Tham khảo cách chữa zona thần kinh theo y học cổ truyền
Chữa zona thần kinh theo y học cổ truyền bao gồm việc sử dụng thuốc uống, thuốc đắp bên ngoài và châm cứu. Để lựa chọn được cách chữa thích hợp, bạn cần xác định thể bệnh thông qua các biểu hiện lâm sàng.
Bệnh zona thần kinh theo quan niệm của y học cổ truyền
Zona thần kinh là tình trạng tổn thương da cấp tính do sự tái hoạt động của Varicella zoster virus. Bệnh đặc trưng bởi tổn thương da có màu đỏ và xuất hiện những mụn nước nhỏ mọc thành cụm. Zona không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng có thể để lại biến chứng lên dây thần kinh, gây ảnh hưởng đến chức năng truyền tín hiệu của cơ quan này.
Y học cổ truyền gọi zona thần kinh là chứng tri thù sang hay hỏa đái sang. Đây là chứng bệnh do thấp nhiệt ứ trệ trong cơ thể, gây uất kết khiến kinh lạc không thông nên sinh bệnh.
Y học cổ truyền chia zona thành 4 thể bệnh theo từng nguyên nhân cụ thể:
- Thấp nhiệt gây ứ trệ kinh Tỳ khiến chức năng Tỳ suy giảm, tích lại dưới da và sinh bệnh.
- Hỏa độc ứ trệ tại huyết sinh ra ban đỏ trên da. Thấp nhiệt gây tắc nghẽn kinh mạch khiến khí huyết không lưu thông thuận lợi.
- Can uất hóa hỏa và nội thương tình chí dẫn đến hỏa thịnh ở can đởm, can khí uất kết. Sau đó chạy xuống bàng quang gây tắc nghẽn mạch đới.
- Ngoại cảm độc tà khiến hỏa độc thấp nhiệt ứ trệ trong cơ thể rồi sinh bệnh.
Cách chữa bệnh zona thần kinh theo y học cổ truyền
1. Châm cứu
Châm cứu là biện pháp điều trị bệnh không sử dụng thuốc. Cách chữa này sử dụng kim châm dài, mảnh để tác động đến các huyệt đạo bị ứ trệ nhằm khai thông khí huyết.
Bệnh zona thường gây đau nhức ở các khu vực dọc theo dây thần kinh, vì vậy nên châm cứu ở xung quanh vùng da tổn thương để giảm cảm giác đau.
Châm cứu là phương pháp chuyên sâu cần được thực hiện bởi người có chuyên môn. Vì vậy bạn không nên tự ý thực hiện biện pháp này tại nhà. Tự thực hiện châm cứu có thể gây tê liệt, tổn thương dây thần kinh và mô mềm.
2. Bài thuốc uống
Bài thuốc cho thể thấp nhiệt:
Thể thấp nhiệt đặc trưng bởi tổn thương da có màu đỏ, lưỡi hơi đỏ, có rêu trắng/ vàng, nổi mụn nước thành cụm, vỡ ra gây loét. Để giải thể bệnh này, dùng dược liệu có tác dụng giải độc, lương huyết và thanh hóa thấp nhiệt.
+Thực hiện: Dùng đậu đỏ 15g, địa phu tử 12g, sinh địa 12g, xích thược 10g, rau sam 10g, bội lan 9g, ý dĩ nhân 15g, phục linh bì 12g, kim ngân hoa 12g, xa tiền tử 10g, xa tiền thảo 10g, hoắc hương 9g và cam thảo 6g, đem sắc uống.
Bài thuốc theo thể can kinh uất nhiệt:
Thể can kinh uất nhiệt có biểu hiện đặc trưng: Bề mặt da đỏ, có nổi nốt sần và mụn nước căng bóng, người mệt mỏi, bứt rứt, ăn không ngon, họng đau, rêu lưỡi vàng.
+Thực hiện: Dùng hoàng cầm 12g, mộc thông 12, chi tử 16g, cam thảo 16g, huyền sâm 16g, long đởm thảo 12g, trạch tả 12g, đương quy 12g, sinh địa 16g, mạch môn 16g, đem sắc uống.
Bài thuốc theo thể tỳ hư và thấp nhiệt ứ trệ:
Thể bệnh này gây ra các mụn nước lớn, loét, chảy dịch, đi kèm với các triệu chứng toàn thân như rêu lưỡi trắng dày, đầy bụng, phân lỏng.
