Bệnh Xuất Tinh Sớm
Bệnh xuất tinh sớm thường xảy ra ở nam giới có vấn đề tâm lý hoặc mắc các bệnh tim mạch, tiểu đường. Tương tự như các rối loạn chức năng tình dục khác, điều trị bệnh lý này phải kết hợp giữa kiểm soát triệu chứng và cải thiện/ loại trừ nguyên nhân.
Tổng quan
Bệnh xuất tinh sớm (Premature Ejaculation) là tình trạng xuất tinh không thể kiểm soát, thường là sớm hơn so với mong đợi của nam giới và đối tác. Bên cạnh rối loạn cương dương thì bệnh lý này cũng là rối loạn chức năng tình dục thường gặp ở phái mạnh.
Xuất tinh sớm có thể xảy ra một vài lần do căng thẳng, mệt mỏi, suy nhược quá mức. Tuy nhiên, tình trạng này hoàn toàn không đáng lo ngại. Xuất tinh sớm chỉ được xác định là bệnh lý và cần điều trị khi xảy ra nhiều hơn 50% số lần quan hệ tình dục.
Kiểm soát xuất tinh và cương dương phản ánh khách quan sức khỏe tình dục của nam giới. Do đó, tình trạng xuất tinh sớm hơn so với mong đợi thường có liên quan đến nhiều vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Xuất tinh sớm được xác định khi xuất tinh xảy ra trong vòng 1 phút hoặc ngắn hơn kể từ khi thâm nhập âm đạo. Tình trạng phải kéo dài ít nhất trong vòng 6 tháng mới được xác định là rối loạn chính thức.
Phân loại bệnh
Tương tự như rối loạn cương dương, bệnh xuất tinh sớm được chia thành 2 loại là xuất tinh sớm nguyên phát và xuất tinh sớm thứ phát:
- Xuất tinh sớm nguyên phát: Xuất tinh sớm nguyên phát là tình trạng xuất tinh sớm xảy ra ngay từ lần đầu tiên quan hệ tình dục và kể cả những lần sau đó. Nam giới hoàn toàn không có khả năng kiểm soát xuất tinh và chưa từng có lần nào có thể xuất tinh đúng như mong đợi.
- Xuất tinh sớm thứ phát: Hay còn gọi là xuất tinh sớm mắc phải. Tình trạng này thường xảy ra ở những nam giới trước đây có đời sống tình dục bình thường, có thể kiểm soát xuất tinh để thỏa mãn khoái cảm của bản thân và bạn tình. Tuy nhiên do một số nguyên nhân mắc phải, nam giới mất khả năng kiểm soát xuất tinh dẫn đến tình trạng xuất tinh sớm.
Phần lớn các trường hợp bị xuất tinh sớm đều là loại thứ phát. Xuất tinh sớm nguyên phát khá hiếm gặp và thường có liên quan đến tâm lý lo lắng, ám ảnh về vấn đề tình dục.
Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ
Sức khỏe sinh lý của nam giới có xu hướng giảm dần theo độ tuổi do ảnh hưởng của quá trình lão hóa. Tuy nhiên hiện nay, nam giới trẻ tuổi cũng có thể bị xuất tinh sớm do yếu tố tâm lý, đời sống trụy lạc, thiếu lành mạnh.
Các nguyên nhân, yếu tố thường gặp gây ra bệnh xuất tinh sớm bao gồm:
- Yếu tố tâm lý: Tâm lý căng thẳng, suy nhược thần kinh, mâu thuẫn trong mối quan hệ với bạn tình… là nguyên nhân phổ biến gây xuất tinh sớm. Thực tế cũng cho thấy, nam giới bị stress, trầm cảm thường dễ mắc các rối loạn chức năng tình dục hơn so với bình thường.
- Do các vấn đề sinh dục - tiết niệu: Xuất tinh sớm cũng có thể xảy ra do các bệnh viêm nhiễm ở cơ quan sinh dục, viêm tuyến tiền liệt, phì đại tuyến tiền liệt, viêm niệu đạo,... Những bệnh lý này gây ra xuất tinh sớm do ảnh hưởng đến trung tâm phản xạ ở tủy sống.
- Do các bệnh tim mạch, nội tiết: Các vấn đề tim mạch như bệnh mạch vành, huyết áp cao, xơ vữa động mạch hay đái tháo đường, rối loạn tuyến giáp,... cũng gia tăng nguy cơ xuất tinh sớm. Lý do là vì các bệnh lý này ảnh hưởng đến nồng độ hormone, mạch máu và thần kinh.
- Tuổi tác cao: Khi tuổi tác gia tăng, các cơ quan trong cơ thể phải đối mặt với quá trình lão hóa và stress oxy hóa. Do đó, chức năng của tuyến sinh dục, mạch máu, thần kinh… đều có thể bị ảnh hưởng. Nam giới trung niên và cao tuổi sẽ bắt đầu phải đối mặt với các rối loạn chức năng tình dục như rối loạn cương dương, xuất tinh sớm, rối loạn cực khoái,...
- Các yếu tố khác: Sức khỏe sinh lý có mối liên hệ mật thiết với sức khỏe thể chất. Trường hợp cơ thể suy nhược, mệt mỏi, thường xuyên thiếu ngủ, đau mãn tính, dùng thuốc hướng thần... đều ảnh hưởng đến ham muốn tình dục và khả năng xuất tinh. Ngoài ra, nam giới có thói quen hút thuốc lá, lạm dụng rượu bia, nghiện chất cũng có nguy cơ mắc phải chứng bệnh này.
Triệu chứng và chẩn đoán
Bệnh xuất tinh sớm có biểu hiện khá dễ nhận biết, đó là tình trạng xuất tinh không thể kiểm soát và thường là sớm hơn so với mong đợi của chính nam giới lẫn bạn tình. Nếu nghi ngờ mắc bệnh lý này, nam giới có thể phát hiện sớm thông qua những dấu hiệu sau:
- Không thể kiểm soát thời điểm xuất tinh, thường là xuất tinh trước khi đạt cực khoái.
- Xuất tinh sớm được xác định khi xuất tinh xảy ra trong vòng 1 phút kể từ khi thâm nhập vào âm đạo. Cũng có những trường hợp xuất tinh xảy ra sớm hơn và đôi khi xuất tinh trước cả khi thâm nhập vào bên trong bạn tình.
- Xuất tinh sớm xảy ra trong hầu hết hoặc chiếm ít nhất 50% số lần quan hệ tình dục.
Đôi khi, xuất tinh sớm xảy ra do căng thẳng, mệt mỏi quá mức. Tình trạng này sẽ không đáng lo ngại nếu chỉ xảy ra một vài lần và không ảnh hưởng nhiều đến đời sống tình dục. Ngược lại, xuất tinh sớm xảy ra thường xuyên và kéo dài trong ít nhất 6 tháng được xác định là bệnh lý.
Nếu nghi ngờ bản thân bị xuất tinh sớm, nên tìm gặp bác sĩ Nam khoa để được thăm khám và chẩn đoán. Chẩn đoán xuất tinh sớm bao gồm khá nhiều bước từ khai thác bệnh sử tình dục, mối quan hệ với bạn tình, các yếu tố stress trong cuộc sống,...
Thực tế, xuất tinh sớm là tình trạng không khó để chẩn đoán. Tuy nhiên, chức năng tình dục là sự tương tác phức tạp giữa tâm lý, yếu tố sinh học và văn hóa xã hội nên rất khó xác định nguyên nhân. Tương tự như rối loạn cương dương, tìm nguyên nhân gây xuất tinh sớm sẽ quyết định tỷ lệ thành công trong quá trình điều trị.
Ngoài thăm khám lâm sàng, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện xét nghiệm testosterone huyết thanh, prolactin và khám chuyên khoa để xác định các bệnh lý tiềm ẩn. Chẩn đoán sẽ giúp xác định mức độ nặng - nhẹ của bệnh, tìm nguyên nhân và các rối loạn chức năng tình dục đi kèm.
Biến chứng và tiên lượng
Xuất tinh sớm không phải là bệnh lý nguy hiểm. Tuy nhiên, rối loạn xuất tinh ảnh hưởng đáng kể đến đời sống tình dục, sức khỏe sinh sản, tâm lý và mối quan hệ của cả hai. Xuất tinh sớm xảy ra trước khi cả hai thỏa mãn nên lâu dần sẽ gây ra tâm lý chán nản, ngại gần gũi.
Nam giới bị xuất tinh sớm thường có tâm lý tự ti, mặc cảm, e ngại khi quan hệ tình dục. Tâm lý này vô tình gây căng thẳng thần kinh và khiến cho các vấn đề sẵn có (stress, rối loạn lo âu, trầm cảm) trở nên nghiêm trọng hơn, tạo ra một vòng luẩn quẩn
Đa phần nam giới có biểu hiện xuất tinh sớm đều không chấp nhận sự thật và ít khi chủ động tìm gặp bác sĩ. Tình trạng này càng khiến cho sức khỏe và tâm lý bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Không chỉ chi phối mức độ trải nghiệm và thỏa mãn với tình dục, xuất tinh sớm còn ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
Nếu không được điều trị, bệnh xuất tinh sớm sẽ gây ra những ảnh hưởng tiêu cực như giảm chất lượng cuộc sống, giảm ham muốn tình dục, gia tăng mâu thuẫn trong các mối quan hệ… Ngoài ra, các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn như tim mạch, tiểu đường, rối loạn tâm lý - tâm thần,... cũng cần được chú ý để tránh biến chứng lâu dài.
Điều trị
Hiện nay, đã có phác đồ điều trị cho xuất tinh sớm nguyên phát và xuất tinh sớm thứ phát. Tuy nhiên, phương pháp điều trị có thể được điều chỉnh để phù hợp với tình trạng sức khỏe và ngân sách của bệnh nhân.
Trước khi can thiệp, bệnh nhân nên được tư vấn cụ thể về bệnh lý để có ý thức điều trị tích cực và tuân thủ chỉ định của bác sĩ. Điều trị xuất tinh sớm đa phần là các phương pháp bảo tồn, phẫu thuật không được khuyến cáo đối với rối loạn này.
Các phương pháp điều trị bệnh xuất tinh sớm bao gồm:
Tư vấn, trị liệu tâm lý
Cả xuất tinh sớm nguyên phát và thứ phát đều được điều trị bằng liệu pháp tâm lý. Nhiều trường hợp nam giới bị xuất tinh sớm do trải nghiệm tiêu cực về tình dục trong quá khứ như bị lạm dụng, cưỡng bức, từng bị lây nhiễm bệnh xã hội do quan hệ không an toàn,...
Liệu pháp tâm lý được thực hiện nhằm giúp nam giới vượt qua rào cản, khó khăn về mặt tâm lý. Từ đó thay đổi thái độ và hành vi đối với tình dục. Liệu pháp này mang lại hiệu quả cao đối với xuất tinh sớm có liên quan đến yếu tố tâm lý hoặc đi kèm các rối loạn tâm thần như trầm cảm, rối loạn lo âu, hoang tưởng ghen tuông...
Trường hợp bị căng thẳng kéo dài sẽ được trị liệu để thư giãn, học cách kiểm soát stress trong cuộc sống. Bên cạnh việc giải tỏa các khó khăn về tâm lý, chuyên gia cũng sẽ tư vấn về tình dục cho cả nam giới và bạn tình. Bước tư vấn sẽ giúp cả hai cởi mở hơn khi quan hệ, xóa bỏ tâm lý mặc cảm, tự ti để có thể đạt khoái cảm khi thực hiện hoạt động tình dục.
Liệu pháp hành vi
Liệu pháp hành vi bao gồm các kỹ thuật có thể làm chậm quá trình xuất tinh sớm. Hai kỹ thuật đã được chứng minh có hiệu quả là phương pháp ép và kỹ thuật ngừng - bắt đầu.
Bác sĩ sẽ tư vấn cụ thể về hai kỹ thuật này để nam giới và bạn tình có thể thực hiện nhằm cải thiện tình trạng xuất tinh sớm. Mấu chốt của liệu pháp hành vi là nam giới và bạn tình phải cởi mở, cùng hợp tác trong quá trình điều trị. Do đó, khâu tư vấn và trị liệu tâm lý sẽ hỗ trợ đáng kể cho phương pháp này.
Sử dụng thuốc
Sử dụng thuốc là lựa chọn ưu tiên khi điều trị xuất tinh sớm nguyên phát. Trường hợp thứ phát sẽ được điều trị bằng liệu pháp hành vi, sau đó mới cân nhắc dùng thuốc nếu mức độ cải thiện không rõ rệt.
Các loại thuốc được sử dụng trong điều trị bệnh xuất tinh sớm ở nam giới bao gồm:
- Các loại thuốc, kem bôi làm giảm sự nhạy cảm của đầu dương vật như Lidocaine, Benzocaine…
- Thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc như Citalopram, Dapoxetine, Paroxetine, Sertraline…
- Trường hợp đi kèm với rối loạn cương dương sẽ được điều trị bằng thuốc ức chế PDE5
Điều trị kết hợp
Xuất tinh sớm thường đi kèm với các rối loạn tình dục như rối loạn cương dương, giảm ham muốn, rối loạn cực khoái,... Trong trường hợp này, bắt buộc phải điều trị kết hợp để cải thiện sức khỏe tình dục một cách toàn diện.
Bên cạnh đó, nên chú ý điều trị các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn như cao huyết áp, tim mạch, rối loạn tuyến giáp, rối loạn tâm thần và các bệnh mãn tính khác. Chỉ khi cả triệu chứng và nguyên nhân cùng được cải thiện, tình trạng xuất tinh sớm mới có những chuyển biến tích cực.
Các phương pháp khác
Chức năng tình dục của nam giới chịu ảnh hưởng nhiều bởi yếu tố tâm lý và sức khỏe thể chất. Do đó ngoài các phương pháp y tế, có thể cải thiện xuất tinh sớm bằng một số phương pháp hỗ trợ sau:
- Sử dụng bao cao su kéo dài thời gian
- Điều trị bằng sóng cao tần, sóng xung kích
- Thực hiện bài tập Kegel, tập thể dục thường xuyên để cải thiện khả năng xuất tinh và gia tăng ham muốn tình dục
- Loại trừ các yếu tố có thể làm tăng mức độ nghiêm trọng của bệnh như thức khuya, căng thẳng, hút thuốc lá, sử dụng rượu bia, chất gây nghiện,...
- Trang bị các kỹ thuật thư giãn như ngồi thiền, thở khí công,... để giải tỏa căng thẳng và lo lắng. Cải thiện tinh thần giúp ích rất nhiều trong việc gia tăng ham muốn tình dục, nam giới vì thế có thể kiểm soát tốt thời điểm xuất tinh và độ cương của dương vật.
- Chế độ dinh dưỡng hợp lý, sinh hoạt điều độ cũng là các biện pháp hỗ trợ cải thiện xuất tinh sớm.
- Nếu nghi ngờ xuất tinh sớm do tác dụng phụ của thuốc hướng thần, nên trao đổi với bác sĩ để được thay thế loại thuốc khác.
Phòng ngừa
Xuất tinh sớm ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe sinh sản, tâm lý và chất lượng cuộc sống của nam giới. Do đó, chủ động phòng ngừa bệnh lý này là điều nên làm. Có thể hạn chế nguy cơ bị xuất tinh sớm bằng các biện pháp sau:
- Tổ chức lối sống khoa học, lành mạnh với chế độ dinh dưỡng cân bằng, ngủ nghỉ đúng giờ, đủ giấc, kiêng rượu bia, thuốc lá và chất gây nghiện.
- Không nên làm việc quá sức gây suy nhược, căng thẳng thần kinh.
- Nam giới nên chủ động thực hiện bài tập Kegel, bổ sung các loại thực phẩm tốt cho sinh lý để làm chậm quá trình mãn dục.
- Thăm khám và điều trị tích cực các bệnh lý như tim mạch, tiểu đường, trầm cảm, rối loạn lo âu,... Tránh để các bệnh lý này tiến triển nặng gây ảnh hưởng đến chức năng tình dục nói chung và khả năng xuất tinh nói riêng.
- Nên khám nam khoa định kỳ để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường. Chẩn đoán kịp thời sẽ giúp tăng tỷ lệ điều trị dứt điểm, hạn chế ảnh hưởng của bệnh đối với sức khỏe, cuộc sống và quan trọng nhất là đời sống tình dục.
Những câu hỏi quan trọng khi gặp bác sĩ
1. Xuất tinh sớm có sao không? Có nguy hiểm không?
2. Bệnh xuất tinh sớm có ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng không?
3. Bị xuất tinh sớm có gây vô sinh không? Có con được không?
4. Bệnh xuất tinh sớm có chữa khỏi được không?
5. Nên ăn gì, kiêng gì để cải thiện xuất tinh sớm?
6. Thường xuyên xuất tinh sớm làm sao để khắc phục?
7. Xuất tinh sớm có tự hết không?
Bệnh xuất tinh sớm là tình trạng cần được chú ý để thăm khám và điều trị kịp thời. Bởi bệnh ảnh hưởng nhiều đến mức độ thỏa mãn với tình dục, đồng thời tác động đến tâm lý, mối quan hệ của cả hai và cảnh báo nhiều vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Tuy nhiên, tình trạng này hoàn toàn có thể được kiểm soát nếu can thiệp điều trị sớm và đúng cách.
Xem thêm:
- 6 Bài Tập Chống Xuất Tinh Sớm Làm Chủ Cuộc Chơi
- 6 Món ăn tốt cho nam giới bị xuất tinh sớm, mau lấy lại phong độ