Trẻ sơ sinh bị táo bón lâu ngày – Nên đi khám ngay!

Đặt lịch hẹn

×

Bác sĩ CKII BÁC SĨ TRẦN THỊ HƯƠNG LAN

Trung tâm Thuốc dân tộc – Cơ sở TP Hồ Chí Minh

Đặt lịch

Trẻ sơ sinh bị táo bón lâu ngày không khỏi khiến cơ thể bé mệt mỏi, khó chịu. Tình trạng này có thể kéo theo nhiều vấn đề về sức khỏe khác làm các bậc phụ huynh lo lắng. Nếu nhận thấy con có những biểu hiện chậm tiêu hóa, không đi ngoài trong một thời gian, bố mẹ nên sớm đưa con đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị.

Trẻ sơ sinh bị táo bón lâu ngày là do đâu?

Trẻ sơ sinh, nhất là những em bé dưới 2 tháng tuổi thường gặp phải tình trạng táo bón. Thông thường, theo nguyên lý tự nhiên, cơ thể trẻ sơ sinh sẽ đi đại tiện 1 ngày từ 1 cho đến 2 lần là bình thường. Tuy nhiên, trường hợp 3 – 5 ngày vẫn không thấy con đi nặng, bên cạnh đó phân ra khó khăn, cứng, hoặc như keo dính thì có thể trẻ đang mắc phải chứng táo bón.

Ngược lại, trường hợp trên 3 ngày bé đi một lần nhưng phân bình thường, đại tiện dễ dàng thì đấy không phải là hiện tượng táo bón. Nhiều ông bố và bà mẹ khi biết con mình không đi đại tiện trong thời gian dài cảm thấy vô cùng lo lắng. Bởi, tình trạng này có thể khiến cho cơ thể bé khó chịu, thường xuyên quấy khóc,… Vậy nguyên nhân là do đâu? Dưới đây là những nguyên nhân khiến cho trẻ sơ sinh bị táo bón lâu ngày:

Chế độ dinh dưỡng của mẹ

Giai đoạn sơ sinh, em bé sẽ nhận nguồn dinh dưỡng trực tiếp từ nguồn sữa mẹ. Chính vì thế, chế độ dinh dưỡng của người mẹ có mối liên hệ mật thiết đến sự phát triển của trẻ sơ sinh. Nếu mẹ duy trì một chế độ dinh dưỡng tốt, nguồn sữa đảm bảo chất lượng thì em bé cũng được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cần thiết.

Tuy nhiên, khi mẹ ăn nhiều đồ ăn cay nóng, dầu mỡ, thức ăn khó tiêu, không ăn thực phẩm có chất xơ thì trẻ sơ sinh có nguy cơ cao gặp phải tình trạng táo bón. Do đó, để phòng tránh, mẹ nên thay đổi thói quen ăn uống, lựa chọn thực phẩm tốt cho sức khỏe.

Chẳng hạn, cung cấp cho cơ thể thực phẩm giàu vitamin và chất xơ, khoáng chất. Ngoài ra, các mẹ nên bổ sung thêm lợi khuẩn có lợi cho sức khỏe trong sữa chua. Thông qua đó, nguồn sữa mẹ sẽ có chất lượng hơn, đảm bảo cho hệ tiêu hóa yếu ớt của trẻ sơ sinh hoạt động an toàn, tránh tình trạng táo bón.

Trẻ bú thêm sữa công thức

Một số trường hợp, mẹ phải sử dụng thêm sữa công thức cho con. Việc tiếp xúc với sữa ngoài, sữa công thức có thể gây khó khăn cho hệ tiêu hóa của trẻ sơ sinh. Chính vì thế mà các bé có nguy cơ mắc phải chứng táo bón từ rất sớm. 

Tham khảo thêm: TOP 11 sữa dành riêng cho trẻ táo bón dễ đi tiêu

Tác động của bệnh lý

Bên cạnh hai yếu tố tác động kể trên, việc cơ thể bé mắc phải chứng táo bón còn do một số căn bệnh bẩm sinh gây ra. Điển hình như bệnh đại tràng phình to, suy tuyến giáp,… Những chứng bệnh này khiến cho hệ tiêu hóa và bài tiết của bé gặp nhiều khó khăn trong quá trình tiêu hóa thức ăn.

Ảnh hưởng của thuốc trị bệnh

Một số phụ huynh tự ý cho con sử dụng thuốc khi thấy trẻ bị bệnh. Đây là nguyên nhân làm gia tăng nguy cơ táo bón cho trẻ. Bởi, việc sử dụng thuốc không có sự hướng dẫn có thể khiến cơ thể trẻ gặp các tác dụng phụ không mong muốn. Nhất là tình trạng rối loạn hệ vi sinh đường ruột dẫn đến rối loạn tiêu hóa.

Dấu hiệu nhận biết trẻ sơ sinh bị táo bón lâu ngày

Trẻ sơ sinh bị táo bón lâu ngày có những biểu hiện cơ bản dưới đây, bạn đọc có thể tham khảo:

• Trẻ sơ sinh bỏ bú, thường quấy khóc: Khi thức ăn nạp vào cơ thể bé không thể hấp thụ như bình thường. Đồng thời, chúng cũng không được đào thải ra khỏi cơ thể khiến cho cơ thể trẻ khó chịu. Đặc biệt, tình trạng hấp thụ ngược, chướng bụng,… khiến cho em bé cảm thấy mệt mỏi nên thường xuyên khóc không rõ nguyên do, không chịu bú, ngủ không ngon giấc,…
• Trẻ đi vệ sinh thưa thớt: Số lần đi vệ sinh giảm dần so với 1 – 2 lần/ ngày như trước. Khi mắc chứng táo bón, các bé có thể cách 2 – 3 ngày mới đi được một lần, thậm chí là 5 – 7 ngày. Khi đó, trẻ sẽ cố rặn mạnh vì không thể tống được phân ra ngoài dễ dàng. Kèm theo đó, mặt trẻ cũng đỏ bừng, nhăn nhó khó chịu.

  

• Phân khô, vón cục: Khi cơ thể trẻ gặp phải tình trạng táo bón, phân sẽ tồn đọng lại trong đại tràng thời gian dài mà không thoát được ra ngoài. Lúc này, đại tràng sẽ hấp thụ nước từ phân khiến cho phân trở nên khô cứng dần, chúng vón cục và khó đào thải hơn.
• Phân lẫn máu: Trẻ sơ sinh dùng sức để rặn, nhưng vì phân lúc này khá cứng, chúng sẽ làm cọ xát thành hậu môn và gây tổn thương, chảy máu. Do đó, bố mẹ có thể quan sát thấy khi con cố gắng đi nặng, trong phân đôi khi có lẫn máu tươi. Tuy nhiên, cần xử lý nhanh tình trạng này, bởi nếu kéo dài, hậu môn của trẻ có thể bị viêm nhiễm, mưng mủ nguy hiểm. Đặc biệt còn làm tăng khả năng khiến trẻ mắc phải căn bệnh trĩ khó chịu.
• Trẻ xì hơi thường xuyên, mùi nặng: Hiện tượng thức ăn chưa được tiêu hóa hết đã chuyển xuống đại tràng khiến cho hệ vi sinh hoạt động mạnh mẽ hơn để tiếp tục tiêu hóa. Khi đó, chúng sẽ thải ra một lượng khí, tích tụ trong đại tràng. Khi khí tăng lên quá mức, trẻ bị táo bón sẽ xì hơi ra đường hậu môn, khí khá nặng mùi.

Khi nhận thấy con có những dấu hiệu này, bố mẹ nên nhanh chóng tìm phương pháp giúp con khắc phục sớm. Bởi, tình trạng táo bón lâu ngày ở trẻ sơ sinh có thể gây ra những vấn đề nguy hại cho sức khỏe của trẻ nhỏ mà phụ huynh không nên chủ quan.

Tham khảo thêm: Hướng dẫn chữa táo bón cho trẻ sơ sinh bằng mật ong

Trẻ sơ sinh bị táo bón lâu ngày có nguy hiểm không? Khi nào đến gặp bác sĩ?

