Zona thần kinh bội nhiễm là gì? Cách điều trị

Cần hết sức cẩn trọng khi bệnh zona thần kinh xuất hiện tình trạng bội nhiễm. Bởi lúc này tổn thương da thường sâu, dễ lan tỏa rộng và gây đau rát dữ dội. Đặc biệt, sự hình thành các vết sẹo thâm, sẹo lớn sau điều trị là rất khó tránh khỏi. Tuy nhiên nếu nghiêm túc điều trị và chăm sóc tốt thì hoàn toàn có thể kiểm soát nhiễm trùng.

Zona thần kinh bội nhiễm là gì? Triệu chứng đặc trưng

Zona thần kinh bội nhiễm là biến chứng thường gặp của bệnh zona thần kinh. Biến chứng này thường xảy ra khi virus phát triển mạnh hay có vi khuẩn hoặc vi nấm tấn công vào các nốt mụn nước và gây viêm nhiễm.

Suốt nhiều năm chịu đựng căn bệnh á sừng đầy “ám ảnh”, ông Nguyễn Thế Tình (Hạ Long, Quảng Ninh) đã lành bệnh chỉ sau 1 tháng sử dụng Thanh bì Dưỡng can thang.

So với tình trạng bệnh thông thường, khi có kích hoạt bội nhiễm thì triệu chứng sẽ nặng nề hơn. Ngoài ra còn diễn tiến rất phức tạp và có thể ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe nếu không được điều trị kịp thời.

Bệnh zona thần kinh bội nhiễm thường kích hoạt những tổn thương da nặng nề đi kèm với triệu chứng toàn thân. Triệu chứng tại chỗ thường là:

  • Vùng da bị bệnh sưng đỏ và có dấu hiệu viêm nhiễm nặng nề.
  • Các nốt mụn nước thường xuất hiện dịch mủ kèm theo tình trạng sưng đau và nóng rát dữ dội.
  • Tình trạng ngứa ngáy và đau nhức cũng kích hoạt ở mức độ nghiêm trọng hơn bình thường.
  • Tổn thương da thường sâu và có xu hướng dễ lan tỏa ra các vùng da khỏe mạnh.
  • Bệnh kéo dài còn có thể gây đau nhức, co giật các dây thần kinh liên quan.

Ngoài ra, còn đi kèm với các triệu chứng toàn thân như:

  • Sốt cao hơn bình thường
  • Mệt mỏi, nhức đầu
  • Khát nước
  • Chán ăn
triệu chứng zona thần kinh bội nhiễm
Zona thần kinh bội nhiễm thường gây tổn thương da sâu và dễ lan tỏa

Các triệu chứng toàn thân thường kích hoạt với mức độ nặng nề hơn ở nhóm đối tượng có hệ miễn dịch suy yếu. Ví dụ như trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai, người cao tuổi, bệnh nhân tiểu đường hay nhiễm HIV…

Nguyên nhân gây bệnh zona thần kinh bội nhiễm

Bội nhiễm da khi bị zona thần kinh có thể phát sinh khi có một số nguyên nhân cùng các yếu tố thuận lợi sau đây:

  • Vệ sinh da kém: Zona thần kinh đặc trưng bởi tình trạng nổi mụn nước theo từng cụm. Các mụn nước có thể vỡ ra, chảy dịch và gây ngứa ngáy khó chịu. Nếu không vệ sinh và chăm sóc da đúng cách thì các tác nhân gây hại rất dễ xâm nhập vào các vết thường ở và gây nhiễm trùng.
  • Sức đề kháng suy giảm: Những người có thể trạng kém và hệ miễn dịch suy giảm thường có tốc độ phục hồi tổn thương da rất chậm. Đây cũng chính là điều kiện thuận lợi để vi khuẩn xâm nhập gây bội nhiễm.
  • Lạm dụng thuốc bôi corticoid: Đây là loại thuốc bôi có tác dụng chống viêm và giảm dị ứng nhanh thường được dùng phổ biến trong điều trị tổn thương da do zona thần kinh. Tuy nhiên Thuốc bôi corticoid hoạt động bằng cách ức chế miễn dịch của da. Chính vì thế mà da có thể giảm sức đề kháng tự nhiên và dễ bị nhiễm trùng nếu dùng thuốc này kéo dài.
  • Cào gãi và chà xát lên các nốt mụn nước: Ngứa ngáy và nóng rát, khó chịu là những triệu chứng cơ năng điển hình của bệnh zona thần kinh. Nhiều người thường có thói quen cào gãi và chà xát để thỏa mãn cơn ngứa. Thói quen xấu này có thể khiến mụn nước vỡ ra, da bị trợt loét và tạo điều kiện cho vi khuẩn, vi nấm hay virus tấn công vào bên trong.
  • Dùng thuốc điều trị tùy tiện: Tổn thương da do zona thần kinh thường không quá nghiêm trọng và có thể thuyên giảm nhanh. Tuy nhiên nếu tùy thiên sử dụng thuốc không đúng cách có thể khiến tổn thương da lở loét, chảy dịch và tăng nguy cơ nhiễm trùng.

