Co Cứng Cơ Sau Đột Quỵ và Giải Pháp Khắc Phục Tốt

Co cứng cơ sau đột quỵ khiến bệnh nhân gặp nhiều khó khăn trong sinh hoạt đời sống. Người bệnh không thể vận động như bình thường, cần người hỗ trợ ăn uống, đi lại. Không chỉ ảnh hưởng sức khỏe, vấn đề này còn gây ra không ít tác động đến tâm lý khiến bệnh nhân lo âu, stress dẫn đến các quyết định tiêu cực.

Co cứng cơ sau đột quỵ là gì?

Đột quỵ là tình trạng mạch máu bị tắc nghẽn hoặc vỡ gây xuất huyết não. Khi đó, tế bào não không được cung cấp đủ dinh dưỡng và oxy khiến chúng dần chết đi. Não bộ hoạt động kém kéo theo nhiều vấn đề khác xảy ra cho cơ thể.

Co cứng cơ sau đột quỵ là gì?
Đôt quỵ gây ra nhiều di chứng mặc dù đã cứu sống người bệnh khỏi cơn nguy kịch

Cơn đột quỵ đến đột ngột với các biểu hiện bất thường như choáng váng, khó thở, đau đầu dữ dội, mất thăng bằng, nôn mửa, tay chây yếu,… Tổn thương não nếu kéo dài không được kiểm soát có thể khiến bệnh nhân tử vong nhanh chóng.

Những người may mắn được cấp cứu trong thời gian vàng tránh được rủi ro nguy hiểm cho tính mạng. Mặc dù vậy, sau đột quỵ bệnh nhân có thể gặp phải các di chứng có thể cả đời không thể phục hồi. Do não bộ bị tổn thương ảnh hưởng đến tế bào thần kinh và các cơ quan khác.

Theo thống kê cho thấy, đa số bệnh nhân sống sót sau cơn đột quỵ đều gặp phải các di chứng vừa và nặng, trong đó có chứng co cứng. Co cứng sau đột quỵ khiến đời sống của bệnh nhân bị xáo trộn, đi lại, cử động cơ thể không linh hoạt như trước, thâm chí là liệt vĩnh viễn.

Người ta định nghĩa rằng, tình trạng co cứng cơ là một trong những rối loạn kiểm soát vận động, rối loạn kiểm soát cảm giác thường xuất hiện sau đột quỵ. Cơ có thể bị co cứng không chủ đích, xảy ra ngắt quãng, lặp lại liên tục hoặc kéo dài gây tổn thương cơ nghiêm trọng.

Nguyên nhân gây co cứng cơ sau đột quỵ

Nguyên nhân vì sao lại khiến cơ co cứng sau đột quỵ? Các chuyên gia cho biết, tình trạng cơ bị co cứng bất thường do di chứng đột quỵ gây ra có thể xuất hiện sau vài tháng hoặc 1 năm khi người bệnh được cứu sống. Trong suốt giai đoạn người bệnh phục hồi, tình trạng này vẫn có thể tiếp diễn.

Nguyên nhân gây co cứng cơ sau đột quỵ
Tổn thương ở não bộ ảnh hưởng đến hoạt động của hệ thống thần kinh khắp cơ thể

Nguyên nhân là do sự tổn thương não bộ làm các tế bào thần kinh vận động bị ảnh hưởng. Khi đó, các thông tin từ não bộ và tủy sống không được dẫn truyền sẽ khiến cho vận động cơ bị mất kiểm soát. Người bệnh cảm nhận được việc không cử động được tay chân, khớp,…

Cơ cứng, không tự chủ động được vận động, nếu bệnh nhân cố gắng kéo căng cơ có thể dẫn đến tình trạng đứt gãy sợi cơ. Hiện tượng này là nguyên nhân khiến cho các chất kích thích trong cơ được giải phóng gây cảm giác đau nhức vô cùng khó chịu.

Người bệnh có thể nhận biết các bất thường sau khi vượt qua cơn đột quỵ vài tuần, hoặc thậm chí là vài năm. Theo nghiên cứu và đánh giá, tình trạng co cứng cơ sau đột quỵ có tỷ lệ xảy ra ở hai chi trên nhiều hơn hai chi dưới. Tập trung tại các vị trí như khuỷu tay, cổ tay, vai, và dưới mắt cá chân.

Co cứng cơ sau đột quỵ qua các giai đoạn

Cơ bắp bị co cứng, không linh hoạt thậm chí là liệt hoàn toàn không thể cử động sau cơn đột quỵ là hiện tượng nhiều người gặp phải hiện nay. Điều này khiến bệnh nhân gặp khó khăn trong sinh hoạt đời sống, không tự chủ vận động theo ý muốn và cần người hỗ trợ.

