Viêm cầu thận tiến triển nhanh – Điều cần biết

Viêm cầu thận tiến triển nhanh được xếp vào các hội chứng có mức độ nguy hiểm cao, tiên lượng xấu. Bệnh còn được gọi là viêm cầu thận ác tính, có diễn biến phức tạp, khó điều trị. Vậy, dấu hiệu nào nhận biết viêm cầu thận tiến triển nhanh? Điều trị bằng phương pháp gì? Bài viết sau đây sẽ giúp bạn hiểu hơn về hội chứng nguy hiểm này.

Viêm cầu thận tiến triển nhanh
Viêm cầu thận tiến triển nhanh có thể gây biến chứng nguy hiểm

Viêm cầu thận tiến triển nhanh là gì?

Tình trạng viêm nhiễm ở cầu thận, sau đó hoại tử, xơ hóa với tốc độ nhanh chóng được gọi là hội chứng viêm cầu thận tiến triển nhanh. Lúc này, thận bị suy giảm chức năng hoạt động nghiêm trọng, viêm cầu thận cấp có thể chuyển sang giai đoạn mạn tính nhanh, trở nặng theo thời gian. Thậm chí người bệnh có nguy cơ tử vong trong khoảng 6 tháng đến 2 năm khởi phát bệnh.

Viêm cầu thận tiến triển nhanh là hội chứng mà người bệnh cầu thận có thể gặp phải. Thường kèm theo những chứng bệnh tiềm ẩn khác liên quan đến sự suy giảm hệ thống miễn dịch. Có thể quan sát thông qua hình ảnh của mô bệnh học, tổn thương tạo thành hình liềm ngoài búi mao mạch, cùng với tình trạng hoại tử fibrin ở cầu thận.

Nguyên nhân gây viêm cầu thận tiến triển nhanh

Viêm cầu thận tiến triển nhanh hay còn được gọi là viêm cầu thận ác tính nằm trong nhóm hội chứng tự miễn. Bởi nguyên nhân gây bệnh thường xuất phát từ những bất thường ở hệ thống miễn dịch của cơ thể. Các chuyên gia chia hội chứng này thành 3 loại chính tương ứng với ba nhóm nguyên nhân chủ yếu sau đây:

Viêm cầu thận tiến triển nhanh loại 1

Theo thống kê, có khoảng 20% trường hợp viêm cầu thận thuộc loại này. Qua xét nghiệm, bác sĩ nhận thấy có sự xuất hiện của một loại kháng thể kháng màng nền cầu thận bên trong huyết thanh.

Cơ chế gây bệnh ở loại 1 được xác nhận là do phản ứng rối loạn của hệ miễn dịch. Điều này khiến cho các kháng thể chống lại protein collagen loại IV (GBM) trên màng cầu thận. Trường hợp bệnh nhân mắc hội chứng goodpasture, tại vị trí ngoài màng cầu thận các kháng thể còn chống lại màng phế nang, gây ra những tổn thương bất thường cho phổi.

Viêm cầu thận tiến triển nhanh loại 2

Trường hợp viêm loại 2 có khoảng 25% bệnh nhân gặp phải. Nguyên nhân gây bệnh là do sự phức hợp miễn dịch lắng đọng khi mắc một vài bệnh lý như viêm cầu thận cấp do nhiễm khuẩn, lupus ban đỏ hệ thống, viêm thành mạch dị ứng, bệnh thận IgA,…

Nguyên nhân gây viêm cầu thận tiến triển nhanh
Nguyên nhân gây viêm cầu thận tiến triển nhanh

Viêm cầu thận tiến triển nhanh loại 3

Có đến 55% trường hợp gặp phải tình trạng viêm loại 3. Nguyên nhân khởi phát bệnh nhanh chóng là do kháng thể kháng bào tương của bạch cầu đa nhân. Thông qua việc xét nghiệm máu ngoại vi có thể nhận thấy loại kháng thể này.

Cơ chế hoạt động của kháng thể gây kích thích hoạt động của các bạch cầu đa nhân trung tính, phá hủy các tiểu cầu thận. Tuy nhiên không thể xác định được vấn đề này, tình trạng diễn ra độc lập hoặc có mối liên hệ với bệnh lý hệ thống.

Triệu chứng viêm cầu thận tiến triển nhanh

Cầu thận là một trong những bộ phận quan trọng của thận, giúp bài tiết nước tiểu. Trong hệ thống tiết niệu, cầu thận là nơi đầu tiên tiếp nhận và loại bỏ chất thải từ huyết tương nhờ vào hoạt động của lá tạng bao bowman. Tình trạng viêm và hoại tử diễn ra nhanh chóng có thể khiến chức năng màng lọc cầu thận suy yếu, dẫn đến những triệu chứng lâm sàng như sau:

Protein niệu

Nước tiểu có sự thay đổi bất thường. Người bệnh nhận thấy màu nước tiểu đục hơn, có gợn hoặc bọt lâu tan. Việc cơ thể mất đi một lượng lớn protein trong nước tiểu khiến áp lực keo của máu suy giảm, nhất là mất albumin.

Điều này khiến cho cơ thể xảy ra tình trạng phù nề ở một số bộ phận. Trong đó chân, tay là vị trí dễ nhận biết nhất, ngoài ra còn có bọng mắt. Bên cạnh đó, trường hợp áp lực keo của máu sụt giảm hơn bình thường cũng ảnh hưởng đến huyết áp, khiến huyết áp của người bệnh tăng cao. Nguy cơ xảy ra nhiều biến chứng nguy hiểm khác.

Hemoglobin niệu

Người bệnh nhận thấy tình trạng đái máu vi thể hoặc đại thể. Có nghĩa là tình trạng tiểu tiện ra máu với lượng nhỏ không nhìn thấy rõ bằng mắt thường hoặc tiểu ra máu lượng lớn dễ dàng nhận biết thấy. Ngoài ra, một số trường hợp xuất hiện tình trạng trụ hồng cầu.

Việc mất máu này nếu diễn ra liên tục sẽ khiến cho người bệnh gặp phải các triệu chứng thiếu máu như nhức đầu, chóng mặt, hoa mắt, thiếu oxy nuôi dưỡng tế bào gây mệt mỏi cơ thể. Ngoài ra, trường hợp thiếu máu còn gây ảnh hưởng chức năng phổi nên người bệnh cảm thấy khó thở hay thở nông.

Suy thận

Viêm cầu thận tiến triển nhanh có thể gây suy thận, thời điểm các tế bào bị hoại tử và xơ hóa nghiêm trọng làm cầu thận mất đi khả năng lọc độc tố. Suy thận khiến cho độc tố tích tụ trong cơ thể, không được chuyển hóa làm cho người bệnh bị buồn nôn, da khô, ngứa ngáy, hơi thở có mùi hôi, ăn không ngon,…

Triệu chứng viêm cầu thận tiến triển nhanh
Người bệnh bị thiểu niệu, suy thận, có triệu chứng thiếu máu,…

Thiểu niệu và vô niệu

Thiểu niệu hoặc vô niệu là biểu hiện thường gặp của bệnh nhân bị chứng viêm cầu thận cấp. Trường hợp tiên lượng xấu, người bệnh có thể bị nhiễm độc toàn thân, thậm chí dẫn đến tử vong.

Bên cạnh các triệu chứng và sự nguy hiểm của viêm cầu thận tiến triển nhanh kể trên, người bệnh còn gặp phải một số biểu hiện bất thường khác như: đau mỏi lưng, cạnh sườn âm ỉ hoặc dữ dội. Đây là đặc điểm cảnh báo bệnh thận phổ biến, bạn đọc nên lưu ý.

Khi nhận thấy cơ thể có dấu hiệu bất thường, bạn nên chủ động thăm khám y tế. Bởi, tình trạng viêm cầu thận không được điều trị sớm có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Nhất là tình trạng suy thận lâu ngày khiến độc tố tích tụ trong cơ thể, kéo theo nhiều hệ lụy khác gây khó khăn cho công tác chữa trị, phục hồi sức khỏe về sau.

Chẩn đoán hội chứng viêm cầu thận tiến triển nhanh

Bác sĩ thăm khám triệu chứng và tiểu sử bệnh lý của gia đình người bệnh, sau đó chỉ định các phương pháp xét nghiệm chuyên sâu khác để củng cố kết quả chẩn đoán. Theo đó, người bệnh được xét nghiệm nước tiểu, xét nghiệm máu, chụp X quang, CT hoặc sinh thiết thận,…để tìm ra vấn đề.

Chẩn đoán hội chứng viêm cầu thận tiến triển nhanh thường sẽ dựa vào tình trạng suy giảm chức năng của thận trên người mắc bệnh cầu thận. Đầu tiên sẽ dựa vào triệu chứng của bệnh như hồng cầu niệu đại thể, vi thể, protein niệu, tăng huyết áp, thiểu niệu, vô niệu,…

Sau đó, người bệnh được kiểm tra nồng độ ure, creatinin trong máu, nước tiểu. Đồng thời xét nghiệm máu giúp tìm ra kháng thể màng nền cầu thận, kháng thể kháng bào tương bạch cầu đa nhân,…Kết hợp sinh thiết thận để thấy hình liềm ngoài búi mao mạch của cầu thận, mức độ hoại tử,…

Điều trị viêm cầu thận tiến triển nhanh

Kết quả chẩn đoán thu được sẽ cho thấy người bệnh có đang mắc hội chứng viêm cầu thận tiến triển nhanh hay không. Sau đó, bác sĩ sẽ dựa vào tình trạng sức khỏe của bệnh nhân đưa ra phương án điều trị an toàn, hiệu quả, giúp người bệnh kéo dài tiên lượng sống tốt nhất có thể. Một số phương pháp điển hình như:

Sử dụng thuốc Tây y điều trị

Điều trị bằng biện pháp nội khoa với thuốc tân dược giúp bệnh nhân kiểm soát triệu chứng và sự phát triển của bệnh viêm cầu thận. Một số loại được dùng như thuốc ức chế miễn dịch, thuốc corticoid, thuốc độc tế bào, thuốc kháng đông máu, kháng tiểu cầu,…

Ngoài ra, để phòng tránh tình trạng viêm cầu thận tiến triển nhanh gây biến chứng. Bác sĩ có thể chỉ định cho người bệnh sử dụng thêm một số dạng thuốc chống nhiễm trùng, loét dạ dày, loãng xương, ổn định huyết áp, điều trị rối loạn mỡ máu, suy thận cấp,…

Điều trị viêm cầu thận tiến triển nhanh
Điều trị nội khoa viêm cầu thận bằng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ

Tùy theo trường hợp cụ thể, bác sĩ sẽ cân nhắc lựa chọn thuốc phù hợp. Người bệnh nên tuân thủ theo phác đồ điều trị của bác sĩ, tuyệt đối không nên sử dụng thuốc bừa bãi. Bởi, thuốc tân dược có thể gây ra các tác dụng phụ không mong muốn. Để giảm thiểu nguy cơ nên sử dụng khi được hướng dẫn và chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa.

Trường hợp bệnh diễn biến nặng, điều trị nội khoa không mang lại hiệu quả tích cực. Người bệnh có thể được kết hợp điều trị bằng biện pháp ngoại khoa như lọc máu, chạy thận, ghép thận. Để đảm bảo an toàn sức khỏe, bệnh nhân nên lựa chọn cơ sở uy tín, chất lượng thăm khám và điều trị.

Điều trị bằng biện pháp Đông y

Theo Đông y, để điều trị tình trạng viêm cầu thận cần đi từ gốc rễ gây bệnh, điều trị tình trạng phù thũng của cơ thể bằng cách cho hơi thoát ra, rút nước bớt từ cơ thể ra bên ngoài cải thiện tình trạng bệnh. Một số bài thuốc được sử dụng điều trị hội chứng cầu thận này như:

Bài thuốc chữa viêm thận cấp do phong tà

  • Chuẩn bị các dược liệu như 12g mỗi vị đại táo, cát căn, hành tăm, bạch truật, ma hoàng, cùng với 20g bông mã đề, 2g gừng tươi, 8g mộc thông, 6g quế chi.
  • Rửa sạch nguyên liệu, sắc thuốc uống hàng ngày. Điều trị tình trạng phù mặt, cơ thể, sốt rét, thiểu niệu, phù mạch,…nhờ vào tác dụng lợi tiểu và bổ tỳ.

Bài thuốc chữa viêm cầu thận nặng

  • Chuẩn bị các dược liệu gồm 12g mỗi loại phụ tử chế, bạch linh, bạch truật, bán hạ, đẳng sâm, 8g trần bì, sinh khương và 6g hậu phác.
  • Rửa sạch nguyên liệu và đun sắc thuốc uống hàng ngày. Điều trị tình trạng tiểu tiện ngắn ít, buồn nôn, khó thở,….nhờ công dụng ôn thận, lợi tiểu, thông huyết.

