Cập nhật phác đồ điều trị bệnh Gout mới nhất
Gout là bệnh viêm khớp mãn tính có ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Người bệnh nên thực hiện theo phác đồ điều trị bệnh Gout được bác sĩ chỉ định để kiểm soát những ảnh hưởng do bệnh lý này gây ra.
Phác đồ điều trị bệnh gout
Bệnh gout hình thành do tinh thể muối urat kết tinh tại khớp và gây ra hiện tượng sưng viêm. Bệnh không chỉ gây tổn thương lên hệ thống xương khớp, cản trở khả năng vận động của người bệnh mà còn đe dọa đến tính mạng nếu những biến chứng nguy hiểm phát sinh.
Gout có mức độ nguy hiểm cao hơn những bệnh viêm khớp mãn tính khác nhưng lại không có thuốc hay phương pháp đặc hiệu. Vì vậy người bệnh cần phải tuân thủ theo phác đồ điều trị được bác sĩ chỉ định để tránh những ảnh hưởng do bệnh gây ra. Mục đích của việc điều trị gout là giới hạn mức độ ảnh hưởng của bệnh bằng cách kiểm soát nồng độ axit uric trong máu.
1. Chẩn đoán gout
Chẩn đoán gout là yếu tố đầu tiên trong việc điều trị bệnh lý này. Bác sĩ sẽ chỉ định bạn thực hiện những xét nghiệm cần thiết để chẩn đoán bệnh và nguyên nhân gây bệnh.
Chẩn đoán xác định
# Xét nghiệm axit uric máu
Là xét nghiệm bắt buộc trong chẩn đoán gout. Nồng độ axit uric cao hơn mức bình thường (ở nam giới 7 mg/dl và nữ giới 6mg/dl) sẽ được tiến hành những xét nghiệm tiếp theo để chẩn đoán bệnh.
Axit uric là nguyên nhân trực tiếp gây ra bệnh gout, tuy nhiên trong một số trường hợp tình trạng chỉ đơn thuần là tăng axit uric trong máu và không đi kèm bất cứ triệu chứng nào khác. Axit uric tăng không đồng nghĩa với việc bị Gout, vì vậy bác sĩ sẽ tiến hành những xét nghiệm cần thiết để chẩn đoán đúng vấn đề sức khỏe mà bạn gặp phải.
# Xét nghiệm axit uric niệu
Bên cạnh việc xác định nồng độ axit uric có trong máu, bác sĩ sẽ tiến hành xét nghiệm axit uric niệu để xác định nguyên nhân gây bệnh.
Trung bình, axit uric niệu trong 24 giờ không thấp hơn 600mg/dl. Nếu chỉ số này cao hơn, tức là nguyên nhân khiến axit uric tăng là do cơ thể gặp rối loạn chuyển hóa khiến nồng độ axit uric tăng cao. Ngược lại, nếu chỉ số axit uric niệu dưới 600mg/dl rất có thể thận gặp phải những vấn đề bất thường và khả năng bài tiết, đào thải bị giới hạn.
# Xét nghiệm dịch khớp
Bản chất của gout là sự tích tụ muối urat tại khớp. Vì vậy xét nghiệm dịch khớp sẽ giúp bác sĩ dễ dàng trong chẩn đoán bệnh lý này.
Dịch khớp của bệnh nhân gout thường có tồn đọng axit uric và chứa những tinh thể muối urat. Bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện những xét nghiệm khác để cung cấp những số liệu cần thiết cho việc chẩn đoán bệnh.
Chẩn đoán triệu chứng
# Chẩn đoán gout cấp tính
Khi người bệnh đã phát sinh cơn đau và các triệu chứng đi kèm, bác sĩ sẽ chẩn đoán dựa trên những triệu chứng cụ thể.
Vị trí cơn đau: thường xuất hiện ở khớp ngón chân cái, một số trường hợp xuất hiện ở khớp cổ chân, khớp cổ tay và khớp ngón tay, rất hiếm có trường hợp xuất hiện ở khớp gối.
