Hắc lào là gì? Nguyên nhân và cách chẩn đoán, điều trị

Đặt lịch hẹn

×

Hắc lào là gì? Nguyên nhân và cách chẩn đoán, điều trị

Hắc lào là gì? Nguyên nhân và cách chẩn đoán, điều trị

Đặt lịch

Bệnh hắc lào tiếng anh còn gọi là tinea hoặc dermatophytosis là một loại nhiễm trùng da do nấm gây ra. Các loại nấm này có thể gây nhiễm trùng ở bất cứ nơi nào trên cơ thể. Tùy thuộc vào bộ phận nào của cơ thể bị mắc bệnh mà hắc lào sẽ có tên gọi theo bộ phận đó.

Bệnh hắc lào là gì?

Hắc lào là tình trạng bệnh được gây ra bởi nhiều loại nấm khác nhau. Ban đầu là tình trạng nhiễm trùng, xuất hiện các mảng đỏ trên khu vực bị ảnh hưởng và sau đó lan rộng dần ra các bộ phận khác của cơ thể. Hắc lào có thể gây ảnh hưởng đến các khu vực như bàn chân, da đầu, râu, háng, móng tay và nhiều bộ phận khác.

Các triệu chứng hắc lào thường có xu hướng xuất hiện trong khoảng từ 4 đến 14 ngày, ngay sau khi da tiếp xúc với nấm gây bệnh. Biểu hiện của bệnh thường bắt đầu dưới dạng các mảng da hoặc đốm có màu hồng hoặc đỏ, có thể hơi nổi lên hoặc bằng phẳng. Trong giai đoạn này, các vết loét có thể ẩm ướt nhưng đa phần chúng đều khô, gây bong vảy và ngứa.

Theo thời gian, các đốm trên da sẽ phát triển, lan rộng và để lại mảng nhiễm trùng hình vòng với đường viền màu đỏ gây ngứa ngáy. Nếu người bệnh gãi có thể làm trầy xước da làm cho tình trạng nhiễm trùng thêm tồi tệ. Và nghiêm trọng hơn khi bàn tay không được vệ sinh sạch sẽ mà chạm vào vùng bệnh, vô tình bạn đang tạo điều kiện cho hắc lào lan rộng.

Triệu chứng của hắc lào ở mỗi bộ phận cơ thể sẽ biểu hiện khác nhau, điều này còn phụ thuộc vào khu vực mà bệnh gây ảnh hưởng. Cụ thể:

• Hắc lào da đầu (nấm da đầu): Bệnh thường gặp ở trẻ em hơn người lớn. Triệu chứng ban đầu bao gồm sưng tấy, nổi mẩn đỏ ở da đầu và rụng tóc ngay tại vùng da bị ảnh hưởng. Nếu hắc lào da đầu không được chữa trị kịp thời có thể làm vùng da đầu bị tổn thương gây phồng rộp, xuất hiện những nốt mụn mủ. Ngoài ra, một số trường hợp bệnh còn gây sưng và hoại tử da kèm theo tình trạng chảy nước. Nghiêm trọng hơn, hắc lào còn có thể gây sốt và viêm hạch bạch huyết.
• Hắc lào chân (nấm da trên bàn chân): Gót chân, lòng bàn chân, kẽ ngón và mặt mu bàn chân là bộ phận dễ bị bệnh hắc lào “ghé thăm”. Dấu hiệu nhận biết điển hình như da bị sưng, đỏ, ngứa. Trong một số trường hợp nghiêm trọng, phồng rộp da có thể xảy ra.

• Hắc lào da đùi (nấm da đùi): Nhiễm trùng da thường xuất hiện ở mặt trong của đùi. Bệnh thường gây ngứa, đau nhức và kèm theo triệu chứng phát ban đỏ, mảng nấm có hình vòng. Thông thường, những mảng phát ban này sưng u và có màu da khác với những vùng da xung quanh. Nếu chúng không được chữa trị đúng cách có thể lan rộng ra vùng nếp gấp của cơ thể.
• Hắc lào ở râu: Người bệnh có thể nhìn thấy những đốm đỏ, ngứa ở cằm, má và cổ trên.
• Hắc lào móng tay và móng chân (nấm móng): Móng tay và chân thường trở nên dày, bất thường về cả hình dạng và màu sắc. Nấm móng có thể lây lan từ móng này sang móng khác trong thời gian nhất định. Nấm móng chân thường xuất hiện và kéo dài ở những vận động viên thể dục.

Bên cạnh các triệu chứng nêu trên, hắc lào còn có thể gây ra nhiều biểu hiện khác nhau. Do đó, nếu thấy cơ thể xuất hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, bạn nên đến ngay bệnh viện để được thăm khám.

Khi nào người bệnh nên gặp bác sĩ?

Người bệnh nên gọi cho bác sĩ chăm sóc sức khỏe nếu triệu chứng của bệnh hắc lào ngày càng chuyển nặng, ngay cả khi đã sử dụng thuốc điều trị nhưng bệnh vẫn không được cải thiện. Ngoài ra, bệnh nhân cũng cần liên lạc với bác sĩ nếu gặp phải các biểu hiện nhiễm trùng da sau đây:

• Vùng bị bệnh đau nhức dữ dội, sưng tấy, da bị hoại tử
• Da bị chảy nước mủ
• Các mảng phát ban vẫn còn đỏ và lan rộng sau khi điều trị
• Sốt cao trên 38 độ C mà không rõ nguyên nhân

Nguyên nhân gây bệnh hắc lào

Một số loại nấm có thể hữu ích đối với da và cơ thể nhưng số khác có thể lại chính là nguyên nhân gây kích ứng da dẫn đến nhiễm trùng. Điển hình là ba loại nấm sống dưới dạng bào tử trong đất microsporum, trichophyton và lớp biểu bì. Những loại nấm này có thể tồn tại trong đất một thời gian dài, nếu chẳng may bạn tiếp xúc trực tiếp với đất sẽ bị nhiễm bệnh. Chúng sẽ bám trên da và sống nhờ các mô tế bào chết trên da, móng tay và tóc. Mặt khác, hắc lào cũng có thể lây lan khi tiếp xúc với người hoặc vật bị nhiễm bệnh.

Đối tượng có nguy cơ mắc bệnh hắc lào cao

Bất kỳ ai cũng có thể bị bệnh hắc lào. Tuy nhiên, căn bệnh này khá phổ biến ở trẻ em và những đối tượng nuôi thú cưng, đặc biệt là chó và mèo. Vì thế, bạn cần quan sát kỹ xem thú cưng của mình có bị nhiễm bệnh hay không thông qua các dấu hiệu sau:

• Xuất hiện mảng da hình tròn không có lông hoặc cũng có thể có lông nhưng lông giòn và dễ gãy.
• Có vảy trên da hoặc các bản vá lỗi
• Xung quanh móng vuốt thường thấy mờ đục hoặc trắng.

Ngoài ra, bạn cũng có thể có nhiều khả năng phát triển bệnh hắc lào nếu tiếp xúc với nấm khi bị ướt hoặc bị thương, trầy xước nhẹ. Mặt khác, sử dụng vòi hoa sen hoặc hồ bơi công cộng cũng có thể khiến bạn bị nhiễm nấm da. Bên cạnh đó, thường xuyên đi chân trần hay xài chung đồ vật như bàn chải đánh răng, áo quần cũng có thể làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh.

Chẩn đoán bệnh hắc lào

Bác sĩ sẽ chẩn đoán bệnh hắc lào bằng cách kiểm tra da của bạn hoặc cũng có thể sử dụng ánh sáng đen để quan sát khu vực bị ảnh hưởng. Nếu bạn bị nhiễm trùng, tại khu vực da nơi có nấm sẽ phát sáng. Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể chẩn đoán hắc lào bằng một số xét nghiệm sau:

• Sinh thiết da hoặc nuôi cấy nấm: Nhân viên xét nghiệm sẽ sử dụng một mẫu da của bạn và tiến hành làm thí nghiệm để kiểm tra sự hiện diện của nấm trên da.
• Xét nghiệm tổn thương da KOH: Bác sĩ sẽ cạo sạch vùng da bị nhiễm nấm và đặt chúng vào kali hydroxit (KOH). Hoạt chất này sẽ phá hủy các tế bào bình thường nhưng không gây ảnh hưởng đến tế bào nấm. Chính vì vậy, soi dưới kính hiển vi sẽ giúp phát hiện bệnh dễ dàng hơn.

Điều trị bệnh hắc lào bằng cách nào?

Người bệnh có thể thay đổi lối sống hàng ngày để điều trị bệnh hắc lào. Bên cạnh đó, bác sĩ sẽ đề nghị bệnh nhân dùng thêm thuốc để giải quyết dứt điểm các triệu chứng, tránh bệnh chuyển nặng và gây biến chứng nguy hiểm.

Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh hắc lào mà bác sĩ sẽ kê đơn thuốc phù hợp với mỗi người. Để giảm triệu chứng ngứa ngáy, người bệnh có thể sử dụng một vài loại thuốc bôi có tác dụng tại chỗ. Các loại thuốc không kê đơn cũng có thể được nhân viên y tế khuyến cáo sử dụng để điều trị hắc lào.

Ngoài ra, bệnh nhân có thể cải thiện bệnh bằng các loại thuốc chống nấm như miconazole (Monistat-Derm và Desenex), terbinafine (Lamisil), clotrimazole (Lotrimin, Cruex) và ketoconazole (Nizoral). Trong một số trường hợp nhiễm trùng nặng hoặc hắc lào ở da đầu, móng tay, người bệnh dùng thuốc kê toa theo chỉ định của bác sĩ như naftifine, terbinafine, ciclopirox, fluconazole (Diflucan), itraconazole (Sporanox) và griseofulvin.

Mẹo phòng ngừa bệnh hắc lào phát triển

Hắc lào là bệnh nhiễm trùng có thể lây lan từ bộ phận này sang bộ phận khác của cơ thể, gây khó khăn trong việc điều trị. Vì thế, để cải thiện triệu chứng bệnh và phòng ngừa bệnh tiến triển theo chiều hướng xấu, người bệnh có thể áp dụng những mẹo giảm nguy cơ sau đây:

• Tuyệt đối không dùng chung quần áo, khăn trải giường, dụng cụ thể thao với người bị bệnh hắc lào.
• Không được gãi ngứa, hạn chế tình trạng bệnh lây lan.
• Nếu tắm ở những khu vực công cộng, tốt nhất bạn nên mang dép để tránh nấm da chân.
• Thường xuyên tắm và gội đầu.
• Nên mặc quần áo rộng, tránh tình trạng mặc đồ bó sát, tạo điều kiện cho nấm da phát triển.
• Thay đổi đồ lót và vớ chân ít nhất một lần trong ngày.
• Luôn giữ cho da sạch và khô, nên lau khô người sau khi tắm.
• Vệ sinh tay chân sạch sẽ bằng xà phòng sau khi tiếp xúc với động vật, thú cưng. Đồng thời, nên đưa thú cưng của bạn thăm khám thường xuyên.
• Nên vệ sinh nhà cửa, khu vực sống sạch sẽ mỗi ngày.

Điều trị bệnh hắc lào thường không khó nhưng thời gian điều trị bệnh thường kéo dài. Do đó, người bệnh cần phải kiên nhẫn dùng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Tránh trường hợp ngưng thuốc giữa chừng khiến nấm da chưa được diệt trừ triệt để đã phát triển trở lại, gây khó khăn cho việc điều trị sau này.