Đau khớp gối sau chấn thương và những điều nên lưu ý

Đau khớp gối sau chấn thương có thể là dấu hiệu của nhiều tổn thương nguy hiểm. Do đó, áp dụng các biện pháp điều trị và chăm sóc đúng cách sẽ giúp bệnh mau lành, tránh được những biến chứng không mong muốn. Hãy tham khảo bài viết sau để biết cách chăm sóc khớp gối sau chấn thương.

Những thông tin cần biết về tình trạng đau khớp gối sau chấn thương
Những thông tin cần biết về tình trạng đau khớp gối sau chấn thương

Đau khớp gối sau chấn thương bao gồm các tổn thương nào?

Chấn thương đầu gối có thể là do các tổn thương sau:

1. Đứt dây chằng chéo trước

Đây là một chấn thương phổ biến gây ra tình trạng đau khớp gối. Loại dây chằng này bám từ lồi cầu xương đùi tới diện trước mâm chày. Nó có tác dụng giữ cho mâm chày không trượt ra phía trước và xoay vào trong. Dây chằng chéo trước bị tổn thương thường xảy ra khi nhảy cao nhưng chân tiếp đất trong tư thế không được thuận lợi. Ngoài ra, khi cơ thể chuyển hướng đột ngột nhưng bàn chân lại giữ nguyên cũng là tư thế dễ gây đứt dây chằng chéo trước.

Có gần một nửa người bệnh tổn thương dây chằng có kèm những tổn thương khác như bong sụn khớp, rách sụn thêm… Ngoài tổn thương dây chằng chéo gối, nó có thể gây nên các tổn thương dây chằng của các khớp khác…Tổn thương dây chằng chéo trước có thể xảy ra với nhiều cấp độ, ở mỗi cấp độ khác nhau thì các triệu chứng cũng ở những mức độ nặng nhẹ khác nhau.

2. Đứt dây chằng chéo sau

Dây chằng chéo sau có tác dụng giữ cho cho mâm chày không trượt ra phía sau và bị xoay ra ngoài. Nếu như tổn thương dây chằng đơn thuần chỉ chiếm khoảng 38% thì tình trạng tổn thương dây chằng chéo sau tổn kết hợp với những tổn thương khác lên đến 56%.

3. Tổn thương dây chằng bên trong

Dây chằng bên trong bị tổn thương thường là do trong tư thế dạng cẳng chân quá mức. Tình trạng này hay liên quan đến cơ chế vặn xoắn, làm tổn thương một phần hoặc hoàn toàn dây chằng bên chày. Hệ quả là nó có thể khiến bong điểm bám đùi hoặc là điểm bám chày của dây chằng gây đau đầu gối.

Tổn thương vặn xoắn khớp gối thường xuất hiện ở mặt trong khớp gối. Ở những người bị bệnh nặng, nó có thể khiến tràn dịch khớp gối. Với những người bị đứt hoàn toàn dây chằng sẽ được điều trị bằng phẫu thuật hoặc bó bột trong vòng 6 tuần. Tuy nhiên, khi dây chằng bị tổn thương lại gây nguy cơ kèm theo các thương tổn khác như: Tổn thương sụn chêm trong, vỡ mâm chày ngoài, tổn thương dây chằng chéo trước…

Dây chằng bên trong bị tổn thương có thể xảy ra khi chơi thể thao
Dây chằng bên trong bị tổn thương có thể xảy ra khi chơi thể thao

4. Tổn thương sụn chêm

Sụn chêm là một tấm sụn chắc chắn, có hình chữ C (sụn chêm trong) và hình chữ O (sụn chêm ngoài). Vị trí của nó nằm ở giữa hai mặt khớp xương đùi và xương chày. Loại sụn này có khả năng hấp thụ, phân phối lực tác động lên gối. Điều này làm cho gối được giữ vững hơn. Bên cạnh đó, sụn có thể chêm lấp đầy khe khớp, nó sẽ ngăn cản tình trạng màng hoạt dịch và bao khớp tràn vào khe khớp.

Đây được xem là tổn thương gây đau khớp gối thường gặp nhất khi chơi thể thao. Ngoài ra, tai nạn giao thông cũng là một trong những nguyên nhân phổ biến gây tổn thương sụn chêm.

5. Tổn thương dây chằng bên ngoài

Loại tổn thương này thường hay đi kèm cùng với các tổn thương những cấu trúc xung quanh như giãn dải chậu chày hoặc gân cơ khoeo. Ngoài ra, chỏm xương mác có thể bong ở cực trên, đồng thời thần kinh mác chung có thể bị thương tổn. Việc điều trị tổn thương dây chằng bên ngoài cũng tương tự như điều trị đứt bán phần dây chằng bên trong. Tuy nhiên, khi đứt hoàn toàn dây chằng bên mác, cần phải phẫu thuật để điều trị.

