Hội chứng thận hư là gì? Chữa được không? Điều cần biết

Hội chứng thận hư là tình trạng tổn thương ở cầu thận gây thất thoát nhiều protein vào trong nước tiểu. Căn bệnh này có thể chữa được. Người bệnh cần điều trị bằng thuốc theo phác đồ của bác sĩ trong thời gian từ 6 – 12 tháng để kiểm soát tốt các triệu chứng bất thường.

Hội chứng thận hư là gì?

Thận là cơ quan có chức năng quan trọng trong việc lọc và đào thải chất độc hại cùng với dịch dư thừa ra khỏi máu nhờ vào bộ phận lọc có tên là cầu thận. Ở những người có thận khỏe mạnh, cầu thận có khả năng nhận diện và chỉ lọc bỏ đi chất thải, trong khi đó, các tế bào protein có trong máu sẽ được giữ lại. Do phải hoạt động với công suất cao, thận rất dễ bị tổn thương và gặp phải nhiều vấn đề, trong đó có hội chứng thận hư.

Hội chứng thận hư là gì
Hội chứng thận hư là gì bệnh lý thường gặp khi cầu thận bị tổn thương

Hội chứng thận hư là căn bệnh xảy ra khi có sự tổn thương ở các mô của cầu thận. Tình trạng này ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng lọc của cơ quan này. Khi đi qua cầu thận, một lượng lớn các tế bào protein trong máu ( chủ yếu là albumin) không được giữ lại mà bị thất thoát ra ngoài theo nước tiểu.

Hội chứng thận hư thường được xác định khi cầu thận bị tổn thương và có từ 3g protein trở lên được tìm thấy ở nước tiểu trong thời gian 24 tiếng, protein máu giảm xuống dưới mức 60 g/lít. So với khi cầu thận khỏe mạnh, số lượng protein niệu khi bị bệnh nhiều hơn gấp 20 lần. Kèm theo đó là một số dấu hiệu lâm sàng khác như phù hoặc sưng các bộ phận trên cơ thể, tăng lipid máu.

Mọi đối tượng đều có thể bị hội chứng thận hư. Tuy nhiên, căn bệnh này ảnh hưởng nhiều nhất đến trẻ em trong độ tuổi từ 1,5 – 4 tuổi. Một số trẻ còn bị hội chứng thận hư bẩm sinh với các dấu hiệu bệnh xuất hiện ngay từ những tháng đầu tiên bé mới chào đời. Ở trẻ dưới 8 tuổi, tỷ lệ bé trai mắc bệnh nhiều hơn bé gái. Nguy cơ mắc bệnh như nhau ở những đối tượng lớn tuổi hơn.

Nguyên nhân gây hội chứng thận hư

Hội chứng thận hư có thể khởi phát do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó có những yếu tố nguyên phát hoặc thứ phát.

Nguyên nhân nguyên phát:

  • Bệnh huyết khối tĩnh mạch thận
  • Chứng xơ hóa cầu thận ổ cục bộ
  • Cầu thận màng
  • Bệnh lý cầu thận thay đổi tối thiểu

– Nguyên nhân thứ phát:

Đây là nguyên nhân gây hội chứng thận hư gặp ở trên 50% bệnh nhân ở độ tuổi trưởng thành, hiếm khi ảnh hưởng đến trẻ em ( < 10%).

Các nguyên nhân thứ phát có thể gây bệnh bao gồm:

  • Thoái hóa tinh bột
  • Bệnh tiểu đường
  • Tiền sản giật ở phụ nữ mang thai
  • Bệnh lupus
  • Tác dụng phụ của thuốc điều trị: Bao gồm thuốc chống nhiễm trùng, thuốc chống viêm non-steroid,…

Dấu hiệu hội chứng thận hư

Bệnh nhân mắc hội chứng thận hư có thể gặp phải các dấu hiệu bất thường dưới đây:

  • Phù nề: Tình trạng phù nề thường diễn ra nghiêm trọng do chất lỏng dư thừa không được đào thải hết mà len lỏi đến các bộ phận. Nó có thể gây phù bàn chân, mắt cá chân, bàn tay hay phù quanh mắt. Một số trường hợp còn bị phù toàn thân.
dấu hiệu nhận biết hội chứng thận hư
Phù chân là một trong những triệu chứng cảnh báo hội chứng thận hư
  • Nước tiểu có bọt: Triệu chứng này xảy ra khi protein thoát ra quá nhiều và hòa lẫn vào trong nước tiểu dẫn đến hiện tượng sủi bọt khí.
  • Tăng cân: Cân nặng của người mắc hội chứng thận hư có thể tăng do tích nhiều nước trong cơ thể.
  • Thay đổi vị giác: Người bệnh thường bị mất cảm giác thèm ăn dẫn đến ăn uống không ngon miệng, chán ăn.
  • Mệt mỏi: Protein thất thoát nhiều khiến cơ thể bị thiếu năng lượng, mệt mỏi, suy kiệt sức khỏe.

