Xương mọc gai là bệnh gì? Nguyên nhân, cách trị và phòng ngừa

Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi Bác sĩ CKI BÁC SĨ DOÃN HỒNG PHƯƠNG – Khoa Xương khớpGiám đốc Chuyên môn Trung tâm Đông Phương Y Pháp – Cố vấn chuyên môn tại Trung tâm Thuốc dân tộc – Nguyễn Thị Định – Hà Nội

Xương mọc gai là tình trạng mẩu xương nhỏ hình thành trên thân đốt sống và đĩa sụn. Xương mọc gai thường xuất hiện ở cột sống nên được gọi là gai cột sống. Bệnh gai cột sống gây ra đau nhức, làm giảm sút chất lượng cuộc sống của người bệnh và có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng khác.

Xương mọc gai gây đau buốt. Tại sao xương lại hình thành mẩu gai? Và gai xương thường xuất hiện ở đâu? Đó là điều rất nhiều người quan tâm.
Xương mọc gai gây đau buốt. Tại sao xương lại hình thành mẩu gai? Và gai xương thường xuất hiện ở đâu? Đó là điều rất nhiều người quan tâm.

Xương mọc gai là bệnh gì?

Bệnh xương mọc gai là tình trạng xuất hiện những mẩu xương nhỏ mọc ra ở trên thân đốt sống và các đĩa sụn. Người ta gọi những mẩu xương này là gai xương. Thông thường, các gai xương mọc ở những vị trí như cột sống, gót chân, khớp đầu gối, khớp ngón tay,…

Xương mọc gai là một dạng của bệnh thoái hóa khớp. Cơ chế hình thành xương gai là do phần khớp hoặc đĩa đệm ở giữa hai đốt sống bị thoái hóa, dẫn đến các bao xơ đĩa đệm bị mất nước, nứt vỡ và xẹp. Sau đó, các đốt sống liền kề cọ xát trực tiếp vào nhau, dẫn đến ma sát và bị mòn. Ở xương người có một chức năng đặc biệt đó là có thể tự tu bổ. Khi bị mòn, xương mới được tự động sản sinh ra để bổ sung. Từ đó, các gai xương dần dần được hình thành, gây đau đớn.

Khái niệm “xương mọc gai” thường được dùng để chỉ bệnh gai cột sống vì đây là bộ phận dễ xuất hiện gai xương nhất.

Khi đĩa đệm ở giữa hai đốt sống bị thoái hóa, hai mặt xương cọ xát vào nhau. Xương được kích thích và hình thành nên mẩu gai nhỏ.
Khi đĩa đệm ở giữa hai đốt sống bị thoái hóa, hai mặt xương cọ xát vào nhau. Xương được kích thích và hình thành nên mẩu gai nhỏ.

Bệnh gai cột sống gây ra khó khăn trong vận động, làm đảo lộn đời sống sinh hoạt của người bệnh. Nếu để phát triển nặng, bệnh sẽ gây ra những biến chứng nguy hiểm khôn lường.

Nguyên nhân xương mọc gai

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh gai cột sống. Một số nguyên nhân thường thấy đó là:

  • Tuổi tác: Tuổi càng cao, đĩa đệm càng giảm chất lượng, dễ bị thoái hóa;
  • Bệnh viêm xương khớp hoặc viêm gân: Khi bị viêm, các sụn đốt sống bị hao mòn dần làm cho bề mặt sụn thô ráp hơn. Đó là điều kiện để hai mặt xương cọ sát, tiếp xúc với nhau. Các tế bào xương bị kích thích và gai xương dần dần hình thành;
  • Sự lắng đọng canxi ở các dây chằng, dây gân: Canxi tụ trên dây chằng đã tạo ra các gai xương;
  • Do chấn thương: Sau chấn thương, phần xương sẽ bị kích thích, tự điều chỉnh. Do đó, các gai xương hình thành nên.