Zona thần kinh bội nhiễm có nguy hiểm không?

Zona thần kinh bội nhiễm chính là một dạng tiến triển nặng, biến chứng của bệnh zona thần kinh. Chính vì thế mà hiện trạng này thường có mức độ nghiêm trọng và diễn tiến phức tạp hơn rất nhiều.

Nếu kịp thời phát hiện, tình trạng bội nhiễm trên da hoàn toàn có thể điều trị khi sử dụng thuốc và chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, với những trường hợp chậm trễ hay thiếu nghiêm túc trong điều trị thì các biến chứng nghiêm trọng hoàn toàn có thể phát sinh.

biến chứng bội nhiễm da
Zona thần kinh bội nhiễm có thể gây nhiễm trùng máu nếu không kiểm soát kịp thời

Những thông tin về một số biến chứng sau sẽ giúp bạn hình dung rõ hơn mức độ nguy hiểm của bệnh zona thần kinh bội nhiễm:

  • Viêm mô tế bào: Đây chính là một dạng nhiễm trùng phát sinh tại tổ chức liên kết của da, liên cầu nhóm A hay tụ cầu vàng là nguyên nhân chính gây ra. Viêm mô tế bào thường có mức độ nghiêm trọng hơn nhiều so với tình trạng bội nhiễm thông thường. Biến chứng này có thể dẫn tới áp xe dưới da, viêm gân, hoại tử da hay nhiễm khuẩn huyết.
  • Sẹo vĩnh viễn: Bội nhiễm thường sẽ kích hoạt các tổn thương da sâu và rất dễ để lại thâm sẹo. Đặc biệt là ở những người có làn da nhạy cảm và đề kháng kém thì thâm sẹo có thể sẽ tồn tại vĩnh viễn và không thể khắc phục được hoàn toàn.
  • Nhiễm khuẩn huyết: Trường hợp không can thiệp chữa trị kịp thời thì nhiễm trùng da thường có xu hướng bùng phát mạnh. Thậm chí có thể đi vào tuần hoàn máu và gây ra tình trạng nhiễm trùng huyết. Đây là biến chứng rất nguy hiểm, có thể dẫn tới suy hô hấp, sốc, trụy tim mạch và gây tử vong.
  • Các biến chứng khác: Trường hợp bệnh zona thần kinh tam thoa trên mặt thì mụn nước có thể mọc trong miệng, trên mắt hay ở vùng tai. Zona mọc gần mắt có thể làm giảm thị lực, đặc biệt bội nhiễm có thể khiến dây thần kinh thị giác bị tổn thương nặng dẫn tới mù mắt. Còn nếu zona bội nhiễm ở tai thì rất dễ làm giảm thính lực, đôi khi gây điếc.

Cách điều trị zona thần kinh bội nhiễm

Zona tiếp xúc bội nhiễm thường gây ra tổn thương da sâu trên phạm vi rộng, đi kèm với những triệu chứng nghiêm trọng khác. Việc điều trị cần được thực hiện trong thời gian sớm nhất để kiểm soát tốt nhiễm trùng, giảm tổn thương da, ngăn ngừa biện chứng.

Cần kết hợp việc sử dụng các loại thuốc điều trị với chăm sóc tốt tại nhà:

1. Sử dụng thuốc chữa zona thần kinh bội nhiễm

Các chuyên gia Da liễu cho biết, sử dụng thuốc chính là phương pháp điều trị chính đối với bệnh zona thần kinh bội nhiễm. Tùy thuộc vào mức độ tổn thương da và diễn tiến của bệnh mà bác sĩ sẽ kê toa các loại thuốc phù hợp.

chữa zona thần kinh bội nhiễm
Tùy thuộc vào mức độ tổn thương mà bác sĩ sẽ kê toa thuốc phù hợp để chữa zona thần kinh bội nhiễm

Một số loại thuốc có thể được chỉ định, bao gồm:

  • Thuốc kháng virus:

Bệnh zona thần kinh dù phát sinh bội nhiễm hay chưa thì việc sử dụng thuốc kháng virus cũng rất cần thiết. Trong nhiều trường hợp, bội nhiễm có thể phát sinh do varicella zoster virus hoạt động quá mạnh. Hoặc cũng có thể do các chủng virus khác tấn công vào tổn thương da đang bị trợt loét. Tùy vào từng trường hợp mà bác sĩ có thể chỉ định thuốc kháng virus dạng bôi hay dạng uống cho phù hợp.

  • Dung dịch sát khuẩn:

Thuốc tím chính là dung dịch sát khuẩn được dùng phổ biến nhất trong điều trị zona thần kinh bội nhiễm. Có thể đáp ứng tốt trong trường hợp tổn thương da nhiễm trùng và tiết nhiều dịch. Thành phần kali permanganate trong thuốc tím có tác dụng sát trùng nhẹ và tiêu diệt vi khuẩn nhờ đặc tính kháng khuẩn và chống oxy hóa mạnh mẽ.

  • Thuốc kháng sinh:

Kháng sinh là nhóm thuốc thường được chỉ định ưu tiên trong kiểm soát các triệu chứng zona thần kinh bội nhiễm. Tùy vào mức độ nhiễm trùng mà bác sĩ có thể khuyến nghị dùng thuốc trong khoảng từ 7 tới 10 ngày. Amoxicillin, Ceftriaxon,… là các thuốc kháng sinh thường được kê toa.

  • Thuống giảm đau và kháng viêm:

Zona thần kinh bội nhiễm thường kích hoạt các triệu chứng đau nhức dữ dội hay gây sốt cao. Lúc này có thể dùng thuốc giảm đau (Paracetamol) và chống viêm (NSAID) để giúp làm giảm đau và hạ thân nhiệt. Cần cẩn trọng khi sử dụng các nhóm thuốc này cho người gặp vấn đề về dạ dày, gan thận hay tim mạch.

Sau khi tình trạng bội nhiễm được kiểm soát, bác sĩ có thể sẽ cân nhắc chỉ định một số loại thuốc khác để làm giảm triệu chứng và thúc đẩy phục hồi tổn thương da. Ví dụ như thuốc kháng histamine H1, thuốc bôi có chứa Tacrolimus, thuốc corticoid đường uống…

2. Chăm sóc và hỗ trợ tại nhà

Ngoài việc dùng các loại thuốc theo đúng phác đồ mà bác sĩ đưa ra, người bị zona thần kinh bội nhiễm cần chú ý thực hiện chăm sóc tốt tại nhà. Điều này sẽ hỗ trợ kiểm soát tốt hơn triệu chứng, ngăn ngừa diễn tiến xấu của bệnh và thúc đẩy quá trình chữa lành các tổn thương trên bề mặt da.

trị zona thần kinh bội nhiễm
Uống nhiều nước sẽ hỗ trợ thúc đẩy quá trình chữa lành tổn thương da diễn ra nhanh chóng hơn

Khi bị zona bội nhiễm, cần chú ý đến các vấn đề sau trong chăm sóc:

  • Chú ý nghỉ ngơi và dành ít nhất 3 – 5 ngày cho việc điều trị tại nhà.
  • Cần uống nhiều nước, bên cạnh nước lọc có thể dùng thêm nước ép trái cây, rau củ tươi để nâng cao đề kháng và cải thiện miễn dịch.
  • Ăn uống đủ chất, bổ sung các thực phẩm có hàm lượng vitamin và khoáng chất cao cũng sẽ hỗ trợ thúc đẩy tốt hơn quá trình chữa lành tổn thương da.
  • Chú ý giữ vệ sinh sạch sẽ và đảm bảo vùng da bị tổn thương phải luôn ở trong trạng thái thông thoáng.
  • Tuyệt đối không cào gãi, chà xát hay mặc quần áo chật. Các thói quen xấu này có thể khiến nhiễm trùng lan rộng, dễ dàng phát sinh các biến chứng nghiêm trọng.
  • Tuyệt đối không áp dụng các mẹo chữa dân gian tại nhà khi bệnh zona thần kinh bước sang giai đoạn kích hoạt bội nhiễm.
  • Trong thời gian điều trị, tốt nhất nên hạn chế tập thể dụng cường độ cao hoặc vận động mạnh. Bởi các hoạt động này thường khiến da tiết nhiều mồ hôi, không chỉ gây ngứa ngáy khó chịu mà còn khiến tổn thương chậm lành.

Biện pháp ngăn ngừa zona thần kinh bội nhiễm

Bệnh zona thần kinh thường có khả năng tái phát rất cao ở những người có hệ miễn dịch suy yếu hay khi có yếu tố thuận lợi tạo điều kiện. Nếu không chú ý chăm sóc và điều trị thì nguy cơ dẫn đến bội nhiễm là rất cao.

Để phòng ngừa bệnh zona thần kinh kích hoạt bội nhiễm, cần chú ý đến các biện pháp sau:

  • Khi phát hiện triệu chứng zona thần kinh, cần thăm khám để được bác sĩ hướng dẫn điều trị càng sớm càng tốt. Đồng thời sử dụng thuốc đúng theo chỉ định về cả liều lượng, tần suất cũng như thời gian.
  • Chăm sóc và vệ sinh da sạch sẽ, đúng cách, nhất là vùng da xuất hiện mụn nước. Chú ý nhiều hơn khi mụn nước đã vỡ ra hay da bị tổn thương thứ phát do bất cứ nguyên nhân nào.
  • Tuyệt đối không cào gãi hoặc chà xát lên vùng da bị mụn nước do zona thần kinh. Đồng thời nên mặc quần áo rộng thoáng để hạn chế sự ma sát lên bề mặt da, ma sát mạnh sẽ rất dễ khiến da bị trợt loét.
  • Cần nâng cao sức đề kháng và cải thiện miễn dịch cho cơ thể bằng cách ăn uống khoa học và duy trì lối sống lành mạnh. Tránh thức khuya, làm việc quá sức hay để thần kinh căng thẳng.

Zona thần kinh bội nhiễm thường kích hoạt những triệu chứng nặng nề và rất dễ phát sinh biến chứng. Chính vì thế người bệnh cần thận trọng và đặc biệt nghiêm túc khi điều trị. Bên cạnh việc dùng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ thì cần chăm sóc tốt tại nhà để có thể kiểm soát bệnh tốt nhất.

Có thể bạn quan tâm:

Bị bệnh zona thần kinh có ăn được thịt gà không?

Ngoài việc sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ, người bị zona cũng cần chú ý đến chế độ ăn uống mỗi ngày. Điều này sẽ giúp bạn...
Các thực phẩm nên sử dụng khi bị zona thần kinh

Nhóm thực phẩm tốt cho sức khỏe mà người bị zona thần kinh nên ăn

Ngoài việc điều trị bằng thuốc, chế độ ăn uống và sinh hoạt hàng ngày cũng có ảnh hưởng rất...

zona thần kinh ở tai

Zona thần kinh ở tai có nguy hiểm? Làm sao chữa?

Zona thần kinh ở tai thường ít gặp hơn các trường hợp bệnh kích hoạt ở những vị trí khác...

Bổ sung thêm các thực phẩm giàu lysine giúp các tổn thương trên da mau lành hơn

Bị bệnh giời leo kiêng ăn gì, bổ sung gì nhanh khỏi?

Xây dựng được một chế độ ăn uống khoa học sẽ giúp bệnh giời leo mau được chữa lành. Đồng...

Bị zona thần kinh ở vùng kín và cách chữa trị

Bị zona thần kinh vùng kín cần hết sức lưu ý trong việc chữa trị

Ngoài vùng mặt, tay, chân thì bệnh zona thần kinh có thể xuất hiện ở bất cứ vị trí nào...

Bị giời leo có cần kiêng nước, kiêng gió không?

Bệnh giời leo mặc dù không đe dọa trực tiếp đến tính mạng nhưng nếu không có chế độ kiêng...

Giải đáp thắc mắc của độc giả cùng chuyên gia của chúng tôi!

Ths.BS Nguyễn Thị Tuyết Lan
Nguyên Trưởng khoa khám bệnh - BV YHCT trung ương

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.