Khô Môi và Nhiệt Miệng: Nguyên Nhân và Cách Xử Lý

Ái Nhân 15:51 - 05/06/2023

Đánh giá bài viết

5/5 - (1 bình chọn)

Khô môi và nhiệt miệng gây đau rát, khó chịu, nhất là khi bạn ăn phải đồ ăn cay nóng, quá chua hoặc quá ngọt,… Nguyên nhân có thể liên quan đến thói quen ăn uống, sinh hoạt, đồng thời còn có khả năng là triệu chứng của nhiều bệnh lý. Tìm hiểu và điều trị xử lý triệu chứng càng sớm giúp bạn phòng ngừa biến chứng gây ảnh hưởng đời sống và sức khỏe.

Khô môi và nhiệt miệng là gì?

Khô môi và nhiệt miệng là một trong những vấn đề mà nhiều người đang gặp phải hiện nay. Hai hiện tượng này có nhiều điểm tương đồng với nhau, như xuất hiện các vết lở loét trên niêm mạc gây ra các cơn đau rát khó chịu, đặc biệt là khi ăn uống.

Không chỉ ảnh hưởng đến đời sống, tình trạng khô môi và nhiệt miệng nếu nặng nề, có nguy cơ gây viêm nhiễm, ảnh hưởng đến sức khỏe. Nếu bạn nhận thấy triệu chứng khô môi và nhiệt miệng kéo dài nên chủ động thăm khám để có cách khác phục sớm.

Triệu chứng khô môi và nhiệt miệng

Thông thường, hai tình trạng khô môi và nhiệt miệng sẽ xuất hiện trong thời gian ngắn, sau đó biến mất mà không cần can thiệp điều trị chuyên sâu. Tuy nhiên cũng có một số trường hợp triệu chứng diễn biến trong thời gian dài. Nhận biết các dấu hiệu bất thường dưới đây:

Tình trạng khô môi:

Môi khô hơn bình thường, trường hợp nặng còn khiến môi có các vết nứt nẻ đau rát.
Tình trạng nứt nẻ kéo dài khiến môi chảy máu, xuất hiện vết lở loét.
Môi sưng đỏ, có cảm giác nóng rát, đặc biệt nặng hơn khi ăn đồ cay nóng.
Khô miệng, giọng nói cũng khàn hơn so với bình thường.
Một số trường hợp kèm theo các biểu hiện toàn thân như phát ban, nghẹt mũi, thường xuyên cảm thấy khát nước, mệt mỏi cơ thể, nhức đầu,…

Tình trạng nhiệt miệng:

Niêm mạc má trong, lưỡi, nướu răng, bên trong môi có những vết loét màu trắng gây đau rát, khó chịu.
Hình dạng mỗi nốt lở loét to nhỏ khác nhau tùy vào tình trạng của mỗi người, bên ngoài vết loét có viền đỏ.
Các vết loét thường chỉ xuất hiện ngắn ngày, sau 1 – 2 tuần thường tự biến mất và không để lại sẹo.

Nhận biết các biểu hiện bất thường, trường hợp chúng kéo dài không thuyên giảm hãy đến gặp bác sĩ để thăm khám, xác định vấn đề đang gặp phải và có hướng khắc phục sớm. Bởi, nếu viêm loét ở môi hay niêm mạc miệng kéo dài có thể viêm nhiễm, phát sinh biến chứng ảnh hưởng đời sống và sức khỏe.

Nguyên nhân gây khô môi và nhiệt miệng

Có nhiều yếu tố tác động khiến môi của bạn khô và nứt nẻ, kèm theo hiện tượng nhiệt miệng. Hai tình trạng có thể xuất hiện riêng biệt hoặc song song nhau làm tăng độ nhạy cảm, đau rát khoang miệng.

Việc nhận biết dấu hiệu bất thường, điều chỉnh thói quan ăn uống, sinh hoạt là điều cần thiết giúp khô miệng và nhiệt miệng thuyên giảm nhanh chóng hơn. Đồng thời bạn nên xác định nguyên nhân để hỗ trợ quá trình điều trị diễn ra an toàn, hiệu quả. Dưới đây là các yếu tố tác động chính:

Do thói quen ăn uống

Chế độ ăn uống có vai trò quan trọng, giúp cung cấp dinh dưỡng cho các hoạt động sống. Tuy nhiên cũng chính vì thói quen ăn uống không đảm bảo đã gây ra nhiều không ít vấn đề cho sức khỏe. Theo đó, người có thói quen ăn đồ cay nóng, dầu mỡ,… thường gặp phải tình trạng nhiệt miệng, khô môi.