Triệu chứng xương mọc gai

Triệu chứng của bệnh xương mọc gai nói chung và gai cột sống nói riêng đó là:

  • Đau và đau buốt thắt lưng;
  • Đơ, cứng và mỏi cột sống lưng;
  • Cơ bắp tay yếu dần;
  • Mất cảm giác chi dưới: hai chân và bàn chân bị tê bì, dần dần mất cảm giác, khó khăn khi di chuyển;
  • Khó tự chủ trong việc tiểu tiện, đại tiện;
  • Đau vai;
  • Đau đốt sống lưng;
  • Mệt mỏi, uể oải;
  • Ớn lạnh;
  • Mất ngủ;
  • Buồn nôn và nôn mửa;
  • Sụt cân.

Nếu nhận thấy cơ thể có nhiều trong số các triệu chứng vừa kể trên, bạn nên nghi ngờ mình mắc bệnh gai cột sống. Bạn nên đến bệnh viện hoặc tìm đến bác sĩ cá nhân để được khám xét và có kế hoạch điều trị cụ thể.

Biến chứng của bệnh xương mọc gai

Khi phát hiện ra bệnh, dù chỉ ở giai đoạn khởi phát, người bệnh không nên chủ quan, mà nên tuân thủ liệu trình điều trị. Nếu không được điều trị sớm, người bệnh sẽ gặp phải những biến chứng nguy hiểm.

Gai cột sống là mẩu xương nhỏ, tựa như chiếc gai, mọc thừa ra trên đốt sống.
Gai cột sống là mẩu xương nhỏ, tựa như chiếc gai, mọc thừa ra trên đốt sống.

Những biến chứng của bệnh gai cột sống, xương mọc gai là:

  • Gù, vẹo cột sống;
  • Đau buốt vùng lưng, cột sống dẫn đến khó khăn trong di chuyển, sinh hoạt;
  • Bại liệt: Do rễ thần kinh và tủy sống bị tổn thương, dẫn đến mất hẳn chức năng.
  • Biến chứng về hô hấp, hạ huyết áp, tuyến mồ hôi,…;
  • Rối loạn phản xạ tự động.

Một số phương pháp điều trị xương mọc gai

Ngày nay, với sự phát triển của y học, bệnh gai cột sống, xương mọc gai hoàn toàn có thể được điều trị dứt điểm, cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh.

1. Dùng thuốc

Người bệnh được điều trị bằng các loại thuốc Tây y như thuốc Paracetamol, thuốc nhóm steroid, corticoid, các loại thuốc giãn cơ, vitamin,… giúp giảm đau, cải thiện bệnh tình. Các dạng thuốc để điều trị cũng đa dạng, có thể là thuốc uống, thuốc tiêm, hoặc kem thoa ngoài da.

Bên cạnh thuốc Tây, thuốc Đông y cũng mang lại hiệu quả cao trong việc điều trị. Các bài thuốc từ ngải cứu, lá lốt, hạt đu đủ, xương rồng,… hoặc các loại thảo dược có nguồn gốc từ tự nhiên giúp giảm đau nhức, phục hồi các tổn thương, bào mòn gai từ từ, khí huyết lưu thông,…

Xem thêm: 8 Cây thuốc nam trị gai cột sống trong dân gian hiệu quả nhất

Bệnh gai cột sống có nhiều cách để điều trị như uống thuốc, tiêm thuốc, bôi thuốc giảm đau,...
Bệnh gai cột sống có nhiều cách để điều trị như uống thuốc, tiêm thuốc, bôi thuốc giảm đau,…

2. Phương pháp vật lý trị liệu

Các bài tập vật lý trị liệu giúp kéo giãn cột sống hoặc phương pháp châm cứu,… giúp cho người bệnh giảm đau buốt, giải phóng chèn ép đĩa đệm, các mạch máu lưu thông dễ dàng hơn. Bạn có thể kết hợp điều trị giữa thuốc Đông y và các bài tập vật lý trị liệu để thời gian điều trị được rút ngắn.

Tuy nhiên, dù bạn sử dụng thuốc hay tập luyện các bài tập kéo giãn cột sống, bơi lội,… thì cũng cần có sự hướng dẫn của y bác sĩ. Không nên tự ý thực hiện, dễ bị chấn thương, gây nguy hại cho cột sống của chính mình.

3. Phương pháp xung điện

Đây là một thủ thuật giúp người bệnh gai cột sống giảm đau, cải thiện khả năng vận động như bình thường. Các bác sĩ chuyên khoa sẽ dùng các tia hồng ngoại, xung điện, điện có bước sóng ngắn,… để chích vào chỗ bị đau do gai xương gây ra.

4. Phẫu thuật

Phẫu thuật loại bỏ gai xương, chỉnh hình cột sống là phương pháp điều trị cuối cùng buộc phải chọn nếu mọi phương pháp khác không mang lại hiệu quả. Mục đích của cuộc phẫu thuật là giúp tủy và rễ thần kinh không còn bị chèn ép, định hình cột sốt không bị gù, vẹo,…

Ngoài các phương pháp điều trị kể trên, bệnh nhân cũng cần tự chăm sóc tại nhà như chế độ dinh dưỡng phù hợp, cân bằng giữa lao động và nghỉ ngơi, mát xa, chườm đá lạnh tại chỗ, tập luyện thể dục,…. Bệnh nhân cần loại bỏ các thói quen xấu trong sinh hoạt, hạn chế tiêu thụ rượu bia, thuốc lá,…

Phẫu thuật loại bỏ gai xương, chỉnh hình cột sống là phương pháp được chỉ định nếu mọi phương pháp khác không mang lại hiệu quả.
Phẫu thuật loại bỏ gai xương, chỉnh hình cột sống là phương pháp được chỉ định nếu mọi phương pháp khác không mang lại hiệu quả.

Làm gì để phòng bệnh gai cột sống?

“Phòng bệnh hơn chữa bệnh” là phương châm quen thuộc của y học. Bệnh gai cột sống gây ra đau buốt cột sống và vùng thắt lưng, nếu để bệnh nặng sẽ dẫn đến giai đoạn biến chứng nguy hiểm.

Như vậy, nếu muốn phòng tránh gai cột sống và xương mọc gai nói chung, chúng ta nên:

  • Duy trì một chế độ ăn uống đầy đủ các chất dinh dưỡng, tăng cường ăn rau xanh, trái cây. Hạn chế hút thuốc lá, ăn mặn;
  • Thường xuyên tập luyện thể dục, để có sức khỏe tốt, giúp máu huyết lưu thông, tuần hoàn tốt;
  • Từ bỏ các thói quen xấu như ngồi và nằm ngủ sai tư thế, khuân vác nặng không đúng cách, tập luyện thể thao quá sức,…
  • Nên chơi các môn thể thao nhẹ nhàng như bơi lội, tập aerobic, yoga,…;
  • Tránh để chấn thương cột sống;
  • Kiểm soát cân nặng, không nên để cơ thể lâm vào bệnh béo phì;
  • Cân bằng giữa lao động và nghỉ ngơi, giữ tinh thần thoải mái, tránh lo âu.

Có thể bạn quan tâm:

Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. ThuocDanToc.vn không đưa ra lời khuyên, chẩn đoán hay phương pháp điều trị y khoa thay cho bác sĩ hoặc chuyên viên y tế.

bị gai cột sống có nên đi bộ không?

Người bị gai cột sống có nên đi bộ không?

Đi bộ là một trong những môn vận động được rất nhiều người lựa chọn tập luyện để cải thiện...

Bị gai cột sống có nguy hiểm không?

Gai cột sống hay còn gọi là thoái hóa cột sống do quá trình lão hóa gây ra. Khi lớn...

Các bài tập Yoga trị gai cột sống đơn giản (có hình ảnh minh họa)

Gai cột sống là một căn bệnh khá nguy hiểm, đặc biệt là ở người cao tuổi. Bên cạnh việc...

Tất tần tật cách dùng hạt đười ươi chữa bệnh gai cột sống

Hạt đười ươi chứa nhiều hoạt chất có khả năng điều trị một số bệnh lý về cơ xương khớp,...

Công dụng của cây đinh vàng trong chữa trị gai cột sống

Công dụng của cây đinh vàng trong chữa trị gai cột sống là vấn đề được nhiều người bệnh quan...

Giải đáp thắc mắc của độc giả cùng chuyên gia của chúng tôi!

Ths.BS Nguyễn Thị Tuyết Lan
Nguyên Trưởng khoa khám bệnh - BV YHCT trung ương

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *