Dị ứng mạt bụi là gì? Làm thế nào để điều trị?

Đặt lịch hẹn

×

Bác sĩ BÁC SĨ NGUYỄN THỊ NHUẦN

Trung tâm Thuốc dân tộc – Nguyễn Thị Định – Hà Nội

Đặt lịch

Dị ứng mạt bụi rất phổ biến, bên cạnh các triệu chứng dị ứng, nếu người bệnh tiếp xúc lâu dài với chất gây dị ứng từ mạt bụi có thể dẫn đến nhiễm trùng hoặc hen suyễn. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng này và cách điều trị hiệu quả.

Nguyên nhân gây dị ứng mạt bụi

Mạt bụi nhà là một loại mạt thuộc họ nhện, có kích thước khoảng 1/4mm nên mắt người không thể nhìn thấy được. Chúng thường sống trong bụi nhà, giường chiếu, chăn nệm,… đặc biệt là những nơi vệ sinh kém hoặc ở nơi sống tập thể.

Không giống như ghẻ hay ve đào hang dưới da và gây ngứa ngáy, viêm da. Mạt bụi thường gây nên phản ứng dị ứng thông qua những sản phẩm mà nó thải vào không khí. Trong ruột và phân của mạt bụi có chứa các enzyme tiêu hóa mạnh như Peptidase 1, đây là tác nhân phổ biến gây nên triệu chứng dị ứng. Khung xương, xác thối rữa của mạt bụi cũng góp phần gây dị ứng.

Một phản ứng dị ứng xảy ra khi hệ thống miễn dịch phản ứng với chất lạ mà nó cho rằng sẽ gây hại cho cơ thể. Trong trường hợp dị ứng mạt bụi, các enzyme hoặc khung xương là chất gây dị ứng. Khi hệ thống miễn dịch tiếp xúc với chất gây dị ứng, nó sẽ sản xuất một kháng thể để chống lại, quá trình này sản sinh hóa chất gây nên triệu chứng dị ứng. Nếu tiếp xúc thường xuyên hoặc kéo dài với mạt bụi sẽ khiến các triệu chứng dị ứng tiến triển thành mãn tính.

Các yếu tố làm tăng nguy cơ dị ứng mạt bụi

Bạn sẽ có nguy cơ bị dị ứng mạt bụi hơn người khác nếu như:

• Có tiền sử gia đình bị dị ứng: bạn sẽ nhạy cảm hơn với mạt bụi nếu một số thành viên trong gia đình bạn bị một loại dị ứng như hen suyễn, viêm mũi dị ứng.
• Tiếp xúc với mạt bụi vào những năm đầu đời làm tăng nguy cơ dị ứng mạt bụi
• Trẻ em có khả năng bị dị ứng mạt bụi nhiều hơn người trưởng thành

Triệu chứng dị ứng mạt bụi

Các triệu chứng dị ứng mạt bụi có thể nặng hoặc nhẹ. Dấu hiệu phổ biến nhất bao gồm:

• Hắt hơi, sổ mũi
• Ngứa, đỏ, chảy nước mắt
• Nghẹt mũi
• Ngứa mũi, miệng hoặc vòm họng
• Ho
• Áp lực xoang, có thể gây đau mặt
• Da sưng, da xanh dưới mắt
• Khó ngủ

Triệu chứng dị ứng mạt bụi ở người bệnh hen suyễn có thể nghiêm trọng hơn, các biểu hiện như sau:

• Đau ngực, tức ngực
• Khó thở
• Khó ngủ do ho hoặc thở khò khè
• Khó nói
• Cơn hen nặng

Biến chứng dị ứng mạt bụi

Nếu bạn tiếp xúc với mạt bụi thường xuyên, nó có thể dẫn đến một số biến chứng như:

• Viêm xoang: tình trạng các mô trong đường mũi bị viêm liên tục có thể làm tắc nghẽn xoang (các hốc rỗng kết nối với đường mũi). Điều này sẽ khiến bạn bị nhiễm trùng xoang (viêm xoang).
• Hen suyễn: những cơn hen nặng có thể gây khó khăn trong việc kiểm soát và người bệnh cần phải được chăm sóc y tế ngay lập tức.

Chẩn đoán dị ứng mạt bụi

Để xác định bạn có phải bị dị ứng với một số chất trong không khí hay không, bác sĩ sẽ sử dụng dụng cụ chiếu sáng để xem xét tình trạng niêm mạc mũi. Thông thường, dị ứng với những chất trong không khí sẽ khiến niêm mạc của đường mũi bị sưng.

Để chẩn đoán chính xác hơn, bác sĩ có thể sẽ đề nghị thực hiện một số xét nghiệm như:

• Xét nghiệm dị ứng da: trong thử nghiệm này, một lượng nhỏ chất gây dị ứng đã được tinh tế được chích vào bề mặt da. Nếu bạn bị dị ứng mạt bụi, tại nơi bôi chất dị ứng sẽ nổi mẩn đỏ và ngứa.
• Xét nghiệm máu: trong một số trường hợp bác sĩ sẽ yêu cầu xét nghiệm máu sàng lọc các kháng thể gây dị ứng cụ thể đối với các chất gây dị ứng.

Điều trị dị ứng mạt bụi

Lựa chọn điều trị tốt nhất là hạn chế tiếp xúc với mạt bụi. Và để kiếm soát các triệu chứng, bác sĩ có thể sẽ kê đơn một số loại thuốc như:

• Thuốc kháng histamin giúp làm giảm ngứa, hắt hơi và sổ mũi. Các loại thuốc kháng histamin dạng uống thường được sử dụng như fexofenadine (Allegra Allergy), loratadine (Alavert, Claritin,), cetirizine (Zyrtec). Ngoài ra còn có thuốc kháng histamine dạng xịt mũi bao gồm azelastine (Astelin, Astepro) và olopatadine (Patanase).
• Corticosteroid được dùng để kiểm soát các triệu chứng viêm mũi dị ứng, các thuốc này bao gồm flnomasone propionate (Flonase), mometasone furoate (Nasonex), triamcinolone (Nasacort Allergy 24HR), ciclesonide (Omnaris).
• Thuốc thông mũi giúp thu nhỏ các mô sưng trong đường mũi nên bạn sẽ dễ thở bằng mũi hơn.
• Chất điều chế Leukotriene ngăn chặn hoạt động của một số hóa chất hệ thống miễn dịch.

Ngoài ra còn có một số biện pháp khác như:

• Liệu pháp miễn dịch: được thực hiện bằng cách tiêm chất gây dị ứng khoảng 1-2 lần mỗi tuần, liều tăng dần trong khoảng 3-6 tháng để “huấn luyện” hệ thống miễn dịch không còn nhạy cảm với chất gây dị ứng.
• Nước rửa mũi: giúp rửa sạch chất nhầy và chất kích thích từ xoang.

Phòng ngừa dị ứng mạt bụi

Để phòng chống dị ứng mạt bụi, bạn nên:

• Sử dụng máy điều hòa không khí hoặc máy hút ẩm để giữ độ ẩm tương đối khoảng 30-50% trong nhà.
• Thường xuyên hút bụi, giặt tất cả khăn trải giường, chăn, vỏ gối trong nước nóng 54,4 độ C để tiêu diệt mạt bụi và loại bỏ các chất gây dị ứng
• Loại bỏ thảm vì nó thường là nơi chứa nhiều mạt bụi, chất gây dị ứng

Dị ứng mạt bụi kéo dài có thể dẫn đến mãn tính, gây khó chịu lâu dài nên ngay khi nhận thấy triệu chứng, người bệnh nên thăm khám và điều trị với bác sĩ.

ThuocDanToc.vn không đưa ra lời khuyên, chẩn đoán hay phương pháp điều trị thay cho bác sĩ chuyên môn.