6. Tổn thương sụn khớp

Phần sụn bao phủ đầu xương đùi và xương chày ở trong khớp được gọi là sụn khớp. Với đặc trưng là trơn nhẵn, chúng giúp cho khớp gối hoạt động được nhẹ nhàng. Ngoài ra, nó còn có tác dụng giúp chịu được sức nặng, làm giảm các chấn động tác động đến khớp. Một điều đáng nói là do sụn khớp không có mạch nuôi, không có đầu mút thần kinh nên khi bị tổn thương, chúng không có khả năng tự liền.

Nguyên nhân được cho gây tổn thương sụn khớp là do các tác nhân bên ngoài tác động vào. Chúng sẽ làm bong, vỡ sụn do gối xoay hoặc chịu sức nặng lớn, đột ngột. Những trường hợp bị vỡ những mảnh nặng lớn có thể tạo nên dị vật khớp, làm kẹt khớp. Tình trạng tổn thương sụn khớp kết hợp với tổn thương dây chằng chéo trước chiếm tới 20 – 70% các trường hợp bị lỏng gối mạn tính. Tương tự như tổn thương sụn chêm, loại tổn thương này cũng gây ra các triệu chứng như: Đau khi cử động, kẹt khớp, sưng khớp, có tiếng liên lục cục trong khớp gối.

Đau khớp gối sau chấn thương cần làm gì?

Cần đi khám và điều trị sớm khi bị chấn thương khớp gối
Cần đi khám và điều trị sớm khi bị chấn thương khớp gối

Chấn thương khớp gối rất phổ biến. Vậy đau khớp gối sau chấn thương cần phải làm gì? Dưới đây là hướng xử lý khi không may gặp phải tình trạng này:

1. Xử lý ban đầu

Vì khi bị chấn thương, đầu gối sẽ bị sưng và đau nên việc cần làm trước tiên là phải bất động khớp gối bằng bột hoặc bằng nẹp. Sau đó, có thể dùng đá lạnh để chườm lên gối trong khoảng 2- 3 ngày đầu. Điều này sẽ làm cho các mạch máu tại vùng viêm co lại, giúp giảm sưng đau. Bên cạnh đó, bệnh nhân có thể được chỉ định để uống thuốc giảm đau, giảm sưng rồi nghỉ ngơi. Trong vòng 2 – 3 tuần đầu, gối cần phải được bất động. Nếu xảy ra tình trạng tràn máu dịch khớp thì bệnh nhân cũng cần phải bình tĩnh. Vì lúc này máu sẽ tự tiêu, không cần phải chọc hút máu trong khớp gối bởi nó làm tăng nguy cơ nhiễm trùng khớp gối.

2. Điều trị bảo tồn

Những tổn thương không có khả năng tự liền như đứt dây chằng chéo, rách sụn chêm thì đa phần đều phải thực hiện phẫu thuật. Nhưng đối với những người bệnh lớn tuổi, người ít vận động thì có thể thực hiện điều trị bảo tồn. Lúc này, khớp gối sẽ được bất động bằng cách nẹp bột trong vòng 3 tuần. Sau đó, các bài tập chức năng sẽ được áp dụng để lấy lại biên độ khớp rồi tăng cường sức mạnh cho cơ, không để teo cơ.

3. Phẫu thuật

Phẫu thuật khớp thường được áp dụng khi gối không còn sưng nền, biên độ khớp khả dĩ. Ngày nay, việc thực hiện phẫu thuật để xử lý cá tổn thương dây chằng chéo đến sụn chêm đều được thực hiện bằng nội soi nên đem lại nhiều ưu điểm.

Biện pháp điều trị này sẽ được chỉ định trong những trường hợp sau:

  • Dây chằng chéo trước bị tổn thương ở cấp độ 2 và 3.
  • Khớp mất đi sự bền vững do tổn thương dây chằng chéo sau.
  • Khám lâm sàng thấy đau hoặc kẹt khớp do sụn chêm bị tổn thương.
  • Các tổn thương xảy ra ở sụn khớp đến xương dưới sụn và tạo nên các dị vật khớp, có đau, kẹt khớp.

Cách phẫu thuật nội soi được tiến hành như sau: Các bác sĩ sẽ rạch một đường da nhỏ (dưới 1cm) tại vị trí cần điều trị, sau đó tái tạo lại các dây chằng. Với sụn chêm, tùy vào vị trí bị tổn thương mà có thể áp dụng biện pháp điều trị khâu bảo tồn hoặc cắt để tạo hình phần bị rách. Những phần bị bong gãy sẽ được loại bỏ, khuyến sụn khớp được kích thích để làm chảy máu. Nó sẽ giúp sụn khớp được phát triển hơn để lấp đầy vùng khuyết sụn.

