Sâu răng là gì? Cách nhận diện và điều trị hiệu quả bệnh sâu răng

Thúy Hằng 10:40 - 08/06/2023

Đánh giá bài viết

5/5 - (1 bình chọn)

Sâu răng là tình trạng răng xuất hiện những vết đen, khiến suy giảm diện tích phần thân của các răng mắc bệnh. Đây là dạng bệnh nha khoa phổ biến và có tốc độ lây lan nhanh chóng. Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây ra một số biến chứng nguy hiểm tới sức khỏe và giá trị thẩm mỹ. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nhận diện và điều trị hiệu quả vấn đề này.

Sâu răng là gì?

Sâu răng là bệnh lý nha khoa phổ biến có thể xảy ra ở bất cứ đối tượng nào. Dưới sự tấn công của các loại vi khuẩn có trong mảng bám, quá trình mất khoáng sẽ diễn ra, gây mất mô cứng. Răng bị sâu thường bị suy giảm diện tích bề mặt theo thời gian và có khả năng lây lan sang cao sang các khu vực lân cận.

Răng bị sâu thường có các đốm đen, kèm theo cảm giác đau nhức bất chợt. Trẻ em hoặc người có men răng yếu bẩm sinh, thói quen sinh hoạt thiếu khoa học là những nhóm có khả năng mắc bệnh cao. Dựa theo các đặc điểm nhất định, chuyên gia chia sâu răng thành 3 dạng khác nhau như sau:

Sâu thân răng: Đây là loại sâu răng phổ biến nhất, vi khuẩn sẽ tấn công bề mặt nhai hoặc khe giữa các răng do không được vệ sinh sạch sẽ.
Sâu chân răng: Ở những người lớn tuổi hoặc có tiền sử mắc viêm nha chu, nướu có xu hướng mất dần liên kết xung quanh răng, dẫn tới tình trạng lộ thân răng hoặc tụt nướu. Khi đó, men răng cũng yếu dần, tạo điều kiện để vi khuẩn sinh sôi, gây bệnh.
Sâu răng thứ phát: Đây là dạng bệnh hình thành ở các khu vực xung quanh vùng đã được trám và cầu răng sứ. Sai sót trong việc điều trị hoặc tiến hành nha khoa thẩm mỹ có thể là nguyên nhân dẫn tới tình trạng này.

Bị sâu răng diễn biến theo mấy giai đoạn?

Bệnh sâu răng thường diễn ra âm ỉ và chậm rãi. Nếu không quan tâm chăm sóc răng miệng hằng ngày sẽ rất dễ bỏ qua các dấu hiệu. Khi đó, vi khuẩn vẫn sẽ âm thầm sinh sôi và tiếp tục phá hủy khoáng, ăn sâu vào bên trong cấu trúc răng. Tổn thương sẽ nặng dần theo quá trình sâu răng, cụ thể:

Sâu men răng: Men răng là lớp ngoài cùng, trong suốt bao phủ lên bề mặt răng, có tác dụng ngăn ngừa vi khuẩn gây bệnh. Chính vì vậy, khi lớp lá chắn này bị suy yếu, vi khuẩn sẽ có xu hướng đi vào sâu bên trong. Ở giai đoạn này, bề mặt răng bắt đầu xuất hiện các chấm đen.
Sâu ngà: Ngà là một cấu trúc cứng, dày, nằm ngay bên dưới men răng. Chúng chiếm phần lớn khối lượng và thể tích của răng. Từ đó tạo nên hình dạng cơ bản của răng. Vai trò của ngà răng là bảo vệ toàn bộ ống tủy và tủy răng. Khi lớp men răng đã bị phá hủy, vi khuẩn sẽ lan sâu tới phần ngà, gây ra đau nhức răng.
Viêm tủy: Khi các lỗ sâu trở nên rõ ràng, diện tích bị mẻ lớn và răng thường xuyên đau nhức dữ dội là lúc vi khuẩn đã tấn công vào phần tủy. Đây là tổ chức quan trọng đóng vai trò cung cấp dưỡng chất và chứa các dây thần kinh tủy sống.
Viêm nha chu: Nếu tổn thương tủy không được điều trị kịp thời sẽ ảnh hưởng xấu tới các tổ chức khác, gây nên viêm nha chu. Bệnh khiến răng mất dẫn liên kết với ổ xương răng, nướu…dẫn tới lung lay, mất răng hoặc tạo ổ áp xe nguy hiểm.

