Xơ Vữa Động Mạch Chi Dưới: Cách chẩn đoán, Phòng ngừa

Đặt lịch hẹn

×

Xơ Vữa Động Mạch Chi Dưới: Cách chẩn đoán, Phòng ngừa

Xơ Vữa Động Mạch Chi Dưới: Cách chẩn đoán, Phòng ngừa

Đặt lịch

Xơ vữa động mạch chi dưới nếu kéo dài có thể gây biến chứng khiến người bệnh mất khả năng vận động, tàn phế vĩnh viễn. Không những thế, nếu sự tắc nghẽn mạch không được kiểm soát, người bệnh còn có nguy cơ bị biến chứng tại tim và não bộ cực kỳ nguy hiểm, thậm chí đe dọa tính mạng.

Xơ vữa động mạch chi dưới là gì?

Như các bạn đã biết, xơ vữa động mạch là một trong những bệnh lý có diễn biến âm thầm. Giai đoạn hình thành hầu như không gây ra bất kỳ biểu hiện bất thường nào. Đến khi bệnh tiến triển nặng, triệu chứng mới ngày càng rõ rệt.

Lúc này, người bệnh phải đối mặt với nhiều rủi ro hơn. Khả năng xơ vữa động mạch gây biến chứng cao, thậm chí còn có nguy cơ đe dọa đến tính mạng nếu bệnh nhân không được cấp cứu kịp thời. Tình trạng xơ vữa thường xảy ra tại nhiều động mạch, trong đó có động mạch chi dưới (hai chân).

Trường hợp xảy ra xơ vữa động mạch chi dưới cũng có khả năng đồng thời bị xơ vữa động mạch vành hay động mạch cảnh. Các mảng xơ vữa hình thành trên thành động mạch khiến máu huyết lưu thông kém. Nặng hơn có thể gây tắc mạch, phát sinh các biến chứng nguy hiểm.

Tuy nhiên do triệu chứng ban đầu khá mờ nhạt, dễ nhầm lẫn nên nhiều người chủ quan, không khám chữa sớm. Đến khi bệnh tiến triển nặng, động mạch chi dưới tổn thương quá nhiều có thể gây bại liệt, tàn phế vĩnh viễn khiến bệnh nhân gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống.

Mức độ nguy hiểm xơ vữa động mạch chi dưới

So với các trường hợp xơ vữa động mạch khác, tình trạng xơ vữa động mạch chi dưới có khả năng gây tử vong thấp hơn. Tuy nhiên khi tình trạng bệnh ngày càng nghiêm trọng có thể phát sinh các biến chứng khó lường, đặc biệt là nguy cơ gây bại liệt, tàn phế ảnh hưởng đến sinh hoạt đời sống.

Người bệnh thường cảm nhận các cơn đau bất thường ở chi dưới khi mạch máu ngày càng hẹp dần, dòng chảy của máu bị cản trở. Người bệnh đi lại khó khăn hơn, việc vận động, thay đổi tư thế gây ra cảm giác khó chịu, mất khả dần khả năng lao động.

Trường hợp mạch máu bị tắc nghẽn trong thời gian dài có thể dẫn đến hoại tử, nhiều bệnh nhân phải cắt bỏ chi dưới để ngăn chặn nguy cơ lan rộng viêm nhiễm ra các khu vực khác. Theo nhiều thống kê cho thấy, bệnh nhân bị xơ vữa động mạch chi dưới thường kèm theo các tắc nghẽn tại động mạch vành, động mạch cảnh.

Nếu không sớm phát hiện và kiểm soát, sự tắc nghẽn dòng chảy của mạch máu tại các cơ quan quan trọng có thể gây tử vong. Do đó, bạn không nên chủ quan đối với tình trạng xơ vữa động mạch chi dưới. Thay vào đó hãy chủ động đến bệnh viện thăm khám khi nhận thấy các biểu hiện bất thường.

Tham khảo thêm: 15 Thực Phẩm Chống Xơ Vữa Mạch Máu Tốt Cho Người Bệnh

Nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết

Vậy, nguyên nhân do đâu gây nên tình trạng xơ vữa động mạch chi dưới? Tương tự như những trường hợp hình thành mảng xơ vữa tại các cơ quan khác, hẹp động mạch chi dưới có liên quan đến các yếu tố như chế độ dinh dưỡng, vận động, thói quen không lành mạnh.

Dưới đây là các nguyên nhân gây xơ vữa động mạch chi dưới thường gặp, bạn đọc thận trọng:

• Ăn uống không lành mạnh: Chế độ ăn uống không đảm bảo, thường xuyên ăn đồ ăn dầu mỡ, đồ ăn quá ngọt, quá béo khiến cholesterol xấu tăng nhanh. Điều này là yếu tố nguy cơ cao dẫn đến hiện tượng tích tụ chất béo trên thành động mạch. Lâu dần, mạch máu bị tắc nghẽn dẫn đến nhiều hệ lụy cho sức khỏe.
• Thói quen không lành mạnh: Thức khuya, không ăn đủ bữa, bỏ bữa hoặc ăn uống vô độ là những thói quen có hại cho sức khỏe. Ngoài ra, một số đối tượng còn nghiện bia rượu, chất kích thích, lạm dụng thuốc lá,… khiến cho cơ thể gặp nhiều vấn đề, trong đó có tình trạng xơ vữa động mạch chi dưới.
• Lười vận động: Người lười vận động, hay ngồi nhiều khiến cho máu huyết lưu thông kém, không điều hòa. Đặc biệt là dòng chảy máu xuống hai chi dưới kém tăng nguy cơ tắc mạch, gây ra các triệu chứng bất thường như tê bì, đau nhức hai chân.
• Thể trạng yếu: Người xơ vữa động mạch hai chi dưới thường có thân hình quá khổ hơn những người khác. Sức nặng của thân người đè lên hai chi dưới tạo áp lực cho chân, đồng thời còn gây cản trở lưu thông máu, đặc biệt là khi người béo phì lười vận động, ăn nhiều đồ ăn quá béo, quá ngọt.
• Bệnh lý khác: Ngoài những nguyên nhân kể trên, tình trạng xơ vữa động mạch còn có khả năng xảy ra do ảnh hưởng bởi các bệnh lý mãn tính khác như tình trạng tăng huyết áp, bệnh tiểu đường hoặc ảnh hưởng từ di truyền, bẩm sinh.

Việc phát hiện các triệu chứng bất thường, xác định yếu tố gây tắc nghẽn mạch máu và điều trị giúp bệnh nhân phòng tránh các rủi ro. Tuy nhiên khi bệnh khởi phát ở giai đoạn đầu khá khó nhận biết thông qua các triệu chứng cụ thể.

Đến khi tình trạng xơ vữa động mạch nặng hơn sẽ gây ra nhiều khó khăn trong công tác điều trị. Bạn nên chủ động thăm khám sức khỏe định kỳ, đến gặp bác sĩ nếu cơ thể gặp phải các biểu hiện như:

• Đau nhức tại chân hoặc bắp đùi, cơn đau có thể kéo dài hoặc đau cách quãng. Tình trạng này có thể xảy ra ở một bên chân hoặc cả hai bên chân.
• Đau nhức khi đi lại, khi nghỉ ngơi cơn đau sẽ thuyên giảm. Chính vì điều này khiến nhiều người nhầm lẫn đau nhức do các vấn đề xương khớp gây ra, chủ quan trong việc điều trị bệnh.
• Tình trạng đau nhức ngày càng trở nên nghiêm trọng cho thấy hiện tượng xơ vữa động mạch nặng nề dần. Quãng đường người bệnh di chuyển càng ngắn, một số người còn bị đau nhức ngay cả khi ngồi, nghỉ ngơi không vận động.

Tuy nhiên theo thống kê cho thấy có khoảng 30% trong tổng số bệnh nhân gặp phải các biểu hiện kể trên. Còn lại đa số người bệnh sẽ không nhận thấy biểu hiện bất thường nào ở giai đoạn đầu. Đến khi tình trạng bệnh trở nên nặng nề hơn, triệu chứng rõ ràng đồng nghĩa với việc khả năng điều trị khó khăn và nhiều rủi ro.

Tham khảo thêm: Tai Biến Mạch Máu Não Ở Người Trẻ: Báo Động Nguy Hiểm

Chẩn đoán và điều trị xơ vữa động mạch chi dưới

Trước những mối đe dọa tiềm ẩn của hiện tượng xơ vữa động mạch nói chung và xơ vữa động mạch chi dưới nói riêng, bạn cần chủ động thăm khám và điều trị bệnh càng sớm càng tốt. Mặc dù vậy, như đã đề cập khá khó nhận biết bệnh từ giai đoạn sớm, đến khi triệu chứng rõ nét hơn việc điều trị cũng gặp nhiều khó khăn.

Do đó tốt hơn hết bạn nên kiểm tra sức khỏe định kỳ. Trường hợp cơn đau xuất hiện liên tục nhiều ngày hãy chủ động đến gặp bác sĩ. Tại bệnh viện, bác sĩ sẽ kiểm tra, theo dõi các bất thường ở hai chi dưới, đồng thời kết hợp một số xét nghiệm kiểm tra để tìm ra vấn đề mà người bệnh đang gặp phải, sau đó đưa ra phương án khắc phục phù hợp.

Theo đó, người bệnh sẽ được bắt mạch cổ chân, đo huyết áp cổ chân để đánh giá tình trạng tắc nghẽn mạch. Thông quá các chỉ số thu được, bác sĩ có thể nhận định cơn đau có liên quan đến xơ vữa động mạch hay không. Bên cạnh đó, bệnh nhân cũng được chỉ định thực hiện thêm xét nghiệm máu, siêu âm hoặc chụp cắt lớp, MRI,… để củng cố kết quả chẩn đoán.

Sau đó, bác sĩ sẽ chỉ định phác đồ điều trị tương ứng. Dưới đây là các hướng giải quyết xơ vữa động mạch chi dưới giai đoạn sớm và giai đoạn nặng, bạn đọc có thể tham khảo:

Trường hợp phát hiện sớm xơ vữa động mạch

Đối với những bệnh nhân nhận biết sớm tình trạng xơ vữa động mạch hai chi dưới, bác sĩ chỉ định các loại thuốc nhằm làm tan mảng xơ vữa, phòng ngừa biến chứng cho người bệnh. Thuốc giúp ức chế tổng hợp cholesterol xấu, ổn định huyết áp, đường trong máu.

Tùy mỗi tình trạng khác nhau, bác sĩ sẽ chỉ định loại thuốc tương ứng, đảm bảo an toàn và đạt hiệu quả điều trị tốt nhất. Một vài thuốc điều trị nội khoa được sử dụng như thuốc ngưng kết tập tiểu cầu, thuốc lợi tiểu, thuốc ức chế men, thuốc chẹn kênh canxi,…

Mỗi loại thuốc mang lại công dụng khác nhau giúp bệnh nhân sớm kiểm soát tình trạng tích tụ vật chất trên thành động mạch. Bên cạnh sử dụng thuốc, người bệnh nên kết hợp chăm sóc tại nhà, điều chỉnh thói quen sống để sớm cải thiện sức khỏe, ngăn nguy cơ xơ vữa động mạch trở nên nặng nề và biến chứng.

Tuyệt đối không nên tự ý dùng thuốc, thay đổi liều lượng thuốc được bác sĩ chỉ định để phòng tránh các tác dụng phụ không mong muốn. Trường hợp nhận thấy bất thường trong quá trình điều trị, bạn nên thông báo với bác sĩ để được điều chỉnh, khắc phục sớm.

Trường hợp phát hiện muộn xơ vữa động mạch

Nếu sau thời gian điều trị bằng thuốc tình trạng xơ vữa động mạch chi dưới vẫn không cải thiện, bác sĩ có thể cân nhắc can thiệp ngoại khoa điều trị cho người bệnh. Biện pháp này giúp bạn thông mạch tắc nghẽn, áp dụng nhằm ngăn ngừa các biến chứng gây hại cho sức khỏe.

Mỗi trường hợp sẽ có phác đồ điều trị ngoại khoa riêng. Với sự phát triển của y học hiện đại, để điều trị bệnh xơ vữa động mạch hiện nay có hai cách phẫu thuật chính là can thiệp nội mạch hoặc áp dụng biện pháp mổ mở. Cụ thể:

• Can thiệp nội mạch: Phương pháp không xâm lấn quá nhiều, sử dụng dụng cụ nội soi tiến hành nong mạch tắc nghẽn, không gây đau đớn quá mức cho người bệnh. Tuy nhiên, điểm hạn chế của phương pháp là không loại bỏ được tắc nghẽn mạch trên diện rộng. Thông thường chỉ thực hiện được tại 1 điểm trên lòng động mạch, đồng thời nguy cơ tái phát khá cao. Chi phí thực hiện can thiệp nội mạch khá đắt đỏ.
• Phẫu thuật mổ mở: Áp dụng cho đối tượng bị tắc động mạch chi dưới trên diện rộng, nhiều vị trí bị tắc nghẽn. Phương pháp này cần người thực hiện có tay nghề và kinh nghiệm giỏi để loại bỏ những vấn đề cho người bệnh an toàn. Người bệnh phải chịu đau đớn sau điều trị, đồng thời đây là một ca phẫu thuật khó, tiềm ẩn rủi ro.

