Cây hoa cứt lợn chữa viêm xoang (hoa ngũ sắc, cỏ hôi)

Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi Bác sĩ CKII BÁC SĨ TRẦN THỊ HƯƠNG LAN – Khoa Nội – Tiêu hóaGiám đốc Chuyên môn Thuốc Dân Tộc Chi Nhánh phía Nam – Cố vấn chuyên môn tại Trung tâm Thuốc dân tộc – Cơ sở TP Hồ Chí Minh

Cây hoa cứt lợn (hoa ngũ sắc, cỏ hôi) tưởng chừng chỉ là một loại cỏ dại nhưng ít ai biết được chúng mang bản chất dược tính cao với nhiều công dụng trong việc điều trị bệnh, nhất là trong việc điều trị bệnh viêm xoang. Tham khảo bài chia sẻ dưới đây để biết thêm chi tiết hơn những cách dùng cây hoa cứt lợn chữa viêm xoang và một số lưu ý khi áp dụng.

Dân gian truyền tai nhau cách dùng cây hoa cứt lợn chữa viêm xoang tại nhà vừa an toàn vừa hiệu quả
Dân gian truyền tai nhau cách dùng cây hoa cứt lợn chữa viêm xoang tại nhà vừa an toàn vừa hiệu quả

Tìm hiểu công dụng của cây hoa cứt lợn trong việc chữa bệnh viêm xoang

Viêm xoang là tình trạng lớp niêm mạc trên bề mặt xoang bị tổn thương, dẫn đến viêm nhiễm. Căn bệnh này có khả năng xuất hiện ở mọi đối tượng, nhất là người có cơ địa nhạy cảm. Khác với viêm mũi dị ứng, người bị viêm xoang thường có xu hướng hắt hơi nhiều và chảy nước mũi màu trắng trong. Bên cạnh đó, khiến mũi người bệnh tiết ra dịch đặc màu vàng, xanh thậm chí có màu hôi tanh. Hơn thế nữa, người bệnh còn có cảm giác mệt mỏi kéo dài, đau đầu, chóng mặt, suy nhược cơ thể,…

Tuy không phải là căn bệnh nguy hiểm nhưng triệu chứng của chúng gây ra không ít sự khó chịu, làm ảnh hưởng cả sức khỏe tổng thể, đời sống hằng ngày và công việc. Không những vậy, nếu không điều trị kịp thời, bệnh viêm xoang có thể tiến triển sang giai đoạn nặng nề, từ đó gây ra những biến chứng ảnh hưởng đến các cơ quan khác của cơ thể, nhất là vùng xoang mũi.

Người bị viêm xoang thường xuất hiện triệu chứng chảy nhiều nước mũi, nước mũi đặc, đau đầu, đau vùng mũi, cơ thể mệt mỏi,...
Người bị viêm xoang thường xuất hiện triệu chứng chảy nhiều nước mũi, nước mũi đặc, đau đầu, đau vùng mũi, cơ thể mệt mỏi,…

Để khắc phục những triệu chứng khó chịu do bệnh viêm xoang gây ra, nhiều người đã tìm đến bài thuốc dân gian thay vì sử dụng thuốc Tây y. Phần lớn người bệnh tìm đến giải pháp này là bởi vì họ lo lắng những tác dụng phụ do thuốc Tây y gây ra có thể làm ảnh hưởng đến hệ miễn dịch và sức đề kháng của cơ thể. Hơn thế, bài thuốc dân gian còn mang bản chất lành tính, an toàn, tiết kiệm chi phí, hiệu nghiệm và đặc biệt là không gây ra tác dụng phụ dù sử dụng điều trị trong khoảng thời gian dài.

Hiện nay, có không ít bài thuốc dân gian chữa viêm xoang nhưng nổi trội nhất là bài thuốc từ cây cứt lợn hay còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như cây hoa ngũ sắc, cây cỏ hôi. Đây là một loại cây thân thảo, thường mọc dại ở nhiều địa phương của nước ta. Hoa nhỏ, có màu tím nhạt hoặc trắng, mùi hắc và không thơm. Tinh dầu của cây có mùi hôi khó chịu nhưng lại có công dụng trị bệnh.

