Ung thư bàng quang: Cần nhận biết sớm dấu hiệu và điều trị kịp thời

Đặt lịch hẹn

×

Ung thư bàng quang: Cần nhận biết sớm dấu hiệu và điều trị kịp thời

Ung thư bàng quang: Cần nhận biết sớm dấu hiệu và điều trị kịp thời

Đặt lịch

Ung thư bàng quang xuất hiện phổ biến ở những người lớn tuổi làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tình trạng sức khỏe của bệnh nhân. Ngoài ra bệnh còn có khả năng gây tử vong nếu không nhận biết sớm và điều trị kịp thời.

Tổng quang về ung thư bàng quang

1. Ung thư bàng quang là gì?

Ung thư bàng quang là bất kì loại ung thư nào xuất hiện và phát triển mạnh từ các mô của bàng quang tiết niệu. Đây là một bệnh lý trong đó các tế bào bị đột biến hoặc phát triển một cách bất thường. Chúng có khả năng lây lan đến những bộ phận khác của cơ thể, đặc biệt là những bộ phận xoay quanh hệ thống thoát nước tiểu.

Khoảng 7 trong số 10 loại ung thư bàng quang có thể được chẩn đoán ngay từ giai đoạn đầu. Khi đó bạn sẽ có cơ hội điều trị khỏi bệnh. Tuy nhiên dù là ung thư bàng quang ở giai đoạn đầu hay những giai đoạn tiến triển đều có khả năng tái phát ngay bên trong bàng quang. Chính vì thế người bệnh cần thường xuyên thực hiện các phương pháp xét nghiệm, theo dõi bệnh tình trong nhiều năm mặc dù đã điều trị. Điều này sẽ giúp bạn tìm kiếm và kiểm soát tốt ung thư bàng quang tái phát hoặc những giai đoạn tiến triển cao hơn.

Bệnh xuất hiện rất phổ biết và không giới hạn độ tuổi. Tuy nhiên bệnh thường xảy ra ở nam giới hơn phụ nữ và thường xuất hiện ở những người lớn tuổi (độ tuổi từ 65 – 85 tuổi) giống như ung thư niệu quản.

2. Phân loại

Những loại tế bào khác nhau nằm bên trong bàng quang của cơ thể đều có khả năng trở thành ung thư. Loại tế bào bàng quang nơi ung thư hình thành và phát triển sẽ giúp bạn xác định được loại ung thư bàng quang. Khi đã thông qua quá trình xác định, việc lựa chọn phương pháp và quy trình điều trị ung thư sẽ dễ dàng và hiệu quả hơn.

Ung thư bàng quang bao gồm những loại sau:

Ung thư biểu mô tiết niệu

Ung thư biểu mô tiết niệu còn được gọi là ung thư biểu mô tế bào chuyển tiết – một loại ung thư bàng quang phổ biến nhất. Bệnh thường phát sinh tại những tế bào lót nằm bên trong bàng quang. Những tế bào tiết niệu sẽ có nhiệm vụ co lại khi bàng quang của chúng ta trống rỗng và mở rộng khi bàng quang của chúng ta đầy. Những tế bào tương tự được xác định nằm bên trong niệu đạo và niệu quản. Chính vì thế những khối u và tế bào ung thư cũng có thể xuất hiện tại những vị trí đó.

Ung thư biểu mô tế bào vảy

Ung thư biểu mô tế bào vảy là một loại ung thư có liên quan đến sự kích thích mạn tính của bàng quang như: Sử dụng ống thông tiểu trong một thời gian dài hoặc bị nhiễm trùng. Bệnh xuất hiện phổ biến ở những nơi có tỉ lệ mắc bệnh sán máng cao (hay còn được gọi là nhiễm trùng ký sinh trùng). Bên cạnh đó bệnh sán máng cũng là nguyên nhân phổ biến hình thành quá trình nhiễm trùng bàng quang.

Ung thư biểu mô tuyến (Adenocarcinoma)

Ung thư biểu mô tuyến thường xuất hiện ở những tế bào có chức năng tạo nên các tuyến tiết chất nhầy trong bàng quang.

Một số bệnh ung thư bàng quang có thể bao gồm một hoặc nhiều loại tế bào.

3. Triệu chứng

Máu lẫn trong nước tiểu hay còn gọi là tiểu ra máu là triệu chứng đặc trưng nhất của ung thư bàng quang. Thông thường người bệnh có thể nhìn thấy tiểu máu thô / vĩ mô bằng mắt thường hoặc chỉ có thể phát hiện tiểu máu vi thể thông qua kính hiển vi. Triệu chứng này chỉ xuất hiện trong một thời gian ngắn. Chính vì thế xét nghiệm nước tiểu có thể được yêu cầu để xác nhận triệu chứng khi bạn đang trong quá trình chẩn đoán bệnh.

