Loạn nhịp xoang là gì? Nguy hiểm không? Cách điều trị

Nguyễn Thị Xuân 1:46 - 13/04/2023

Đánh giá bài viết

Vote

Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi Bác sĩ CKII BÁC SĨ TRẦN THỊ HƯƠNG LAN – Khoa Nội – Tiêu hóa – Giám đốc Chuyên môn Thuốc Dân Tộc Chi Nhánh phía Nam – Cố vấn chuyên môn tại Trung tâm Thuốc dân tộc – Cơ sở TP Hồ Chí Minh

Loạn nhịp xoang là tình trạng nhịp tim đập nhanh hoặc chậm không ổn định. Sự khởi phát của căn bệnh này có liên quan đến một số vấn đề về tim mạch, nhất là hoạt động bất thường ở các nút mạch. Để điều trị loạn nhịp xoang, bác sĩ có thể kê đơn các thuốc chống rối loạn nhịp tim. Một số bệnh nhân cần đốt điện tim hay đặt máy tạo nhịp tim suốt đời.

Loạn nhịp xoang là gì?

Loạn nhịp xoang là hiện tượng rối loạn bất thường trong nhịp tim có liên quan đến hoạt động của nút xoang ở tim. Nhiều người khi được chẩn đoán mắc căn bệnh này lại lầm tưởng bệnh có liên quan đến các hốc xoang trên mặt nhưng thực tế thì không phải vậy.

Trong cơ thể, nút xoang nằm ở tâm nhĩ phải. Bộ phận này có chức năng tạo ra nhịp tim một cách tự nhiên và chi phối đến nhịp đập của tim. Sự bất thường trong hoạt động của nút xoang có thể gây loạn nhịp xoang ( hay loạn nhịp tim).

Bệnh loạn nhịp xoang có thể ảnh hưởng đến mọi đối tượng, bao gồm cả người cao tuổi. Đây có thể là hiện tượng sinh lý bình thường hoặc là dấu hiệu của bệnh lý cần được điều trị, nhất là các vấn đề về tim mạch. Tổn thương xảy ra ở các nút xoang có thể gây cản trở đến hoạt động của đường truyền tín hiệu tâm điện.

Phân loại loạn nhịp xoang

Loạn nhịp xoang được chia thành hai dạng chính gồm nhịp nhanh xoang và nhịp xoang chậm:

Nhịp nhanh xoang: Trường hợp này, tim đập trên 100 nhịp mỗi phút. Hiện tượng này thường xuất hiện ở những người đang bị sốt, vận động mạnh, căng thẳng quá mức hoặc do tác dụng phụ của một số loại thuốc tân dược.
Nhịp xoang chậm: Nếu nhịp tim đo được dưới 60 nhịp mỗi phút tức là bạn đã bị nhịp tim chậm. Dạng loạn nhịp xoang này chủ yếu xảy ra trong lúc ngủ.

Bên cạnh đó còn có một dạng loạn nhịp xoang đặc biệt khác là loạn nhịp xoang hô hấp. Trường hợp này, nhịp tim của bạn có thể thay đổi mỗi khi hít vào, thở ra. Thông thường, khi hít vào thì nhịp tim có khuynh hướng tăng lên và ngược lại sẽ giảm xuống khi thở ra. Đây là một hiện tượng sinh lý bình thường diễn ra một cách tự nhiên và không gây nguy hiểm cho sức khỏe. Loạn nhịp xoang hô hấp có thể xảy ra ở mọi đối tượng, bao gồm cả trẻ em và người trưởng thành khỏe mạnh.

Nguyên nhân gây loạn nhịp xoang

Nguyên nhân gây loạn nhịp xoang vẫn chưa được xác định một cách chính xác. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu đã đưa ra một số bằng chứng cho thấy hiện tượng này có thể bất nguồn từ sự phối hợp hoạt động không bình thường giữa các cơ quan như tim, phổi cùng hệ thống mạch máu. Chúng có thể khiến nhịp tim được tăng cường hoặc giảm bớt trong khi lượng khí máu vẫn duy trì ở mức chính xác.

Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ bị rối loạn nhịp tim bao gồm:

– Các vấn đề tim mạch:

Rung tâm nhĩ: Hiện tượng này khiến cho tim đập không đều. Thay vì co lại thì các cơ tim rung lên dẫn đến loạn nhịp xoang.
Nhịp tim nhanh trên thất: Nhịp xoang có khuynh hướng nhanh hơn khi nghỉ ngơi
Block tim hoặc chẹn tim: Các bệnh lý này đều khiến cho tim đập chậm hơn. Chúng ảnh hưởng đến quá trình dẫn truyền xung điện từ tâm nhĩ đến tâm thất và có thể gây tắc nghẽn một phần, thậm chí là toàn bộ.
Rung tâm thất: Đây là một vấn đề nghiêm trọng. Rung tâm thất khiến cho nhịp tim không ổn định. Nếu không được điều trị tốt, người bệnh có thể mất đi ý thức hoặc tử vong.
Đau tim, suy tim

– Một số yếu tố nguy cơ khác gây loạn nhịp xoang:

Uống nhiều rượu bia
Hút thuốc lá
Tập thể dục, thể thao hoặc vận động thể chất quá mức
Uống nhiều caffeine
Dùng một số loại thuốc tây kéo dài, uống quá liều lượng cho phép
Béo phì
Nhiễm trùng virus
Sốt
Căng thẳng, lo âu quá mức
Thiếu máu hoặc xuất huyết nặng
Tuyến giáp hoạt động mạnh

