Chữa bệnh viêm khớp dạng thấp bằng các bài thuốc Đông y

Bên cạnh thuốc tây, chữa viêm khớp dạng thấp bằng Đông y cũng là một trong những phương pháp điều trị được nhiều người lựa chọn. Tùy vào tình trạng bệnh lý mà các bài thuốc này cũng được chỉ định khác nhau. Do đó, việc nắm rõ các bài thuốc này sẽ giúp bệnh nhân chủ động hơn trong việc điều trị. 

Các bài thuốc chữa bệnh viêm khớp dạng thấp bằng Đông y

Thông tin về các bài thuốc Đông y chữa viêm khớp dạng thấp
Thông tin về các bài thuốc Đông y chữa viêm khớp dạng thấp

Viêm khớp dạng thấp là một căn bệnh tự miễn mà đặc trưng của nó là sự tổn thương của các màng bao hoạt dịch của khớp. Theo Đông y, nguyên nhân gây bệnh viêm khớp dạng thấp xuất phát từ bên trong do di truyền, kèm theo đó là cơ thể thiếu chất dinh dưỡng, khí huyết ngưng trệ, tình trạng thấp nhiệt xâm nhập…

Quốc dược Phục cốt khang là bài thuốc sở hữu nhiều ưu điểm ĐẦU TIÊN và DUY NHẤT về công thức, thành phần trong điều trị bệnh xương khớp tại Việt Nam. [Tìm hiểu ngay]

Khi bị bệnh, dấu hiệu mà người bệnh dễ nhận thấy nhất chính là tình trạng các khớp sưng đau kéo dài, cứng khớp. Chúng không chỉ gây ảnh hưởng xấu đến chức năng vận động mà còn gây nguy cơ bị tàn phế. Trong Đông y, bệnh thuộc phạm trù “lịch tiết phong”, “chứng tý”, “hạc tất phong”. Dựa những biểu hiện lâm sàng mà các bài thuốc Đông y chữa bệnh viêm khớp dạng thấp cũng được áp dụng khác nhau. Cụ thể như sau:

1. Chứng phong thấp nhiệt tý

+ Triệu chứng: Nếu người bệnh mắc phải chứng phong thấp nhiệt tý, họ thường có biểu hiện sưng nóng, đỏ đau ở các khớp, khi chườm lạnh sẽ cảm thấy dễ chịu, nhưng cơ thể luôn nóng và sợ gió. Ngoài ra, lưỡi của bệnh nhân cũng sẽ đỏ và mạch huyền hoạt sác.

+ Phương pháp chữa: Khu phong, trừ thấp, thanh nhiệt thông lạc.

+ Bài thuốc: Với dạng bệnh này, bài thuốc được chỉ định là Quế chi Thược dược Tri mẫu thang gia giảm.

Chuẩn bị 6g quế chi, 15g bạch thược, 9g phòng phong, 10g tri mẫu, 12g hải đồng bì, 20g nhẫn đông đằng. 20g tang chi. Cho tất cả các vị thuốc vào ấm và sắc lên với nước. Dùng nước thuốc hàng ngày để mang đến tác dụng như mong muốn.

Trường hợp các khớp bị sưng đỏ nhiều vào ban đêm, thêm các vị thuốc 15g sinh địa, 0,6g bột linh dương, 15g xích thược. Cho chúng vào ly và hòa với nước để uống. Nếu mạch huyền sác, có cảm giác bứt rứt vùng miệng, lưỡi đỏ ít rêu thì thêm khoảng 30g sinh thạch cao, 10g huyền sâm. Lưu ý là cần phải sắc sinh thạch cao trước, sau đó dùng nước này để hòa với các nguyên liệu khác.

2. Bài thuốc chữa viêm khớp dạng thấp bằng Đông y dùng cho thể phong hàn thấp tý

Bài thuốc chữa bệnh bằng Đông y thể phong hàn thấp tý
Bài thuốc chữa bệnh bằng Đông y thể phong hàn thấp tý

+ Triệu chứng: Với những người bị bệnh ở dạng này, họ sẽ thường xuất hiện các triệu chứng như khớp lạnh và đau nhiều, chườm nóng sẽ thấy dễ chịu, rêu lưỡi trắng, sắc lưỡi tái nhợt, mạch trì khẩn.

