Hiểu hơn về viêm bàng quang xuất huyết và cách điều trị

Đặt lịch hẹn

×

Hiểu hơn về viêm bàng quang xuất huyết và cách điều trị

Hiểu hơn về viêm bàng quang xuất huyết và cách điều trị

Đặt lịch

Viêm bàng quang xuất huyết là từ y khoa dùng để chỉ những tổn thương ở lớp niêm mạc bên trong bàng quang và các mạch máu. Bệnh lý này không chỉ dẫn đến cảm giác đau mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe tổng thể của bạn.

I/ Viêm bàng quang xuất huyết – định nghĩa

Đúng như tên gọi, viêm bàng quang xuất huyết có các dấu hiệu và triệu chứng của viêm bàng quang đi kèm với chảy máu (lẫn trong nước tiểu). Đây là tình trạng tổn thương ở lớp lót bên trong bàng quang và các mạch máu liên quan. Có 4 loại viêm bàng quang xuất huyết được phân biệt tùy thuộc vào lượng máu được tìm thấy trong nước tiểu, cụ thể như sau:

• Viêm bàng quang xuất huyết loại I: Chảy máu vi thể (không thể nhìn thấy)
• Viêm bàng quang xuất huyết loại II: Chảy máu có thể nhìn thấy.
• Viêm bàng quang xuất huyết loại III: Những cục máu li ti.
• Viêm bàng quang xuất huyết loại IV: Những cục máu đông đủ lớn để chặn dòng nước tiểu.

Mức độ nghiêm trọng của bệnh tăng dần từ loại I đến IV, bệnh nhân cần được chẩn đoán và điều trị sớm để không phải chịu những hậu quả đáng tiếc.

II/ Viêm bàng quang xuất huyết – nguyên nhân gây bệnh

Các nguyên nhân phổ biến gây viêm bàng quang xuất huyết nặng và kéo dài là hóa trị và xạ trị. Đối với nguyên nhân xạ trị thì cũng có thể gây bệnh nhưng sẽ ít nghiêm trọng hơn, không kéo dài và quá trình điều trị dễ dàng hơn.

Một nguyên nhân ít gặp hơn của bệnh này là độc tố nhuộm anilin hoặc thuốc trừ sâu. Dưới đây là những gì bạn cần biết về những nguyên nhân phổ biến gây viêm bàng quang:

1/ Hóa trị

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, nguyên nhân phổ biến gây viêm bàng quang xuất huyết là hóa trị liệu. Bao gồm các loại thuốc cyclophosphamide hoặc ifosfamide, vì các loại thuốc này có thể phân hủy thành chất độc acrolein.

Ngay sau khi được đưa vào bàng quang, acrolein sẽ gây ra những thiệt hại đáng kể đến niêm mạc và các mạch máu trong đó. Có thể mất từ vài tuần hoặc vài tháng sau quá trình hóa trị thì các triệu chứng mới bắt đầu rõ ràng hơn.

Mặt khác, điều trị ung thư bàng quang bằng trực khuẩn Calmette-Guérin (BCG) cũng hoàn toàn có thể khiến cho bàng quang của người bệnh bị viêm và chảy máu. Trong đó, BCG là một loại thuốc được đặt vào trong bàng quang.

Các loại thuốc dùng để điều trị ung thư khác như busulfan và thiotepa cũng là một nguyên nhân dẫn đến viêm bàng quang xuất huyết ở mức ít gặp hơn.

2/ Xạ trị

Kỹ thuật xạ trị được áp dụng ở vùng xương chậu có thể khiến cho bệnh nhân bị viêm bàng quang xuất huyết, vì nó ảnh hưởng trực tiếp tới các mạch máu cung cấp cho niêm mạc của bàng quang. Hậu quả của tình trạng này là các vết loét, sẹo và xuất huyết.

Viêm bàng quang xuất huyết thậm chỉ có thể xảy ra sau khi bệnh nhân được xạ trị từ vài tháng cho đến vài năm, việc này gây khó khăn cho bác sĩ trong việc chẩn đoán nguyên nhân gây bệnh.