Thoạt đầu, khi người bệnh được cứu sống sau đột quỵ, phần cánh tay, chân, khuôn mặt bị yếu, tê liệt. Trong quá trình điều trị các biểu hiện bất thường vẫn tiếp tục diễn ra. Đến giai đoạn sự dẫn truyền thông tin giữa não bộ và tủy sống suy yếu khiến cho cơ không còn cử động được.

Cơ bị co cứng ở một ví trí, không thể co giãn trở lại như bình thường. Mặc dù vậy vẫn có nhiều trường hợp co cứng cơ sau đột quỵ nhẹ, người bệnh vẫn có khả năng đi lại, vận động tuy nhiên không còn linh hoạt như trạng thái bình thường.

Co cứng cơ sau đột quỵ qua các giai đoạn
Sau đột quỵ vài tuần hoặc một năm các dấu hiệu co cứng xuất hiện

Hiện tượng cứng cơ sau đột quỵ theo các chuyên gia đánh giá thường xảy ra theo 2 giai đoạn chính, cụ thể như sau:

  • Giai đoạn sớm thường sau 2 tuần khi cơn đột quỵ qua đi người bệnh cần được theo dõi để sớm can thiệp điều chỉnh bất thường. Do đó, bệnh nhân thường được bác sĩ chỉ định tái khám sau khi cấp cứu đột quỵ. Nếu có dấu hiệu co cứng cơ sẽ được chỉ định các giải pháp khắc phục sớm.
  • Giai đoạn muộn khi cơ đã bị co cứng. Bệnh nhân lúc này không cử động được các chi hoặc cảm giác khó tự chủ vận động. Ngoài ra, tại vị trí co cứng còn xuất hiện cảm giác đau nhức. Khi cầm nắm đồ vật có hiện tượng rung giật bất thường.

Chủ động tái khám và thường xuyên theo dõi các bất thường sau đột quỵ để kịp thời can thiệp, phòng tránh rủi ro cho sức khỏe. Mỗi trường hợp co cứng cơ, tùy mức độ sẽ được bác sĩ chỉ định giải pháp khắc phục phù hợp. Bệnh nhân có thể cần tập vật lý trị liệu, can thiệp phẫu thuật để duy trì vận động tránh rủi ro hại sức khỏe, đời sống.

Co cứng cơ sau đột quỵ nguy hiểm như thế nào?

Co cứng cơ sau đột quỵ mặc dù không nguy hại tính mạng, tuy nhiên sự bất tiện mà nó gây ra có thể để lại nhiều di chứng lâu dài hơn. Việc cử động khớp cơ không linh hoạt, thậm chí là bại liệt khiến bệnh nhân gặp nhiều khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày, cần sự trợ giúp của người thân trong gia đình.

Một số trường hợp gắng sức cử động khi cơ chân bị co cứng có thể khiến bệnh nhân bị té ngã. Các chấn thương lúc này khá nguy hiểm, đặc biệt là đối với người cao tuổi. Do đó, người bệnh thường được theo dõi và chăm sóc của người thân để tránh các tai nạn đáng tiếc xảy ra.

Co cứng cơ sau đột quỵ nguy hiểm như thế nào?
Người bệnh không tự chủ động được trong các sinh hoạt đời sống

Bên cạnh đó, việc không tự chủ vận động còn khiến bệnh nhân gặp ảnh hưởng về mặt tâm lý. Tâm trạng ức chế, stress, áp lực trong thời gian dài khiến bệnh nhân dễ phát sinh các suy nghĩ và quyết định tiêu cực.

Không những thế, khi tay chân không cử động thời gian dài sẽ có hiện tượng teo tóp, cơ bắp lỏng lẻo, các khớp bị cứng, dẫn đến tàn phế suốt đời. Vì thế bệnh nhân mặc dù đã qua cơn nguy kịch nhưng di chứng để lại khá nặng, cần theo dõi thường xuyên, chủ động khắc phục sớm phòng tránh rủi ro nguy hiểm.

Các giải pháp khắc phục co cứng cơ sau đột quỵ

Co cứng cơ sau đột quỵ gây ra nhiều trở ngại trong sinh hoạt đời sống của người bệnh. Trường hợp co cứng kéo dài gây teo chân tay, người bệnh trở nên dị dạng cơ thể. Việc chủ động phục hồi từ sớm rất cần thiết.

Mục đích can thiệp khắc phục co cứng cơ sau đột quỵ bao gồm giảm biến chứng, giảm gánh nặng cho người thân trong việc chăm sóc bệnh nhân, giúp người bệnh tự vận động, tránh dị tật cả thể chất lẫn tinh thần.

Mỗi trường hợp sẽ được chỉ định giải pháp xử lý phù hợp. Bác sĩ sẽ dựa vào tình trạng sức khỏe, trạng thái cứng cơ của bệnh nhân để đưa ra các chỉ dẫn tương ứng. Một người có thể phải điều trị kết hợp nhiều phương pháp để nhanh chóng cải thiện tình trạng cơ cứng.

Dưới đây là các phương pháp được áp dụng:

Tập vật lý trị liệu khắc phục cơ co cứng

Tập vật lý trị liệu phục hồi chức năng sau đột quỵ được áp dụng nhằm giúp bệnh nhân cử động cơ thể linh hoạt hơn. Bởi như các bạn đã biết các tổn thương não bộ có thể gây ảnh hưởng đến sự dẫn truyền thần kinh đến các cơ quan khác.

Co cứng cơ sau đột quỵ xảy ra là một trong các hệ quả của đột quỵ gây ra cho cơ thể. Nếu không tập luyện, cứng cơ, tổn thương xương khớp, teo tóp tay chân,… sẽ khiến bệnh nhân sống phụ thuộc vào người thân, bại liệt suốt đời.

Các giải pháp khắc phục co cứng cơ sau đột quỵ
Thực hiện các bài tập trị liệu đơn giản nhẹ nhàng theo hướng dẫn

Do đó, áp dụng vận động trị liệu sau đột quỵ có vai trò quan trọng, hỗ trợ bệnh nhân chuyển động tứ chi, cơ thể linh hoạt hơn, khắc phục hiện tượng co cứng. Cụ thể:

  • Tập luyện các bài tập vận động nhẹ nhàng, phục hồi chức năng của tứ chi. Bạn sẽ được kỹ thuật viên hướng dẫn luyện tập nhằm đảm bảo an toàn, tránh xảy ra sai sót ảnh hưởng đến sức khỏe. Các bài tập bao gồm giúp bệnh nhân giãn cơ, khôi phục vận động của các bộ phận. Mỗi đối tượng sẽ được hướng dẫn tập luyện phù hợp.
  • Người bệnh sử dụng các dụng cụ hỗ trợ như nẹp, bó bột để giữ cho cơ tay, chân cải thiện tầm vận độngn. Những dụng cụ được sản xuất sao cho phù hợp với tỷ lệ cơ thể người bệnh, nhờ đó trong quá trình sử dụng sẽ thuận tiện hơn cho người bệnh khi cử động, di chuyển.
  • Bên cạnh các phương pháp kể trên, Bác sĩ có thể sử dụng các sóng xung kích để hỗ trợ bệnh nhân phục hồi hoạt động tay chân sau đột quỵ. Sóng xung kích kích thích bên ngoài cơ thể, điện châm cứu,… là các giải pháp khắc phục co cứng cơ sau đột quỵ được áp dụng hiện nay.

Sử dụng thuốc điều trị

Ngoài áp dụng vận động trị liệu hoặc các liệu pháp vật lý khác, người bệnh có thể được chỉ định sử dụng thuốc sau đột quỵ để khắc phục các vấn đề xảy ra sau đó, nhất là hiện tượng co cứng cơ. Mục đích sử dụng thuốc giúp giảm nhẹ các triệu chứng khó chịu, kiểm soát tình trạng co cứng, giúp xương khớp, cơ bắp linh hoạt hơn.

Các giải pháp khắc phục co cứng cơ sau đột quỵ
Dùng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ

Mỗi bệnh nhân sẽ được chỉ định dùng thuốc riêng, không áp dụng đồng nhất trên mọi đối tượng. Do đó, bạn nên tuân thủ theo phác đồ, tránh việc tự ý đổi thuốc hoặc kết hợp thuốc bừa bãi. Một số thuốc như:

  • Baclofen
  • Tizanidine
  • Benzodiazepines
  • Gabapentin
  • Và nhiều loại thuốc khác

Ngoài thuốc đường uống, bệnh nhân có thể được tiêm thuốc trực tiếp vào vị trí cơ cứng nhằm khắc phục tại chỗ tình trạng này. Tuy nhiên thuốc tân dược thường gây ra một vài phản ứng phụ khi sử dụng. Bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng và thông báo nếu gặp phải tác dụng phụ không mong muốn.

Phẫu thuật chữa cơ co cứng sau đột quỵ

Áp dụng phẫu thuật trong điều trị co cứng cơ sau đột quỵ dành cho đối tượng tình trạng nặng. Hoặc cũng có thể thực hiện nếu bác sĩ nhận thấy tình trạng chức năng của các bộ phận trong cơ thể suy yếu hẳn, nhất là tay, chân không còn linh hoạt, bị liệt một bên.

Phẫu thuật can thiệp điều chỉnh các bất thường. Bệnh nhân được chỉ định phẫu thuật chỉnh hình khi các cơ bị biến dạng hoặc phẫu thuật thần kinh khi co cứng liên quan đến các yếu tố thần kinh. Người bệnh nên tái khám định kỳ để theo dõi tình trạng phục hồi của cơ thể.

Chăm sóc sức khỏe phòng co cứng cơ sau đột quỵ

Đột quỵ chiếm tỷ lệ cao trong các bệnh lý gây tử vong trên thế giới. Hiện nay xu hướng đột quỵ ở người trẻ cũng không ngừng gia tăng. Đây là hồi chuông cảnh tỉnh nhiều người trong việc chủ động phòng bệnh, không lơ là làm các triệu chứng đột quỵ xuất hiện.

Các đối tượng có nguy cơ cao cần chủ động phòng đột quỵ từ sớm. Bệnh diễn biến âm thầm, đến khi mạch máu não, động mạch dẫn từ não đến tim bị tắc nghẽn, nứt vỡ gây ra nhiều triệu chứng bất thường, nặng nề hơn.

Chăm sóc, bảo vệ sức khỏe phòng tránh đột quỵ
Chăm sóc sức khỏe, phòng ngừa co cứng co sau đột quỵ

Do đó, bạn nên chủ động phòng bệnh từ sớm, một vài lưu ý:

  • Tập thể dục nhẹ nhàng, vận động giúp máu huyết lưu thông tốt hơn. Không nên ngồi một chỗ quá lâu và thường xuyên, cơ thể béo phì, lười vận động là yếu tố gây ra nhiều bệnh lý, đặc biệt là nguy cơ đột quỵ tăng cao.
  • Ăn uống đều độ, bổ sung ưu tiên những thực phẩm có lợi cho sức khỏe như rau củ quả, trái cây tươi. Hạn chế ăn nhiều tinh bột, đồ ăn quá ngọt, nhiều dầu mỡ. Bổ sung thịt trắng cung cấp đạm, không ăn nhiều thịt đỏ hoặc nội tạng động vật.
  • Điều trị bệnh đang mắc phải, đặc biệt là người mắc bệnh mãn tính. Tuân thủ theo hướng dẫn sử dụng thuốc, không lạm dụng, không tự ý kết hợp thuốc bừa bãi.
  • Thăm khám sức khỏe định kỳ, nhất là người nằm trong nhóm có nguy cơ đột quỵ cao. Theo dõi và kiểm tra các chỉ số để phát hiện sớm bất thường và điều chỉnh bảo vệ an toàn sức khỏe.

Co cứng cơ sau đột quỵ là một trong những vấn đề thường gặp, bởi đây là di chứng xảy ra khi não bộ bị tổn thương ảnh hưởng đến các dây thần kinh. Lúc này hai tay, hai chân của người bệnh yếu, cử động khó hoặc không thể tự chủ được vận động. Cần khắc phục sớm để tránh teo cơ, ảnh hưởng đến vận động khiến sức khỏe thể chất, tinh thần ngày càng suy nhược.

Có thể bạn quan tâm:

Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ

Đột Quỵ Ở Người Trẻ Do Đâu? Dấu hiệu và Cách phòng ngừa

Đột quỵ ở người trẻ hiện nay có xu hướng ngày càng gia tăng. Đây là tình trạng nguy hiểm,...

Thời gian vàng cứu chữa bệnh nhân đột quỵ

Top 9 Bệnh Viện Chữa Đột Quỵ Có Uy Tín Nhất Tại TP.HCM

Bệnh viện chữa đột quỵ tại TPHCM hiện tại gồm có 26 đơn vị chính gồm bệnh viện công lập...

Một số lưu ý khi dùng thuốc chống đột quỵ Hàn Quốc

4 Loại Thuốc Chống Đột Quỵ Hàn Quốc Được Tin Dùng Nhất

Thuốc chống đột quỵ Hàn Quốc hiện nay được nhiều người quan tâm và sử dụng. Các thành phần trong...

Đối tượng có khả năng bị đột quỵ cao trong gia đình?

Cách Xử Lý Khi Người Thân Bị Đột Quỵ Nhất Định Phải Biết

Không phải ai cũng biết cách xử lý khi người thân bị đột quỵ. Vì thế nhiều trường hợp cấp...

Viên Uống Chống Đột Quỵ Của Nga Dùng Loại Nào Tốt?

Hiện nay trên thị trường có bán nhiều viên uống chống đột quỵ, trong đó các sản phẩm của Nga...

Giải đáp thắc mắc của độc giả cùng chuyên gia của chúng tôi!

Ths.BS Nguyễn Thị Tuyết Lan
Nguyên Trưởng khoa khám bệnh - BV YHCT trung ương

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.