+ Phương pháp chữa trị: Khu phong, tán hàn, trừ thấp thông lạc

+ Bài thuốc: Quyên tý thang gia giảm

Để điều trị bệnh bằng bài thuốc này, bệnh nhân cần chuẩn bị các vị thảo dược sau: Độc hoạt, khương hoạt, tần giao, quế chi, xuyên khung, đương quy, nhũ hương, một dược với lượng là 9g, thêm vào đó là 15g uy linh tiêm. Các dược liệu này cho vào nồi và sắc lên với nước để uống.

Nếu phong đau nhiều khi di chuyển, cần thêm 10g phòng phong; khớp đau nhiều thêm 9g ô đều, 3g tế tân, 9g phụ tử chế; trường hợp thấp nhiều khớp sưng to, cần cho thêm 30g ý dĩ, 12 tỳ giải.

3. Thận dương hư suy

+ Triệu chứng: Những người bị viêm khớp dạng thấp thể thận dương hư suy sẽ có các biểu hiện: Khớp bị sưng to, co cứng, nếu trời lạnh sẽ đau nhiều hơn, sợ lạnh, chân tay cũng lạnh, đau mỏi lưng và gối, tiểu tiện nhiều, lưỡi bệu nhợt, mạch trì nhược, rêu trắng.

+ Phương pháp chữa trị: Ôn bổ thận dương, tán hàn thông lạc

+ Bài thuốc: Bát vị hoàn gia giảm

Chuẩn bị quế chi, phụ tử chế, sơn thù với lượng bằng nhau là 9g; ba kích thiên, sơn dược, ngưu tất, cẩu tích, phục linh với lượng 12g; bạch truật, tiên linh tỳ, uy linh tiên với lượng là 15g. Những vị thuốc này cho vào ấm và sắc lên với nước để sử dụng.

Ở mỗi thể bệnh khác nhau mà các bài thuốc được chỉ định cũng khác nhau
Ở mỗi thể bệnh khác nhau mà các bài thuốc được chỉ định cũng khác nhau

Trường hợp vùng khớp sưng to, cơ thể mệt mỏi cần cho thêm 30g ý dĩ nhân, 30g hoàng kỳ. Nếu khớp đau nhiều, phải thêm 5g toàn yết, hồng hoa, tô mộc, xuyên ô với lượng bằng nhau là 9g. Chú ý là sắc xuyên ô trước, sau đó mới cho các loại thuốc khác vào để sắc cùng. Với những người bị dị dạng khớp hoặc khớp bị cứng không thể cử động, hãy thêm 9g xuyên sơn giáp, 9g địa long, 6g bạch giới tử.

4. Bài thuốc Đông y chữa viêm khớp dạng thấp thể can thận âm huyết hư

+ Triệu chứng: Người bệnh sẽ có các biểu hiện sưng đau ở các khớp. Tình trạng này kéo dài sẽ sinh cứng khớp, làm cho khớp biến dạng, cử động co duỗi trở nên khó khăn, cơ teo gầy, có nốt cục dưới da, đau mỏi lưng và gối… Ngoài ra, bệnh nhân cũng sẽ cảm thấy hoa mắt chóng mặt, mạch tế sác, lưỡi nhợt, rêu ít.

+ Phương pháp chữa: Ích khí dưỡng huyết, tư bổ can thận.

+ Bài thuốc: Độc hoạt tang khí sinh gia giảm

Bài thuốc này cần đến các vị thuốc sau: 15g đảng sâm; đương quy, bạch linh, thục địa, bạch thược, tần giao, tang ký sinh với lượng bằng nhau là 12g; đỗ trọng, xuyên khung, ngưu tất với lượng 10g; 6g cam thảo; phòng phong, độc hoạt là 9g; nhục quế, tế tân với lượng là 3g. Chú ý, các vị thuốc khác cho vào ấm sắc trước, với nhục quế thì nên cho vào sau.

Nếu bị âm hư nội nhiệt, miệng khô táo bón phải bỏ nhục quế, tế tân và thêm vào đó hà thủ ô, sinh địa, tri mẫu. Trường hợp chân tay co cứng do đau thì thêm toàn yết và địa long với lượng 6g.

5. Các bài thuốc cổ phương chữa viêm khớp dạng thấp

Bên cạnh những bài thuốc trên, bạn cũng có thể áp dụng các bài thuốc cổ phương từ Đông y chữa viêm khớp dạng thấp. Cũng tùy vào từng dạng bệnh khác nhau mà các bài thuốc này cũng được chỉ định khác nhau, cụ thể:

Các bài thuốc cổ phương cũng thường được chỉ định để điều trị viêm khớp dạng thấp
Các bài thuốc cổ phương cũng thường được chỉ định để điều trị viêm khớp dạng thấp

+ Khương phú vật thang: 6g phụ tử, 3g can khương, 9g đương quy, 9g bạch thược, 9g xuyên khung, 9g thục địa. Tất cả các vị thuốc này đem cho vào ấm đế sắc nước uống. Ngoài ra, bệnh thiên về dạng nào thì thêm vào các vị thuốc khác nhau:

  • Nếu bệnh thiên về hàn thêm thảo ô
  • Thiên về phong thêm quế chi
  • Thiên về hư thêm vào kê huyết đằng, hoàng kỳ.
  • Nếu bệnh thiên về ứ huyết thì thêm một dược, nhũ hương
  • Trường hợp bị đau nhiều, cần thêm toàn yết, hồ sách, ngô công. Đau phần chi trên, thêm khương hoàng, uy linh tiêm, đau chi dưới thì thêm mộc qua, ngưu tất, tục đoạn.
  • Bệnh thiên về thấp thêm ý dĩ, thương truật.

+ Hoàn sơn dược: 300g sơn dược; 120g can địa hoàng; 280g cam thảo; nhân sâm, a giao với lượng 70g; đương quy, quế chi, thần khúc, đại đậu, hoàng quyên với lượng 100g;  xuyên khung, bạch truật, bạch thược, hạnh nhân, mạch môn, phòng phong với lượng 60g; sài hồ, cát cánh, phục linh đều 50g; can khương 30g; bạch liễm 20g; 100 quả đại táo. Tất cả các vị thuốc trên đem tán thành bột mịn, vo tròn thành từng viên nhỏ để uống. Cứ mỗi lần uống khoảng 9g, ngày dùng 2 lần. Có thể uống cùng với rượu hoặc nước ấm. Nếu không muốn dùng theo cách trên, bạn có thể sử dụng các vị thuốc này để sắc với nước và uống hàng ngày.

+ Quế chi Thược dược Tri mẫu thang: Quế chi, tri mẫu, thược dược, ma hoàng, phòng phong, bạch truật, phụ tử với lượng là 9g. Đem chúng sắc cùng với nước để uống hàng ngày.

Nếu bị sốt, thêm ý dĩ và sinh thạch cao; bị huyết hư khớp chân tay thì thêm bạch chỉ, kê huyết đằng, đương quy. Trường hợp bị thấp khớp thì thêm trạch tả, tỳ giải, còn khi bị khí hư thì nên thêm hoàng kỳ.

+ Thiên ma tang: Bài thuốc này cần phải có các vị thuốc độc hoạt, thiên ma, đỗ trọng, sinh địa, đương quy, phụ tử, tỳ giải, khương hoạt, huyền sâm, ngưu tất với liều lượng thường dùng. Đem chúng chế thành tễ, cứ mỗi lần dùng thì lấy khoảng 10g tễ để uống là được.

+ Song đằng than: Hải phong đằng, thanh phong đằng, thiên niên kiện, phòng phong, xuyên sơn giáp, cam thảo, tầm cốt phong, địa long với liều lượng là 9g. Đem chúng sắc thành nước uống.

Cần sử dụng các bài thuốc thường xuyên và trong thời gian dài để mang đến hiệu quả tốt
Cần sử dụng các bài thuốc thường xuyên và trong thời gian dài để mang đến hiệu quả tốt
  • Nếu bệnh thiên về hàn tà thì thêm ma hoàng, xuyên ô, thược dược, hoàng kỳ.
  • Bệnh thiên về phong tà, cần thêm khương hoạt, tần giao, cát căn, quế chi, đương quy.
  • Thiên về tà thì thêm ma hoàng, ý dĩ, hạnh nhân, phục linh, bạch truật.
  • Nếu chân tay lạnh thì cần phải cho thêm quế chi, phụ tử.
  • Bệnh thiên về nhiệt tà, thêm  tri mẫu, thạch cao, quế chi.