3/ Nhiễm trùng

Một số bệnh liên quan đến sự nhiễm trùng sẽ có thể khiến cho bàng quang của chúng ta bị viêm và xuất huyết. Theo đó, các loại vi khuẩn gây bệnh bao gồm adenovirus, polyomavirus và herpes đơn loại 2. Vi khuẩn, nấm và kí sinh trùng cũng là nguyên nhân nhưng hiếm gặp hơn.

Có một sự thật là những người bị nhiễm khuẩn bàng quang dẫn đến xuất huyết đều là người có hệ thống miễn dịch suy yếu do các phương pháp điều trị bệnh ung thư.

4/ Các yếu tố tăng nguy cơ mắc bệnh

Bên cạnh các nguyên nhân phổ biến dẫn đến viêm bàng quang xuất huyết, bạn cũng cần nắm bắt về các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh như sau:

• Người cần hóa trị hoặc xạ trị vùng chậu để điều trị ung thư tuyến tiền liệt, ung thư cổ tử cung. Ngoài ra, cyclophosphamide và ifosfamide có khả năng điều trị ung thư hạch, ung thư vú, ung thư tinh hoàn v.v…
• Người cần ghép tủy xương hoặc ghép tế bào gốc là đối tượng có nguy cơ mắc bệnh viêm bàng quang xuất huyết cao nhất. Bởi vì những bệnh nhân này sẽ cần có sự kết hợp của cả xạ trị và hóa trị, điều này cũng sẽ khiến cho sức khỏe của họ giảm sút, sức đề kháng kém và vì thế rất dễ bị nhiễm trùng.

III/ Viêm bàng quang xuất huyết –  các triệu chứng

Bệnh viêm bàng quang xuất huyết được biểu hiện bằng nhiều triệu chứng mà người bệnh có thể tự nhận biết được, bao gồm:

• Dấu hiệu chính của bệnh là máu trong nước tiểu của bạn. Người bị viêm bàng quang xuất huyết sẽ không quá khó khăn để có thể nhận thấy những bất thường trong nước tiểu của mình.
• Ở giai đoạn I, tình trạng chảy máu bàng quang còn ở dạng vi thể nên bệnh nhân phải để ý kỹ mới có thể nhận biết. Nhưng ở các giai đoạn sau, màu có nước tiểu rõ ràng là có lẫn máu, các cục máu vón cục lại và ngày càng nhiều hơn.
• Bệnh nhân viêm bàng quang xuất huyết sẽ cảm thấy đau buốt khi đi tiểu.
• Mất kiểm soát bàng quang và vì vậy thường xuyên cảm thấy muốn đi tiểu, tiểu mỗi lần chỉ một ít gây cản trở trong sinh hoạt.
• Thức dậy nhiều lần trong đêm chỉ để đi tiểu.
• Cảm thấy khó chịu ở vùng bụng dưới, thi thoảng cảm thấy đau ở vùng bụng dưới hoặc phía trên của xương mu, xương chậu.

Bệnh nhân nên liên lạc với bác sĩ ngay khi nhận thấy nước tiểu của mình có lẫn máu vón cục. Nếu để lâu mà không điều trị thì có thể sẽ dẫn đến ung thư bàng quang.

ĐỌC NGAY: Viêm bàng quang có thai được không, ảnh hưởng như thế nào?

IV/ Viêm bàng quang xuất huyết – chẩn đoán

Bác sĩ có thể nghi ngờ bạn bị viêm bàng quang xuất huyết nếu như bạn có tiền sử hóa trị hoặc xạ trị. Tuy nhiên, vì các triệu chứng này cũng khá tương đồng với u bàng quang, sỏi bàng quang nên bác sĩ sẽ tiến hành các kỹ thuật chẩn đoán như:

• Xét nghiệm máu: Mục đích kiểm tra nhiễm trùng, thiếu máu hoặc các rối loạn gây chảy máu.
• Xét nghiệm nước tiểu: Để có thể kiểm tra được các tế bào máu, tế bào ung thư hoặc nhiễm trùng (nếu có).
• Chụp CT, MRI, siêu âm: Nghiên cứu hình ảnh bàng quang bằng cách sử dụng các kỹ thuật chụp hiện đại, đây là một cách giúp xác định vị trí bị tổn thương một cách chính xác.
• Soi bàng quang: Bác sĩ sẽ soi bàng quang của bệnh nhân qua kính mỏng chuyên dụng.