+Thực hiện: Dùng hậu phác 16g, bạch linh 16g, trạch tả 12g, khương hoạt 12g, bồ công anh 12g, huyết hồ 8g, nhục quế 4g, thương truật 16g, bạch truật 16g, trần bì 12g, trư linh 12g, kim ngân hoa 12g, đại táo 10g, cam thảo 6g, sinh khương 4g, đem sắc uống.
3. Bài thuốc dùng ngoài
Mặc dù căn nguyên của bệnh là do bên trong cơ thể nhưng mức độ và phạm vi ảnh hưởng của zona thần kinh đều tập trung ở ngoài da. Vì vậy cần kết hợp những bài thuốc dùng ngoài với thuốc uống để ức chế bệnh toàn diện.
Bài thuốc đắp cho trường hợp chưa vỡ nốt mụn nước:
+Bài thuốc 1: Sử dụng ngọn lá khoai lang (nên chọn ngọn tươi, múp) đem giã nát và đắp lên các mụn nước 1 lần/ ngày. Để khoai lang trên da trong 1 ngày, không gỡ xuống, ngày hôm sau khi bã khô, đem bỏ và đắp lớp mới lên.
+Bài thuốc 2: Dùng muối giã với ngọn cây mướp và đắp lên mụn nước, đợi bã khô là khỏi.
+Bài thuốc 3: Dùng cây cỏ mực (cỏ nhọ nồi, mặc liên thảo), đem rửa sạch, để ráo rồi giã nát đáp lên vùng da tổn thương hằng ngày cho đến lúc khỏi.
+Bài thuốc 4: Sử dụng gạo nếp và đậu xanh ủ mềm, nhai nát rồi đắp lên da hằng ngày. Đợi khô rồi đắp lớp mới. Đây là bài thuốc chữa bệnh zona rất phổ biến trong dân gian.
Bài thuốc đắp khi mụn nước đã vỡ:
Mụn nước vỡ thường gây đau và để lại sẹo, vì vậy bạn có thể áp dụng bài thuốc đắp để hạn chế tình trạng trên.
+Thực hiện: Dùng bột thanh đại (bột chàm, nghệ chàm,…) bôi lên mụn lở loét. Thanh đại có tác dụng giải nhiệt, giảm sưng tấy và kháng khuẩn nên có thể giảm đau, nóng rát và giúp vết thương nhanh lành.
Những điều cần lưu khi khi chữa zona thần kinh theo y học cổ truyền
Để đạt kết quả như mong đợi và hạn chế các tác dụng phụ, bạn cần lưu ý một số điều khi chữa zona thần kinh bằng các phương pháp từ y học cổ truyền.
- Có rất nhiều cách chữa zona từ dân gian, tuy nhiên không phải cách chữa nào cũng đem lại hiệu quả. Vì vậy nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi áp dụng.
- Tính hiệu quả của các bài thuốc thường không đồng nhất vì phụ thuộc vào cơ địa của từng người. Chính vì vậy một số trường hợp có thể không nhận thấy hiệu quả khi áp dụng.
- Thận trọng khi sử dụng bài thuốc uống và châm cứu cho các đối tượng đặc biệt như người cao tuổi, trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai và cho con bú.
- Chống chỉ định châm cứu lên vùng da lở loét, có vết thương hở và những người có tâm lý không ổn định hoặc đang sử dụng thuốc chống đông máu.
- Cần lựa chọn địa chỉ kinh doanh dược liệu uy tín. Sử dụng dược liệu không rõ nguồn gốc có thể làm giảm tác dụng điều trị và gây tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa,…
- Với những trường hợp bị zona ở mắt hoặc vùng kín, bạn cần liên hệ với bác sĩ để được tư vấn điều trị vì virus có thể gây ra những tổn thương nghiêm trọng hơn các vùng da khác.
- Nếu có bất cứ dấu hiệu khác thường nào phát sinh khi áp dụng cách chữa từ y học cổ truyền, bạn nên chủ động ngưng sử dụng và thông báo với bác sĩ nếu cần thiết.
Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, không phải tư vấn chuyên môn. Chúng tôi không đưa ra lời khuyên thay thế cho chỉ định từ nhân viên y tế!
Có thể bạn quan tâm
- Dấu hiệu bệnh zona sắp khỏi và cách chăm sóc
- 10 địa chỉ khám chữa bệnh zona thần kinh tốt nhất
Giải đáp thắc mắc của độc giả cùng chuyên gia của chúng tôi!