cay nóng, thực phẩm khó tiêu hóa, rượu bia, trà đặc và cà phê.
• Người bệnh nên ăn chậm nhai kỹ, ăn uống đủ bữa và ăn đúng giờ, không để bụng quá đói và tránh ăn quá no, hạn chế vận động mạnh sau khi ăn và ăn sát giờ đi ngủ.
• Nên ăn chín uống sôi, tránh sử dụng những loại thực phẩm chưa được làm chín hoàn toàn hoặc thực phẩm tươi sống.
• Tăng cường bổ sung vào khẩu phần ăn những loại thực phẩm giúp bảo vệ niêm mạc dạ dày và trung hòa axit. Cụ thể như ngũ cốc, rau xanh, đậu bắp, các loại đậu, khoai lang…
• Ưu tiên áp dụng những phương thức chế biến ít dầu mỡ và gia vị như hầm, luộc, hấp… Hạn chế dùng những món nướng và món ăn chiên xào.

2. Thay đổi các thói quen xấu

Người bệnh xây dựng và duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh, đầy đủ dinh dưỡng, một số thói quen sinh hoạt cũng có khả năng làm ảnh hưởng đến chức năng và hoạt động của dạ dày. Chính vì thế, bên cạnh viện điều chỉnh chế độ ăn uống, người bệnh nên loại bỏ thói quen xấu và duy trì các thói quen phù hợp như sau:

• Tránh thức khuya, ngủ trước 23 giờ. Bên cạnh đó người bệnh cần đảm bảo thời gian ngủ kéo dài liên tục từ 6 – 8 giờ đồng hồ. Bởi việc ngủ không đủ giấc và thường xuyên thức khuya có thể kích thích và khiến dạ dày co bóp quá mức. Đồng thời làm tăng hoạt động bài tiết axit và gây đau.
• Cân bằng thời gian sinh hoạt, học tập, làm việc và thời gian nghỉ ngơi nhằm làm giảm áp lực, lo âu và căng thẳng thần kinh quá mức.
• Không hút thuốc lá và không lạm dụng rượu bia. Ngoài ra người bệnh cần tránh tình trạng hít khói thuốc lá thụ động. Bởi khói thuốc lá không chỉ khiến chức năng hô hấp gặp vấn đề mà còn làm tăng hoạt động co bóp của dạ dày và gây rối loạn cơ vòng thực quản. Chính vì thế người bệnh nên từ bỏ thói quen hút thuốc lá và hít khói thuốc lá thụ động bằng cách tránh tiếp xúc với người hút thuốc lá.
• Thói quen lười vận động, ngồi nhiều có thể khiến trọng lượng của cơ thể tăng cao và gây rối loạn nhu động ruột. Vì thế người bệnh nên dành từ 15 – 30 phút mỗi ngày để vận động và luyện tập thể dục nhằm điều chỉnh cân nặng, cải thiện chức năng tiêu hóa và duy trì sức khỏe tổng thể.

Ngoài khả năng cải thiện tình trạng đau dạ dày từng cơn, việc thay đổi những thói quen xấu còn có tác dụng phòng ngừa và điều trị một số triệu chứng rối loạn tiêu hóa. Cụ thể như đầy bụng, khó tiêu, táo bón, đau bụng, tiêu chảy, ăn uống kéo.

Tham khảo thêm: Bị Đau Dạ Dày Có Nên Uống Nước Gừng Hoặc Trà Gừng Không?

3.  Cải thiện chứng đau dạ dày từng cơn với mẹo tại nhà

Việc xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh và thay đổi thói quen sinh hoạt chỉ mang đến hiệu quả khi người  bệnh kiên trì áp dụng trong thời gian dài. Chính vì thế, song song với việc áp dụng những biện pháp này, người bệnh có thể kiểm soát cơn đau bằng một số mẹo điều trị tại nhà. Bao gồm:

Uống trà bạc hà trị đau dạ dày từng cơn

Lượng tinh dầu tồn tại trong lá bạc hà đã được chứng minh là có khả năng làm dịu nhanh cảm giác buồn nôn, điều hòa nhu động ruột và cải thiện  căng thẳng. Ngoài ra hoạt chất Menthol được tìm thấy trong loại thảo dược này còn có tác dụng làm mát cổ họng, giảm đau và gây tê tại chỗ.

Việc uống một tách trà bạc hà ấm mỗi ngày có thể giảm bớt triệu chứng đau dạ dày và một số biểu hiện đi kèm như buồn nôn, nôn ói, nóng rát cổ họng…

Nguyên liệu:

• 20 gram lá bạc hà tươi.

Cách thực hiện:

• Rửa sạch lá bạc hà
• Cho lá bạc hà vào ly thủy tinh và rót 300ml nước sôi vào cùng
• Thực hiện hãm lá bạc hà trong nước sôi khoảng 20 phút
• Uống trà bạc hà ngay khi thực hiện
• Uống trà bạc hà từ 1 – 2 lần mỗi ngày hoặc khi cơn đau xuất hiện.

Cách sử dụng nước nha đam kiểm soát cơn đau dạ dày

Một lượng lớn chất nhầy và nước trong nha đam không chỉ có tác dụng làm dịu vùng da bị kích ứng và vết cháy nắng mà còn có khả năng ức chế hoạt động của hại khuẩn trong dạ dày và hỗ trợ trung hòa axit. Đối với người bị loét dạ dày tá tràng, loại thảo dược thiên nhiên này sẽ hỗ trợ làm liền ổ viêm loét.

Nguyên liệu:

• Nha đam
• Đường phèn.

Cách thực hiện:

• Rửa sạch, loại bỏ phần vỏ nha đam, chỉ lấy phần thịt
• Thái thịt nha đam thành hạt lựu và tiến hành nấu với đường phèn
• Uống nước nha đam mỗi ngày để kích thích nhu động ruột. Đồng thời phòng ngừa và điều trị đau dạ dày.

Cách chữa đau dạ dày từng cơn bằng gừng tươi

Nhờ hoạt chất kháng viêm tự nhiên, gừng tươi nổi tiếng với tác dụng giảm viêm, chống khuẩn, ức chế hoạt động của vi khuẩn, làm ấm bụng và kích thích nhu động ruột. Ngoài ra việc sử dụng loại thảo dược thiên nhiên này còn giúp người bệnh cải thiện mức độ nghiêm trọng và tần suất xuất hiện cơn đau, giảm cảm giác đắng miệng và buồn nôn.

Để cải thiện tình trạng đau dạ dày từng cơn người bệnh có ngậm một lát gừng tươi khi cơn đau xuất hiện hoặc uống trà gừng mật ong.

Nguyên liệu:

• 5 lát gừng
• Nước cốt chanh
• Mật ong nguyên chất.

Cách thực hiện: 

• Cho gừng vào ly thủy tinh
• Rót 300ml nước sôi vào cùng, thực hiện hãm gừng trong 20 phút
• Hòa tan 10ml nước cốt chanh và 10ml mật ong nguyên chất trong trà gừng
• Uống trà gừng mật ong ngay khi thực hiện
• Uống từ 1 – 2 lần mỗi ngày hoặc khi cơn đau xuất hiện.

Tham khảo thêm: Dùng Rượu Tỏi Chữa Đau Dạ Dày Theo Kinh Nghiệm Dân Gian

Cách dùng nước mật ong ấm chữa đau dạ dày từng cơn

Mật ong có vị ngọt thanh, chứa nhiều vitamin có tác dụng nâng cao sức khỏe tổng thể, làm giảm cảm giác đắng miệng, buồn nôn và chua ở cổ họng. Ngoài ra việc đưa mật ong nguyên chất vào quá trình điều trị còn giúp ức chế vi khuẩn có hại, chống viêm, thúc đẩy chức năng tiêu hóa và giảm đau dạ dày.

Nguyên liệu:

• Mật ong nguyên chất.

Cách thực hiện:

• Hòa tan 20ml mật ong nguyên chất vào 200ml nước ấm
• Uống nước mật ong nguyên chất mỗi ngày 1 lần để cải thiện triệu chứng ở đường dạ dày.

Ngoài những biện pháp nêu trên, người bệnh có thể khắc phục cơn đau bằng cách uống nhiều nước, hít thở sâu, xoa bóp bụng…

Đau dạ dày từng cơn – Khi nào cần gặp bác sĩ?

Tình trạng đau dạ dày từng cơn thường nhanh chóng thuyên giảm sau khi bệnh nhân thay đổi thói quen sinh hoạt xấu, áp dụng chế độ ăn uống phù hợp xây dựng lối sống lành mạnh.

Tuy nhiên đối với một số trường hợp, tình trạng này có thể làm triệu chứng cảnh báo một số vấn đề sức khỏe, bệnh lý nghiêm trọng và cần phải tiến hành điều trị y tế càng sớm càng tốt.

Chính vì thế, người bệnh nên chủ động đến gặp bác sĩ chuyên khoa ngay khi nhận thấy cơn đau dạ dày xuất hiện với các biểu hiện sau:

• Đau dạ dày từng cơn xuất hiện với mức độ nghiêm trọng, đau dữ dội, lan tỏa ra toàn ổ bụng, vai và ngực
• Đi ngoài có phân đen
• Nôn ói liên tục, nôn ra máu tươi hoặc dịch nôn có bã cà phê
• Táo bón kéo dài hoặc tiêu lỏng
• Hạ huyết áp
• Choáng đầu
• Sụt cân nhanh chóng
• Cơ thể suy nhược rõ rệt.

Bài viết đã tổng hợp thông tin cần biết và một số nguyên nhân có thể khiến tình trạng đau dạ dày từng cơn xuất hiện. Trong trường hợp tình trạng này không có dấu hiệu thuyên giảm mặc dù đã áp dụng các biện pháp chữa trị tại nhà, người bệnh nên đến cơ sở y tế và khám bệnh cùng với bác sĩ chuyên khoa. Từ đó tìm ra nguyên nhân gây bệnh và đề xuất các phương pháp chữa trị thích hợp.