Bạn hãy tìm hiểu và lựa chọn cơ sở y tế uy tín, có bác sĩ giỏi để tiến hành khám chữa các vấn đề liên quan đến mạch máu để phòng ngừa các nguy cơ không mong muốn. Tuân thủ theo phác đồ điều trị, kết hợp chăm sóc tại nhà đúng cách giúp cơ thể sớm cải thiện, khỏe mạnh hơn, ngăn chặn các biến chứng không mong muốn.

Tham khảo thêm: Tắc Nghẽn Mạch Máu Não: Nguyên nhân, Cách phòng tránh

Phòng ngừa xơ vữa động mạch chi dưới

Xơ vữa động mạch chi dưới khó phát hiện ở giai đoạn sớm do triệu chứng khá nghèo nàn. Tình trạng tắc mạch ngày càng nặng nề hơn khiến bệnh nhân đối mặt với nhiều biến chứng nghiêm trọng. Không chỉ ảnh hưởng đến đi lại, vận động, tắc mạch chi dưới còn có liên quan đến các cơ quan khác.

Trường hợp xơ vữa động mạch chi dưới song song với xơ vữa động mạch cảnh, động mạch vành nhiều khả năng còn khiến người bệnh tử vong nếu chậm trễ trong việc phát hiện và cứu chữa. Do đó, bạn nên chủ động bảo vệ, chăm sóc cơ thể phòng tránh các bệnh lý về mạch máu, huyết áp.

Dưới đây là một vài vấn đề, bạn đọc cần lưu ý:

• Hãy chủ động điều chỉnh thói quen ăn uống hàng ngày của bạn trở nên khoa học hơn. Tránh ăn quá nhiều đồ ăn cay nóng, đồ ăn nhiều dầu mỡ, quá béo, quá ngọt, quá mặn,… Bởi chúng có thể gây ảnh hưởng đến huyết áp, tăng nguy cơ tích tụ mỡ thừa trên thành động mạch.
• Ưu tiên những thực phẩm có lợi cho sức khỏe, ăn nhiều rau củ quả, trái cây tươi thay cho bánh kẹo ngọt, đồ ăn dầu mỡ. Chế biến món ăn không quá mặn, không quá ngọt, tiết chế cách nêm nếm nhiều gia vị để món ăn vẫn giữ được hương vị tự nhiên.
• Uống đủ nước, bổ sung thêm các loại nước ép hoa quả, rau củ tươi để cung cấp vitamin, khoáng chất lành mạnh cho cơ thể.
• Vận động, tập thể dục vừa sức, duy trì cân nặng cân đối. Không ngồi làm việc một chỗ quá lâu, nên vận động, đi lại giúp máu huyết lưu thông xuống hai chi dưới tốt hơn.
• Sắp xếp thời gian sinh hoạt hợp lý, nên dành thời gian để cơ thể được nghỉ ngơi, thư giản, tránh làm việc quá sức ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể, tác động lên hệ thần kinh và mạch máu.
• Không lạm dụng các chất kích thích, không sử dụng thuốc lá, rượu bia, đồ uống chứa cồn không mang lại lợi ích đối với sức khỏe.
• Kiểm tra huyết áp, sức khỏe thường xuyên để phát hiện các bất thường và sớm can thiệp khắc phục phòng tránh nguy cơ gặp phải các biến chứng nguy hiểm.

Trên đây là những thông tin về chứng xơ vữa động mạch chi dưới, bạn đọc có thể tham khảo. Đây là một trong những trường hợp xơ vữa động mạch nguy hiểm, có khả năng biến chứng cao tuy nhiên lại khó nhận biết từ giai đoạn đầu. Do đó, nếu nhận thấy cơ thể có biểu hiện bất thường, bạn nên chủ động thăm khám và điều trị theo phác đồ của bác sĩ chuyên khoa nhằm bảo vệ an toàn sức khỏe.