Đau vai gáy theo y học cổ truyền và cách chữa bệnh

Đặt lịch hẹn

×

Đau vai gáy theo y học cổ truyền và cách chữa bệnh

Đau vai gáy theo y học cổ truyền và cách chữa bệnh

Đặt lịch

Chữa đau vai gáy bằng Đông y có thể điều trị được tận gốc căn nguyên gây bệnh, hạn chế được nguy cơ bệnh tái phát. Ngoài ra, bệnh nhân sử dụng các bài thuốc này trong thời gian dài cũng sẽ không làm ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Do đó nó thường được nhiều người lựa chọn và áp dụng. 

I/ Tìm hiểu chứng đau vai gáy theo Y học cổ truyền

Hiểu rõ các thông tin về nguyên nhân, triệu chứng của đau vai gáy theo Y học cổ truyền sẽ giúp bệnh nhân có thể chủ động hơn trong việc điều trị cũng như là phòng bệnh cho bản thân.

Nguyên nhân gây bệnh

Đau vai gáy có thể gặp ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên đối tượng mắc bệnh chủ yếu lại là những người ở độ tuổi trung niên hoặc những người làm việc văn phòng. Theo cách lý giải của Đông y, bệnh đau vai gáy xảy ra do các căn nguyên sau đây:

• Do các yếu tố ngoại nhân: Do vệ khí cơ thể không đủ, tấu lý sơ hở phong hàn thấp xâm nhập và khiến cho kinh lạc bị tổn thương, cản trở quá trình lưu thông khí huyết. Điều này làm cho các kinh lạc bị phù, tắc trệ gây đau.
• Do nguyên nhân nội nhân: Những người cao tuổi bị bệnh lâu ngày, can thận hư làm cho khí huyết giảm sút khiến thận tổn thương. Một khi cơ thể mắc phải tình trạng này nó sẽ không thể làm chủ được cốt tủy. Can huyết hư khiến cho khả năng nuôi dưỡng cân cơ suy giảm, từ đó gây bệnh đau vai gáy.
• Các yếu tố bất nội ngoại nhân: Khi ngủ gối cao đầu, ngồi không đúng tư thế cũng có thể gây nên tình trạng đau vai gáy.

Biểu hiện

Theo Y học cổ truyền, người bị đau vai gáy có thể sẽ mắc phải các triệu chứng sau đây:

• Vai gáy đột nhiên đau cứng, có thể là đau một bên hoặc bị đau cả 2 bên cổ. Các cơn đau sẽ khiến cho hoạt động quay cổ trở nên khó khăn, những vận động khác từ vai cũng sẽ bị hạn chế.
• Nếu ấn vào cơ ức đòn chũm và cơ thang, bên cạnh cảm giác đau đớn còn có hiện tượng co cứng và bị vồng lên so với bên không bị đau.
• Bệnh nhân bị đau vai gáy có thể kèm theo cả hiện tượng toàn thân sợ lạnh, mạch phù, rêu lưỡi trắng…

Các triệu chứng này có thể xuất hiện bất cứ thời gian nào trong ngày. Tuy nhiên, nó thường xảy ra đột ngột khi thức dậy, mang vác vật nặng hoặc gặp lạnh.

Xem thêm: 6 cách chữa đau vai gáy bằng ngải cứu hiệu quả nhanh

II/ Các bài thuốc chữa đau vai gáy bằng Y học cổ truyền

Chữa đau vai gáy bằng Đông y giúp bệnh nhân khỏi đau dứt điểm, hạn chế dùng thuốc Tây tiềm ẩn nhiều tác dụng phụ nguy hiểm. Hiện nay, có 3 phương pháp đang được áp dụng nhiều nhất đó là: Vật lý trị liệu (châm cứu, bấm huyệt), các bài thuốc uống hoặc thuốc bôi, đắp ngoài. 