Khi nào nên đi khám bác sĩ?

Hội chứng thận hư nếu không được phát hiện và điều trị sớm có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Vì vậy, ngay khi có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh bạn nên tới gặp bác sĩ ngay để được thăm khám và chữa trị càng sớm càng tốt.

Hội chứng thận hư có nguy hiểm không?

Tình trạng thất thoát protein niệu kéo dài không chỉ cho thấy chức năng của thận đang bị tổn thương nghiêm trọng mà người bệnh còn có nguy cơ phải đối mặt với nhiều biến chứng nguy hiểm khác như

  • Tràn dịch đa màng: Biến chứng này xảy ra khi dịch tích tụ nhiều trong cơ thể và len lỏi khắp nơi. Điều này dẫn đến hiện tượng phù nề. Ban đầu chỉ có một số cơ quan như tay chân bị phù nhưng ở mức độ nặng, hội chứng thận hư có thể gây phù toàn thân. Nghiêm trọng hơn, một số bệnh nhân còn bị tràn dịch đa màng, tức có hiện tượng tràn dịch ở màng bụng, màng tinh hoàn, màng phổi, màng tim…
  • Nhiễm trùng: Biến chứng này thường xảy ra ở những người dùng thuốc điều trị hội chứng thận hư trong thời gian dài, nhất là các thuốc ức chế miễn dịch hay thuốc corticoid.
  • Tăng huyết áp: Điều hòa huyết áp cho cơ thể chính là một trong những chức năng quan trọng của thận. Chính vì vậy, khi bị thận hư, chức năng này không còn hoạt động hiệu quả khiến bệnh nhân bị tăng huyết áp.
  • Rối loạn mỡ máu: Khi hàm lượng protein trong máu giảm, hoạt động tổng hợp lipoprotein trong gan được kích hoạt mạnh mẽ để bù đắp lại lại đã mất. Điều này có thể dẫn đến tình trạng tăng lipid máu, rối loạn mỡ máu.
  • Tắc mạch: Hàm lượng Albumin trong máu của những người mắc hội chứng thận hư lâu ngày thường có khuynh hướng giảm mạnh. Đây chính là nguồn gốc cho sự khởi phát của chứng tắc tĩnh mạch thận. Nếu biến chứng này chỉ diễn ra trong thời gian ngắn được gọi là tắc tĩnh mạch thận cấp tính và nếu kéo dài thì bệnh sẽ chuyển sang giai đoạn mãn tính.
  • Suy thận: Đây cũng là một trong những biến chứng thường gặp của hội chứng thận hư. Trường hợp bị suy thận nặng, cần chạy thận nhân tạo hoặc ghép thận.
  • Đái máu vi thể hay đại thể: Trường hợp này, người bệnh có thể thấy máu khi đi tiểu, nước tiểu có màu nâu hoặc đỏ. Biến chứng đái máu vi thể hoặc đại thể chủ yếu gặp ở những người bị hội chứng thận hư thể không đơn thuần.
  • Suy dinh dưỡng: Protein là một dưỡng chất quan trọng với sức khỏe. Khi bị hội chứng thận hư kéo dài, protein sẽ thất thoát nhiều qua nước tiểu khiến cho cơ thể bị thiếu chất dinh dưỡng và ngày càng suy kiệt sức khỏe.

Hội chứng thận hư có chữa khỏi được không?

Hội chứng thận hư có thể chữa được nhưng muốn điều trị triệt để thì rất khó. Các triệu chứng bệnh diễn tiến một cách bộc phát và có thể thuyên giảm sau khi được điều trị. Mặc dù vậy, sau đó bệnh rất dễ tái phát trở lại nếu không có phương pháp dự phòng hiệu quả.

Các phương pháp chữa hội chứng thận hư hiện nay chủ yếu nhằm mục đích điều trị triệu chứng bệnh, giảm nguy cơ gặp biến chứng cho bệnh nhân. Quá trình trị bệnh cần có sự theo dõi sát của bác sĩ để điều chỉnh phương pháp chữa trị cho phù hợp với từng giai đoạn.

