Tinh trùng khuyết tật là gì? Khi nào cần điều trị?

Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi TRẦN MẠNH XUYÊN – Khoa Nam họcthầy thuốc y học cổ truyền – Cố vấn chuyên môn tại Trung tâm Thuốc dân tộc – Cơ sở TP Hồ Chí Minh

Tinh trùng khuyết tật là thuật ngữ được sử dụng để thể hiện cho những tinh trùng có hình dạng bất thường, bị khiếm khuyết ở bất kỳ bộ phận nào kể cả phần đầu, đuôi hoặc thân. Tình trạng này không làm ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể hay gây nguy hiểm nhưng lại mang đến nhiều bất lợi đối với sinh lý và khả năng sinh sản của nam giới. Vì thế, để nâng cao khả năng sinh sản và phòng ngừa rủi ro không mong muốn, nam giới cần sớm thăm khám và chữa bệnh theo hướng dẫn của bác sĩ.

Tinh trùng khuyết tật là gì?

Tinh trùng khuyết tật là những tinh trùng có hình dạng bất thường. Những tinh trùng này có thể bị khiếm khuyết ở đuôi, thân hoặc phần đầu. Đối với phần đầu, tinh trùng khuyết tật thường có đầu hình bầu dục, hình quả lê, dài nhọn hay tròn. Thân thường bị gãy, dài hơn bình thường hoặc thân không đầy đủ. Đuôi xoắn, tinh trùng không có đuôi, bị vỡ đoạn đuôi hoặc không có đuôi.

Tinh trùng khuyết tật là gì? Khi nào cần điều trị?
Tìm hiểu tinh trùng khuyết tật là gì? Khi nào cần điều trị? Biện pháp phòng ngừa và cải thiện hiệu quả

Những khiếm khuyết của tinh trùng có thể tác động và làm ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng di chuyển, tiếp cận và xâm nhập vào trứng để thụ tinh của tinh trùng. Từ đó làm suy giảm khả năng sinh sản hoặc trẻ không bình thường sau khi sinh.

Nguyên nhân khiến tinh trùng bị khuyết tật

Tình trùng có thể bị khuyết tật do nhiều nguyên nhân khác nhau. Cụ thể như:

  • Bệnh tật: Chất lượng tinh trùng của nam giới có thể bị ảnh hưởng và suy giảm do một số bệnh lý tồn tại trong cơ thể. Điển hình như quai bị, bệnh viêm đường tiết niệu, các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục… Từ đó làm tăng nguy cơ sản sinh ra những tinh trùng có hình dạng không bình thường.
  • Quá trình lão hóa: Quá trình lão hóa tự nhiên có khả năng tác động, làm ảnh hưởng đến chất lượng và số lượng tinh trùng. Sự tiến triển của quá trình lão hóa sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho tác nhân gây hại và các gốc tự do tấn công vào tinh trùng non. Điều này khiến cấu trúc của tinh trùng bị ảnh hưởng, tổn thương, bị dị dạng, khuyết tật. Tình trạng này xuất hiện phổ biến ở nam giới, đặc biệt là khi bước qua độ tuổi tứ tuần.
  • Chất độc hại: Những nam giới thường xuyên tiếp xúc với hóa chất độc hại sẽ có nguy cơ cao mắc bệnh và khiến tinh trùng bị dị tật. Các tác nhân chính làm ảnh hưởng đến cấu trúc của tinh trùng gồm thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu, kim loại nặng, khí thải ô nhiễm…
  • Môi trường sống: Khả năng sản xuất tinh trùng bình thường sẽ suy giảm khi nam giới sống và làm việc trong môi trường có nhiệt độ cao. Bên cạnh đó việc thường xuyên làm việc ở những nơi có môi trường bức xạ, ion hóa, sống ở những nơi có nhiệt độ cao sẽ làm gia tăng số lượng tinh trùng không bình thường trong tinh dịch cũng như gia tăng số lượng tinh trùng khuyết tật.

Tham khảo thêm: Tinh trùng có cần thời gian tái tạo hay sản sinh liên tục?

Tinh trùng khuyết tật có gây ảnh hưởng gì không?

Tinh trùng khuyết tật là một trong những dạng bất thường của tinh trùng. Tình trạng này thường không khiến ham muốn và khả năng tình dục của nam giới bị suy giảm quá nhiều. Tuy nhiên tinh trùng có cấu trúc không bình thường lại có thể tác động trực tiếp và làm suy giảm khả năng sinh sản của phái mạnh.

Theo kết quả nghiên cứu, tinh trùng khuyết tật chiếm 40% nguyên nhân gây vô sinh, hiếm muộn ở nam giới. Bởi tinh trùng có cấu trúc không bình thường thường có mối liên hệ với nhiều bệnh lý, vấn đề bất thường khác. Cụ thể như: Khả năng di động của tinh trùng kém, số lượng tinh trùng tồn tại trong tinh dịch thấp.

Mặc dù tinh trùng khiếm khuyết vẫn có khả năng di chuyển và thụ tinh với trứng nhưng tỉ lệ xảy ra rất thấp. Điều này đồng nghĩa với việc nam giới có tinh trùng khiếm khuyết vẫn có khả năng sinh con nhưng thường phải nhờ đến sự trợ giúp của những kỹ thuật sinh sản. Trong đó thông dụng nhất là tiêm tinh trùng vào bào tương trứng và thụ tinh ống nghiệm.

Tinh trùng khuyết tật là nguyên nhân gây vô sinh, hiếm muộn ở nam giới
Tinh trùng khuyết tật là nguyên nhân gây vô sinh, hiếm muộn ở nam giới

Tinh trùng khuyết tật – Khi nào cần điều trị?

Khả năng sinh sản của nam giới bị ảnh hưởng rất nhiều bởi tinh trùng khuyết tật và những vấn đề đi kèm. Chính vì thế ngay khi nhận thấy những bất thường trong vấn đề sinh sản như khó thụ thai, tinh dịch có màu sắc bất thường… nam giới nên  sớm đến cơ sở y tế, gặp bác sĩ chuyên khoa nam học để tiến hành kiểm tra, chẩn đoán và có những phương pháp xử lý phù hợp.

Tham khảo thêm: Tinh trùng dị dạng có làm IUI được không?

Biện pháp cải thiện tình trạng tinh trùng khuyết tật

Tinh trùng có cấu trúc không bình thường luôn tác động và làm ảnh hưởng xấu đến chức năng sinh sản. Do đó nam giới cần chủ động hơn trong việc ngăn ngừa tinh trùng khuyết tật, thúc đẩy quá trình sản sinh khỏe mạnh.

Mặc dù chưa có thuốc đặc trị tình trạng tinh trùng khiếm khuyết nhưng nam giới có thể phòng ngừa và cải thiện tốt những vấn đề liên quan đến tình trạng này bằng cách áp dụng các liệu pháp chăm sóc phù hợp. Một số biện pháp chăm sóc được liệt kê dưới đây có thể giúp bạn phòng ngừa và hỗ trợ điều trị tinh trùng khuyết tật:

1. Xây dựng và duy trì chế độ dinh dưỡng khoa học

Tương tự như những cơ quan và các chức năng khác bên trong cơ thể, quá trình sản xuất tinh trùng của tinh hoàn cũng bị ảnh hưởng rất nhiều bởi chế độ dinh dưỡng.

Kết quả tổng hợp từ nhiều cuộc nghiên cứu đã chỉ ra rằng, việc xây dựng và duy trì chế độ dinh dưỡng khoa học có khả năng thúc đẩy quá trình sản sinh các tinh trùng khỏe mạnh. Đồng thời làm giảm khả năng sản sinh các tinh trùng khiếm khuyết.

Một chế độ ăn uống khoa học, đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng cho sức khỏe sinh sản và sinh lý cần đáp ứng các yếu tố sau:

  • Cung cấp đủ hàm lượng kẽm, canxi, vitamin, folate, selen… cho cơ thể.
  • Đảm bảo sự cân bằng tất cả thành phần dinh dưỡng.
  • Tránh bổ sung cho cơ thể những loại thực phẩm có khả năng làm suy giảm chất lượng và số lượng tinh trùng.
Xây dựng và duy trì chế độ dinh dưỡng khoa học
Xây dựng và duy trì chế độ dinh dưỡng khoa học giúp thúc đẩy quá trình sản sinh các tinh trùng khỏe mạnh

Nam giới nên bổ sung vào khẩu phần ăn uống những loại thực phẩm dưới đây để đảm bảo chất lượng và số lượng tinh trùng được sản sinh:

  • Cà chua
  • Cá béo
  • Hàu
  • Thịt bò
  • Nhân sâm
  • Quả hạch
  • Đu đủ
  • Trái cây họ cam quýt
  • Tỏi…

Nam giới cần hạn chế bổ sung vào chế độ ăn uống những loại thực phẩm sau:

  • Mỡ động vật
  • Đậu nành
  • Đồ hộp
  • Thức ăn chế biến sẵn, thức ăn nhanh
  • Các loại rượu bia, cà phê, thuốc lá…

Việc xây dựng và duy trì chế độ dinh dưỡng lành mạnh, khoa học sẽ giúp nam giới cải thiện tốt chất lượng và số lượng tinh trùng.

Bên cạnh đó, việc ăn uống lành mạnh còn giúp cải thiện chức năng sinh lý, khả năng sinh sản và khả năng tình dục của nam giới. Đồng thời phòng ngừa những bệnh lý, vấn đề liên quan đến sinh lý nam. Cụ thể như: Bệnh xuất tinh sớm, yếu sinh lý, rối loạn cương dương, suy giảm ham muốn tình dục…

Tham khảo thêm: Acrosome là gì? Tinh trùng ít acrosome có thụ thai được?

2. Điều chỉnh lối sống lành mạnh

Bên cạnh việc áp dụng chế độ dinh dưỡng khoa học, nam giới cần loại bỏ thói quen sinh hoạt xấu, áp dụng lối sống lành mạnh để nâng cao chất lượng và số lượng tinh trùng. Theo kết quả thống kê, những người đàn ông có lối sống thiếu lành mạnh thường sản xuất ra nhiều tinh trùng khuyết tật hơn. Chính vì thế, nam giới cần điều chỉnh lối sống lành mạnh và chú ý đến những vấn đề sau:

  • Ngủ đủ giấc, tránh thức khuya. Bởi nồng độ hormone sinh dục nam testosterone sẽ được giải phóng nhiều hơn trong thời gian ngủ. Nam giới nên ngủ đủ 7 – 8 tiếng mỗi ngày.
  • Tăng cường vận động, rèn luyện thể dục thể thao mỗi ngày. Tốt nhất bạn nên duy trì tập luyện 150 phút/tuần với các bài tập như chạy bộ, đi bộ, bơi lội, yoga, tập thể hình…
  • Tránh gia tăng áp lực trong công việc và cuộc sống khiến cơ thể mệt mỏi, căng thẳng kéo dài. Không làm việc quá sức, nên dành nhiều thời gian để nghỉ ngơi.
  • Luôn giữ cho tinh thần vui vẻ, thoải mái và lạc quan. Tránh lo âu, buồn rầu trong thời gian dài.
  • Tham gia vào các hoạt động tình dục lành mạnh tùy theo sức khỏe và độ tuổi.
  • Hạn chế sử dụng các loại rượu bia, thuốc lá, chất kích thích…
Tăng cường vận động, rèn luyện thể dục thể thao mỗi ngày
Tăng cường vận động, rèn luyện thể dục thể thao mỗi ngày để nâng cao chất lượng và số lượng tinh trùng

Tinh trùng khuyết tật là một trong những tình trạng đáng lo ngại đối với với nam giới. Bởi tình trạng này có khả năng tác động, làm ảnh hưởng trực tiếp đến sinh lý và khả năng sinh sản của phái mạnh. Để phòng ngừa và hỗ trợ điều trị những vấn đề liên quan đến tinh trùng khiếm khuyết, giúp cải thiện chức năng sinh sản, nam giới nên áp dụng chế độ sinh hoạt và chế độ dinh dưỡng lành mạnh, khoa học. Đồng thời thăm khám bác sĩ khi cần thiết.

Có thể bạn quan tâm:

Tinh trùng là gì? Đặc điểm, cấu tạo và thông tin cần biết

Tinh trùng là gì? Đặc điểm, cấu tạo và thông tin cần biết

Tinh trùng là tế bào sinh sản của nam giới, khi kết hợp với trứng sẽ tạo thành hợp tử,...

Tinh trùng có cần thời gian tái tạo hay sản sinh liên tục?

Tinh trùng có cần thời gian tái tạo hay sản sinh liên tục?

Nhiều người vẫn thắc mắc tinh trùng có cần thời gian tái tạo không hay được sản sinh liên tục....

Xét nghiệm tinh trùng ở bệnh viện nào uy tín, chính xác?

Xét nghiệm tinh trùng là thủ thuật kiểm tra tình trạng và chất lượng của tinh dịch nam giới nhằm...

Tinh trùng màu trắng (đục, sữa, trong, …) có tốt không?

Tinh trùng màu trắng trong, trắng sữa hay trắng đục đều thể hiện cho khả năng sinh sản, sinh lý...

Cách nhận biết tinh trùng khỏe mạnh qua màu sắc, mắt thường

Tinh trùng khỏe mạnh chính là điều kiện tiên quyết giúp quá trình thụ thai được thành công. Để đánh...

Giải đáp thắc mắc của độc giả cùng chuyên gia của chúng tôi!

Ths.BS Nguyễn Thị Tuyết Lan
Nguyên Trưởng khoa khám bệnh - BV YHCT trung ương

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *