Bệnh Thay Đổi Sợi Bọc Tuyến Vú

Thay đổi sợi bọc tuyến vú là một trong những tổn thương vú phổ biến xảy ra ở phụ nữ. Đây là tình trạng lành tính, đặc trưng bởi sự dày lên bất thường của các mô vú, có khả năng di chuyển và gây căng tức, đau ngực. Sự khởi phát của tình trạng này có mối liên hệ mật thiết với sự dao động bất thường của nội tiết tố. 

Thay đổi sợi bọc tuyến vú (Fibrocystic Breast Changes) hay còn được gọi là bệnh xơ nang tuyến vú. Tổn thương đặc trưng ở dạng khối u lành tính, không phải ung thư và không gây đau nhức. Xảy ra khi các mô vú trở nên dày, mềm bất thường, có khả năng di chuyển khi chạm vào.

Tình trạng này cực kỳ phổ biến, xảy ra ở hàng triệu chị em phụ nữ trên toàn thế giới. Trong đó, có khoảng 60% trường hợp xuất hiện khối u không phải ung thư vào một thời điểm nào đó trong đời. Đặc biệt, có đến 90% trường hợp xuất hiện trong giai đoạn tiền mãn kinh - giai đoạn dễ bị rối loạn nội tiết tố nhất.

Do tính chất lành tính, nên đa số những trường hợp được chẩn đoán thay đổi sợi bọc tuyến vú thường không được xem là bệnh và không cần phải điều trị. Tuy nhiên, vẫn nên chú ý theo dõi sát sao để sớm phát hiện các dấu hiệu bất thường.

Những thay đổi sợi bọc tuyến vú được phân chia làm 3 loại chính gồm:

• Thể u dạng: Đây là thể phổ biến nhất, tổn thương chính là các khối u dạng nang, bên trong có chứa chất dịch lỏng, lớp vỏ nang có kích thước mỏng.
• Thể hóa sợi: Dạng này khá hiếm gặp, khác với dạng u nang thông thường, chúng tồn tại và phát triển dưới dạng các khối đặc hoặc tập trung từng mảng. Thường nằm ở vị trí 1/4 bên ngoài của vú, giới hạn không rõ, kích thước lớn đến vài cm. Trong giai đoạn bùng phát, chúng có thể gây đau nhức nhẹ bầu vú.
• Thể tăng sản biểu mô: Thể này gần giống dạng hóa sợi, nhưng mật độ mô thay đổi nhiều hơn, không chứa dịch, tồn tại dưới dạng khối đặc hoặc mảng, khi chạm hoặc ấn gây cảm giác đau nhức.

Nguyên nhân gây ra thay đổi sợi bọc tuyến vú không quá sâu xa, nó đã được khoa học chứng minh có liên quan chặt chẽ đến sự rối loạn nội tiết tố trong cơ thể. Sự rối loạn và thay đổi đột biến này có thể xảy ra vào rất nhiều thời điểm, chẳng hạn như độ tuổi sinh sản, chu kỳ hành kinh hoặc tiền mãn kinh.

Sự thay đổi này khiến các mô vú trở nên nhạy cảm và mềm hơn, điều này kích thích gây ra sự phát triển của các khối u nang, mô sợi bọc, gọi chung là xơ nang tuyến vú.

Có rất nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ thay đổi mô tuyến vú, chẳng hạn như:

• Nghiện caffein: Thói quen sử dụng caffein quá mức trong thời gian dài làm tăng nguy cơ phát triển cảm giác đau tức, căng vú và góp phần phát triển khối u nang vú.
• Căng thẳng: Stress, căng thẳng quá mức cũng là yếu tố gây ảnh hưởng đến sự cân bằng hormone trong cơ thể. Hậu quả có thể dẫn đến sự thay đổi bất thường ở mô vú.
• Tiền sử gia đình: Nếu trong gia đình có người từng có tiền sử bị thay đổi u xơ vú, bạn sẽ có nguy cơ phát triển tình trạng này cao hơn những người khác.