Những nguyên nhân gây ra sâu răng không thể bỏ qua

Tìm hiểu kỹ lưỡng nguyên nhân gây sâu răng sẽ giúp bạn kịp thời ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm và hạn chế nguy cơ tái phát. Trên thực tế, có rất nhiều yếu tố gây bệnh xuất phát từ thói quen sinh hoạt, cơ địa mà bạn không thể ngờ tới như:

Vi khuẩn là nguyên nhân của bệnh sâu răng phổ biến nhất

Vi khuẩn là nguyên nhân của bệnh sâu răng phổ biến nhất, chủ yếu là loại Streptococcus Mutans. Khi các thức ăn thừa bên trong khoang miệng, đặc biệt là thực phẩm có đường hoặc tinh bột sẽ tạo điều kiện để vi khuẩn sinh sôi, chuyển hóa và phân hủy tạo nên acid ăn mòn men răng.
Các loại vi khuẩn, acid, thức ăn thừa tạo thành mảng bám răng (cao răng) bám chặt và khó làm sạch nếu chỉ vệ sinh răng miệng thông thường. Vôi răng không chỉ làm răng nguy cơ sâu răng mà còn gây viêm nướu, viêm quanh chóp răng.
Quá trình vệ sinh không đảm bảo, đánh răng sai cách tạo điều kiện để vi khuẩn sinh sôi hoặc thức ăn thừa đọng lại, dẫn tới bệnh lý nha khoa. Đặc biệt quá trình này thường dễ dàng bị bỏ qua ở trẻ nhỏ đang trong giai đoạn mọc răng sữa.
Ở một số người có men răng yếu bẩm sinh, dễ bị mòn yếu. Khi vi khuẩn trong thức ăn đạt tới số lượng không thể kiểm soát sẽ tạo ra nhiều acid phá hủy các tổ chức cứng như men và ngà răng, hình thành lỗ sâu đen và ăn sâu vào bên trong tủy.
Nước bọt đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với sức khỏe răng miệng. Chúng giúp cân bằng độ pH, làm mềm thức ăn và ngăn ngừa vi khuẩn. Chính vì vậy, ở những người mắc chứng khô miệng do thiếu nước bọt sẽ có nguy cơ sâu răng rất cao. Chứng khô miệng có thể xảy ra do bệnh tật, tác dụng phụ của thuốc, xạ trị và hóa trị, hoặc thói quen lạm dụng thuốc lá, rượu bia.

Dấu hiệu bị sâu răng giúp nhận biết sớm

Sâu răng là căn bệnh không khó để phát hiện. Điều trị sớm ngay từ giai đoạn đầu sẽ giúp bạn hạn chế tối đa nguy cơ biến chứng và ảnh hưởng tới sức khỏe toàn thân.

Răng bị đau bất chợt, đau tự phát và biến mất sau thời gian ngắn nhưng không rõ nguyên nhân.
Răng trở nên nhạy cảm, buốt răng nhẹ khi ăn những thực phẩm quá nóng hoặc quá lạnh.
Đau nhẹ đến đau khi ăn hoặc uống thứ gì đó ngọt, nóng hoặc lạnh
Bề mặt răng, thân răng hoặc khe giữa hai chiếc răng có xuất hiện đốm đen là những dấu hiệu nhận biết sâu răng phổ biến nhất.
Răng bị đau khi ăn các đồ cứng.

Biến chứng nguy hiểm không thể bỏ qua

Răng bị sâu lâu ngày không điều trị kịp thời, đúng cách có thể dẫn tới các biến chứng nguy hiểm tới sức khỏe răng miệng và sức khỏe toàn thân. Chính vì vậy, người bệnh không nên chủ quan trước các dấu hiệu bất thường của răng, điều trị càng sớm thì khả năng phục hồi chức năng sẽ càng cao.

Bệnh có thể dẫn tới tình trạng nhiễm trùng các mô xung quanh

Sâu răng lâu ngày, đặc biệt là ở giai đoạn 3, 4 có thể phá hủy răng và làm hư hại tất cả các dây thần kinh nhỏ ở vùng tủy. Điều này sẽ làm mất đi nguồn dinh dưỡng duy nhất của răng, làm răng yếu dần, dễ bị mủn, có mùi hôi và xảy ra tình trạng áp xe. Đây là một dạng nhiễm trùng ở chóp chân răng đặc biệt nghiêm trọng có thể khiến răng bị lung lay và rụng mất.
Bị sâu răng có thể dẫn tới tình trạng nhiễm trùng các mô xung quanh, gây ra viêm xương tủy hàm, nang quanh chóp hoặc hình thành túi áp xe chứa dịch viêm. Nếu sâu răng xảy ra ở răng hàm trên có thể lây lan tới xoang hàm, làm tăng nguy cơ mắc bệnh lý hô hấp.
Ở trẻ nhỏ, sâu răng sữa nếu không được quan tâm, điều trị đúng cách có thể ảnh hưởng tới chất lượng răng vĩnh viễn, giảm giá trị thẩm mỹ, đồng thời khiến trẻ quấy khóc, bỏ ăn, còi cọc

Hướng dẫn điều trị sâu răng an toàn nhất

Bị sâu răng có thể điều trị theo nhiều phương pháp khác nhau. Tuy nhiên, để tránh tác dụng phụ ngoài ý muốn, bạn nên chủ động tới thăm khám nha sĩ để xác định được mức độ bị tổn thương của răng, qua đó chỉ định phác đồ phù hợp nhất. Không nên chủ quan hoặc tự ý mua thuốc bên ngoài về dùng.

Bệnh sâu răng sẽ tiến triển từ từ theo thời gian, càng phát hiện và điều trị sớm, bạn sẽ càng hạn chế được mức độ tổn thương. Đồng thời tăng khả năng phục hồi của răng.

Xem thêm: Đau nhức răng về đêm dấu hiệu cảnh báo bệnh gì và cách chữa chi tiết

Loại bỏ răng bị sâu bằng khoa học hiện đại

Tại các phòng khám nha khoa, bác sĩ sẽ kiểm tra kỹ lưỡng tình trạng sức khỏe răng miệng. Theo đó, đề ra phương pháp phù hợp để khắc phục hoạt động của vi khuẩn, đảm bảo tính thẩm mỹ cho hàm răng.

Trám răng: Đây là phương pháp chữa sâu răng phổ biến nhất. Chất trám dùng trong nha khoa được làm bằng các vật liệu khác nhau. Đầu tiên, nha sĩ sẽ tiến hành làm sạch toàn bộ hố sâu răng, sau đó cho vật liệu trám vào để ngăn ngừa sự lây lan của vi khuẩn. Cuối cùng sẽ tiến hành chiếu đèn laser để cố định chất liệu, khiến chúng cứng lại và cố định bên trong hố răng.
Bọc răng sứ: Đối với những trường hợp sâu răng xuất hiện mảnh vỡ to, không thể trám được, nha sĩ sẽ chỉ định bọc răng sứ để đảm bảo tính thẩm mỹ và sức khỏe. Trải qua các bước làm sạch, đo kích thước và gửi lại phòng chế tác, bạn sẽ nhận được mão răng sứ giống với răng thật nhất. Sau đó, nha sĩ sẽ chụp lên phần răng bị sâu. Tuy nhiên, trải qua thời gian, mão răng sứ có thể bị oxy hóa, hở chân hoặc xỉn màu. Chính vì vậy, bạn nên chủ động tới phòng khám để kiểm tra định kỳ.
Triệt tủy: Bị sâu răng ở giai đoạn 3 sẽ dẫn tới tổn thương cho vùng tủy. Chính vì vậy, để loại bỏ cơn đau và tránh nguy cơ viêm nha chu, bác sĩ sẽ tiến hành triệt tủy cho bệnh nhân. Tủy sau khi được loại bỏ có thể tiến hành trám hoặc bọc răng sứ tùy theo tình trạng tổn thương của răng. Tuy nhiên do mất đi nguồn dinh dưỡng nên răng sẽ trở nên yếu, dễ bị mủn hoặc nứt.
Nhổ răng: Nếu răng sâu tiến triển sang giai đoạn đặc biệt nghiêm trọng, viêm nhiễm các tổ chức xung quanh, răng bị lung lay và lộ thân nhiều sẽ buộc phải loại bỏ. Sau khi nhổ răng, bạn nên tiến hành các biện pháp thay thế sớm nhất để có thể để tránh hiện tượng xô lệch hoặc tiêu xương, dẫn tới mất thẩm mỹ, ảnh hưởng tới hoạt động của hàm.

Cách trị sâu răng bằng mẹo dân gian

Việc ứng dụng những nguyên liệu có sẵn trong dân gian đã trở thành cách chữa bệnh vô cùng quen thuộc, phù hợp với nhiều đối tượng khác nhau. Tuy nhiên, các bài thuốc này chỉ mang tính hỗ trợ, đem lại cảm giác dễ chịu trong thời gian ngắn chứ không thể thay thế hoàn toàn biện pháp đặc trị.

Súc miệng nước muối: Nước muối có khả năng sát khuẩn, kiểm soát môi trường khoang miệng và loại bỏ vi khuẩn. Chính vì vậy để giảm đau răng và làm chậm quá trình sâu răng. Bạn nên súc miệng khoảng 2 – 5 phút sau khi đánh răng.
Tinh dầu đinh hương: tinh dầu đinh hương có chứa các thành phần giúp gây tê nhẹ, giảm cảm giác ê buốt răng một cách an toàn. Bạn có thể đổ một lượng nhỏ tinh dầu vào bông gòn, sau đó đắp vào chỗ răng sâu. Lưu ý không nên dùng một lượng quá nhiều tinh dầu nguyên chất có thể dẫn tới bị bỏng.
Chữa sâu răng bằng lá bàng: Lá bàng có chứa nhiều hoạt chất như flavonoid, saponin, phytosterol và tanin, tác dụng sát khuẩn, giảm đau, tiêu diệt một số loại vi khuẩn, ngăn ngừa viêm nhiễm hiệu quả. Bạn chỉ cần rửa sạch lá bàng non, đem xay nhuyễn với muối. Sau đó lọc bỏ bã, hòa nước cốt với 200ml nước ấm để súc miệng hằng ngày.

Chăm sóc răng miệng bằng bài thuốc Đông y

Y học cổ truyền bao gồm những bài thuốc có nguồn gốc lâu đời, sử dụng nhiều dược liệu để cho ra dược tính cao nhất. Quy tắc hoạt động chủ yếu của phương pháp này là thẩm thấu thật sâu và loại bỏ bệnh lý từ tận căn nguyên. Đa số những bài thuốc Đông y thường an toàn, phù hợp với nhiều cơ địa khác nhau:

Bài thuốc số 1: Chuẩn bị các dược liệu bao gồm tế tân, bạch chỉ, hoàng cầm, thanh đại đem rửa sạch và phơi khô. Sau đó đem những vị thuốc cán nhỏ thành dạng bột mịn. Mỗi ngày chỉ cần dùng tăm bông chấm thuốc và bôi vào vùng bị sâu răng. Ngậm thuốc khoảng 3 – 5 phút và súc miệng bằng nước sạch.
Bài thuốc số 2: Sử dụng các nguyên liệu gồm cây Đinh hương, Bạch phàn, Quả bồ kết, Ngũ bội tử, Bạch chỉ, Lá trầu không đem rửa sạch. Bạn có thể tiến hành phơi khô sau đó cán dạng mịn và bôi trực tiếp vào răng sâu. Hoặc đem đun sắc những dược liệu đã chuẩn bị với 500ml nước, cho tới khi thuốc cạn lại thật đặc có thể đem súc miệng hằng ngày.

Chữa sâu răng ở đâu tốt trên cả nước?

Trên thực tế, sâu răng chỉ có thể điều trị dứt điểm bằng các giải pháp từ y học hiện đại. Bệnh không thể tự khỏi và rất khó để nhận diện các triệu chứng trong thời gian đầu mới khởi phát. Chính vì vậy, bạn nên tới các phòng khám, bệnh viện nha khoa uy tín để ngăn ngừa biến chứng.