Nguyên nhân gây khô môi và nhiệt miệng — Thói quen ăn uống là một trong các yếu tố nguy cơ gây khô môi và nhiệt miệng phổ biến hiện nay

Ngoài ra, nếu bạn không có thói quen uống nước, ít uống nước và không ăn những thực phẩm thanh lọc, làm mát cơ thể thường gặp các triệu chứng nhiệt miệng hơn những người khác. Việc cơ thể mất nước trong thời gian dài cũng khiến môi trong khô và nứt nẻ, thiếu sức sống.

Do thói quen sinh hoạt

Ngoài vấn đề ăn uống, tình trạng khô môi và nhiệt miệng có thể xảy ra do thói quen sinh hoạt không đảm bảo. Ngủ không đủ giấc, căng thẳng thường xuyên, stress, áp lực,… khiến cho hormone trong cơ thể thay đổi, dẫn đến hiện tượng khô môi, miệng lở loét đau rát.

Riêng trường hợp khô môi không kèm theo nhiệt miệng có thể ảnh hưởng từ các yếu tố như thường xuyên liếm môi, bị cháy nắng môi,… Các thói quen sinh hoạt không đảm bảo sức khỏe cần được điều chỉnh sớm. Điều này không chỉ giúp bạn phòng tránh khô môi, khô miệng xuất hiện mà còn giúp cải thiện sức khỏe tổng thể.

Yếu tố bệnh lý

Khô môi và nhiệt miệng có thể là triệu chứng của nhiều bệnh lý. Do đó, trường hợp bạn nhận thấy các biểu hiện bất thường này xảy ra trên 2 tuần hoặc lặp lại thường xuyên hãy chủ động thăm khám sớm. Tìm ra bệnh lý và điều trị phòng ngừa các rủi ro hại sức khỏe.

Các vấn đề có thể liên quan đến tình trạng môi miệng khô, lở loét, bạn đọc cần lưu ý:

Bệnh lý về răng miệng như viêm nướu, viêm nha chu, sâu răng,… Vi khuẩn lan rộng ảnh hưởng đến niêm mạc khoang miệng, kích thích hình thành các nốt lở loét gây đau rát.
Nhiễm phải nấm miệng, viêm môi, dị ứng, viêm da tiếp xúc, bệnh lichen phẳng,…
Ảnh hưởng bởi các bệnh tiêu hóa, hô hấp như trào ngược dạ dày, bệnh viêm họng, viêm amidan và nhiều bệnh lý khác.

Chủ động nhận biết bất thường, xác định bệnh lý đang mắc phải để có hướng khắc phục sớm. Trường hợp triệu chứng kéo dài không cải thiện có nguy cơ lan rộng viêm nhiễm, tổn thương và tiến triển nặng thành các biến chứng khác nguy hiểm hơn.

Tác dụng phụ của thuốc

Sử dụng thuốc Tây điều trị bệnh có thể gây nóng trong khiến khô môi và nhiệt miệng. Đây có thể nói là tác dụng phụ thường gặp mà nhiều người mắc phải. Do đó thông thường song song với việc sử dụng thuốc Tây, người ta thường dùng kèm các thực phẩm có tính mát, phù hợp giúp hỗ trợ đào thải độc tố cho cơ thể.

Bạn nên dùng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ, việc tự thay đổi liều dùng, cách sử dụng có thể gây ra nhiều tác dụng phụ. Không chỉ gây ảnh hưởng kết quả điều trị bệnh mà còn có nguy cơ khiến sức khỏe suy yếu, gặp nhiều vấn đề nghiêm trọng hơn.

Thiếu hụt vitamin

Cơ thể thiểu hụt vitamin là một trong những nguyên nhân gây khô môi, khô miệng thường gặp hiện nay. Trong đó, vitamin B là nhóm chất cần thiết cho da, niệm mạc. Khi cơ thể không được cung cấp đủ lượng vitamin này sẽ khiến cho da khô, đồng thời nứt nẻ môi, kèm theo tình trạng nổi mẫn quanh miệng.

Suy giảm chức năng gan

Gan là cơ quan có vai trò thanh lọc, đào thải độc tố trong cơ thể. Do đó, khi gan bị suy giảm chức năng sẽ gây ra nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe. Bên cạnh gây nhiệt miệng, khô môi, tình trạng suy giảm chức năng gan còn là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh lý nguy hiểm, do đó bạn nên thận trọng.

Nếu nhận thấy môi khô, khoang miệng xuất hiện các vết lở loét trong thời gian dài có thể là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý cần được phát hiện và điều trị sớm. Bạn đọc nên đến gặp bác sĩ để được hỗ trợ.

Khô môi và nhiệt miệng có nguy hiểm không?

Như đã đề cập, tình trạng khô môi và nhiệt miệng có thể diễn ra song song do cơ thể bị nóng trong, ảnh hưởng từ các bệnh lý khác hoặc do các thói quen ăn đồ cay nóng,… Tùy vào nguyên nhân mà bạn lựa chọn phương pháp khắc phục phù hợp.

Mặc dù đa số các trường hợp nóng trong người, nhiệt miệng, khô môi sẽ được cải thiện sau một thời gian ngắn. Tuy nhiên do nhiều người chủ quan nên tình trạng lở loét niêm mạc, khô môi nứt nẻ không được chăm sóc tốt có nguy cơ trở nên nghiêm trọng hơn.

Đặc biệt là khi các triệu chứng bất thường xuất hiện liên quan đến bệnh lý khác. Nếu chậm trễ không phát hiện và chữa trị, bệnh nhân có thể gặp phải các biến chứng nguy hiểm. Cùng điểm qua các tác hại mà tình trạng khô môi và nhiệt miệng gây ra:

Khô môi và nhiệt miệng có nguy hiểm không? — Không chỉ ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ, khô môi nhiệt miệng còn có khả năng phát sinh các biến chứng khác

Tình trạng đau rát sẽ càng nặng hơn nếu bạn ăn những món cay nóng, chiên xào dầu mỡ, thức phẩm, thức uống chua,… Điều này khiến cho bạn có cảm giác chán ăn, ăn không ngon lâu dần cơ thể bị suy nhược.
Cơn đau rát do các tổn thương trong khoang miệng, môi khiến cho việc nói chuyện giao tiếp khó khăn. Nước bọt tiết ra cũng có thể khiến cảm giác khó chịu bùng phát dữ dội.
Trường hợp môi bị khô, bong tróc, nứt nẻ còn gây mất thẩm mỹ, ảnh hưởng đến đời sống của nhiều người.
Nếu không điều trị viêm loét sớm có thể gây viêm nhiễm lan rộng, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày và sức khỏe tổng thể.

Vì thế nếu nhận thấy biểu hiện khô môi và nhiệt miệng xảy ra thường xuyên, kéo dài, bạn nên thăm khám sớm. Mỗi trường hợp viêm nhiễm, nguyên nhân gây bệnh sẽ được bác sĩ chỉ định giải pháp can thiệp riêng. Bạn đọc nên tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ, điều trị sớm phòng ngừa biến chứng.

Phương pháp xử lý khô môi và nhiệt miệng hiệu quả

Khô môi và nhiệt miệng xảy ra khiến bạn cảm thấy khó khăn khi ăn uống, giao tiếp. Điều này gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bạn. Để khắc phục bạn có thể áp dụng các mẹo dân gian hoặc điều trị theo chỉ định của bác sĩ. Tùy nguyên nhân gây ra triệu chứng này, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị thích hợp.

Dưới đây là các phương pháp được áp dụng nhằm hỗ trợ xoa dịu cảm giác khó chịu do khô môi và nhiệt miệng gây ra, bạn đọc tham khảo:

Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng

Ăn uống đủ chất, bổ sung vitamin, khoáng chất và các dưỡng chất cần thiết khác giúp cải thiện sức khỏe tổng thể, nâng cao đề kháng, giảm triệu chứng nhiệt miệng khô môi khó chịu. Bởi như đã đề cập, yếu tố dinh dưỡng là một trong các nguyên nhân gây bệnh phổ biến.

Phương pháp xử lý khô môi và nhiệt miệng hiệu quả — Bổ sung dinh dưỡng giúp cơ thể cải thiện, sớm đẩy lùi triệu chứng đau rát do nhiệt miệng gây ra

Do đó, bạn nên đều chỉnh thói quen ăn uống ngày ngày, lựa chọn thực phẩm phù hợp cung cấp cho cơ thể, giúp phòng ngừa nguy cơ khô môi nhiệt miệng trở nên nghiêm trọng hơn. Dưới đây là một vài lưu ý:

Bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng, ưu tiên ăn những món ăn có tính mát, hỗ trợ thanh nhiệt, thải độc.
Ăn rau củ quả, trái cây tươi, uống đủ nước, uống nước ép tươi giúp bổ sung vitamin.
Không nên ăn những món cay nóng, chiên rán nhiều dầu mỡ, đồ ăn quá cứng, khô làm ảnh hưởng đến các vết loét, nguy cơ tổn thương trở nên nghiêm trọng hơn.
Ưu tiên những món ăn mềm, dễ nhai để giảm áp lực cho khoang miệng, hệ tiêu hóa, giúp hỗ trợ quá trình điều trị bệnh trở nên thuận lợi, an toàn hơn.

Áp dụng mẹo chữa dân gian

Bên cạnh điều chỉnh thói quen ăn uống, áp dụng mẹo dân gian giúp cải thiện các triệu chứng nhiệt miệng khô môi cũng là cách được nhiều người áp dụng. Theo đó, phương pháp dân gian tại nhà giúp hỗ trợ làm sạch khoang miệng, diệt khuẩn vết loét, ngăn không cho tình trạng loét miệng trở nên nghiêm trọng hơn.

Tham khảo một vài cách khắc phục qua bài viết dưới đây:

– Dùng nha đam:

Nha đam hay còn được gọi là lô hội có tính mát, giúp thanh nhiệt và thải độc cho cơ thể. Sử dụng nha đam chữa khô môi và nhiệt miệng là biện pháp được nhiều người áp dụng. Nguyên liệu lành tính không chứa độc, ít nguy cơ gây tác dụng phụ, thích hợp cho người bị nóng trong, có vết loét, khô miệng, mất nước. Cách dùng:

Sử dụng vài nhánh nha đam tươi, gọt vỏ rửa sạch nhựa vàng.
Tiếp đến cho nha đam vào mát xay nhuyễn.
Nếu nước đường phèn sôi rồi cho nha đam vào đun sôi lần nữa.
Có thể thêm hạt chia, một ít lá dứa hoặc vani vào cho thơm.
Uống nước nha đam ngon hơn khi để lạnh, dùng mỗi ngày để làm mát cơ thể.

– Sử dụng lá trà xanh:

Lá trà xanh chứa nhiều chất chống oxy hóa, giúp diệt khuẩn khoang miệng. Sử dụng lá trà xanh súc miệng hỗ trợ điều trị tình trạng nhiệt miệng, đồng thời còn giúp làm môi đỡ khô rát, hạn chế viêm nhiễm trở nên nghiêm trọng hơn. Dùng theo cách:

Sử dụng một nắm lá trà xanh tươi, ngâm rửa với nước muối pha loãng cho thật sạch.
Cho lá trà xanh vào nồi đun với một chút muối.
Dùng nước lá trà xanh nấu, để nguội và súc miệng hàng ngày.
Áp dụng cách làm kiên trì để làm sạch khoang miệng, phòng tránh các bệnh lý tiến triển nặng gây biến chứng hại sức khỏe.

– Mẹo dùng mật ong:

Mật ong cũng là nguyên liệu quen thuộc được sử dụng trong điều trị các vấn đề như khô môi và nhiệt miệng. Nhờ trong mật ong chứa hàm lượng chất chống oxy hóa dồi dào. Bôi mật ong lên môi có tác dụng dưỡng ẩm, giảm khô môi, đồng thời súc miệng bằng nước mật ong còn giúp làm sạch khoang miệng, hỗ trợ giảm nhiệt miệng. Cách làm:

Theo đó bạn có thể sử dụng mật ong nguyên chất bôi trực tiếp lên môi sau khi được vệ sinh sạch sẽ.
Ngoài ra bạn cũng có thể dùng mật ong thoa lên vị trí loét trong niêm mạc.
Dùng mật ong pha với một ít nước ấm súc miệng giảm viêm khoang miệng.