Với phẫu thuật tái tạo dây chằng chéo sẽ có nhiều kỹ thuật được thực hiện hơn. Thông thường, vật liệu để tái tạo dây chằng chéo thường được lấy từ gân cơ bán gân và gân cơ thon của chính người bệnh. Ngoài ra, gân bánh chè cũng có thể được lấy làm vật liệu tái tạo do loại gân này chắc, gắn liền với gân cốt. Tuy nhiên, chúng có thể gây nên tình trạng đau vùng trước gối sau mổ, làm yếu gân bánh chè nên thường không được dùng. Việc sử dụng gân đồng loại được lấy từ người hiến tặng đang là hướng đi mới, còn gân tổng hợp đang được nghiên cứu để áp dụng trong thực tiễn.

4. Tập luyện thường xuyên

Thường xuyên tập luyện thể dục thể thao để nâng cao sức khỏe
Thường xuyên tập luyện thể dục thể thao để nâng cao sức khỏe

Song song với việc tiến hành thực hiện các phương pháp điều trị, áp dụng các bài tập phục hồi chức năng cũng đóng vai trò vô cùng quan trọng. Những bài tập này có tác dụng tăng cường độ bền và sức mạnh cho cơ đùi, giúp biên độ khớp được duy trì. Việc tập luyện này với cường độ như thế nào còn tùy thuộc vào mức độ bệnh lý. Hãy tham khảo ý kiến của các chuyên gia để được hướng dẫn kỹ hơn.

Dự phòng đau khớp gối sau chấn thương

Chấn thương khớp gối có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, nhưng đa số đều xuất phát từ những hoạt động thường ngày. Do đó, để hạn chế nguy cơ bị đau khớp gối sau chấn thương, cần:

  • Tuân thủ nguyên tắc an toàn lao động, đề cao an toàn khi tham gia giao thông.
  • Với những người chơi thể thao hoặc những vận động viên chuyên nghiệp, phải khởi động đủ, đúng trước khi hoạt động. Tránh va chạm ở những tư thế bất lợi cho bản thân.
  • Những người tập luyện thể dục thể thao không chuyên, hãy lựa chọn những bài tập phù hợp, tập đều đặn, hạn chế va chạm ở tư thế bất lợi.
  • Cẩn thận hơn trong việc đi lại hàng ngày.
  • Bổ sung thêm canxi, các thực phẩm tốt cho xương và sức khỏe.
  • Hạn chế hoặc tránh sử dụng các chất kích, đồ uống có cồn, các thực phẩm cay nóng, dầu mỡ để bảo vệ sức khỏe…

Đau khớp gối sau chấn thương có thể gây những biến chứng nghiêm trọng. Do đó, hãy tham khảo những thông tin trên đây để hiểu rõ hơn về vấn đề này. Đồng thời, có thể chủ động hơn trong việc phòng ngừa cho bản thân.

Có thể bạn quan tâm

ThuocDanToc.vn không đưa ra bất kì lời khuyên, tham vấn, chẩn đoán y khoa.

Các thông tin cần biết về bệnh viêm khớp gối

Bệnh viêm khớp gối: Dấu hiệu nhận biết và cách điều trị

Khớp gối đau khi hoạt động thể chất, cứng khớp, sưng khớp, biến dạng khớp… là những triệu chứng thường gặp khi bị viêm khớp gối. Vậy nguyên nhân gây...

Chứng đau khớp gối ở trẻ em: Những thông tin mẹ cần biết

Đau khớp gối ở trẻ em có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra. Tuy nhiên, nếu bệnh...

7 triệu chứng viêm khớp gối ai cũng phải biết

Viêm khớp gối là tình trạng tổn thương, sưng tấy và đau nhức ở một hoặc nhiều khoang trong khớp...

Tìm hiểu chứng viêm khớp gối do rách dây chằng đầu gối

Đứt rách dây chằng là tình trạng chấn thương thường gặp ở những người lao động nặng nhọc, té ngã,...

tìm hiểu về bệnh viêm khớp gối mãn tính

Tìm hiểu viêm khớp gối mãn tính và cách điều trị

Viêm khớp gối mãn tính ảnh hưởng đến khoảng 1/4 người ở độ tuổi trên 55. Các triệu chứng của...

8 món ăn hỗ trợ chữa đau khớp gối cực tốt

Khi bị đau khớp gối, bên cạnh việc điều trị theo phác đồ của bác sĩ người bệnh cũng cần...

Giải đáp thắc mắc của độc giả cùng chuyên gia của chúng tôi!

Ths.BS Nguyễn Thị Tuyết Lan
Nguyên Trưởng khoa khám bệnh - BV YHCT trung ương

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *