Chế độ ăn uống sau phẫu thuật ung thư đại tràng

Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi Bác sĩ CKII BÁC SĨ TRẦN THỊ HƯƠNG LAN – Khoa Nội – Tiêu hóaGiám đốc Chuyên môn Thuốc Dân Tộc Chi Nhánh phía Nam – Cố vấn chuyên môn tại Trung tâm Thuốc dân tộc – Cơ sở TP Hồ Chí Minh

Sau khi phẫu thuật ung thư đại tràng, bạn cần chú trọng đến chế độ dinh dưỡng. Lúc này, hệ tiêu hóa vẫn còn bị tổn thương và chưa thể phục hồi hoàn toàn. Vì vậy, cần bổ sung những thực phẩm thúc đẩy niêm mạc tái tạo đồng thời hạn chế các nhóm thực phẩm gây rối loạn hoạt động của hệ tiêu hóa.

ăn uống khi bị ung thư đại tràng
Cần chú trọng chế độ ăn uống sau khi phẫu thuật ung thư đại tràng

Chế độ dinh dưỡng sau phẫu thuật ung thư đại tràng

Sau phẫu thuật, hệ tiêu hóa cần một khoảng thời gian mới có thể ổn định như trước. Do đó, một số loại thực phẩm có thể gia tăng áp lực lên dạ dày, đồng thời có thể gây rối loạn hoạt động của đường ruột. Các chuyên gia dinh dưỡng luôn khuyến khích bệnh nhân thiết lập chế độ ăn uống hợp lý sau khi phẫu thuật để thúc đẩy quá trình tái tạo và phục hồi niêm mạc.

Tổn thương ở đại tràng có thể khiến bạn bị tiêu chảy và đi vệ sinh nhiều hơn bình thường. Vì vậy, bạn cần tránh những thực phẩm gây đầy hơi. Khi đại tràng bị cắt bỏ, lượng khí này sẽ đi vào túi khí quản và gây đảo lộn hệ thống tiêu hóa.

1. Thực phẩm cần tránh

Các loại trái cây có vị chua

Vị chua từ các loại trái cây thường là axit citric. Thành phần này không có hại cho cơ thể, tuy nhiên lượng axit này có thể khiến niêm mạc đại tràng bị kích thích và đau rát.

chế độ ăn ung thư đại tràng
Trái cây có vị chua có khả năng gây đau rát và kích thích ở vết mổ

Bên cạnh đó, bạn cũng cần kiêng cử những loại dưa muối, dưa chua. Axit acetic sinh ra trong quá trình lên men có khả năng thúc đẩy vi sinh trong đường ruột hoạt động. Tuy nhiên, bệnh nhân sau phẫu thuật ung thư đại tràng có thể bị tổn thương tại vết mổ nếu bổ sung nhóm thực phẩm này.

Thức ăn khô, cứng

Các loại hạt, ngũ cốc nguyên hạt,… là những thực phẩm khô và cứng. Khi thu nạp vào cơ thể, những thực phẩm này vô tình tạo áp lực lên hệ tiêu hóa buộc cơ quan này phải hoạt động liên tục để chuyển hóa. Áp lực này có thể gây tổn thương và khiến vết mổ lâu lành hơn. Hơn nữa, những mảng thức ăn khô, cứng có thể ma sát với đại tràng và gây chảy máu tại cơ quan này.

Thức ăn cay nóng

Thức ăn cay nóng không chỉ gây cảm giác khó chịu, đau rát mà còn có khả năng kích thích vết mổ chảy máu. Tình trạng này khiến cho quá trình phục hồi niêm mạc bị ngưng trệ.

ung thư trực tràng nên ăn uống gì
Thực phẩm cay nóng có thể khiến vết mổ bị loét và chảy máu

Các chuyên gia cho rằng, ngay cả khi tổn thương ở đại tràng lành hẳn, bạn cũng không nên bổ sung nhóm thực phẩm này. Thức ăn cay nóng sẽ thúc đẩy hàm lượng vi khuẩn có hại trong ruột và dạ dày phát triển quá mức, có thể khiến ung thư hoặc các vấn đề khác tái phát.

Thực phẩm chế biến sẵn

Hầu hết những loại thực phẩm chế biến sẵn đều có chứa phẩm màu, chất bảo quản và nhiều gia vị. Các yếu tố này sẽ gây kích ứng lên các cơ quan trong hệ tiêu hóa. Hơn nữa, chất bảo quản trong thực phẩm – nitrat nitrit có thể biến đổi thành N-nitroso và làm tăng nguy cơ tái phát ung thư.

Ngoài ra, bạn cần hạn chế đồ uống có chứa cồn, chất kích thích và caffeine trong thời gian sau phẫu thuật ung thư đại tràng.

2. Thực phẩm nên bổ sung

Thực phẩm giàu axit amin

Axit amin là thành phần thiết yếu có trong các mô mềm và niêm mạc của cơ thể. Thành phần này không chỉ giúp tái tạo, phục hồi mô mà còn có khả năng ức chế tế bào ung thư. Ngoài ra, các axit amin sẽ thúc đẩy quá trình chuyển hóa thức ăn, giúp giảm áp lực lên dạ dày và đường ruột.

ung thư đại tràng nên ăn uống thế nào
Bơ chứa nhiều axit amin giúp phục hồi những mô bị tổn thương ở đại tràng

Vì những lý do này mà bạn nên bổ sung thực phẩm giàu axit amin vào chế độ ăn uống sau khi phẫu thuật ung thư đại tràng. Thực phẩm giàu axit amin như: thịt nạc, dầu cá, chế phẩm từ sữa, các loại trái cây (bơ, thanh long, táo, lê,…)

Thực phẩm giàu calo

Bệnh nhân trải qua một cuộc phẫu thuật lớn thường có sức khỏe và hệ miễn dịch suy yếu. Vì vậy, bạn nên bổ sung những thực phẩm cung cấp năng lượng để cải thiện sức khỏe.

Khi cơ thể khỏe mạnh, hệ miễn dịch được tăng cường, khả năng tế bào ung thư bùng phát trở lại sẽ giảm đi đáng kể. Thực phẩm giàu calo bao gồm: bơ, tinh bột, khoai lang, bí đỏ, thịt nạc, trứng,…

Thực phẩm giàu Omega 3

Omega 3 là một axit béo không bão hòa cần thiết cho cơ thể. Thành phần này có khả năng kháng khuẩn, chống viêm và chống oxy hóa. Khi bạn bổ sung những thực phẩm chứa nhiều thành phần này, vết mổ ở đại tràng sẽ giảm nguy cơ sưng, viêm và loét.

ung thư đại tràng nên ăn uống thế nào
Cá hồi chứa nhiều Omega 3 giúp ngăn chặn tình trạng sưng viêm ở đường ruột

Ngoài ra, axit béo này còn có khả năng thúc đẩy niêm mạc phát triển và tái tạo. Thực phẩm chứa Omega 3 bao gồm: cá hồi, bơ, dầu ô liu, dầu dừa, bơ,…

Thực phẩm giàu canxi

Canxi là nguyên tố vi lượng tốt cho xương khớp và trí não. Tuy nhiên, các chuyên gia dinh dưỡng cho biết thành phần này còn có khả năng ngăn ngừa sự tái phát của các polyp.

Vì vậy, bạn nên bổ sung hàm lượng canxi vào chế độ ăn hàng ngày để ngăn ngừa bệnh tái phát trở lại. Thực phẩm giàu canxi gồm có: sữa, phô mai, cá, hải sản,…

Thực phẩm giàu Vitamin A

Vitamin A là thành phần quan trọng trong quá trình tăng trưởng tế bào. Khi thu nạp vitamin A, mô tại thành đại tràng sẽ được thúc đẩy sản sinh và tái tạo. Ngoài ra, thành phần này còn hạn chế tình trạng vết mổ bị loét và chảy máu.

ăn uống khi bị ung thư đại tràng
Vitamin A có trong cà rốt có khả năng kích thích tế bào tái tạo và phục hồi

Thực phẩm giàu vitamin A bao gồm: cà rốt, khoai lang, bí đỏ, củ dền,…

Những điều cần lưu ý:

Như đã đề cập trong bài viết, hệ tiêu hóa nói chung và đại tràng cần một thời gian mới có thể phục hồi hoàn toàn. Do đó bạn cần lưu ý những điều sau để tránh gây tổn thương lên cơ quan này:

  • Nên nấu nhừ thực phẩm để giảm áp lực lên hệ tiêu hóa
  • Hạn chế ăn thực phẩm sống – kể cả rau
  • Nên chia bữa ăn thành nhiều bữa nhỏ để dễ tiêu hóa
  • Uống nhiều nước để thanh lọc cơ thể
  • Trao đổi với bác sĩ tình trạng của bạn trước khi sử dụng bất cứ loại thuốc nào. Vì một số có khả năng gây kích ứng và tổn thương dạ dày.
  • Nên nghỉ ngơi sau khi ăn từ 15 – 30 phút

Ngay cả khi vết mổ đại tràng đã lành hẳn, bạn vẫn nên thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh. Thói quen ăn uống không khoa học có thể kích thích tế bào ung thư bùng phát và khiến bệnh tái phát trở lại.

Bạn nên trao đổi với chuyên gia dinh dưỡng để thiết lập chế độ ăn uống phù hợp. Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Đồng thời không có giá trị thay thế cho hướng dẫn từ nhân viên y tế!

Hàng ngàn người đã thoát khỏi nỗi ám ảnh, phiền toái do bệnh đại tràng gây nên nhờ tìm được bài thuốc cổ phương "thần kỳ" của người dân tộc Tày. Giải pháp hiện đang được ứng dụng độc quyền tại Trung tâm Thuốc dân tộc, được nhiều chuyên gia hàng đầu khuyên dùng.

U đại tràng ác tính là gì, chữa được không?

U đại tràng được xác định là một polyp đại tràng, cụm tế bào tồn tại trên lớp lót của đại tràng. Đa phần u đại tràng đều là dạng...

U đại tràng ác tính là gì, chữa được không?

U đại tràng được xác định là một polyp đại tràng, cụm tế bào tồn tại trên lớp lót của...

Bệnh ung thư đại tràng: nguyên nhân, triệu chứng & điều trị

Ung thư đại tràng là nguyên nhân gây tử vong thứ 3 trên thế giới, chỉ sau ung thư phổi và...

Ung thư đại tràng ở người trẻ tuổi: nguyên nhân do đâu?

Ung thư đại tràng vốn là bệnh chỉ xuất hiện ở người trên 50 tuổi. Tuy nhiên hiện nay, tỷ...

Bệnh ung thư đại tràng có chữa được không?

Nếu được điều trị vào giai đoạn đầu, ung thư đại tràng có thể chữa khỏi hoàn toàn và ít...

Ung thư đại tràng sigma

Tổng quan về bệnh ung thư đại tràng sigma – Bạn đã biết chưa?

Đại tràng sigma nằm tại vị trí tiếp giáp giữa hậu môn và trực tràng. Khi niêm mạc sigma xuất hiện...

Giải đáp thắc mắc của độc giả cùng chuyên gia của chúng tôi!

Ths.BS Nguyễn Thị Tuyết Lan
Nguyên Trưởng khoa khám bệnh - BV YHCT trung ương

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.