Trên đây là các cách hỗ trợ cải thiện tình trạng khô miệng và nhiệt miệng, bạn đọc có thể tham khảo. Trường hợp các triệu chứng không thuyên giảm sau một thời gian áp dụng, bạn nên đến gặp bác sĩ để được hỗ trợ khắc phục càng sớm càng tốt.

Điều trị y tế nhiệt miệng khô môi

Đến gặp bác sĩ nếu các biểu hiện như khô môi và nhiệt miệng tiếp tục kéo dài không có dấu hiệu cải thiện. Đây có thể là triệu chứng cảnh báo các bệnh lý liên quan như tình trạng viêm loét miệng, bệnh nha khoa, đường hô hấp,… Bác sĩ sẽ dựa vào tình trạng tổn thương chỉ định giải pháp điều trị an toàn, phù hợp nhất.

Chủ động đến bệnh viện hoặc phòng khám uy tín, chất lượng nếu bạn nhận thấy các vết loét niêm mạc có biểu hiện bị xơ hóa, không còn mềm mại như các vùng xung quanh.
Ngoài chảy máu, chỗ vết loét còn xuất hiện mủ, mùi hôi, tình trạng ngày càng có xu hướng nặng nề hơn.
Triệu chứng toàn thân sốt cao, nổi hạch cổ, cằm, cân nặng sụt giảm không rõ nguyên nhân.

Mỗi trường hợp sẽ được chỉ định phác đồ điều trị tương ứng. Bác sĩ có thể cho bệnh nhân sử dụng thuốc bôi, thuốc uống, viên uống bổ sung vitamin và các dưỡng chất cần thiết. Ngoài ra, trường hợp nặng hơn, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp can thiệp điều trị chuyên sâu.

Cách phòng ngừa khô môi và nhiệt miệng

Khô miệng và nhiệt miệng xảy ra gây cảm giác đau rát, càng khó chịu hơn khi bạn ăn phải đồ ăn, thức uống quá chua, cay nóng. Ngoài ra, tình trạng nhiệt miệng cũng có khả năng tái phát, lặp lại nhiều lần gây ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống, sức khỏe.

Chính vì thế, bạn nên chủ động phòng tránh từ sớm, dưới đây là một số lưu ý dành cho bạn đọc:

Giữ gìn vệ sinh răng miệng sạch sẽ, đánh răng nhẹ nhàng không nên tác động lực quá mạnh gây tổn thương niêm mạc khoang miệng, nướu răng, môi trong,… Việc vết thương hình thành tạo cơ hội cho hại khuẩn tấn công, gây lở loét, nhiệt miệng và các vấn đề khác.
Bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể thông qua các thực phẩm lành mạnh. Ăn các loại rau củ quả, trái cây tươi, không dùng nhiều dầu mỡ, không nên ăn nhiều đồ ăn cay nóng, chiên rán để tránh gây tình trạng nóng trong.
Bổ sung cho cơ thể đủ nước tránh hiện tượng mất nước khiến môi khô, tuyến nước bọt hoạt động kém tăng nguy cơ tổn thương niêm mạc khoang miệng.
Không sử dụng vật nhọn tác động nướu răng, khoang miệng tăng nguy cơ tổn thương nướu, niêm mạc. Đặc biệt là sử dụng tăm xỉa răng truyền thống, tăm bằng kim loại,… khiến cho khoang miệng của bạn dễ bị tổn thương, trầy xước.
Điều chỉnh các thói quen sinh hoạt, sắp xếp thời gian làm việc và nghỉ ngơi hợp lý hơn. Hạn chế căng thẳng, stress ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.
Thăm khám sức khỏe định kỳ, nếu phát hiện vấn đề sức khỏe nên chủ động khám chữa sớm để phòng tránh các biến chứng không mong muốn.

Khô miệng và nhiệt miệng là vấn đề thường gặp, nhiều người mắc phải. Cần tìm hiểu nguyên nhân gây ra triệu chứng và sớm có biện pháp kiểm soát, điều trị phòng ngừa nguy cơ cho người bệnh. Trường hợp nặng nên tuân thủ theo phác đồ của bác sĩ, điều trị triệt để giảm nguy cơ bệnh tái phát.