Tình trạng táo bón ở trẻ sơ sinh không phải hiếm gặp. Tuy nhiên, bố mẹ nên sớm nhận biết và có biện pháp điều trị can thiệp cho con. Như đã đề cập, nếu để trẻ sơ sinh bị táo bón lâu ngày, nguy cơ xảy ra biến chứng là rất cao. Dưới đây là một số vấn đề cơ bản:

• Trẻ trở nên cáu gắt, quấy khóc thường xuyên: Táo bón quá lâu khiến cho phân tích trữ quá nhiều ở đại tràng khiến bụng trẻ chướng to. Khi cố gắng đại tiện, phân cứng có thể làm tổn thương hậu môn, gây chảy máu khiến cho bé bị đau đớn. Cũng vì điều này, trẻ dần có những trở ngại trong tâm lý, thường xuyên cáu gắt hơn, quấy khóc mỗi lần phải đi vệ sinh.
• Mắc các bệnh về tiêu hóa: Không đi đại tiện trong nhiều ngày khiến trẻ đứng trước nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến tiêu hóa, trong đó có bệnh trĩ. Khi bệnh trĩ hình thành, trẻ sơ sinh sẽ gặp nhiều vấn đề hơn, nguy hiểm nhất là hiện tượng sa trực tràng, phình đại tràng hoặc có thể bị ung thư. Ngoài ra, hiện tượng hấp thụ ngược khi phân tích tụ trong đại tràng có thể nguy hại nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ, nhất là tình trạng viêm nhiễm ảnh hưởng đến máu huyết trong cơ thể trẻ sơ sinh.
• Sức đề kháng kém: Phân giữ lại ở đại tràng, không được giải phóng lâu ngày tạo điều kiện cho độc tố, vi khuẩn tích tụ càng nhiều trong cơ thể trẻ sơ sinh. Điều này làm cho sức đề kháng của trẻ suy giảm. Bên cạnh đó, các bé cũng trở nên biếng ăn, cơ thể thiếu chất, làm suy giảm cả hệ thống miễn dịch.
• Bỏ ăn, bỏ bú: Do khó tiêu hóa nên cơ thể trẻ tự tạo nên cảm giác chống lại cơn thèm ăn. Chính vì càng ngày càng bỏ ăn, bỏ bú nên cơ thể trẻ bị suy dinh dưỡng, chậm lớn,…

  

• Gây ung thư trực tràng: Táo bón lâu ngày, phân ứ đọng bên trong trực tràng lâu ngày khiến cho độc tố tích tụ càng nhiều. Trong đó, hai chất độc có thể nói khá nguy hiểm có tên là deoxycholic axit và NOCs. Nếu không sớm phòng tránh, khắc phục, bệnh có thể chuyển sang ung thư trực tràng bất cứ lúc nào.
• Các hệ lụy khác: Ngoài những mối đe dọa kể trên, nếu trẻ sơ sinh bị táo bón lâu ngày, chúng có nguy cơ đối mặt với những vấn đề như: niêm mạc ruột bị nhiễm độc tạo điều kiện cho vi khuẩn sinh sôi, phát triển; trẻ xuất hiện những cơn đau thành từng cơn; nguy cơ viêm ruột thừa nguy hiểm; trẻ cơ nguy cơ bị ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe, thậm chị còn đe dọa tính mạng.

Những nguy cơ khó lường này có thể xảy đến bất cứ lúc nào. Do đó, bố mẹ nên sớm nhận biết tình trạng táo bón ở con và can thiệp điều trị. Ngoài ra, nếu trẻ có những biểu hiện sau đây, mẹ hãy nhanh chóng đưa con đến bệnh viện thăm khám, phòng ngừa biến chứng:

• Trẻ sơ sinh táo bón trên 7 ngày nhưng không xác định được nguyên nhân.
• Áp dụng các mẹo chữa tại nhà, điều chỉnh thói quen ăn uống, sinh hoạt nhưng vẫn không cải thiện.
• Trẻ ngoài táo bón còn bị sốt cao, phân có máu, đau bụng, bỏ ăn,….

Thông qua thăm khám, bác sĩ sẽ giúp kiểm tra, chẩn đoán tình trạng táo bón cho trẻ sơ sinh và tìm ra hướng khắc phục phù hợp nhất. 

Tham khảo thêm: Trẻ bị táo bón không đi ngoài được cần làm gì?

Điều trị tình trạng táo bón lâu ngày ở trẻ sơ sinh

Điều trị tình trạng táo bón lâu ngày ở trẻ sơ sinh không phải là quá khó. Bố mẹ có thể tham khảo các biện pháp dưới đây:

Thay đổi chế độ dinh dưỡng

Khi trẻ sơ sinh bị táo bón lâu ngày, đối với bé đang bú trực tiếp sữa mẹ, thay đổi chế độ dinh dưỡng của người mẹ là điều hết sức cần thiết. Bởi, như đã đề cập, chất dinh dưỡng từ sữa mẹ là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến hệ thống tiêu hóa còn non nớt của trẻ nhỏ.

Chính vì thế, mẹ nên chú ý đến thức ăn nạp vào cơ thể trong giai đoạn cho con bú. Tránh ăn những món ăn khó tiêu hóa, thức ăn nhiều dầu mỡ, cay nóng. Thay vào đó, mẹ nên chọn những thực phẩm có lợi cho sức khỏe, có tính nhuận tràng, mát như rau, trái cây,…

Trường hợp bé đã ăn dặm hoặc có sử dụng sữa công thức, để điều trị tình trạng táo bón lâu ngày, mẹ có thể thay đổi sang một dạng sữa công thức mới, cho bé ăn dặm thêm rau củ xay,… Bên cạnh đó, cho bé bú nhiều hơn, uống nhiều nước hơn để kích thích tiêu hóa, giúp phần mềm dễ đi hơn.

Ngâm hậu môn cho trẻ bằng nước ấm

Các mẹ có thể sử dụng một chậu nước ấm, vừa phải với thân nhiệt của trẻ, tiến hành ngâm hậu môn cho trẻ để kích thích đại tiện. Thông qua biện pháp này, cơ vòng hậu môn của trẻ sẽ được giãn nở ra hơn, giúp tống phân dễ dàng. Chú ý chỉ nên ngâm trong 5 – 10 phút, mỗi ngày 1 – 2 lần, không nên ngâm hậu môn cho bé quá lâu.

Massage bụng giúp bé dễ đi nặng

Cách làm này khá hiệu quả, bạn có thể áp dụng hàng ngày. Thông qua đó, em bé của bạn sẽ đi vệ sinh được dễ dàng, thoải mái. Thực hiện bằng cách sử dụng 3 ngón tay xoay quanh rốn trẻ, vừa thực hiện vừa ấn một lực nhẹ nhàng. Nhờ đó mà thức ăn khó tiêu có thể mềm và chuyển xuống hậu. Bạn có thể áp dụng nhiều lần trong ngày, mỗi khi thực hiện khoảng 3 phút.

Cho bé uống nước hoa quả

Trường hợp trẻ sơ sinh bước vào giai đoạn ăn dặm, mẹ có thể bổ sung vào khẩu phần ăn của trẻ nhiều thực phẩm có chất xơ, vitamin, khoáng chất,…thông qua biện pháp ép lấy nước. Nước hoa quả sẽ giúp cho quá trình tiêu hóa của trẻ được cải thiện tốt hơn. Đồng thời, mùi vị và hương thơm của trái cây cũng góp phần kích thích nhu cầu ăn uống của trẻ, giúp bé ăn ngon, khỏe mạnh hơn.

Tình trạng trẻ sơ sinh bị táo bón lâu ngày không nên chủ quan. Bởi, nếu không sớm can thiệp khắc phục, trẻ có thể gặp phải biến chứng ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Do đó, để đảm bảo an toàn, bố mẹ khi thấy con có dấu hiệu bất thường nên nhanh chóng đưa con đến gặp bác sĩ để được thăm khám và điều trị sớm.