Sử dụng thuốc Đông y cần kiên trì thời gian dài để nhận thấy kết quả tốt nhất. Người bệnh nên lựa chọn nơi khám và chữa bệnh Đông y uy tín, chất lượng. Điều trị theo hướng dẫn của thầy thuốc, không tự ý kết hợp các dạng thuốc với nhau để tránh tình trạng tương tác thuốc nguy hiểm cho sức khỏe.

Chế độ ăn uống, sinh hoạt cho người bệnh

Bên cạnh việc điều trị bệnh bằng các biện pháp kể trên, bệnh nhân viêm cầu thận tiến triển nhanh nên chú ý đến chế độ ăn uống, sinh hoạt hàng ngày để mau chóng cải thiện sức khỏe. Một số vấn đề về chế độ dinh dưỡng bạn đọc cần lưu ý như:

Chế độ ăn uống, sinh hoạt cho người bệnh
Chế độ ăn uống, sinh hoạt cho người bệnh viêm cầu thận tiến triển nhanh
  • Bổ sung thực phẩm chứa protein lượng vừa đủ nhằm bổ sung vào lượng protein bị mất đi. Ưu tiên ăn đậu, thịt, phô mai, trứng, sữa tươi,…
  • Cắt giảm lượng muối ăn khi nêm nếm món ăn hàng ngày, ăn nhạt để hạn chế tình trạng tích nước khi thận hoạt động kém. Uống lượng nước vừa phải để giảm áp lực cho cầu thận. Có thể sử dụng một số trà thảo dược lợi tiểu như trà xanh, trà hoa cúc, cỏ xước,…
  • Ăn thực phẩm bổ sung sắt, acid folic cho cơ thể, thúc đẩy quá trình hình thành hồng cầu mới.
  • Không nên ăn những món ăn nhiều dầu mỡ, cay nóng. Tránh sử dụng chất kích thích từ rượu bia, thuốc lá, thức uống có caffein, ga,…bởi chúng có thể gây viêm cầu thận nghiêm trọng hơn.
  • Bổ sung trái cây tươi, rau xanh vào thực đơn dinh dưỡng để nạp thêm khoáng chất, vitamin cho cơ thể, tốt cho hệ tiêu hóa, bài tiết.
  • Tránh ăn những thực phẩm có nguy cơ gây dị ứng cao như hải sản có vỏ, đậu phộng,…
  • Trường hợp bệnh nhân gặp biến chứng loãng xương nên bổ sung canxi từ các loại sữa,…

Ngoài chế độ dinh dưỡng, chế độ luyện tập, vận động cơ thể cũng góp phần thúc đẩy nhanh quá trình điều trị và hạn chế biến chứng cho người bệnh. Việc có lối sống lành mạnh, khoa học giúp nâng cao sức đề kháng, hệ miễn dịch cho cơ thể. Bạn đọc có thể lưu ý các vấn đề như:

  • Tránh không tham gia các hoạt động ngoài trời lạnh để bảo vệ cơ thể, do trong quá trình điều trị cơ thể có thể gặp một số tác dụng dưới sự kiểm soát của thuốc. Nên mở cửa phòng cho thông thoáng, tránh nấm mốc và vi khuẩn lưu trú gây bệnh,…
  • Cơ thể bị phù có thể làm phổi giảm lưu thông khí, nhất là khi người bệnh nằm ngủ. Do đó, bạn không nên nằm ngủ ở tư thế nằm sấp, thay vào đó nên nằm ngửa, đầu kê gối mềm, nâng cao hơn ngực. Có thể nằm nghiêng sang phải để giảm hiện tượng khó thở khi ngủ.

Đây là những vấn đề giúp bệnh nhân sớm cải thiện tình trạng viêm cầu thận và phòng tránh các biến chứng không mong muốn. Bạn đọc nên kết hợp giữa điều trị theo phác đồ của bác sĩ và chăm sóc cơ thể, xây dựng thói quen sống lành mạnh để cải thiện tiên lượng sống và giảm thiểu các rủi ro cho sức khỏe.

ĐỌC NGAY: Viêm cầu thận nên ăn gì, kiêng gì tốt nhất?

Phòng ngừa nguy cơ mắc viêm cầu thận tiến triển nhanh

Viêm cầu thận tiến triển nhanh có mối quan hệ mật thiết với tình trạng tự miễn của cơ thể. Do đó để phòng tránh căn bệnh này, bạn nên chú ý đến việc ngăn ngừa các nguy cơ ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch. Chẳng hạn như:

Phòng ngừa nguy cơ mắc viêm cầu thận tiến triển nhanh
Bạn nên duy trì thói quen sống lành mạnh, đảm bảo chất lượng giấc ngủ và điều trị các bệnh nhiễm trùng,…
  • Đảm bảo chất lượng giấc ngủ: Một giấc ngủ đủ, ngon giấc là liều thuốc tự nhiên bảo vệ sức khỏe. Theo nghiên cứu, ảnh hưởng của giấc ngủ đối với sức khỏe là vô cùng to lớn. Thiếu ngủ có thể ảnh hưởng hoạt động của tế bào cơ thể, tác động đến hệ miễn dịch. Điều này có thể làm hình thành các kháng thể gây hại cho tế bào. Vì thế, để bảo vệ sức khỏe bạn nên đảm bảo có một giấc ngủ ngon, ngủ đủ và đúng giờ hàng ngày.
  • Tránh xa tia phóng xạ, chất độc hóa học: Cơ thể có thể gặp phải nhiều vấn đề về hệ miễn dịch nếu nhiễm tia phóng xa hay hóa chất độc hại, trong đó có tình trạng viêm cầu thận. Bạn nên tránh môi trường có chứa tia phóng xạ hoặc hóa chất. Trong trường hợp tính chất công việc bắt buộc phải tiếp xúc, bạn cần đảm bảo trang bị đồ bảo hộ cẩn trọng, vệ sinh cá nhân trước và sau khi làm việc để giảm thiểu rủi ro nhiễm độc cho cơ thể.
  • Tránh tình trạng nhiễm khuẩn: Bệnh cầu thận có thể khởi phát do tình trạng cơ thể bị nhiễm khuẩn. Tình trạng nhiễm khuẩn nặng ở một một phận trong cơ thể có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng hệ miễn dịch, dẫn đến sự mất kiểm soát hoạt động của các tế bào cơ thể. Điều này có thể kéo theo các hệ quả không mong muốn khác, trong đó có hội chứng viêm cầu thận tiến triển nhanh. Do đó, bạn đọc nên điều trị khi bị bệnh về nhiễm trùng, nhiễm khuẩn tránh các tình huống không mong muốn gây hại sức khỏe.

Viêm cầu thận tiến triển nhanh nếu không kiểm soát kịp thời sẽ gây ra không ít biến chứng ảnh hưởng nghiêm trọng sức khỏe, thậm chí là đe dọa tính mạng. Do đó, khi bạn nhận thấy cơ thể có những biểu hiện bất thường, nghi ngờ bệnh lý về thận nên chủ động thăm khám và điều trị. Tránh nguy cơ bệnh tiến triển nhanh gây hại cho chức năng thận và các vấn đề liên quan khác.

HỮU ÍCH

Hội chứng thận hư là gì? Chữa được không? Điều cần biết

Hội chứng thận hư là tình trạng tổn thương ở cầu thận gây thất thoát nhiều protein vào trong nước...

suy thận

Suy thận: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán & thuốc điều trị

Suy thận hay còn được gọi là bệnh thận giai đoạn cuối, là tình trạng suy giảm chức năng hoạt...

Sỏi thận là gì và cách điều trị như thế nào mới hiệu quả?

Sỏi thận là những tinh thể rắn bao gồm canxi oxalate, acid uric,.. có trong nước tiểu lắng đọng, kết tinh...

Nước dừa sẽ khiến thận làm việc nhiều hơn và làm tăng kali, natri trong máu.

Người bị thận yếu uống nước dừa được không?

Nước dừa sẽ khiến thận làm việc nhiều hơn và làm tăng kali, natri trong máu dễ gây tổn thương...

Ghép thận là gì? Thực hiện khi nào? Điều cần biết

Ghép thận là phương pháp phẫu thuật ngoại khoa thường được chỉ định để cấy ghép thận mới cho bệnh...

Giải đáp thắc mắc của độc giả cùng chuyên gia của chúng tôi!

Ths.BS Nguyễn Thị Tuyết Lan
Nguyên Trưởng khoa khám bệnh - BV YHCT trung ương

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *