Bệnh viêm đa rễ dây thần kinh

Viêm đa rễ dây thần kinh là một trong những tổn thương có nguy cơ đe dọa tính mạng của người bệnh. Trường hợp phát hiện và điều trị không kịp thời, bệnh nhân có thể bị suy hô hấp, rối loạn các chức năng phổi, hệ tim mạch gây ngừng tim, tử vong.

Bệnh viêm đa rễ dây thần kinh hay còn gọi là viêm đa dây thần kinh xuất hiện do viêm hoặc có sự tổn thương làm mất bao myelin. Bệnh lý có thể xảy ra với bất kỳ đối tượng nào. Trường hợp không kịp thời phát hiện, tổn thương dây thần kinh trở nên nghiêm trọng gây ra các biến chứng nguy hiểm.

Trong hệ thống dây thần kinh ngoại biên, bao myelin có vai trò đưa các tín hiệu đi đến não bộ một cách nhanh chóng. Khi bao myelin bị tổn thương hoặc mất đi, khả năng dẫn truyền thần kinh kém. Người bệnh lúc này sẽ gặp phải những biểu hiện lâm sàng bất thường.

Phân loại bệnh viêm đa rễ dây thần kinh thành dạng cấp và mãn tính. Cụ thể như sau:

• Viêm đa rễ dây thần kinh cấp tính:

Bệnh lý dạng cấp tính còn được gọi với tên là hội chứng Guillain Barre. Bệnh nhân có thể là trẻ em, thanh thiếu niên, trung niên hay người già. Bất kỳ đối tượng nào cũng có khả năng mắc phải bệnh lý này.

Với trường hợp cấp tính, các triệu chứng xuất hiện đột ngột, mức độ nặng hơn mãn tính. Bệnh nhân cần được cấp cứu thần kinh để tránh biến chứng đe dọa tính mạng. Nguyên nhân gây bệnh ở dạng cấp tính được xác định có liên quan đến hiện tượng nhiễm khuẩn.

Cơ thể khi có sự xâm nhập của tác nhân gây hại bắt đầu sản sinh kháng thể chóng lại chúng. Tuy nhiên, các kháng thể lại nhầm lẫn và tấn công các bao myelin dẫn đến tình trạng tổn thương bao myelin bảo vệ dây thần kinh.

Nhiều đánh giá cho rằng đây là bệnh lý tự miễn, không liên quan đến yếu tố di truyền. Số liệu thống kê ghi nhận bệnh nhân nam giới mắc bệnh cấp tính cao hơn ở nũ giới. Tiên lượng sống giai đoạn nguy kịch thấp, bệnh nhân cần theo dõi y tế để được điều trị bằng giải pháp tối ưu.

• Viêm đa rễ dây thần kinh mãn tính:

So với viêm đa rễ dây thần kinh cấp tính, thể bệnh này hiếm gặp hơn. Bệnh nhân gặp phải các triệu chúng kéo dài, thường được xếp vào nhóm những bệnh lý liên quan đến rối loạn tự miễn trong cơ thể. Bên cạnh đó, bệnh còn được phân loại theo tình trạng tổn thương, chức năng hoạt động của hệ thần kinh.

Người bệnh cần được kiểm tra y tế, thăm khám xác định loại bệnh để có biện pháp can thiệp điều trị phù hợp. Quá trình điều trị đòi hỏi cần thời gian dài, áp dụng nhiều biện pháp để kiểm soát tổn thương thần kinh, phòng nguy cơ biến chứng.

Có rất nhiều nguyên nhân gây bệnh viêm đa rễ dây thần kinh. Theo đó, những yếu tố rủi ro chính được ghi nhận bao gồm:

• Ảnh hưởng bệnh tiểu đường là một trong các nguyên nhân gây bệnh phổ biến. Bệnh có thể làm tổn thương dây thần kinh khi viêm nhiễm lan rộng.
• Một số trường hợp viêm dây thần kinh liên quan đến bệnh suy giáp, bệnh về thận hoặc khi cơ thể thiếu hụt vitamin B12,....
• Ngoài ra, nguyên nhân gây bệnh cũng có thể đến từ bệnh lý tự miễn trong cơ thể. Nhất là đối với bệnh nhân bị nhiễm vi khuẩn, virus, nhiễm HIV dẫn đến rối loạn hoạt động của hệ thống miễn dịch. Kháng thể được sinh ra tấn công những tế bào lành thay vì tiêu diệt tác nhân gây hại. Sự phá hủy này làm phát sinh nhiều bệnh lý, trong đó có tình trạng viêm đa rễ dây thần kinh.
• Gặp tác dụng phụ của thuốc cũng có thể là nguyên nhân gây bệnh. Đặc biệt là những trường hợp bệnh nhân bị ung thư, sử dụng thuốc tiêu sợi tuyết,...
• Những trường hợp khác phát bệnh không rõ nguyên nhân.

Những đối tượng có nguy cơ mắc bệnh được các chuyên gia cảnh báo bao gồm người đang mắc bệnh tiểu đường, những người bị suy thận, suy giảm chức năng tuyến giáp, người bị thiếu vitamin B12, nghiện rượu, người đang dùng thuốc điều trị bệnh ung thư,...

Triệu chứng

Người mắc viêm đa rễ dây thần kinh gặp phải hiện tượng suy giảm vận động nhiều cơ, cơ trở nên yếu hơn. Giai đoạn nặng, tổn thương có thể khiến bệnh nhân bị bại liệt. Không những thế, các rối loạn chức năng khác cũng xuất hiện kèm theo, bao gồm:

• Tình trạng rối loạn vận động khi bị viêm đa rễ dây thần kinh. Triệu chứng xuất hiện ở hai bên cơ thể một cách đối xứng. Vị trí cơ ở khu vực gốc chi thường bị ảnh hưởng nhiều hơn những vùng khác.
• Hiện tượng liệt vận động lan rộng đến các chi sau khi bệnh nhân bùng phát triệu chứng bất thường vài ngày. Trường hợp liệt cơ tại vùng thân người, bệnh nhân có khả năng bị suy hô hấp, liệt mặt, liệt họng hầu.
• Rối loạn phản xạ gân xương, teo cơ. Tuy nhiên tình trạng teo cơ thường hiếm khi xuất hiện.
• Bệnh nhân bị rối loạn cảm giác, thường xuyên bị tê bì không có nguyên nhân, tê lan từ bàn chân lên vùng cẳng chân, đùi và hai cánh tay.
• Rối loạn thần kinh thực vật khiến cơ thể không kiểm soát được tuyến mồ hôi, mồ hôi tiết ra nhiều hơn. Kèm theo đó là biểu hiện tăng huyết áp, mạch đập nhanh, cơ thể tím tái.
• Rối loạn hoạt động cơ bàng quang khiến bệnh nhân tiêu tiểu không tự chủ.

Khi cơ thể vận động liên tục, mệt mỏi hoặc ở những nơi có nhiệt độ cao, các triệu chứng viêm đa rễ dây thần kinh trở nên nặng hơn. Người bệnh có thể gặp phải các dấu hiệu bất thường ở đường hô hấp, hệ tiêu hóa,... kèm theo các triệu chứng viêm đa dây thần kinh.

Chẩn đoán

Thông qua những biểu hiện lâm sàng, chẩn đoán tình trạng sức khỏe người bệnh. Kết hợp các xét nghiệm liên quan để có kết luận chính xác về bệnh án và đưa ra phác đồ cho người bệnh. Các xét nghiệm cận lâm sàng bao gồm:

• Xét nghiệm dịch não tủy
• Đo điện cơ đồ
• Xét nghiệm máu
• Xét nghiệm nước tiểu
• Siêu âm bụng
• Chụp CT, X quang,...

Các phương pháp chẩn đoán xác định vị trí tổn thương, mức độ viêm dây thần kinh của người bệnh. Dựa vào tình trạng sức khỏe của bệnh nhân, chỉ định phác đồ kiểm soát viêm, điều trị tổn thương dây thần kinh, phòng ngừa biến chứng cho người bệnh.

Bệnh nhân bị viêm đa rễ dây thần kinh không được điều trị đúng cách có thể gặp phải nhiều biến chứng. Đặc biệt là các trường hợp sau:

• Dễ gây bỏng, tổn thương da do cơ thể không có cảm giác, rối loạn xúc giác khi viêm dây thần kinh. Việc cảm nhận nhiệt độ trên da không diễn ra khiến bệnh nhân dễ bị tổn thương hoặc bỏng một cách vô tình.
• Gây nhiễm trùng ở các vị trí bị thương đặc biệt là bàn chân, tay,... Nhiễm trùng nặng hơn nếu bệnh nhân không biết cách chăm sóc, vệ sinh đúng cách.
• Rủi ro té ngã do hoạt động các chi không còn bình thường. Trường hợp ngã nặng có thể dẫn đến tổn thương xương, va đập gây ảnh hưởng não bộ và nhiều rủi ro khác.

Các biến chứng của bệnh trở nên nặng nề hơn khi viêm đa rễ dây thần kinh không được cứu chữa, nhất là trường hợp viêm cấp tính. Bệnh nhân thậm chí có thể tử vong nhanh chóng trong thời gian ngắn khi triệu chứng vừa bùng phát.

Do mức độ nguy hiểm kể trên, nếu có các triệu chứng nghi ngờ, bạn nên đến gặp bác sĩ sớm. Thông qua thăm khám, xét nghiệm, bác sĩ sẽ giúp bạn xác định bệnh lý và chỉ định phương pháp điều trị tương ứng, đảm bảo an toàn sức khỏe.

Bác sĩ chỉ định điều trị viêm đa rễ dây thần kinh cho bệnh nhân bằng biện pháp phù hợp. Mục đích kiểm soát triệu chứng, điều trị bệnh lý liên quan. Dưới đây là phương pháp được áp dụng phổ biến:

Điều trị bằng thuốc

Sử dụng thuốc điều trị rối loạn hoạt động thần kinh ngoại biên, kiểm soát các triệu chứng viêm nhiễm, ngăn nguy cơ tổn thương trở nên nghiêm trọng hơn. Tùy tình hình sức khỏe của mỗi người để chỉ định thuốc tương ứng. Một số loại như:

• Thuốc giảm đau: Dùng trong trường hợp bị đau nhẹ thường là loại thuốc chống viêm không steroid. Khi bệnh đã ở giai đoạn nặng, triệu chứng nghiêm trọng cần sử dụng thuốc giảm đau liều mạnh hơn. Thông thường bệnh nhân được dùng thuốc giảm đau tramadol, oxycodone. Thận trọng với tác dụng phụ khi sử dụng thuốc.
• Thuốc chống động kinh: Một số trường hợp bác sĩ có thể chỉ định cho bệnh nhân sử dụng các loại thuốc chống động kinh như Gabapentin, Pregabalin trong điều trị giảm đau thần kinh. Các phản ứng phụ có thể xuất hiện khi dùng thuốc như buồn ngủ, chóng mặt, do đó bệnh nhân không lái xe, điều khiển máy móc hoặc thực hiện các công việc đòi hỏi sự tập trung sau khi dùng thuốc.
• Thuốc chống trầm cảm: Ngoài các loại thuốc kể trên, bệnh nhân viêm đa rễ dây thần kinh có thể được chỉ định thuốc chống trầm cảm ba vòng. Mục đích kiểm soát tiến triển của bệnh, ngăn nguy cơ biến chứng. Tuy nhiên thuốc có thể gây ra nhiều phản ứng phụ khi sử dụng, bệnh nhân cần thận trọng.

Uống thuốc điều trị theo phác đồ của bác sĩ, tuyệt đối người bệnh không tùy tiện tăng liều dùng, sử dụng bừa bãi các thuốc tân dược khác. Đồng thời trong thời gian sử dụng nếu gặp phải các phản ứng bất thường, bạn nên thông báo để được bác sĩ hỗ trợ, điều chỉnh thuốc khi cần thiết.

Điều trị bằng biện pháp khác

Bên cạnh sử dụng thuốc, bệnh nhân mắc viêm đa rễ dây thần kinh có thể được chỉ định kết hợp vật lý trị liệu và các liệu pháp cải thiện thần kinh khác. Trong đó có phương pháp kích thích thần kinh qua da, mục đích hỗ trợ cải thiện triệu chứng cho người bệnh.

Một dòng điện cường độ nhẹ được tác động thông qua da của bệnh nhân, sử dụng mỗi ngày 30 phút, liên tục trong suốt 30 ngày để kiểm soát hoạt động của hệ thần kinh. Ngoài ra, bệnh nhân cũng có thể được chỉ định biện pháp thay huyết tương, sử dụng glubulin miễn dịch,... giúp trung hòa kháng thể.

Mỗi biện pháp can thiệp sẽ có ưu và nhược điểm nhất định. Bệnh nhân tốt nhất nên đến bệnh viện lớn, uy tín, có bác sĩ chuyên khoa giỏi để khám và điều trị. Tham vấn các thắc mắc với bác sĩ chuyên khoa để được giải đáp và hỗ trợ trực tiếp.

Chủ động phòng viêm đa rễ dây thần kinh tránh gặp phải các rủi ro không mong muốn. Đặc biệt là việc kiểm soát các bệnh lý về thần kinh, bệnh liên quan hệ thống tự miễn,... Ngoài ra, để ngăn chặn bệnh lý này, bạn nên xây dựng thói quen sống lành mạnh, không sử dụng nhiều bia rượu, thức uống chứa cồn, chất kích thích.

Đồng thời, điều trị bệnh tiểu đường đúng cách, kiểm soát tỷ lệ đường huyết trong máu ở mức ổn định. Bổ sung cho cơ thể đầy đủ dưỡng chất thông qua thực phẩm lành mạnh, giảm ăn ngọt, đường tinh luyện, bánh kẹo, đồ ăn chế biến sẵn, đồ ăn nhiều dầu mỡ, chất béo không lành mạnh.

Tập thể dục, vận động mỗi ngày cũng là cách giúp bạn có sức khỏe tốt hơn. Hạn chế nằm, ngồi một chỗ quá lâu. Đảm bảo chất lượng giấc ngủ, ngủ đủ và ngủ sâu giấc, không nên thức quá khuya, stress kéo dài.

Hãy chủ động đến bệnh viện khám sức khỏe định kỳ, kiểm tra khi cơ thể có các biểu hiện bất thường để được hỗ trợ điều trị sớm. Tránh trường hợp tự ý sử dụng thuốc tây hoặc kết hợp nhiều loại thuốc có thể gây tác dụng phụ ảnh hưởng đến hệ thống thần kinh.

1. Bệnh viêm đa rễ dây thần kinh là gì?

2. Nguyên nhân gây viêm đa rễ dây thần kinh là gì?

3. Triệu chứng nhận biết viêm đa rễ dây thần kinh là gì?

4. Bệnh viêm đa rễ dây thần kinh có tự khỏi không?

5. Biến chứng bệnh viêm đa rễ dây thần kinh là gì?

6. Sử dụng thuốc trong bao lâu chữa khỏi viêm đa rễ dây thần kinh?

7. Tác dụng phụ khi sử dụng thuốc là gì?

8. Khi nào tôi cần can thiệp ngoại khoa điều trị viêm đa rễ dây thần kinh?

9. Trong quá trình dùng thuốc tôi nên làm gì để bệnh mau khỏi?

10. Thời gian bao lâu tôi cần quay lại tái khám?

Bệnh viêm đa rễ dây thần kinh có thể gây ra nhiều biến chứng cho người bệnh. Để ngăn chặn các rủi ro không mong muốn, bệnh nhân nên chủ động thăm khám sức khỏe, điều trị sớm theo hướng dẫn của bác sĩ. Đồng thời theo dõi biểu hiện của cơ thể, chăm sóc tại nhà để hỗ trợ bệnh sớm được đẩy lùi, bảo vệ an toàn sức khỏe.