V/ Viêm bàng quang xuất huyết – các biện pháp điều trị

Việc điều trị viêm bàng quang xuất huyết còn phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và giai đoạn. Thuốc kháng sinh, kháng nấm hoặc kháng virus có thể được sử dụng cho tình trạng bệnh do nhiễm trùng. Trong khi đó, người bị viêm bàng quang xuất huyết do hóa trị, xạ trị sẽ được điều trị theo các biện pháp sau đây:

• Ở giai đoạn đầu, bệnh có thể được điều trị bằng cách truyền dịch tĩnh mạch để tăng lượng nước tiểu tuôn ra bàng quang. Thuốc được tiêm vào bao gồm thuốc giảm đau và thuốc thư giãn cơ bàng quang.
• Tình trạng chảy máu nghiêm trọng hoặc máu đông chặn đường thoát nước của bàng quang, bác sĩ sẽ đặt 1 ống gọi là ống thông vào bàng quang để khắc phục.
• Nếu máu tiếp tục chảy, bác sĩ phẫu thuật sẽ có thể sử dụng kỹ thuật nội soi để tìm  ra khu vực bị xuất huyết. Từ đó có thể cầm máu bằng dòng điện laser.
• Bệnh nhân sẽ được truyền máu trong tình trạng máu chảy nhiều và kéo dài, gây thiếu máu cục bộ.
• Điều trị bệnh có thể bao gồm việc đặt thuốc vào bàng quang (được gọi là tiêm tĩnh mạch). Thuốc được dùng thường là Natri hyaluronidase – một loại thuốc có khả năng điều trị nội nhãn và có thể làm giảm chảy máu, giảm đau.
• Bác sĩ có thể tiêm loại thuốc tĩnh mạch khác như acid aminocaproi.
• Các chất làm se tĩnh mạch là thuốc đặt vào bàng quang có thể gây kích thích và sưng quang mạch máu. Những loại thuốc này bao gồm bạc nitrat, phèn, phenol và formalin. Thuốc có các tác dụng phụ là có thể làm sưng bàng quang cũng như làm giảm lưu lượng nước tiểu.
• Một phương pháp nữa là điều trị bằng Oxy hyperbaric (HBO), giúp tăng lượng oxy trong máu từ đó hỗ trợ cầm máu và chữa lành vết thương. Người bệnh có thể cần phải điều trị bằng HBO hàng ngày nhưng không kéo dài quá 40 buổi.

Trong trường hợp tất cả các biện pháp trên đều không mang lại hiệu quả đáng kể, bác sĩ sẽ áp dụng phương pháp cuối cùng đó là phẫu thuật cắt bỏ phần bị tổn thương của bàng quang. Nhược điểm của nó là dễ gây ra nhiễm trùng.

VI/ Viêm bàng quang xuất huyết – ngăn ngừa tái phát

Thực tế thì không có cách nào có thể ngăn chặn hoàn toàn viêm bàng quang xuất huyết, nhưng các biện pháp dưới đây sẽ giúp bệnh nhân ngăn ngừa sự tái phát cũng như rút ngắn thời gian điều trị:

• Uống nhiều nước hơn mức bình thường, có thể bổ sung thêm nước việt quất.
• Nếu bệnh nhân đang điều trị bức xạ vùng chậu thì việc giới hạn khu vực và lượng phóng xạ có thể kiểm soát được bệnh lý này.
• Một cách để giảm nguy cơ tái phát là đưa thuốc vào bàng quang, giúp củng cố niêm mạc bàng quang. 2 loại thuốc thường được dùng là natri hyaluronate và chondroitin sulfate.
• Có thể bổ sung thuốc lợi tiểu trong toa thuốc.
• Cần quản lý thuốc Mesna trước và sau khi điều trị, thuốc này khi liên kết với acrolein thì sẽ cho phép acrolein di chuyển qua bàng quang mà không bị tổn thương.
• Ngừng hút thuốc trong và sau khi hóa trị bằng cyclophosphamide hoặc ifosfamide.

Hy vọng những thông tin tham khảo về bệnh viêm bàng quang xuất huyết ở trên đã có thể giúp bạn có thêm hiểu biết. Mọi thắc mắc bạn vui lòng liên hệ với bác sĩ chuyên khoa Tiết niệu, thuocdantoc.vn không đưa ra lời khuyên về điều trị.