Bệnh Ngón tay trắng

Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi Bác sĩ BÁC SĨ NGUYỄN THỊ NHUẦN – Khoa Da liễuPhó Giám đốc chuyên môn Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng Thuốc Dân Tộc – Cố vấn chuyên môn tại Trung tâm Thuốc dân tộc – Nguyễn Thị Định – Hà Nội

Bệnh ngón tay trắng là nhiễm virus herpes simplex gây ảnh hưởng đến ngón tay và ngón chân. Bệnh đặc trưng bởi các vết phồng rộp, sưng đau nhức khó chịu. Bệnh có khả năng lây lan nhanh chóng khi tiếp xúc trực tiếp với mụn nước hoặc chất dịch tiết. Đa số trường hợp bệnh đều không quá nghiêm trọng, có thể khỏi nhanh chóng khi dùng thuốc trong vòng 2 tuần hoặc lâu hơn nếu không điều trị. 

Tổng quan

Ngón tay trắng (Herpetic Whitlow) là bệnh nhiễm trùng da khu vực xung quanh móng tay. Bệnh do virus herpes simplex gây ra, chúng xâm nhập vào da thông qua vết nứt ở phần thịt ngón trỏ hoặc ngón cái. Một số trường hợp nhiễm trùng cũng có thể xuất hiện ở ngón chân.

Ngón tay trắng là bệnh nhiễm virus ở vùng da ngón tay và ngón chân

Bệnh nhân mắc phải căn bệnh này thường có những vết phồng rộp đau nhức, khó chịu trên ngón tay, ảnh hưởng đến sức khỏe và giảm chất lượng sinh hoạt hàng ngày. Bất kỳ độ tuổi nào cũng có thể mắc bệnh ngón tay trắng Herpatic Whitlow. Nhưng phổ biến nhất là những người có thói quen vệ sinh kém hoặc có hệ miễn dịch suy yếu.

Bệnh ngón tay trắng Herpetic whilow có khả năng lây lan nhanh chóng từ người sang người, thông qua các tiếp xúc gần hoặc chạm trực tiếp. Bệnh được đánh giá không gây nguy hiểm đến tính mạng, nhưng quan trọng hơn hết vẫn cần phải xử lý đúng cách, kịp thời để ngăn ngừa biến chứng nhiễm trùng lây lan.

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ

Virus herpes simplex type 1 (HSV-1) hoặc type 2 (HSV-2) là nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh ngón tay trắng. Virus có thể lây truyền qua tiếp xúc với nước bọt, dịch tiết sinh dục hoặc vết thương hở trên làn da của người bị nhiễm bệnh. Hoặc tiếp xúc với các loại đồ vật bị nhiễm virus như vật dụng cá nhân, khăn tắm, dao cạo râu... cũng có thể bị lây nhiễm bệnh.

Virus herpes simplex xâm nhập vào da thông qua vết thương hở hoặc tiếp xúc trực tiếp với người nhiễm bệnh

Một số đối tượng có nguy cơ cao nhiễm virus như:

  • Trẻ em thường xuyên cắn mút ngón tay;
  • Tự chạm vào các mụn rộp sinh dục của mình hoặc của người khác;
  • Thói quen sử dụng chung đồ dùng cá nhân với người khác, nhất là người thường xuyên nổi mụn rộp;
  • Nhân viên y tế nha khoa phải tiếp xúc với niêm mạc miệng của người bệnh;
  • Người mắc các bệnh gây suy giảm miễn dịch hoặc bẩm sinh có hệ thống miễn dịch yếu kém;
  • Các yếu tố rủi ro khác gây nhiễm virus tái phát như sốt, rối loạn hormone, căng thẳng quá mức, phơi nắng lâu, chấn thương gây bất ổn về sức khỏe, thể chất, tinh thần...;

Triệu chứng và chẩn đoán

Triệu chứng 

Bản chất của bệnh ngón tay trắng Herpatic Whitlow là các vết phồng rộp đau đớn trên ngón tay, chủ yếu ở xung quanh móng tay. Đặc trưng với các triệu chứng cụ thể qua từng giai đoạn như sau:

Đặc trưng triệu chứng của bệnh là các đốm mụn nước, vết sưng tấy đỏ gây đau nhức, khó chịu ở ngón tay

  • Giai đoạn đầu:
    • Đau rát da;
    • Có cảm giác ngứa ran trên ngón tay;
  • Giai đoạn tiến triển:
    • Hình thành mụn nước hoặc vết sưng chứa chất dịch lỏng gần móng tay;
    • Vùng da tại khu vực bị ảnh hưởng trở nên mềm và nhạy cảm, sẫm màu hoặc chuyển từ đỏ sang tím;
    • Sưng phù ngón tay;
  • Giai đoạn hồi phục: Các triệu chứng tổn thương kể trên sẽ dần hồi phục sau vài ngày. Với cơ chế tự hình thành lớp vỏ trên bề mặt sau khi mụn nước vỡ ra, chúng sẽ đóng vảy, dần khô và lành lại. Lúc này, làn da trở về trạng thái bình thường không viêm nhiễm.

Chẩn đoán

Để chẩn đoán chính xác bệnh Herpatic Whilow do nhiễm virus herpes simplex. Bác sĩ thường sẽ đánh giá các triệu chứng lâm sàng, dấu hiệu khu trú trên ngón tay. Đồng thời, thu thập các thông tin về tiền sử bệnh, tính chất nghề nghiệp, đã từng tiếp xúc với người đã nhiễm bệnh nào hay chưa...

Sau đó, để xác nhận chẩn đoán, bệnh nhân cần phải thực hiện các xét nghiệm tìm kiếm sự hiện diện của virus herpes simplex. Kỹ thuật nuôi cấy hoặc soi tươi mẫu chất dịch lỏng được lấy từ mụn nước là phương pháp được áp dụng phổ biến nhất. Có thể kết hợp xét nghiệm máu để tìm kiếm sự tồn tại và mức độ phát triển của virus trong cơ thể.

Biến chứng và tiên lượng

Bệnh ngón tay trắng Herpatic Whilow là bệnh da liễu không quá phổ biến và được các chuyên gia đánh giá là căn bệnh không phức tạp, không gây nguy hiểm đến tính mạng. Hầu hết các trường hợp bệnh đều chỉ kéo dài khoảng 2 tuần hoặc lâu hơn nếu không được điều trị sớm.

Đây là bệnh nhiễm trùng nên có khả năng lây lan nhanh chóng. Ngoài ra, nó còn dễ tái phát nhất là khi bạn thường xuyên có những vết cắt ở ngón tay. Nhưng thường các triệu chứng ở đợt tái phát ít nghiêm trọng hơn so với đợt nhiễm đầu tiên.

Tuy không để lại di chứng nào nghiêm trọng, các tổn thương Herpatic Whitlow có thể để lại sẹo nếu nhiễm trùng dai dẳng, kéo dài và lan rộng. Do đó, khuyến cáo bệnh nhân nên chủ động thăm khám để được chẩn đoán và tư vấn điều trị sớm bằng các biện pháp tích cực để sớm đẩy lùi bệnh.

Điều trị

Điều trị bệnh Herpatic Whitlow chủ yếu tập trung vào kiểm soát tình trạng viêm nhiễm, cải thiện triệu chứng và ngăn chặn biến chứng nhiễm trùng lây lan. Phương pháp điều trị hiệu quả đối với tình trạng này là dùng thuốc kháng virus. Thuốc có tác dụng làm giảm mức độ nghiêm trọng và rút ngắn thời gian nhiễm trùng. Các loại thuốc thường dùng là Valacyclovir hoặc acyclovir (dạng uống), famciclovir hoặc acyclovir (dạng bôi tại chỗ).

Điều trị bệnh ngón tay trắng bằng thuốc kháng virus dạng bôi hoặc dạng uống

Bệnh nhân cũng có thể sử dụng thuốc giảm đau như paracetamol, acetaminophen hoặc ibuprofen... để cải thiện cơn đau nhức, khó chịu và hạ sốt (nếu có).

Ngoài ra, hàng ngày bệnh nhân cũng có thể kết hợp chườm lạnh nhiều lần lên vùng da bị ảnh hưởng để giúp giảm sưng. Đảm bảo vệ sinh, làm sạch khu vực bị ảnh hưởng, quấn gạc (nếu cần thiết) để giảm nguy cơ viêm nhiễm lây lan cho đến khi vết thương lành hẳn. Lưu ý, trong quá trình làm sạch nên đeo găng tay hoặc rửa tay sạch sẽ trước khi bôi thuốc.

Phòng ngừa

Để phòng ngừa nhiễm virus herpes simplex gây bệnh Herpatic Whitlow, một số biện pháp dưới đây có đem lại lợi ích tích cực:

  • Giữ vệ sinh toàn thân, đặc biệt là tay, chân bằng cách rửa sạch thường xuyên với nước và xà phòng diệt khuẩn.
  • Đeo găng tay y tế trước khi tiếp xúc vết thương, vết mụn rộp hoặc tiếp xúc niêm mạc miệng của người bệnh.
  • Bố mẹ nên chú ý và ngăn không cho con mút ngón tay, đặc biệt là ngón cái.
  • Thường xuyên vệ sinh nhà cửa và các vật dụng trong nhà để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm.

Những câu hỏi quan trọng khi đi khám

1. Tôi bị sưng đau, nổi mụn nước trên ngón tay là dấu hiệu của bệnh gì?

2. Nguyên nhân tại sao tôi mắc bệnh ngón tay trắng?

3. Tình trạng bệnh của tôi có nghiêm trọng không?

4. Tổn thương da ngón tay trắng có tự khỏi nếu không điều trị không?

5. Tôi nên điều trị bằng phương pháp nào tốt nhất?

6. Dùng thuốc kháng virus nào để trị bệnh tốt nhất? Thuốc có gây tác dụng phụ nào không?

7. Điều trị bệnh ngón tay trắng mất bao lâu thì khỏi hoàn toàn?

8. Bệnh nhiễm trùng da ngón tay trắng có tái phát sau điều trị không?

Ngón tay trắng Herpetic Whitlow là bệnh nhiễm virus gây tổn thương da, đau đớn và khó chịu. Điều trị bệnh tuy không thể chữa khỏi vĩnh viễn nhưng vẫn có thể kiểm soát các triệu chứng hiệu quả bằng thuốc kết hợp giữ vệ sinh sạch sẽ làn da để ngăn ngừa lây lan. Khuyến cáo tránh tiếp xúc với người nhiễm bệnh để giảm nguy cơ lây nhiễm virus và tái phát bệnh, ngăn ngừa các biến chứng nặng hơn.