Triệu chứng loạn nhịp xoang

Tùy theo dạng loạn nhịp xoang mà người bệnh có thể gặp các dấu hiệu khác nhau:

– Biểu hiện nhịp xoang nhanh:

Hồi hộp
Đánh trống ngực
Tim đập nhanh
Khó thở
Đau tức ngực
Mệt mỏi
Choáng váng
Có thể buồn nôn
Ngất xỉu

Triệu chứng loạn nhịp xoang — Loạn nhịp xoang có thể khiến tim đập nhanh trên 100 nhịp/phút hoặc đập chậm dưới 60 nhịp/phút

– Nhịp xoang chậm:

Chóng mặt
Choáng váng
Kiệt sức
Ngất xỉu…

Loạn nhịp xoang có nguy hiểm không?

Trong trường hợp bị loạn nhịp xoang sinh lý liên quan đến một số vấn đề như sốt cao, vận động mạnh,… thì không đáng lo ngại. Nhịp tim có thể trở về bình thường sau đó.

Tuy nhiên, nếu loạn nhịp xoang xuất phát từ các vấn đề về y tế mà không được điều trị tốt, người bệnh có thể thường xuyên bị khó thở, đau tức ngực hoặc ngất xỉu, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.

Chẩn đoán loạn nhịp xoang

Để chẩn đoán loạn nhịp xoang, bên cạnh việc xem xét các triệu chứng lâm sàng, bác sĩ sẽ chỉ định cho người bệnh đo điện tim đồ. Nếu tim đập nhanh hơn 100 lần/phút thì là nhịp xoang nhanh, còn dưới 60 nhịp/phút được gọi là nhịp xoang chậm.

Đối với những trường hợp bị loạn nhịp xoang hô hấp, nhịp tim đo được mỗi phút vẫn bình thường. Mặc dù vậy, sẽ có sự chênh lệch về thời gian giữa mỗi nhịp. Thông thường, khi hít vào thời gian sẽ ngắn hơn so với lúc bệnh nhân thở ra.

Một số trường hợp bị loạn nhịp xoang sinh lý có thể không cần phải thực hiện xét nghiệm. Đo điện tâm đồ là một xét nghiệm khá tốn kém và thường chỉ được thực hiện khi nghi ngờ loạn nhịp xoang do bệnh lý gây ra hoặc có các triệu chứng bất thường cần được theo dõi.

Điều trị loạn nhịp xoang

Chứng rối loạn nhịp xoang có thể được điều trị bằng nhiều phương pháp khác nhau. Điều này còn tùy thuộc vào nguyên nhân, dạng bệnh cũng như triệu chứng đi kèm.

Trong trường hợp bị loạn nhịp xoang sinh lý, người bệnh thường không cần phải điều trị. Bác sĩ sẽ yêu cầu người bệnh tái khám thường xuyên để theo dõi tình trạng sức khỏe, đồng thời tư vấn cho người bệnh về lối sống, chế độ ăn uống, sinh hoạt hàng ngày để giảm nhẹ các dấu hiệu loạn nhịp xoang.

Một số trường hợp được bác sĩ kê đơn thuốc Atropin theo đường tiêm tĩnh mạch sau mỗi 2 hoặc 4 giờ trong ngày. Thuốc Isoproterenol cũng được sử dụng theo đường truyền tĩnh mạch có khả năng đáp ứng tốt đối với các trường hợp bị rối loạn nhịp xoang cấp tính.

Đối với các trường hợp bị nhịp xoang nhanh, bác sĩ có thể kê đơn các thuốc chống rối loạn nhịp tim. Thường được sử dụng là Quinidine, Digoxin hay Propranolol, kết hợp theo dõi Holter nhằm kịp thời phát hiện và chữa trị nếu bệnh có diễn biến xấu hơn.Bệnh nhân bị nhịp xoang chậm mãn tính thường được phẫu thuật lắp máy tạo nhịp tim suốt đời.

thuốc trị loạn nhịp xoang — Các thuốc chống rối loạn nhịp tim thường được kê đơn để điều trị loạn nhịp xoang

Riêng đối với phụ nữ mang thai, việc chỉ định thuốc điều trị loạn nhịp xoang cần phải thận trọng. Tránh dùng các thuốc có thể gây ảnh hưởng đến thai nhi, chẳng hạn như Amiodarone. Bác sĩ chuyên khoa cần tính toán liều lượng cho hợp lý và phải theo dõi sát sao trong suốt quá trình chữa bệnh.

Nếu không đáp ứng được với thuốc điều trị, bệnh nhân bị loạn nhịp xoang sẽ được chỉ định một số thủ thuật khác. Bao gồm:

Cấy máy tạo nhịp tim
Đặt stent
Bắc cầu động mạch vành
Đốt điện tim…

Trong hầu hết các trường hợp, loạn nhịp xoang là lành tính và không gây nguy hiểm. Tuy nhiên, người bệnh cũng không nên chủ quan. Cần tích cực điều trị triệt để các triệu chứng cũng như nguyên nhân đi kèm, đặc biệt là các vấn đề về sức khỏe để tình trạng này không còn tái phát trở lại.