Triệu chứng 

Những chị em bị thay đổi sợi bọc tuyến vú gây ra rất nhiều triệu chứng, chúng biểu hiện khác nhau ở từng trường hợp cụ thể. Các triệu chứng điển hình bao gồm:

• Các khối u ở vú bị thay đổi sợi xơ bọc tuyến thường là các túi nhỏ chứa đầy chất dịch lỏng, mềm khi chạm vào và có khả năng di chuyển;
• Mô vú có cảm giác sần sùi hoặc giống như sợi dây do mô vú thay đổi;
• Gây ra cảm giác căng tức và đau vú, cơn đau có thể xảy ra ở 1 hoặc cả 2 bên ngực;
• Sưng vú tạo cảm giác mềm, nóng ấm khi chạm vào;
• Núm vú rỉ dịch, dịch thường là màu vàng hoặc xanh;

Chẩn đoán

Muốn chẩn đoán chính xác các triệu chứng kể trên là do nguyên nhân gì, mức độ có nghiêm trọng hay không, chị em cần thăm khám tại bệnh viện chuyên khoa để được chẩn đoán và hướng dẫn biện pháp điều trị phù hợp.

Các biện pháp chẩn đoán chính xác bao gồm:

• Khám sức khỏe: Bác sĩ sẽ kiểm tra tính chất khối u hoặc một số vấn đề bất thường khác ở tuyến vú. Đồng thời, bác sĩ cũng sẽ đặt ra các câu hỏi liên quan nhằm hai thác các thông tin cá nhân, tiền sử bệnh, các loại thuốc đang sử dụng... để khoanh vùng bệnh lý.
• Kiểm tra hình ảnh: Nếu nghi ngờ có sự phát triển của khối u trong vú, bác sĩ sẽ chỉ định làm các kiểm tra hình ảnh nhằm tìm kiếm tổn thương. Các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh đem lại hiệu quả cao như chụp nhũ ảnh, siêu âm hoặc chụp MRI. Đây là những hình ảnh giúp bác sĩ có cái nhìn rõ hơn về mô vú.
• Sinh thiết: Khi phát hiện khối u, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện sinh thiết nhằm kiểm tra xem khối u là lành tính hoặc ung thư. Thủ tục này liên quan đến việc lấy một mẫu mô tế bào từ trong khối u ra và phân tích, kiểm tra nó dưới kính hiển vi. Hiện nay, có 2 kỹ thuật sinh thiết được áp dụng phổ biến hiện nay bao gồm chọc hút tế bào bằng kim nhỏ hoặc sinh thiết lõi kim.

Dựa vào kết quả chẩn đoán này, ngoài việc xác định chính xác căn nguyên gây thay đổi sợi bọc tuyến vú, bác sĩ cũng sẽ tiến hành chẩn đoán phân biệt với các bệnh lý sau:

• Áp xe vú;
• Hoại tử mỡ;
• Giãn vú;
• Khối u Phyllodes;
• U xơ tuyến;

Hầu hết bệnh nhân bị thay đổi sợi bọc tuyến vú đều là lành tính, không phải khối u ung thư nên không gây nguy hiểm đến tính mạng. Tình trạng này rất phổ biến và đa số không cần phải điều trị, các khối u có xu hướng tự thuyên giảm và biến mất sau mãn kinh, khi nồng độ estrogen đã giảm bớt so với giai đoạn tiền mãn kinh.

Chỉ riêng những trường hợp thay đổi sợi bọc tuyến vú hình thành các khối u xơ nang tăng sinh bất thường. Chúng có nguy cơ ác tính cao gấp 2 lần ở cả 2 bên vú. Những trường hợp này bắt buộc phải can thiệp điều trị và có chế độ theo dõi sát sao trong ít nhất 6 tháng.

Chỉ những trường hợp thay đổi sợi bọc tuyến vú có các xơ nang tiến triển nặng, gây ra các triệu chứng ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh mới cần phải can thiệp điều trị. Mục tiêu điều trị chủ yếu nhằm cải thiện triệu chứng đau nhức, khó chịu do những thay đổi sợi bọc tuyến vú gây ra.

Dùng thuốc

Các loại thuốc thường được chỉ định sử dụng trong điều trị hỗ trợ cải thiện triệu chứng thay đổi sợi bọc tuyến vú bao gồm:

• Thuốc giảm đau: Ưu tiên sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn như acetaminophen hoặc ibuprofen nhằm cải thiện cơn đau nhức, khó chịu.
• Thuốc nội tiết: Đối với các triệu chứng nghiêm trọng, bác sĩ có thể kê đơn sử dụng thuốc tránh thai hoặc tamoxifen thường dùng để điều trị ung thư vú nhằm cân bằng nồng độ nội tiết tố trong cơ thể.
• Thuốc lợi tiểu: Một số trường hợp cần thiết, có thể sử dụng thuốc lợi tiểu để hỗ trợ loại bỏ chất lỏng trong khối u xơ vú khỏi cơ thể.
• Các loại vitamin: Một số loại vitamin bổ sung như A, B6, C và E cũng giúp hỗ trợ cải thiện hiệu quả các triệu chứng thay đổi sợi bọc tuyến vú.

Thủ thuật cắt bỏ

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật để loại bỏ khối u nang khỏi vú. Phương pháp này thường được chỉ định trong những trường hợp u nang trong vú tái đi tái lại thường xuyên, kích thước lớn, đau nhức nhiều hoặc có các tế bào không điển hình khi thực hiện các đánh giá tế bào học.

Các biện pháp hỗ trợ cải thiện tại nhà

Ngoài ra, một số biện pháp điều trị chăm sóc tại nhà giúp hỗ trợ cải thiện các triệu chứng thay đổi sợi bọc tuyến vú. Dưới đây là một số cách đơn giản và hiệu quả:

• Xoa bóp: Xoa bóp nhẹ nhàng lên vùng ngực bị ảnh hưởng nhằm giảm đau và giảm cảm giác khó chịu. Nếu có kinh nghiệm bạn có thể tự mình thực hiện hoặc nhờ đến sự hỗ trợ của các chuyên gia trị liệu massage chuyên nghiệp.
• Chườm ấm: Đây cũng là một mẹo hiệu quả giúp cải thiện cơn đau nhức ở vùng ngực. Nhiệt ấm vừa đủ áp trực tiếp giúp giảm nhanh cảm giác sưng đau, căng tức. Bạn có thể chọn cách chườm bằng miếng đệm sưởi ấm hoặc tắm nước ấm.
• Điều chỉnh khẩu phần ăn: Chế độ ăn uống cũng đóng vai trò quan trọng giúp cải thiện các triệu chứng bệnh này. Thay thế những loại thực phẩm nhiều chất béo bão hòa, caffein và socola bằng một chế độ ăn nhiều chất xơ, vitamin, khoáng chất từ rau xanh, củ quả, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt...

Theo thống kê, tình trạng thay đổi sợi bọc tuyến vú có thể xảy ra ít nhất một lần trong đời ở hầu hết chị em phụ nữ và vào bất kỳ thời điểm nào. Rất khó để có phòng ngừa tuyệt đối tình trạng này, tuy nhiên có thể giảm nguy cơ phát triển bệnh thông qua các biện pháp giúp duy trì ổn định nồng độ nội tiết tố.

• Tránh tùy tiện sử dụng các loại thuốc nội tiết, thuốc tránh thai hoặc các kháng estrogen.
• Thực hành lối sống khoa học, hạn chế rượu bia, caffein và có chế độ ăn uống lành mạnh.
• Tập thể dục điều độ và sinh hoạt phù hợp để ổn định sức khỏe, duy trì cân nặng phù hợp.
• Mặc áo ngực vừa size, thiết kế ôm sát và chất liệu mềm mại, thoải mái.
• Thăm khám định kỳ để theo dõi tiến triển bệnh vú lành tính không tăng sinh. Việc này giúp kiểm soát tốt tiến triển của bệnh và kịp thời xử lý các bất thường khi cần thiết.

1. Vì sao ngực tôi đột nhiên đau tức, khó chịu và sưng to hơn bình thường?

2. Cần phải làm những xét nghiệm gì để tìm ra nguyên nhân?

3. Tại sao tôi lại khởi phát những thay đổi sợi bọc tuyến vú?

4. Tổn thương thay đổi sợi bọc tuyến vú có nguy hiểm không?

5. Khối u hình thành do thay đổi sợi bọc tuyến vú có phát triển thành ung thư không?

6. Tôi nên điều trị những thay đổi sợi bọc tuyến vú bằng thuốc hay phẫu thuật?

7. Cách chăm sóc tại nhà giúp cải thiện thu nhỏ khối u vú này?

8. Phòng ngừa thay đổi sợi bọc tuyến vú tái phát bằng cách nào?

Thay đổi sợi bọc tuyến vú là tình trạng xảy ra rất phổ biến ở chị em phụ nữ. Tuy nó không phải tình trạng nghiêm trọng, nhưng cảm giác đau nhức, khó chịu ở bầu ngực khiến chị em mệt mỏi, ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống. Do đó, trước những dấu hiệu bất thường, tuyệt đối không nên chủ quan mà hãy đến bệnh viện để thăm khám và điều trị càng sớm càng tốt.

Tham khảo thêm:

• Bệnh ung thư môi có nguy hiểm không?
• Paget vú là bệnh gì?