Cách chăm sóc và lưu ý khi bị zona thần kinh ở miệng
Zona thần kinh ở miệng là thuật ngữ chỉ hiện tượng nhiễm trùng virus varicella-zoster. Bệnh đặc trưng bởi tình trạng phát ban và mụn nước xung quang miệng. Điều trị sớm và chăm sóc đúng cách có thể hạn chế thương tổn và ngăn ngừa biến chứng.
Tìm hiểu chung
Bệnh zona thần kinh là gì?
Zona thần kinh là thuật ngữ chỉ tình trạng nhiễm trùng do virus varicella-zoster – đây cũng là virus gây bệnh thủy đậu. Bệnh đặc trưng bởi dấu hiệu phát ban đỏ kèm theo dải mụn nước hình thành trên bề mặt da, gây đau, rát, đỏ, có thể gây ngứa.
Các tổn thương trên da do bệnh zona thần kinh thường xuất hiện tại cổ, lưng, eo, khuôn mặt. Tại mặt, phát ban do zona thường tập trung tại mắt, đôi tai, miệng.
Phát ban zona tại miệng có thể gây đau đớn, khó ăn và cũng có thể ảnh hưởng đến khẩu vị của bạn.
Nguyên nhân gây bệnh zona thần kinh ở miệng
Giống như bệnh zona thần kinh tại những vị trí khác trên cơ thể, zona thần kinh tại miệng cũng được bắt nguồn từ việc nhiễm virus varicella-zoster – đây cũng là loại virus gây bệnh thủy đậu.
Kể cả khi đã điều trị thành công bệnh thủy đậu thì virus trên cũng có thể không bị loại bỏ khỏi cơ thể ngay mà chúng trú ẩn và bất động trong dây thần kinh gần tủy sống. Gặp điều kiện phù hợp, virus trên sẽ được kích hoạt và gây bệnh.
Hiện tại, giới chuyên môn vẫn chưa xác định được lý do cho sự tái hoạt động của loại virus này. Nhiều ý kiến cho rằng, sự suy yếu của hệ miễn dịch khi bạn già đi hoặc do bệnh tật là một trong những yếu tố nguy cơ. Điều này cũng lý giải tại sao bệnh zona thần kinh phổ biến hơn ở đối tượng trên 50 tuổi.
Triệu chứng bệnh zona thần kinh ở miệng
47% tế bào thần kinh vận động và cảm giác của vỏ não được liên kết với miệng và mặt. Đó là lý do tại sao bệnh zona bùng phát ở miệng hoặc các vị trí khác trên mặt có xu hướng đau đớn hơn so với các vị trí khác trên cơ thể.
Bệnh zona thần kinh ở miệng cũng tương tự như zona tại các vị trí khác trên cơ thể, thường xảy ra vào mùa thu đông hoặc xuân.
Trước khi tổn thương xuất hiện trên da, hầu hết người bệnh đều có cảm giác đau, nhức, rát ở một vị trí trên cơ thể như eo, ngực, lưng, mặt… kèm theo các triệu chứng toàn thân như đau đầu, mệt mỏi, sốt nhẹ…
Sau hai đến ba ngày, phát ban trên da bắt đầu xuất hiện tại vị trí đau – trong trường hợp này là miệng. Tình trạng phát ban sẽ đi kèm với các chùm mụn nước căng cứng, khó vỡ nổi gờ trên bề mặt da. Việc cố gắng tác động vào chúng có thể gây trầy xước, chảy máu. Các mụn nước do zona thần kinh mọc rải rác hoặc thành dải xung quanh miệng, gây đau nhức, khó nhai, mất thẩm mĩ, ảnh hưởng đến việc ăn uống, thay đổi vị giác.
Cách chăm sóc và lưu ý khi bị zona thần kinh ở miệng
Kết hợp việc chăm sóc và điều trị đúng cách có thể ngăn ngừa triệu chứng và biến chứng của bệnh zona thần kinh ở miệng.
Dùng thuốc điều trị
Một số loại thuốc được dùng trong điều trị bệnh zona quanh miệng gồm có:
- Thuốc kháng virrus như Valacyclovir (Valtrex), Famciclovir (Famvir), Acyclovir (Zovirax). Điều trị bằng thuốc kháng vi-rút nên được bắt đầu càng sớm càng tốt để chống lại vi-rút gây bệnh. Tốt nhất, bạn nên bắt đầu sử dụng thuốc trong vòng 24 giờ kể từ khi triệu chứng bệnh biểu hiện. Nếu dùng quá muộn, thuốc kháng vi-rút có thể không phát huy tác dụng tối ưu.
- Corticosteroid chống viêm.
- Thuốc giảm đau kê đơn hoặc không kê đơn: chẳng hạn Benadryl.
- Nước súc miệng: Thuốc có tác dụng làm giảm tổn thương, cảm giác khó chịu ở miệng.
Một số thay đổi trong lối sống và biện pháp sinh hoạt hằng ngày
Để hạn chế tối đa tổn thương, ngăn ngừa biến chứng và giúp bệnh chóng lành, trong sinh hoạt hằng ngày, bạn cần lưu ý một điều sau:
Trong ăn uống
Chế độ ăn uống mặc dù không có khả năng trị bệnh nhưng có khả năng kiểm soát được triệu chứng bệnh. Theo đó, người bị zona thần kinh cần bổ sung các loại thực phẩm sau:
- Cam thảo
- Vitamin B12, B6
- Thực phẩm giàu vitamin C
- Thực phẩm giàu lysine: có trong pho mát, sữa, các loại đậu, thịt gà…
Ngoài ra, bạn cũng cần hạn chế các món sau:
- Chất béo
- Đồ uống có cồn như bia, rượu có thể ảnh hưởng đến chức năng của hệ thống miễn dịch, khiến cho virus tăng cường tăng sinh và lây lan nhanh hơn.
- Các loại hạt được chế biến từ mầm lúa mì, sô cô la, đậu nành, gelatin…
- Ngũ cốc tinh chế: Thực phẩm này sẽ làm tăng hàm lượng đường có trong máu, tăng nguy cơ nhiễm trùng và khiến tổn thương lâu lành hơn.
Trong sinh hoạt hằng ngày
- Vệ sinh da sạch sẽ bằng chất tẩy rửa dịu nhẹ và lau khô.
- Không chạm, gãi vào vết thương trên da.
- Kết hợp điều trị ngoài da lẫn chăm sóc sức khỏe răng miệng để ngăn ngừa nhiễm trùng. Nên dùng nước súc miệng có tính kháng khuẩn để bỏ vi trùng và làm sạch khoang miệng.
- Zona là bệnh truyền nhiễm, có thể lây từ người qua người thông qua cách tiếp xúc trực tiếp như dùng chung khăn tắm, khăn mặt… Do đó, không dùng chung vật dụng cá nhân để tránh nguy cơ lây nhiễm cho người khác.
Trên đây là một số thông tin về bệnh zona thần kinh ở miệng, cách điều trị và một số lưu ý cần thiết. Nếu có bất kỳ thắc mắc cần được giải đáp, bạn nên liên hệ với chuyên gia để được tư vấn, thăm khám và chỉ định thuốc đặc trị phù hợp.
Thông tin trong bài mang tính chất tham khảo. Chúng tôi không đưa ra bất kỳ lời khuyên, chẩn đoán và phương pháp điều trị thay thế chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
Có thể bạn quan tâm
- Biến chứng của bệnh zona thần kinh chớ nên xem thường
- Bệnh zona thần kinh có tái phát không? Phải làm sao?
Giải đáp thắc mắc của độc giả cùng chuyên gia của chúng tôi!