Phương pháp truyền hoá chất điều trị ung thư dạ dày

Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi Bác sĩ CKII BÁC SĨ TRẦN THỊ HƯƠNG LAN – Khoa Nội – Tiêu hóaGiám đốc Chuyên môn Thuốc Dân Tộc Chi Nhánh phía Nam – Cố vấn chuyên môn tại Trung tâm Thuốc dân tộc – Cơ sở TP Hồ Chí Minh

ChemotherapyPhương pháp truyền hóa chất điều trị ung thư dạ dày là một trong phương pháp được công nhận hiệu quả nhất hiện nay. Hóa trị sẽ tiêu diệt các tế bào ung thư bằng cách đưa các loại thuốc vào cơ thể qua đường máu, thường là ở dạng ống truyền tĩnh mạch hoặc viên nang nuốt được (dạng đường uống). 

điều trị hóa chất trong ung thư dạ dày
Những điều cần biết khi điều trị hóa chất trong ung thư dạ dày

Truyền hóa chất chữa ung thư dạ dày

Ung thư dạ dày rất khó điều trị trừ khi nó được phát hiện ở giai đoạn đầu. Thế nhưng thực tế cho thấy, có rất ít trường hợp bệnh nhân có thể phát hiện sớm mãi cho đến khi ung thư đã tiến triển. Theo đó, để điều trị ung thư dạ dày, các bác sĩ sẽ hướng dẫn các phương pháp như: xạ trị ung thư dạ dày, phẫu thuật, liệu pháp miễn dịch hoặc hóa trị.

Hóa trị là gì?

Hóa trị là một hình thức sử dụng liệu pháp hóa học tiêu diệt các tế bào đang phát triển nhanh chóng trong cơ thể. Hóa trị thường được sử dụng để điều trị ung thư, đặc biệt là điều trị ung thư dạ dày. Bởi theo nhiều nghiên cứu, các tế bào ung thư có đặc tính phát triển và phân chia nhanh hơn các tế bào khác. Do vậy, thuốc hóa trị được đưa vào đường máu có thể kiểm soát kích thước của khối u và tiêu diệt tế bào đang phân chia.

Mục đích truyền hóa chất chữa ung thư dạ dày

Hóa trị chủ yếu được sử dụng để:

  • Giảm tổng số tế bào ung thư bên trong cơ thể
  • Giảm nguy cơ di căn, lây lan của ung thư
  • Thu nhỏ kích thước của khối u
  • Làm giảm bớt các triệu chứng ung thư dạ dày mang lại
truyền hóa chất chữa ung thư dạ dày
Mục đích của việc truyền hóa chất chữa ung thư dạ dày là tiêu diệt các tế bào gây ung thư

Tuy nhiên theo một phác đồ điều trị thông thường, việc chữa ung thư dạ dày ngoài hóa trị sẽ còn kết hợp xạ trị, phẫu thuật để đảm bảo rằng không còn tế bào ung thư nào còn sót lại. Hóa trị cũng có thể được sử dụng như một biện pháp chuẩn bị cho các phương pháp điều trị khác. Ví dụ như được sử dụng thu nhỏ khối u, nhằm hỗ trợ cho việc phẫu thuật cắt bỏ hoặc xạ trị đơn giản hơn.

Trong trường hợp ung thư dạ dày giai đoạn cuối, hóa trị liệu có thể giúp giảm bớt đau đớn.

Tác dụng phụ của hóa trị liệu

Hóa trị có thể tiêu diệt các tế bào ung thư đang phân chia nhanh chóng trong cơ thể. Thế nhưng song song với hiệu quả điều trị ung thư dạ dày của nó, hóa trị liệu vẫn để lại những ảnh hưởng xấu cho bệnh nhân như:

  • Ảnh hưởng đến các tế bào khác bên trong cơ thể: điều này sẽ gián tiếp khiến hệ miễn dịch và sức đề kháng của bệnh nhân yếu đi nhanh chóng.
  • Rụng tóc
  • Thiếu máu
  • Lở miệng
  • Dễ bầm tím, dễ chảy máu
  • Buồn nôn, nôn
  • Chán ăn, mệt mỏi, sốt nhẹ
  • Sụt cân
  • Tiêu chảy hoặc táo bón
  • Dễ bị nhiễm trùng, phù bạch huyết
  • Móng tay bầm tím, mất ngủ

Cần làm rõ rằng hầu hết các tác dụng phụ của hóa trị sẽ giảm dần khi quá trình điều trị kết thúc. Tuy nhiên một số ít vẫn sẽ tiềm ẩn các ảnh hưởng lâu dài về sau, tùy thuộc vào loại hóa trị được sử dụng.

Những ảnh hưởng tiêu cực này có thể liên quan đến:

  • Tim
  • Thận
  • Phổi
  • Dây thần kinh
  • Cơ quan sinh sản

Chuẩn bị cho hóa trị liệu

Vì hóa trị được xem là một trong những phương pháp điều trị chính thức cho bệnh ung thư dạ dày, các bác sĩ luôn phải đưa ra một liệu trình hết sức cụ thể. Trước đó, bệnh nhân sẽ phải trải qua một loạt các xét nghiệm để xem xét liệu rằng bệnh nhân có thể đáp ứng đủ sức khỏe để hóa trị hay không. Chúng bao gồm kiểm tra tim, xét nghiệm máu, xét nghiệm sức khỏe gan,… Những xét nghiệm này cũng có thể giúp bác sĩ điều trị quyết định sử dụng loại hóa chất điều trị ung thư dạ dày nào.

Ngoài ra, người bệnh cũng cần phải chuẩn bị thêm:

  • Hỏi bác sĩ về những điều cần thiết trước khi bước vào giai đoạn truyền hóa chất.
  • Tìm hiểu các tác dụng phụ có thể sẽ gặp phải. Nếu tác dụng phụ là vô sinh trong khi bệnh nhân muốn thụ thai, hãy thử hỏi về việc lưu trữ và đông lạnh tinh trùng, trứng hoặc phôi được thụ tinh.
  • Chuẩn bị các vật dụng cần thiết như khăn trùm đầu, tóc giả khi hóa trị có thể làm rụng tóc.
  • Sắp xếp công việc. Các công việc quá nặng nhọc có thể sẽ không thể thực hiện sau khi bệnh nhân thực hiện hóa trị. Thay vào đó, bệnh nhân nên chú ý đến khối lượng công việc hàng ngày.
  • Người theo cùng. Một người bạn thân hoặc thành viên trong gia đình nên đi cùng bệnh nhân khi hóa trị diễn ra.
  • Các loại thực phẩm, nước uống có thể ăn trước – trong và sau khi thực hiện truyền hóa chất chữa ung thư dạ dày.
truyền hoá chất điều trị ung thư dạ dày
Hỏi bác sĩ về những điều cần biết hoặc những câu hỏi bạn đang thắc mắc để chuẩn bị cho việc truyền hoá chất điều trị ung thư dạ dày

Hóa trị chữa ung thư dạ dày thực hiện ra sao?

Có 2 dạng chính để đưa hóa chất vào cơ thể: dạng uống (thuốc viên) hoặc thuốc truyền tĩnh mạch (dạng tiêm). Việc lựa chọn phương pháp nào sẽ còn phụ thuộc vào:

  • Vị trí khối u
  • Kích thước khối u
  • Tình trạng sức khỏe
  • Tốc độ phát triển của bệnh lý

Một số loại thuốc được sử dụng trong điều trị ung thư dạ dày bao gồm: 5-FU (fluorouracil) hoặc capecitabine, BCNU ( carmustine ), methyl-CCNU ( semustine ) và doxorubicin (Adriamycin) , gần đây là mitomycin C cisplatin và taxotere.

Một số phối hợp thuốc phổ biến được sử dụng là:

  • ECF (epirubicin, cisplatin và 5-FU), có thể được dùng trước và sau phẫu thuật
  • Docetaxel hoặc paclitaxel cộng với 5-FU (hoặc capecitabine), kết hợp với xạ trị khi điều trị trước phẫu thuật
  • Cisplatin cộng với 5-FU (hoặc capecitabine), kết hợp với xạ trị như điều trị trước phẫu thuật
  • Paclitaxel và carboplatin, kết hợp với xạ trị như điều trị trước phẫu thuật

Khi hóa trị được xạ trị sau phẫu thuật, một loại thuốc duy nhất như 5-FU hoặc capecitabine có thể được sử dụng để tiếp tục liệu trình.

Để điều trị ung thư dạ dày tiến triển (điều trị ung thư dạ dày lần 2), ECF cũng có thể được sử dụng. Một số sự kết hợp khá bao gồm:

  • DCF (docetaxel, cisplatin và 5-FU)
  • Irinotecan cộng với cisplatin
  • Irinotecan cộng với 5-FU (hoặc capecitabine)
  • Oxaliplatin cộng với 5-FU (hoặc capecitabine)

Nhiều bác sĩ thích sử dụng kết hợp 2 loại thuốc hóa trị để điều trị ung thư dạ dày tiến triển. Kết hợp ba loại thuốc có thể khiến người bệnh gặp tác dụng phụ hơn. Vì vậy chúng thường được dành riêng cho những người có sức khỏe rất tốt và được bác sĩ theo dõi cực kì chặt chẽ.

Sau khi truyền hóa chất chữa ung thư dạ dày

Trên toàn thế giới, ung thư dạ dày là bệnh ung thư phổ biến thứ năm và là nguyên nhân gây tử vong thứ ba trong các loại ung thư (sau ung thư phổi và ung thư gan). Vì là một trong những cơ quan quan trọng của đường tiêu hóa, việc ung thư tại dạ dày có thể mang lại nhiều nguy hiểm và rắc rối cho sức khỏe của cơ thể.

Một lần hóa trị có thể mất vài phút, vài giờ hoặc vài ngày khiến bệnh nhân buộc lòng phải ở lại bệnh viện để truyền liên tục. Sau đó các y tá sẽ theo dõi các tác dụng phụ hoặc các phản ứng dị ứng có thể xảy ra.

Quá trình điều trị ung thư dạ dày có thể sẽ tốt hơn nếu như bệnh nhân ghi chú những thắc mắc và chia sẻ chúng với bác sĩ của mình. Những ảnh hưởng của việc hóa trị có thể tiềm ẩn những nguy hại về sức khỏe lâu dài và cần được bác sĩ phát hiện, điều chỉnh kịp thời. Bên cạnh đó, cần kết hợp thêm chế độ sinh hoạt và chế độ ăn dành riêng cho người ung thư dạ dày để cung cấp lượng dinh dưỡng phù hợp cho cơ thể. Tránh việc tự ý dùng thuốc hoặc ngừng điều trị mà chưa được sự đồng ý của bác sĩ.

Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Mỗi bệnh nhân sẽ cần liên hệ với bác sĩ điều trị để có một phác đồ điều trị chuyên biệt. ThuocDanToc.vn không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay các phương pháp điều trị y khoa.

Click xem thêm

Cập nhật phác đồ điều trị ung thư dạ dày

Ung thư dạ dày là bệnh lý phức tạp, có nhiều rủi ro. Do đó việc điều trị ung thư...

triệu chứng và điều trị ung thư dạ dày giai đoạn đầu

Ung thư dạ dày giai đoạn đầu: Triệu chứng & hướng điều trị

Ung thư dạ dày là một căn bệnh nguy hiểm, có tỷ lệ người mắc bệnh và khả năng di...

Bệnh Ung Thư Dạ Dày Giai Đoạn 2: Dấu Hiệu & Hướng Chữa Trị

Bệnh ung thư dạ dày giai đoạn 2 là tình trạng tế bào ung thư đã phát triển mạnh và...

Chớ nên xem thường bệnh chuyển sản ruột ở dạ dày [CẢNH BÁO]

Chuyển sản ruột ở dạ dày là một vấn đề ở hệ tiêu hóa, hiện tượng này được xem là...

Các xét nghiệm ung thư dạ dày - Chuẩn đoán bệnh

Các xét nghiệm ung thư dạ dày – Chuẩn đoán bệnh

Xét nghiệm ung thư dạ dày giúp người bệnh nhận biết mức độ, tình trạng ung thư và có phương...

Giải đáp thắc mắc của độc giả cùng chuyên gia của chúng tôi!

Ths.BS Nguyễn Thị Tuyết Lan
Nguyên Trưởng khoa khám bệnh - BV YHCT trung ương

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.