Ngoài ra khi mắc bệnh, người bệnh còn nhận thấy cơ thể xuất hiện những triệu chứng khác bao gồm:

• Khó tiểu (đau khi đi tiểu)
• Đi tiểu thường xuyên hoặc có cảm giác mắc tiểu liên tục nhưng không thể tiểu
• Đau vùng xương chậu hoặc xương
• Đau lưng
• Sưng dưới chi hoặc đau sườn
• Một khối u có thể được phát hiện khi kiểm tra thể chất (hiếm gặp).

Những triệu chứng trên không phải là đặc trưng của bệnh ung thư bàng quang bởi chúng cũng có thể xuất hiện trong những bệnh lý sau:

• Nhiễm trùng tuyến tiền liệt
• Viêm bàng quang
• Bàng quang hoạt động quá mức
• Những loại ung thư khác không phải ung thư bàng quang.

4. Nguyên nhân dẫn đến ung thư bàng quang

Ung thư bàng quang xuất hiện và phát triển mạnh khi các tế bào trong bàng quang có dấu hiệu đột biến hoặc phát triển một cách bất thường. Thay vì chúng phân chia và phát triển một cách có trật tự, các tế bào này phát triển mạnh theo hướng đột biến. Điều này không chỉ khiến chúng không chết mà còn phát triển ngoài tầm kiểm soát. Lâu ngày những tế bào bất thường sẽ tạo thành một khối u.

Những yếu tố rủi ro có thể làm tăng khả năng phát triển ung thư bàng quang bao gồm:

Hút thuốc

Hút thuốc là nguyên nhân hàng đầu thúc đẩy nguy cơ phát triển bệnh ung thư bàng quang. Những tác nhân gây hại có trong khói thuốc lá, xì gà khi xâm nhập vào máu, chúng sẽ được xử lý như một chất thải thông thường. Cơ quan thận sẽ có chức năng lọc chúng ra khỏi máu. Tuy nhiên một lượng tác nhân gây ung thư sẽ còn động lại trong bàng quang.

Nghề nghiệp

Việc tiếp xúc với một số hóa chất trong thời gian làm việc có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư bàng quang. Nghề nghiệp có mức phơi nhiễm cao nhất đối với một số tác nhân gây ung thư bao gồm:

• Thợ ống nước
• Thợ cắt tóc và làm đẹp
• Họa sĩ
• Kim loại, thuốc nhuộm, giấy, cao su, da
• Tài xế xe tải
• Công nhân làm đường (nhựa đường)
• Người làm việc với hóa chất giặt khô.

Kích thích niêm mạc bàng quang hoặc nhiễm trùng bàng quang

Tế bào ung thư và những khối u sẽ phát triển mạnh mẽ ở những khu vực bị viêm hoặc thường xuyên bị chấn thương vì những thay đổi nhanh chóng trong tế bào. Một số yếu tố có khả năng gây kích thích niêm mạc bàng quang hoặc nhiễm trùng bàng quang trong một thời gian dài bao gồm:

• Ung thư bàng quang trước
• Sỏi bàng quang
• Nhiễm nấm hoặc nhiễm vi khuẩn
• Ký sinh trùng
• Những bệnh lý có khả năng lây truyền qua đường tình dục.

Viêm bàng quang mãn tính

Những người bị nhiễm trùng, viêm bàng quang (viêm tiết niệu) mãn tính hoặc thường xuyên tái phát sẽ có nguy cơ mắc bệnh ung thư bàng quang cao hơn so với những người bình thường.

Điều trị y tế

Những phương pháp chữa bệnh dưới đây có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư bàng quang:

• Sử dụng những loại thuốc điều trị bệnh tiểu đường loại 2 hoặc thuốc Pioglitazone từ một năm trở lên
• Sử dụng ống thông bàng quang trong một thời gian dài
• Sử dụng thuốc Cyclophosphamide – một loại thuốc hóa trị được sử dụng để điều trị các bệnh ung thư và rối loạn tự miễn dịch
• Xạ trị tiếp xúc với vùng xương chậu.

Vận động

Một lối sống ít vận động có thể làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư bàng quang. Chính vì thế bạn cần thường xuyên vận động hoặc sử dụng những bài tập nhẹ nhàng như đi bộ để giúp giảm tình trạng trên.

Béo phì

Trong nhiều cuộc nghiên cứu các nhà y học đã chỉ ra rằng béo phì có liên quan đến tỉ lệ mắc bệnh ung thư bàng quang và một số loại ung thư khác.

Lượng chất lỏng thấp

Mất nước hoặc bạn không cung cấp đủ lượng nước cần thiết sẽ làm giảm lượng chất lỏng bên trong cơ thể. Khi đó nồng độ chất gây ung thư sẽ xuất hiện và cao hơn lượng nước tiểu khi nó nằm trong bàng quang.

Tăng tuổi

Nguy cơ mắc bệnh ung thư bàng quang sẽ tăng dần khi bạn già đi. Mặc dù bệnh xuất hiện không giới hạn độ tuổi thế nhưng những người dưới 40 tuổi thường không mắc phải căng bệnh này.

Giới tính

Đàn ông có nguy cơ mắc bệnh ung thư bàng quang cao hơn phụ nữ

Tiền sử cá nhân hoặc gia đình bị ung thư

Nếu bạn có tiền sử bị ung thư bàng quang nhiều khả năng bạn sẽ bị tái phát bệnh trong nhiều năm tới. Nếu một trong những người thân cấp một của bạn bao gồm: Cha mẹ, anh chị, em, con cái… có tiền sử bị ung thư bàng quang, mặc dù hiếm có nhưng bạn vẫn có nguy cơ mắc bệnh.

Những người có tiền sử gia đình bị ung thư trực tràng (hội chứng Lynch) không do di truyền có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư trong hệ thống tiết niệu. Đồng thời ung thư bàng quang, ung thư buồng trứng, ung thư đại tràng, ung thư tử cung và một số bệnh ung thư khác cũng có thể xảy ra.

Chẩn đoán ung thư bàng quang

Quá trình chẩn đoán ung thư bàng quang có thể bao gồm:

1. Nội soi bàng quang

Để thực hiện nội soi bàng quang các bác sĩ sẽ sử dụng một ống nhỏ, hẹp, trên đầu có gắng camera chèn qua niệu đạo. Khi đó bác sĩ có thể nhìn thấy hình ảnh bên trong bàng quang và niệu đạo của người bệnh, đồng thời kiểm soát và tìm ra dấu hiệu mắc bệnh.

2. Sinh thiết

Trong quá trình nội soi các bác sĩ có thể sử dụng một thiết bị đặc biệt giúp lấy mẫu tế bào (sinh thiết) bên trong bàng quang của bạn để xét nghiệm. Quá trình sinh thiết đôi khi cũng là một cách cắt bỏ khối u bàng quang (TURBT).

3. Tế bào học nước tiểu

Bác sĩ sẽ lấy một lượng nhỏ nước tiểu của bạn mang đến phòng thí nghiệm và thực hiện phân tích dưới ống kính hiển vi để kiểm tra và tìm ra tế bào ung thư.

4. Xét nghiệm hình ảnh

Các xét nghiệm hình ảnh giúp chẩn đoán ung thư bàng quang có thể bao gồm Pyelogram ngược hoặc chụp cắt lớp vi tính (CT). Xét nghiệm này sẽ giúp bác sĩ kiểm tra cấu trúc đường tiết niệu cho bạn.

5. Xét nghiệm xác định mức độ ung thư

Sau khi đã xác định bạn bị ung thư bàng quang, bác sĩ sẽ tiến hành xét nghiệm bổ sung để xác định mức độ ung thư của bạn. Điều này giúp xác định rằng liệu ung thư của bạn đã lan sang các hạch bạch huyết hoặc những bộ phận khác của cơ thể chưa.

Các xét nghiệm mức độ phát triển ung thư có thể bao gồm:

• Chụp cộng hưởng từ (MRI)
• X-quang ngực
• Chụp CT
• Quét xương.

6. Ung thư bàng quang cấp

Bác sĩ sẽ thực hiện xét nghiệm khối u ung thư bàng quang qua kính hiển vi để phân loại bệnh. Sau khi thực hiện xét nghiệm, khối u của bạn có thể được miêu tả thông qua hai loại là thấp và cấp độ cao như sau:

Khối u bàng quang thấp

Về hình thức và tổ chức, loại tế bào ung thư này có những tế bào bị bệnh xuất hiện gần với những tế bào bình thường. Một khối u ung thư thấp sẽ phát triển chậm hơn và ít xâm lấn vào cơ thể của người bệnh hơn so với khối u cao cấp.

Khối u bàng quang cao cấp

Khối u bàng quang cao cấp có những tế bào rất bất thường và thường không có bất kỳ sự tương đồng nào so với những mô bình thường khác có trong cơ thể. Khối u này có xu hướng phát triển một cách mạnh mẽ và có khả năng lây lan nhanh đến các mô, thành cơ của bàng quang và những cơ quan khác.

ĐỌC NGAY: Phương pháp chẩn đoán và phác đồ điều trị ung thư bàng quang

Điều trị ung thư bàng quang

Điều trị ung thư bàng quang có thể bao gồm một số phương pháp dưới đây:

1. Phẫu thuật

Phương pháp phẫu thuật bao gồm:

Cắt bỏ toàn bộ khối u bàng quang (TURBT)

Cắt bỏ toàn bộ khối u bàng quang (TURBT) sẽ giúp bệnh nhân loại bỏ hoàn toàn tế bào ung thư nhưng giới hạn ở các lớp bên trong bàng quang và tế bào ung thư chưa xâm lấn đến cơ bắp.

Cắt bàng quang

Cắt bàng quang là phương pháp phẫu thuật cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ bàng quang. Đối với phẫu thuật cắt bỏ một phần, bác sĩ sẽ tiến hành cắt một phần bàng quang – nơi có chứa khối u ung thư. Phương pháp này chỉ được lựa chọn khi khối u có thể dễ dàng loại bỏ mà không gây ảnh hưởng hoặc làm suy giảm chức năng của bàng quang.

Đối với phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ bàng quang, bác sĩ sẽ tiến hành cắt bỏ bàng quang, các hạch bạch huyết xung quanh và một phần của niệu quản. Ở nam giới cắt toàn bộ bàng quang sẽ liên quan đến phẫu thuật cắt thêm túi tinh và tuyến tiền liệt. Ở phụ nữ cắt toàn bộ bàng quang sẽ liên quan đến phẫu thuật cắt thêm buồng trứng, tử cung và một phần của âm đạo.

Ngoài ra phương pháp phẫu thuật còn là:

• Tái thiết Neobladder để nước tiểu có thể rời khỏi cơ thể của người bệnh
• Ống dẫn bất hợp pháp: Phẫu thuật tạo ra một ống dẫn tinh bằng cách sử dụng một đoạn ruột của bạn
• Hồ chứa nước tiểu liên tục: Bác sĩ sẽ sử dụng một phần ruột để tạo ra một túi nhỏ (hay còn gọi là bình chứa) để giữ nước tiểu nằm yên bên trong cơ thể bạn.

2. Hóa trị

Hóa trị là phương pháp sử dụng hóa chất hoặc một loại thuốc để điều trị cũng như tiêu diệt tế bào ung thư. Tuy nhiên hóa trị trong điều trị ung thư bàng quang có thể bao gồm hai hoặc nhiều loại thuốc sử dụng kết hợp với nhau.

Phương pháp này có thể được sử dụng trước hoặc sau khi bệnh nhân tiến hành phẫu thuật cắt bỏ khối u và những bộ phận liên quan. Nếu hóa trị được thực hiện trước khi tiến hành phẫu thuật cắt bỏ bàng quang sẽ giúp bác sĩ tác động, thu nhỏ khối u. Đồng thời giúp quá trình cắt bỏ khối u diễn ra dễ dàng hơn, tăng khả năng chữa khỏi bệnh. Nếu hóa trị được thực hiện sau phẫu thuật sẽ giúp tiêu diệt những tế bào ung thư còn sót lại.

Đối với ung thư bàng quang bên ngoài, hóa trị nội nhãn sẽ là phương pháp điều trị chính. Trong một vài trường hợp, hóa trị có thể được dùng kết hợp với xạ trị.

3. Xạ trị

Khi tiến hành xạ trị, bác sĩ sẽ sử dụng chùm tia năng lượng cao để tiêu diệt các tế bào ung thư. Những tia bức xạ có thể truyền chính xác vào các khu vực bị ung thư hoặc những khối u. Trong một vài trường hợp, các tia có thể được quản lý đồng thời từ bên ngoài và bên trong cơ thể của người bệnh. Phương pháp này có thể được sử dụng trước hoặc sau khi thực hiện cắt bỏ bàng quang. Xạ trị có thể kết hợp với hóa trị để tăng tỉ lệ thành công.

Ung thư bàng quang là một bệnh lý vô cùng nguy hiểm và có khả năng gây tử vong cao. Chính vì thế khi nhận thấy những dấu hiệu bất thường người bệnh nên nhanh chóng đến bệnh viện để được kiểm tra và xử lý kịp thời. Điều này sẽ giúp bạn hạn chế được những rủi ro không mong muốn.

Bài viết trên đây chỉ mang tính chất tham khảo. Chúng tôi không đưa ra lời khuyên, chẩn đoán và phương pháp điều trị thay cho bác sĩ có chuyên môn.