1. Chữa đau vai gáy bằng châm cứu, bấm huyệt – Xu hướng của thế kỷ 21

Vật lý trị liệu chữa đau vai gáy là phương pháp hữu hiệu được áp dụng rộng rãi hiện nay, trong đó 2 kỹ thuật thường được ứng dụng đó là: Châm cứu và bấm huyệt. 

Tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, các bác sĩ sẽ lựa chọn huyệt đạo, phương pháp và liệu trình phù hợp nhất, cụ thể như sau: 

• Nguyên nhân đau vai gáy do phong hàn (Bệnh nhân có triệu chứng điển hình như đau tê cố định một chỗ, thường xảy ra sau khi người bệnh gặp gió lạnh các bác sĩ thường châm các huyệ:  Phong phủ, Phong trì, Thiên trụ, Đại chùy, Đại trữ, Huyền chung, Hậu khê, Phong môn, Ngoại quan. Để đạt được hiệu quả giảm đau tốt hơn nên thực hiện chườm ấm các huyệt này trong khoảng 5 tới 10 phút và chú ý giữ ấm cơ thể.
• Nguyên nhân đau vai gáy do chấn thương (Triệu chứng đau nhói ở cổ gáy, thường xảy ra do vận động quá mức hoặc ngủ sai tư thế) sẽ châm các huyệt: Phong phủ, Phong trì, Thiên trụ, Đại chùy, Đại trữ, Huyền chung, Hậu khê, Khúc trì, Hợp cốc.
• Nguyên nhân đau vai gáy do khí huyết hư (triệu chứng như đau vai gáy tái phát nhiều lần, thể trạng ốm yếu) sẽ được chỉ định châm các huyệt Phong phủ, Phong trì, Thiên trụ, Đại chùy, Đại trữ, Huyền chung, Hậu khê, Can du, Thận du, Cao hoang, Quan nguyên, Khỉ hải. 

2. Các bài thuốc uống từ Đông y chữa đau vai gáy

Theo Đông y, đau vai gáy có nhiều dạng khác nhau. Tùy vào từng thể bệnh khác nhau mà các bài thuốc cũng được áp dụng khác nhau. Cụ thể như sau:

# Thể phong hàn thấp (do lạnh): 

Thể bệnh này do phong hàn xâm phạm vào các đường kinh mạch ở vai gáy. Nó thường diễn ra một cách đột ngột do các đòn chũm, cơ thang bị cứng lại do gặp lạnh, gối cao. Nếu bị bệnh thể phong hàn thấp, bệnh nhân sẽ thấy đau cứng vai gáy, quay cổ khó. Dùng tay ấn vào đòn chũm, cơ thang sẽ thấy co cứng so với bên lành. Bên cạnh đó, lưỡi của bệnh nhân sẽ xuất hiện rêu trắng, sợ lạnh, mặt phù.

Phương pháp điều trị: Khu phong, tán hàn thông kinh hoạt lạc.

Các bài thuốc:

+ Bài thuốc 1: Can khương, phụ linh thang, thương truật.

• Chuẩn bị: 8g can thương, 6g cam thảo, 8g thương truật, 8g quế chi, 12g phục linh, 12g xuyên khung, 12g ý dĩ.
• Cách thực hiện: Các vị thuốc trên cho vào ấm, sắc lên cùng với nước. Chia lượng thuốc trên thành 3 lần, uống hết trong ngày.

+ Bài thuốc 2: Trước ý thang

• Chuẩn bị: 12g khương hoạt, 8g quế chi, 12g độc hoạt, 12g tần giao, 10g xuyên khung, 6g nhũ hương, 6g chích cam thảo, 40g cành dâu, 12g đương quy, 8g mộc hương.
• Cách thực hiện: Mỗi ngày sắc một thang, chia lượng thuốc thành 3 lần uống.

# Thể can thận hư (thường do thoái hóa đốt sống cổ): 

Nếu mắc bệnh do thể này, người bệnh sẽ có các biểu hiện: Đau cứng gáy, cúi xuống, quay trở vùng cổ khó khăn. Cơn đau sẽ càng nặng nếu vận động nhiều. Nó có thể đau từng cơn hoặc còn kèm theo cả tình trạng tê mỏi vai và lan xuống tay. Nếu nằm nghỉ thì không đau nhưng mạch thì mạch tế sắc, lưỡi đỏ ít rêu.

Phương pháp điều trị: Khu phong, trừ thấp, bổ can thận

Các bài thuốc:

+ Bài thuốc 1: Quyên tý thang

• Chuẩn bị: 12g phòng phong, 8g khương hoạt, 12g xích thược, 12g đương quy, 12g nghệ vàng, 12g hoàng kỳ.
• Cách thực hiện: Các vị thuốc này đem sắc với nước, chia thành 3 lần để uống. Mỗi ngày dùng 1 thang để mang lại hiệu quả tốt.

+ Bài thuốc 2: Bổ thận tráng cân thang

• Chuẩn bị: 12g đương quy, 12g ngưu tất, 16g thục địa, 10g thanh bì, 12g ngũ gia bì, 8g sơn thù, 10g đỗ trọng, 12g bạch linh.
• Cách làm: Sắc uống mỗi ngày 1 thang, chia làm 3 lần dùng hết trong ngày.

# Thể phong thấp nhiệt: 

Trường hợp bị đau vai gáy do thể phong thấp nhiệt, bệnh nhân sẽ có các biểu hiện: Đau vai gáy, mình mẩy, có thể còn kèm theo cảm cúm, cổ cứng khó quay. Tương tự như thể phong hàn thấp, đối với bệnh nhân bị thấp nhiệt, họ cũng sẽ có các biểu hiện là sợ lạnh, rêu lưỡi trắng và mạch phù sác.

+ Phương pháp điều trị: Khu phong, trừ thấp, thông kinh hoạt lạc, thanh nhiệt giải độc.

+ Bài thuốc: Sài cát giải cơ thang

• Chuẩn bị: 8g khương hoạt, 10g bạch chỉ, 12g cát cánh, 12g bạch thược, 8g hoàng cầm, 12g thạch cao.
• Cách làm: Các vị thuốc trên đem sắc lên với nước để uống 3 lần mỗi ngày. Hàng ngày dùng 1 thang, thực hiện trong một thời gian sẽ thấy các triệu chứng bệnh thuyên giảm.

# Thể huyết ứ (do chấn thương, thoát vị đĩa đệm): 

Bệnh nhân bị đau vai gáy do huyết ứ sẽ có các cảm giác vùng gáy bị cứng, di chuyển khó khăn, đau nhức. Khi lên cơn đau, cơ thể có thể có những điểm đau dữ dội, xương đau mỏi, chân tay tê bì, mạch trầm hoạt hoặc sáp, lưỡi thâm tím.

Phương pháp điều trị: Hoạt huyết hóa ứ, trừ thấp, hành khí thông lạc.

Để điều trị, các bài thuốc được áp dụng có thể là:

+ Bài thuốc 1: Tứ vật đào hồng

• Chuẩn bị: 12g đương quy, 12g thục địa, 10g xuyên khung, 12g xích thược, 6g hồng hoa, 8g đào nhân.
• Cách làm: Đem các vị thuốc sắc lên cùng với nước để uống. Chia lượng thuốc vừa sắc thành 3 lần dùng trong ngày. Thực hiện thường xuyên sẽ thấy các triệu chứng bệnh được giảm đi đáng kể.

+ Bài thuốc 2: Thư cân hoạt huyết thang

• Chuẩn bị: 12g phòng phong, 10g kinh giới, 12g khương hoạt, 8g thanh bì, 16g tục đoạn, 12g độc hoạt, 12g đương quy, 16g đỗ trọng, 16g ngưu tất, 16g ngũ gia bì, 10g hồng hoa.
• Cách thực hiện: Cho các vị thuốc vào ấm và sắc lên cùng với nước để uống. Mỗi ngày sắc 1 thang, chia thuốc thành 3 lần dùng hết trong ngày.

Giải đáp chi tiết: Bị đau vai gáy khó thở – Có phải dấu hiệu nguy hiểm?

3. Bài thuốc đắp ngoài chữa đau vai gáy bằng Đông y

Ngoài các bài thuốc uống, bệnh nhân có thể kết hợp thêm các bài thuốc đắp, chườm bên ngoài. Nó sẽ giúp hiệu quả của các bài thuốc này được tăng lên đáng kể. Các bài thuốc chườm bên ngoài mà bệnh nhân có thể áp dụng bao gồm:

+ Bài thuốc 1: 

• Chuẩn bị: Ngải cứu, muối
• Cách thực hiện: Ngải cứu cho vào chảo, trộn với muối và sao nóng. Lấy khăn vải gói thuốc và chườm vào nơi bị đau. Áp dụng thường xuyên, nhất là khi cơ thể lên cơn đau hoặc đắp vào buổi tối trước khi đi ngủ để mang lại tác dụng tốt nhất.

+ Bài thuốc 2: 

• Chuẩn bị: 1 nắm lá lốt, 1 nắm lá cúc tần, rượu trắng.
• Cách thực hiện: Đem lá cúc tần và lá lốt mang đi rửa sạch, giã nhuyễn. Sau đó cho ít rượu trắng vào trộn đều. Cho hỗn hợp trên vào chảo sao nóng lên rồi cho vào tấm vải gói lại. Đem nó chườm lên vùng vai gáy bị đau, kiên trì thực hiện sẽ thấy cơn đau được giảm đi đáng kể.

III/ Ưu điểm và hạn chế khi chữa đau vai gáy bằng Đông y

Tương tự như các phương pháp điều trị khác, chữa đau vai gáy bằng Đông y cũng có những ưu và nhược điểm riêng. Cụ thể như sau:

Ưu điểm

• Các bài thuốc từ Đông y sẽ tập trung chữa trị căn nguyên gây bệnh. Từ đó có thể điều trị dứt điểm tình trạng bệnh mà không lo chúng bị tái phát.
• Những bài thuốc này đều bắt nguồn từ tự nhiên. Do đó nó sẽ an toàn cho sức khỏe cho dù được sử dụng để điều trị trong thời gian dài. Bởi không giống như thuốc tây, nó ít khi gây ra tác dụng phụ cho bệnh nhân.
• Không làm ảnh hưởng đến các chức năng của dạ dày, gan, thận, đường ruột…
• Các bài thuốc đều rất dễ sử dụng vì nó đã được chế biến sẵn. Điều này sẽ tiết kiệm chi phí cho bệnh nhân.

Nhược điểm của phương pháp chữa đau vai gáy bằng Đông y

Mặc dù có nhiều ưu điểm, nhưng chữa bệnh bằng Đông y cũng tồn tại những hạn chế. Cụ thể như sau:

• Các bài thuốc chữa đau vai gáy bằng Đông y không mang đến tác dụng mau chóng, tức thời như việc sử dụng thuốc tây. Vì vậy, đòi hỏi bệnh nhân cần dùng thuốc thường xuyên và trong thời gian dài mới mang lại hiệu quả.
• Hiệu quả của những bài thuốc chữa bệnh từ Đông y phát huy ở những mức độ khác nhau tùy vào từng đối tượng và tình trạng bệnh lý. Điều này có nghĩa là không phải ai sử dụng bài thuốc cũng sẽ đem đến tác dụng như mong muốn. Do đó, nếu uống thuốc một thời gian mà không thấy đem lại hiệu quả, hãy đi khám để được chỉ định cách điều trị khác.

  

Trên đây là thông tin về chứng đau vai gáy theo y học cổ truyền và cách chữa mà chúng tôi tổng hợp được. Mặc dù các bài thuốc Đông y không mang lại tác dụng mau chóng nhưng nó lại có những ưu điểm vượt trội riêng. Do đó, nếu đang mắc phải tình trạng này, bệnh nhân có thể tham khảo các thông tin trên và áp dụng để điều trị cho bản thân.