Tiêu chuẩn chẩn đoán hội chứng thận hư

Bên cạnh các triệu chứng lâm sàng như phù bàn chân, sưng mắt cá chân, phù mặt,… bác sĩ có thể yêu cầu bệnh nhân thực hiện một số xét nghiệm cần thiết để chẩn đoán hội chứng thận hư. Các tiêu chẩn được áp dụng để chẩn đoán bệnh bao gồm:

chẩn đoán hội chứng thận hư
Xét nghiệm nước tiểu có thể giúp chẩn đoán xác định hội chứng thận hư
  • Xét nghiệm nước tiểu: Protein niệu > 3 g trong 24 giờ. Xuất hiện hạt mỡ lưỡng chiết hay trụ mỡ trong nước tiểu.
  • Xét nghiệm máu: Protein máu dưới 60 g/lít, albumin máu dưới 30 g/lít, tăng cholesterol máu (≥ 6,5 mmol/lít).
  • Sinh thiết thận

Cách điều trị hội chứng thận hư

Nguyên tắc điều trị bệnh:

  • Tuân thủ theo đúng phác đồ điều trị của bác sĩ. Trường hợp sử dụng thuốc tây cần dùng thuốc theo đúng hướng dẫn. Tránh tự ý mua thuốc về uống, thêm bớt liều lượng, ngưng uống thuốc đột ngột khi các dấu hiệu bệnh đã thuyên giảm hoặc tự phối hợp các loại thuốc với nhau mà chưa có sự cho phép của bác sĩ.
  • Cứ sau 1 – 2 tuần nên xét nghiệm máu và nước tiểu một lần để theo dõi được kết quả điều trị
  • Trong quá trình điều trị, bệnh nhân cần chủ động theo dõi lượng nước tiểu, tính chất của nước tiểu, tình trạng tăng cân, nhiệt độ cơ thể và đo huyết áp hàng ngày.
  • Thông báo ngay cho bác sĩ nếu xuất hiện thêm triệu chứng bất thường hoặc bệnh có diễn biến nghiêm trọng hơn.

Cách chữa hội chứng thận hư bằng thuốc Tây

Tùy theo triệu chứng gặp phải, bệnh nhân có thể được bác sĩ chỉ định các loại thuốc dưới đây:

  • Thuốc lợi tiểu: Được sử dụng chủ yếu là các thuốc thuộc nhóm flurosemid hay thiazid. Chúng có tác dụng kích thích tiểu tiện, làm tăng lượng nước tiểu, cải thiện tình trạng sưng phù.
  • Thuốc ức chế miễn dịch: Các loại thuốc như Prednisone hay Cyclophosphamide có thể giúp ức chế phản ứng quá mức của hệ miễn dịch, giảm viêm nhiễm ở cầu thận.
  • Thuốc Levamisol: Loại thuốc này được chỉ định với mục đích củng cố hệ miễn dịch cho các đối tượng được điều trị bằng thuốc cyclophosphamide và prednisone.
  • Thuốc giảm huyết áp: Đây là nhóm thuốc trị hội chứng thận hư gây tăng huyết áp.
  • Thuốc chống đông máu: Bao gồm Fluindion, Warfarin hay các thuốc nhóm acenocoumarol. Chúng có tác dụng ngăn chặn sự hình thành của các cục máu đông, đảm bảo cho hệ tuần hoàn máu.
  • Thuốc ức chế men chuyển (ACE): Bệnh nhân bị tăng huyết áp hoặc tăng protein niệu sẽ được bác sĩ kê đơn các thuốc ức chế men chuyển, chẳng hạn như Coversyl hay Zestril.
  • Thuốc giảm cholesterol: Các resin axit mật và statin có thể giúp giảm nồng độ cholesterol trong máu cho bệnh nhân.
  • Thuốc bổ: Bệnh nhân có thể được chỉ định thêm các loại thuốc bổ sung vitamin, canxi hay các chất khác để cải thiện sức khỏe và giảm nguy cơ gặp phải tác dụng phụ của thuốc.
Thuốc điều trị hội chứng thận hư
Bệnh nhân mắc hội chứng thận thư được điều trị bằng nhiều loại thuốc tây kết hợp để kiểm soát tốt các triệu chứng bệnh

Quá trình dùng thuốc chữa hội chứng thận hư có thể diễn ra trong khoảng thời gian từ 6 – 12 tháng. Do sử dụng thuốc trong thời gian dài, chức năng hoạt động của một số cơ quan như tuyến tụy, gan hay dạ dày có thể ít nhiều bị ảnh hưởng. Do đó, người bệnh cần tuyệt đối tuân thủ dùng thuốc đúng theo hướng dẫn của bác sĩ.

Điều trị hội chứng thận hư tại nhà bằng thuốc Nam

Bên cạnh thuốc Tây, người bệnh có thể dùng thêm thuốc Nam để chữa hội chứng thận hư nhằm đẩy nhanh hiệu quả điều trị. Tuy nhiên, cần lựa chọn bài thuốc cho hiệu quả thực sự và đã được khoa học công nhận, đồng thời tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi thực hiện.

Dưới đây là một số bài thuốc Nam chữa hội chứng thận hư đang được áp dụng trong dân gian:

  • Bài thuốc từ rau diếp cá: Dùng 100 – 150g rau diếp cá đem rửa sạch, phơi khô. Sắc thuốc với 1 lít nước trong 30 phút. Gạn uống thay trà hàng ngày trong 3 tháng liên tục. Rau diếp ca` có tác dụng ức chế virus, vi khuẩn, điều hòa nhiệt độ trong cơ thể và nâng cao khả năng miễn dịch.
  • Dùng kim tiền thảo: Cây thuốc nam này có tác dụng lợi tiểu, thanh nhiệt, tiêu viêm nên có thể giúp cải thiện triệu chứng của hội chứng thận hư. Để sử dụng, người bệnh lấy 25 – 30g cây tươi sắc với 5 bát nước trong 1 tiếng. Gạn thuốc sắc uống 2 – 3 lần trong ngày.
  • Bài thuốc từ cây mã đề: Chứa nhiều vitamin C, K, Rinatin hay Caroten, cây mã đề có khả năng chống viêm nhiễm ở cầu thận, giải độc cho thận và làm mát cơ thể. Người bệnh hãy lấy 10g dược liệu đem sắc với 2g cam thảo và 600ml nước cho đến khi cạn còn 1/3 thì ngưng. Lọc lấy nước thuốc chia làm 3 phần uống hết trong ngày.

Cách phòng ngừa hội chứng thận hư

Xây dựng một lối sống lành mạnh và loại bỏ các yếu tố nguy cơ tiềm ẩn có thể giúp giảm nguy cơ bị hội chứng thận hư. Dưới đây là một số giải pháp phòng ngừa bệnh hữu ích:

  • Cắt giảm chất béo và muối trong bữa ăn
  • Bổ sung đủ nước cho cơ thể
  • Cân đối lượng protein trong bữa ăn hằng ngày để cung cấp đầy đủ cho nhu cầu của cơ thể
  • Tránh nằm nhiều hoặc ít vận động. Duy trì thói quen tập thể dục mỗi ngày để thúc đẩy chức năng hoạt động của thận, tăng cường tuần hoàn máu và ngăn ngừa chứng đông máu
  • Không tự ý dùng thuốc tây bừa bãi khi chưa có chỉ định của bác sĩ
  • Kiểm soát tốt các bệnh lý tiềm ẩn có thể gây tổn thương cầu thận và dẫn đến hội chứng thận hư, chẳng hạn như nhiễm trùng đường tiết niệu, tiểu đường…

Có thể bạn chưa biết:

Ghép thận là gì? Thực hiện khi nào? Điều cần biết

Ghép thận là phương pháp phẫu thuật ngoại khoa thường được chỉ định để cấy ghép thận mới cho bệnh nhân bị suy thận mạn giai đoạn cuối. Nguồn thận...

Hội chứng thận hư ở trẻ em và cách chăm sóc, điều trị

Hội chứng thận hư ở trẻ em thường không tìm thấy nguyên nhân rõ ràng. Do protein trong máu bị...

Tán sỏi thận bằng laser

Tán sỏi thận bằng laser và biến chứng có thể gặp khi áp dụng

Tán sỏi thận bằng laser là phương pháp ít gây sang chấn không cần phẫu thuật can thiệp nhưng vẫn làm...

Cách chữa sỏi thận bằng nước dừa không khó lại ít tốn kém

Nước dừa không chỉ được xem là thức uống giải khát an toàn mà theo các chuyên gia dinh dưỡng...

Điều trị bệnh sỏi thận khỏi hoàn toàn nhờ uống nước râu ngô: thực hư ra sao?

Uống nước râu ngô chữa sỏi thận có thật sự hiệu nghiệm?

Từ lâu nay trong dân gian, người ta vẫn truyền tai nhau rằng chữa bệnh sỏi thận bằng râu ngô...

Có phải do thận yếu tiểu nhiều lần hay không?

Có phải do thận yếu nên đi tiểu nhiều lần không?

Tiểu đêm, tiểu nhiều lần là tình trạng khá phổ biến mà ai cũng có thể gặp phải. Nó không...

Giải đáp thắc mắc của độc giả cùng chuyên gia của chúng tôi!

Ths.BS Nguyễn Thị Tuyết Lan
Nguyên Trưởng khoa khám bệnh - BV YHCT trung ương

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.