Tính chất cơn đau: khác với những bệnh viêm khớp mãn tính thông thường, cơn đau gút có mức độ đau đớn dữ dội và đột ngột, kèm theo đó là các triệu chứng như sưng tấy, nóng rát và xung huyết. Cơn đau có xu hướng xuất hiện vào ban đêm và rạng sáng.
Người bệnh có thể bị sốt cao, lạnh run, mệt mỏi và suy nhược khi chịu đựng các cơn đau gout cấp tính.
Khoảng cách giữa các cơn đau: cơn đau do bệnh gout thường xuất hiện cách xa nhau, ngắn nhất là vài tháng và có những trường hợp khoảng cách giữa các cơn đau kéo dài đến nhiều năm. Đây là dấu hiệu đặc trưng của bệnh gout trong giai đoạn cấp tính.
# Chẩn đoán gout mãn tính
Gout mãn tính xuất hiện khi nồng độ axit uric tăng cao và phạm vi ảnh hưởng của bệnh rộng hơn. Các triệu chứng đặc trưng của bệnh gout mãn tính như sau:
Ảnh hưởng đến xương khớp: tinh thể muối urat lắng đọng tại khớp có thể khiến khớp bị biến dạng, mất đối xứng , teo cơ, cứng khớp và giảm chức năng vận động. Tình trạng này thường bị nhầm lẫn với bệnh viêm khớp dạng thấp nên bác sĩ sẽ chẩn đoán dựa vào những triệu chứng đi kèm khác.
Xuất hiện hạt tophi: đây là dấu hiệu đặc trưng nhất của gout trong giai đoạn mãn tính. Hạt tophi xuất hiện đầu tiên tại khớp, sau đó có thể xuất hiện tại mạch máu, thận, vành tai. Khi hạt tophi xuất hiện ở nhiều cơ quan, mức độ ảnh hưởng của bệnh trở nên nghiêm trọng hơn. Trong giai đoạn này, những biến chứng có thể phát sinh như: tiểu đường, cao huyết áp, suy thận,…
Chẩn đoán phân biệt
Bệnh gout dễ nhầm lẫn với những bệnh xương khớp mãn tính. Bác sĩ sẽ tiến hành chẩn đoán phân biệt như sau.
Phân biệt bệnh gout cấp tính với:
- Viêm khớp nhiễm trùng
- Bệnh giả gout
- Chấn thương khớp
- Lao khớp
Phân biệt gout mãn tính với:
- Viêm khớp dạng thấp
- Thoái hóa khớp
- Viêm khớp vảy nến
Thông tin trên chưa bao gồm tất cả các bệnh xương khớp được chẩn đoán phân biệt với gout. Bạn nên trao đổi với bác sĩ để nhận được tư vấn chuyên môn.
2. Điều trị bệnh gout
Các phương pháp được chỉ định khi điều trị gout phụ thuộc vào giai đoạn bệnh và triệu chứng cụ thể. Bạn nên thực hiện theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ để đạt được kết quả tốt nhất.
Kiểm soát cơn đau gout cấp tính
Cơn đau gout cấp tính thường có mức độ đau đớn nặng nề, ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng vận động của người bệnh. Nguyên tắc điều trị cơn đau gout cấp tính là làm giảm cơn đau và kiểm soát tần suất xuất hiện. Dùng thuốc là phương pháp phổ biến nhất để cải thiện cơn đau trong giai đoạn này.
#Thuốc kháng viêm không steroid
- Diclofenac: dùng 50mg/ lần, ngày dùng tối đa 4 lần
- Indomethacin: dùng 50mg/ lần, ngày dùng tối đa 4 lần
- Naproxen: dùng 50omg/ lần, ngày dùng tối đa 2 lần
- Ketoprofen: dùng 75mg/ lần, ngày dùng tối đa 4 lần
- Celecoxib: 200 – 400 mg/ lần, ngày dùng 2 lần
Các loại thuốc này thường được dùng với liều tối đa và sử dụng trong thời gian ngắn (từ 3 – 7 ngày).
#Colchicine
Làm giảm đau bằng cách ức chế khả năng tạo viêm ở khớp. Thường được dùng ngay khi cơn đau phát sinh, có hiệu quả tốt nhất trong vòng 24 giờ.
- Liều bắt đầu: 2 – 6 mg/ ngày
- Liều duy trì: 1 – 2 mg/ ngày
Thuốc có khả năng phòng ngừa cơn đau gout cấp tính, không có tác dụng giảm đau nhanh trong trường hợp cơn đau đã xuất hiện. Vì vậy trong một số trường hợp, bệnh nhân sẽ được dùng kết hợp nhiều loại thuốc với nhau để gia tăng hiệu quả giảm đau cơn đau do gout gây ra.
#Corticosteroid
Có tác dụng chống viêm mạnh, được sử dụng khi những loại thuốc trên không đem lại hiệu quả. Nhóm thuốc này gây ra nhiều tác dụng phụ, vì vậy hãy sử dụng theo đúng chỉ định của bác sĩ.
Hạ axit uric trong máu
Axit uric cao là nguyên nhân khiến tinh thể muối urat lắng đọng tại khớp, do đó bạn cần kiểm soát thành phần này để phòng ngừa cơn đau gout cấp tính. Các loại thuốc hạ axit uric trong máu hoạt động với các cơ chế khác nhau.
#Giảm tổng hợp axit uric:
Bằng cách ức chế men xanthin oxydase, các loại thuốc phổ biến như:
- Allopurinol: dùng 100mg/ lần, liều dùng tối đa 400mg/ngày
- Febuxostat: dùng 40mg và tăng dần lên 120 mg/ ngày
#Tăng thải axit uric
Nhóm thuốc này tăng khả năng đào thải của thận, giúp axit uric được giải phóng qua đường bài tiết. Tuy nhiên, thuốc chống chỉ định trong trường hợp bệnh nhân cao tuổi (trên 60 tuổi), đã xuất hiện hạt tophi, suy thận,… Một số loại thuốc tăng thải axit uric thường gặp như:
- Probenecid: dùng 250mg – ngày dùng 2 lần, sau đó tăng lên 500mg, ngày dùng 2 – 3 lần
- Sulfinpyrazone: dùng 100mg – ngày dùng 2 lần, sau đó tăng lên 200mg
#Phân hủy axit uric
Nhóm thuốc phân hủy axit uric thành allanton – thành phần này có khả năng tiêu hủy qua đường bài tiết cao hơn axit uric khoảng 10 lần. Vì vậy nồng độ axit uric luôn được kiểm soát ở mức cân bằng.
Để tăng khả năng phân hủy axit uric, bạn nên bổ sung rau xanh, trái cây để cân bằng độ pH trong thận , giúp thận bài tiết và thanh lọc tốt.
Chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt
Ngoài những phương pháp điều trị chuyên sâu, bệnh nhân bắt buộc phải thực hiện chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt theo phác đồ điều trị để hỗ trợ quá trình chữa gout.
- Kiêng cử hoàn toàn thực phẩm chứa nhiều purin như thịt, nội tạng, hải sản,…
- Không uống rượu bia, hút thuốc lá và sử dụng các chất kích thích
- Duy trì cân nặng vừa phải, tránh béo phì – thừa cân
- Nên vận động thường xuyên, hạn chế căng thẳng, áp lực
Theo dõi bệnh
Gout có diễn tiến phức tạp hơn những bệnh xương khớp khác nên bạn cần theo dõi tình trạng bệnh chặt chẽ. Nên đi khám đều đặn theo chỉ định của bác sĩ để xác định các chỉ số liên quan đến bệnh như chỉ số axit uric, creatine,…
BÀI ĐỌC THÊM: Thuốc Tây điều trị bệnh gout giảm đau nhanh
Giải đáp thắc mắc của độc giả cùng chuyên gia của chúng tôi!