bạn nên tới các phòng khám, bệnh viện nha khoa uy tín

Bệnh Viện Răng Hàm Mặt Trung Ương Hà Nội: Đây là cơ sở khám và điều trị các bệnh lý răng miệng hàng đầu cả nước. Bệnh viện quy tụ đội ngũ y, bác sĩ hàng đầu cả nước thuộc lĩnh vực nha khoa, cùng trang thiết bị hiện đại sẽ đảm bảo đem tới hiệu quả điều trị tốt nhất cho bạn. Bên cạnh đó, nơi đây cũng áp dụng hỗ trợ chi phí điều trị theo bảo hiểm, giúp người bệnh giải tỏa nỗi lo tài chính.
Bệnh Viện Đa Khoa Quốc Tế Thu Cúc: Là cơ sở y tế tư nhân với chất lượng Quốc tế, đội ngũ tại hệ thống Bệnh viện Thu Cúc luôn đảm bảo cung cấp dịch vụ cao cấp, đảm bảo đồng thời tính thẩm mỹ và sức khỏe răng miệng, cùng chế độ bảo hành lâu dài.
Hệ thống Nha khoa I-DENT: Với lịch sử hơn 7 năm thành lập và phát triển, hệ thống Nha khoa I-DENT đã nhận được sự tín nhiệm của không chỉ khách hàng trong nước mà còn bởi kiều bào và người nổi tiếng. Nhờ hệ thống trang thiết bị hiện đại, quy trình khám chuẩn Châu Âu và đội ngũ bác sĩ lành nghề, phòng khám có thể giúp bạn khắc phục nhanh chóng tình trạng sâu răng thuộc nhiều mức độ.
Vidental Care: Phòng khám nha khoa Vidental Care cung cấp các dịch vụ chất lượng cao, giúp người bệnh điều trị dứt điểm triệu chứng sâu răng, đồng thời loại bỏ nguy cơ biến chứng. Bên cạnh đó, nhờ đội ngũ bác sĩ giàu chuyên môn, cơ sở vật chất hiện đại, đây có thể là địa chỉ đáng tin cậy để các phụ huynh đưa con tới chăm sóc răng miệng định kỳ.

Hướng dẫn cách phòng ngừa cho mọi lứa tuổi

Răng sâu có thể ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống của người mắc. Nghiêm trọng hơn, bệnh có thể khởi phát ở mọi lứa tuổi, dẫn tới nhiều biến chứng nghiêm trọng. Chính vì vậy, bên cạnh việc thăm khám nha khoa thường xuyên,, bạn cần đặc biệt chú trọng tới thói quen sinh hoạt thường ngày như:

Thường xuyên vệ sinh răng miệng miệng ngày từ 2 – 3 lần. Đối với trẻ nhỏ, bạn nên lựa chọn các sản phẩm chuyên biệt cho từng lứa tuổi.
Lựa chọn các sản phẩm kem đánh răng có chứa chất Fluoride.
Chải răng với lực vừa phải để tránh gây ra ê buốt, chảy máu nướu.
Tích cực bổ sung đầy đủ lượng nước cần thiết mỗi ngày, tránh để xảy ra tình trạng khô miệng.
Không nên lạm dụng các chất kích thích, đồ uống có cồn, gas ảnh hưởng xấu tới quá trình sản xuất nước bọt như rượu, bia, thuốc lá…
Để tăng cường sức khỏe răng miệng và hệ miễn dịch, bạn có thể bổ sung vào thực đơn hằng ngày các loại thực phẩm giàu vitamin D, C, khoáng chất, sắt và kẽm.
Kiểm soát thói quen ăn đồ ngọt, hạn chế dùng những thực phẩm đã muối chua, quá nóng hoặc quá lạnh, đồ cứng cần nhai nhiều, sử dụng chất phụ gia hoặc chiên qua dầu mỡ nhiều.
Đối với trẻ nhỏ, phụ huynh có thể tiến hành đánh răng nhẹ nhàng từ lúc 2 – 3 tuổi, cho con súc miệng với nước lọc sau khi uống sữa ban đêm và làm sạch lưỡi hàng tuần.
Nếu xuất hiện cảm giác ê buốt kéo dài do sâu răng, bạn nên hạn chế dùng thực phẩm cứng hoặc cần vận động cơ hàm nhiều. Ưu tiên các món dạng lỏng như súp, cháo hoặc canh.
Nên tiến hành lấy cao răng và thăm khám nha sĩ định kỳ để kịp thời phát hiện các dấu hiệu bất thường.

Sâu răng là bệnh lý nha khoa phổ biến không chỉ gây ảnh hưởng tới sức khỏe răng miệng mà còn để lại nhiều biến chứng toàn thân. Chính vì vậy, các bảo vệ hàm răng tốt nhất chính là chủ động thay đổi thói quen sinh hoạt, đồng thời tiến hành thăm khám nha sĩ định kỳ. Dù ở bất cứ lứa tuổi nào, bạn cũng không nên chủ quan trước những dấu hiệu bất thường của sức khỏe.