+ Trừ tý thang: Khương hoạt, quế chi, độc hoạt, xuyên khung với liều lượng đều là 9g; tầm cốt phong, hổ trượng, mộc qua, hoắc hương, bạch hoa xà, phòng phong  đều có liều lượng là 12g. Sắc các vị thuốc này lên với nước để uống.

+ Tý thống linh thang: Chuẩn bị các vị thuốc với liều lượng 30g ý dĩ; mộc qua, ngưu tất, thương truật, nhũ hương, hương phụ, đương quy, hồng hoa, một dược, đào nhân, tô ngạch, địa long, quế chi, ô dược, tần giao với lượng đều là 10g; 18g xuyên khung. Đem chúng sắc thành nước uống, thực hiện thường xuyên để mang đến hiệu quả tốt.

+ Đương quy niêm thống thang: 4,5g bạch truật; nhân sâm, thăng ma, khổ sâm, cát căn, thương truật với lượng bằng nhau là 6g; tri mẫu, phòng phong, ttrạch tả, hoàng cầm, đương quy, trư linh với lượng đều nhau là 9g; chích thảo, nhân trần, khương hoạt đều có khối lượng là 15g. Đem tất cả thuốc mang đi tán thành bột khô. Mỗi ngày dùng khoảng 30g, sắc thành nước để uống. Ngoài ra, bệnh nhân cũng có thể sử dụng bằng cách vo tròn thành viên hoặc sắc với nước để uống. Chúng cũng sẽ mang đến tác dụng tương tự.

Trên đây là các bài thuốc chữa bệnh viêm khớp dạng thấp bằng Đông y mà chúng tôi tổng hợp được. Mặc dù có nhiều ưu điểm, tuy nhiên để những bài thuốc này mang lại hiệu quả tốt nhất, bệnh nhân cũng cần phải áp dụng thường xuyên và trong thời gian dài. Đồng thời, phải chú ý điều chỉnh chế độ ăn uống và nghỉ ngơi cho phù hợp.

ThuocDanToc.vn không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay các phương pháp điều trị y khoa.

Tin bài nên đọc

Hiệu quả điều trị bệnh xương khớp của bài thuốc Quốc dược Phục cốt khang được chuyên gia đánh giá cao và người bệnh phản hồi tích cực. [Xem ngay phản hồi của người bệnh về bài thuốc]

Điều trị viêm khớp dạng thấp như thế nào?

Khoa học ngày nay vẫn chưa thể tìm ra nguyên nhân và cách đẩy lùi triệt để chứng viêm khớp...

Viêm khớp dạng thấp: Nguyên nhân, triệu chứng, điều trị

Viêm khớp dạng thấp là căn bệnh tự miễn mãn tính. Bệnh nếu không được điều trị kịp thời có...

Viêm khớp dạng thấp có thể gây ra biến chứng gì?

Biến chứng nguy hiểm của bệnh viêm khớp dạng thấp

Viêm mạch máu, gây tổn thương hệ thần kinh, loãng xương, mắc bệnh phổi mạn tính... là các biến chứng...

Tìm hiểu về các phương pháp xét nghiệm chẩn đoán viêm khớp dạng thấp

Các xét nghiệm chẩn đoán viêm khớp dạng thấp thường được chỉ định

Xét nghiệm máu, RF, Anti-CCP, xét nghiệm kháng thể kháng nhân, bổ thể, Uric Acid, nhóm HLA, CRP… là các...

Thực phẩm, thức ăn hàng ngày hỗ trợ rất nhiều trong việc điều trị bệnh. Vậy đối với bệnh phong thấp, người bệnh nên ăn gì?

Người bị bệnh phong thấp nên ăn gì để hỗ trợ điều trị bệnh?

Bệnh phong thấp gây ra tình trạng sưng tấy và đau đớn ở các khớp. Hiện nay, có nhiều cách...

Giải đáp thắc mắc của độc giả cùng chuyên gia của chúng tôi!

Ths.BS Nguyễn Thị Tuyết Lan
Nguyên Trưởng khoa khám bệnh - BV YHCT trung ương

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.