Trong Đông y, cây cứt lợn có vị đắng, hơi cay, mùi hôi và tính mát. Thảo dược này có tác dụng tiêu sưng, giải độc, chống viêm, chống phù nề, tiêu thũng, trục ứ và thanh nhiệt. Nhờ đó, chúng được dân gian tận dụng để trị bệnh viêm mũi xoang, bệnh chàm, chứng yết hầu sưng đau,…

Song, giới y học hiện đại đã chỉ ra, trong cây hoa cứt lợn có chứa nhiều thành phần hoạt chất có tác dụng hỗ trợ làm loãng chất dịch nhầy đọng ở mũi xoang và cải thiện triệu chứng sổ mũi, nghẹt mũi, đau nhức quanh vùng mũi. Điển hình như hoạt chất saponin, phenol và alkaloid. Hơn thế nữa, dịch tiết của cây hoa cứt có khả năng ức chế sự sinh sôi và phát triển của tụ cầu vàng, trực khuẩn mủ xanh, vi khuẩn E. Coli. Từ đó giúp loại bỏ dịch đờm ra khỏi hốc xoang mũi, giúp đường thở trở nên thông thoáng hơn.

Trong cây cứt lợn có chứa nhiều thành phần hoạt chất có tác dụng ức chế các vi khuẩn và virus gây bệnh viêm xoang, đồng thời hỗ trợ khắc phục các triệu chứng khó chịu như nghẹt mũi, sổ mũi, đau đầu,...
Trong cây cứt lợn có chứa nhiều thành phần hoạt chất có tác dụng ức chế các vi khuẩn và virus gây bệnh viêm xoang, đồng thời hỗ trợ khắc phục các triệu chứng khó chịu như nghẹt mũi, sổ mũi, đau đầu,…

Với những công dụng của cây cứt lợn đối với bệnh viêm xoang đã được đề cập, bệnh nhân có thể tận dụng loại thảo dược này để bào chế thành thuốc trị bệnh tại nhà. Thực hiện đúng phương pháp, đúng liều lượng sẽ giúp bệnh tình nhanh chóng thuyên giảm và phòng ngừa trường hợp bệnh tái phát trở lại.

Chia sẻ 6 cách dùng cây hoa cứt lợn trị viêm xoang tại nhà

Chữa viêm xoang bằng cây hoa cứt lợn được đánh giá cao về mức độ an toàn, lành tính và dễ thực hiện nhưng không kém phần hiệu nghiệm. Hiện nay, dân gian đang truyền tai nhau nhiều bài thuốc chữa viêm xoang từ loại thảo dược này. Mỗi bài thuốc đều có công thức bào chế, cách sử dụng và công dụng riêng. Tùy vào mỗi trường hợp cụ thể sẽ có bài thuốc điều trị phù hợp. Dưới đây là một số bài thuốc phổ biến:

1. Uống nước sắc từ cây hoa ngũ sắc trị viêm xoang

Đây là một trong những cách điều trị bệnh viêm xoang khá dễ thực hiện. Bài thuốc này không chỉ có công dụng hỗ trợ cải thiện triệu chứng khó chịu do bệnh viêm xoang gây ra mà còn giúp giải nhiệt, giải độc cơ thể. Lúc này, các dưỡng chất có trong thảo dược sẽ thẩm thấu vào lớp niêm mạc, nhờ đó giúp tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh và làm nhẹ triệu chứng, giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn.

Dùng nước sắc cây hoa ngũ sắc vừa có tác dụng trị bệnh viêm xoang vừa giúp giải nhiệt, thanh lọc cơ thể
Dùng nước sắc cây hoa ngũ sắc vừa có tác dụng trị bệnh viêm xoang vừa giúp giải nhiệt, thanh lọc cơ thể

– Hướng dẫn thực hiện:

  • Mang khoảng 30g cây hoa ngũ sắc tươi rửa sạch qua nhiều lần nước để loại bỏ bụi bẩn và tạp chất, sau đó vớt ra để ráo và thái thành từng đoạn nhỏ;
  • Cho hết nguyên liệu đã được sơ chế vào trong ấm cùng với 200ml nước;
  • Bắc lên bếp và tiến hành đun trong khoảng 15 phút;
  • Gạn lấy phần nước và chia thành 2 phần nhỏ để dùng hết trong ngày;
  • Kiên trì sử dụng mỗi ngày cho đến khi bệnh tình thuyên giảm hẳn.

2. Tẩm bông nước cốt cây cỏ hôi nhét mũi trị viêm xoang

Dùng bông gòn tẩm lấy nước cốt cây cỏ hôi rồi nhét vào trong lỗ mũi sẽ giúp làm loãng dịch nhầy trú ngụ trong hốc xoang, đồng thời, ức chế vi khuẩn gây viêm nhiễm đường hô hấp. Cách thức này khá dễ để chuẩn bị và thực hiện nên bạn hoàn toàn có thể áp dụng ngay tại nhà.

– Hướng dẫn thực hiện:

  • Đem chừng một nắm cây cỏ hôi rửa sạch với nước rồi giã nát để lấy phần nước cốt;
  • Cho hết phần nước cốt vào trong hũ thủy tinh sạch và bảo quản trong ngăn mát của tủ lạnh để sử dụng dần;
  • Mỗi lần sử dụng một nhúm bông gòn để thấm lấy một ít nước cốt cây cỏ hôi rồi nhét vào lỗ mũi bị viêm đâu;
  • Để yên khoảng 10 – 15 phút cho các dưỡng chất thẩm thấu sâu vào trong lớp niêm mạc rồi tháo bỏ. Vệ sinh lại khoang mũi bằng nước muối sinh lý;
  • Áp dụng cách điều trị này đều đặn mỗi ngày sẽ giúp bệnh tình nhanh chóng thuyên giảm.

3. Xông hơi nước cây hoa cứt lợn trị viêm xoang

Xông hơi là một trong những liệu pháp quen thuộc và mang lại hiệu quả cao trong việc điều trị viêm mũi xoang. Ngoài việc sử dụng nước lọc thông thường, người bệnh có thể tận dụng cây hoa cứt lợn để gia tăng công dụng. Lúc này, các hoạt chất có trong dược liệu sẽ theo hơi nước bốc lên và thẩm thấu sâu vào khoang mũi và hốc xoang nhằm làm loãng đờm và đẩy chất dịch ra ngoài.

Ngoài công dụng hỗ trợ khắc phục triệu chứng của viêm xoang, xông hơi nước cây cứt lợn còn giúp thư giãn tinh thần, đào thải độc tố và làm căng da mặt.

Xông hơi cây cứt lợn là giải pháp điều trị viêm xoang được phần đông bệnh nhân áp dụng
Xông hơi cây cứt lợn là giải pháp điều trị viêm xoang được phần đông bệnh nhân áp dụng

– Hướng dẫn thực hiện:

  • Cho một nắm cây hoa cứt lợn đã được rửa sạch vào trong nồi cùng với 1.5 lít nước;
  • Bắc lên bếp và tiến hành đun trong khoảng 15 phút cho các dưỡng chất trong dược liệu tan hết trong nước;
  • Tiếp đến, đổ nước sắc được vào trong chậu sạch và bắt đầu ngồi xông. Bạn cần chuẩn bị thêm một khăn bông để trùm kín đầu. Lưu ý, cần giữ khoảng cách an toàn để tránh bị bỏng;
  • Tiến hành xông hơi cho đến khi nước nguội hẳn. Xì mũi nhẹ để loại bỏ chất dịch mũi nhằm thông thoáng đường thở;
  • Áp dụng 3 lần/ tuần, kiên trì thực hiện sẽ giúp bạn cảm nhận được sự khác biệt rõ rệt.

4. Bài thuốc nhỏ mũi từ cây hoa ngũ sắc trị viêm mũi dị ứng

Điều chế cây hoa ngũ sắc thành thuốc nhỏ mũi cũng được xem là giải pháp điều trị bệnh viêm xoang “tuyệt vời”. Cách làm này hiện đang được nhiều người lựa chọn bởi cách thức thực hiện đơn giản, không quá phức tạp mà hiệu quả đem lại tương đối tốt.

– Hướng dẫn thực hiện:

  • Chuẩn bị khoảng 3 – 4 nắm cây hoa ngũ sắc (không sử dụng phần rễ);
  • Mang thảo dược ngâm rửa trong nước muối pha loãng để sát khuẩn. Sau đó vớt thảo dược ra và rửa lại thêm nước sạch rồi vớt ra để ráo;
  • Thái nhỏ cây hoa ngũ sắc rồi cho vào cối tiến hành giã nát;
  • Vắt lấy phần nước cốt cho vào lọ thuốc nhỏ mắt, đem bảo quản trong ngăn mát của tủ lạnh để sử dụng dần;
  • Mỗi lần sử dụng khoảng 2 – 3 giọt nước cốt cây hoa ngũ sắc vào mỗi bên mũi. Để yên khoảng 3 – 5 phút rồi hỷ mũi nhẹ để chất dịch được tống ra ngoài;
  • Thực hiện mỗi ngày khoảng 3 – 4 lần. Người bệnh cần cố gắng áp dụng kiên trì cho đến khi bệnh tình cải thiện hẳn.

5. Chữa viêm xoang bằng bài thuốc từ cây cứt lợn kết hợp với cây vòi voi

Cây vòi voi cũng chính là vị thuốc thiên nhiên có công dụng điều trị viêm xoang được nhiều người tin dùng. Trong Đông y, dược liệu này có tác dụng tiêu viêm, giải độc, giảm đau và kháng khuẩn. Khi kết hợp với cây cứt lợn sẽ làm tăng tác dụng trong việc cải thiện triệu chứng của bệnh viêm xoang.

Điều chế dược liệu cây hoa cứt lợn và cây vòi voi thành thuốc nhỏ mũi để cải thiện triệu chứng do bệnh viêm xoang gây ra
Điều chế dược liệu cây hoa cứt lợn và cây vòi voi thành thuốc nhỏ mũi để cải thiện triệu chứng do bệnh viêm xoang gây ra

– Hướng dẫn thực hiện:

  • Đem một nắm cây cứt lợn và một nắm cây vòi voi ngâm kỹ với nước muối pha loãng để loại bỏ lớp đất cát và vi khuẩn bám quanh. Sau đó vớt ra để ráo và cắt thành từng đoạn nhỏ;
  • Cho hết nguyên liệu vào trong cối để giã nát cùng với một ít muối;
  • Vắt lấy phần nước cốt và bỏ phần bã. Đối với nước cốt, bạn nên cất vào trong hũ để sử dụng dần;
  • Vệ sinh mũi bằng nước mũi sinh lý. Tiếp đến, nhỏ trực tiếp khoảng 2 – 3 giọt vào mỗi bên mũi, sau đó xì nhẹ để chất dịch nhầy và bụi bẩn tống ra ngoài;
  • Thực hiện mỗi ngày cho đến khi bệnh tình thuyên giảm hoàn toàn.

6. Kết hợp cây ngũ sắc với các loại thảo dược khác trị viêm xoang

Bên cạnh việc sử dụng độc vị hay kết hợp với cây vòi voi, người bệnh cũng có thể phối hợp cây ngũ sắc cùng với các vị thuốc Đông y khác. Đa phần các dược liệu được kết hợp cùng cũng có tác dụng trị bệnh gần giống cây ngũ sắc như kim ngân hoa, ké đầu ngựa,… Ngoài ra, sự kết hợp này còn giúp gia tăng hiệu quả và thúc đẩy nhanh thời gian hồi phục sức khỏe.

– Hướng dẫn thực hiện:

  • Chuẩn bị 30g cây hoa ngũ sắc, 20g kim ngân hoa và 12g ké đầu ngựa;
  • Mang hết nguyên liệu rửa sạch qua nhiều lần nước để loại bỏ bụi bẩn và tạp chất, sau đó vớt ra để ráo nước;
  • Cho hết vị thuốc vào trong ấm cùng với 4 chén nước, bắc lên bếp và tiến hành đun sôi cho đến khi lượng nước cô đặc lại còn khoảng 1 chén;
  • Gạn lấy phần nước và chia thành 2 phần nhỏ để dùng hết trong ngày;
  • Dùng mỗi ngày 1 thang thuốc cho đến khi bệnh tình thuyên giảm hoàn toàn.

Dùng cây hoa cứt lợn chữa viêm xoang cần lưu ý những gì?

Mẹo vặt chữa viêm xoang bằng cây cứt lợn có rất nhiều ưu điểm như lành tính, an toàn, dễ thực hiện, tiết kiệm chi phí và ít tác dụng phụ. Mặc dù bài thuốc này được nhiều người biết đến và lưu truyền cho đến thời điểm hiện tại nhưng chỉ hữu nghiệm trong phạm vi dân gian. Công dụng trị viêm xoang của loại dược liệu này vẫn chưa được giới y học hiện đại thừa nhận. Do đó, người bệnh cần tham vấn và trao đổi với bác sĩ chuyên khoa nếu có ý định áp dụng điều trị theo phương pháp này.

Cần trao đổi với bác sĩ chuyên khoa trước khi áp dụng bài thuốc trị viêm xoang từ cây cứt lợn
Cần trao đổi với bác sĩ chuyên khoa trước khi áp dụng bài thuốc trị viêm xoang từ cây cứt lợn

Bên cạnh đó, người bệnh cần lưu ý thêm một số vấn đề sau để gia tăng công dụng của bài thuốc cũng như phòng tránh một số rủi ro không may xảy ra:

  • Sử dụng nguồn nguyên liệu sạch, không bị bón nhiều phân hóa học hay phun nhiều thuốc trừ sâu. Tốt nhất, bạn nên tìm các loại cây mọc dại ở các vùng đất bỏ hoang;
  • Trước khi chế biến, cần rửa lá cây cỏ hoa ngũ sắc thật sạch qua nhiều lần nước để loại bỏ vi khuẩn, bụi bẩn. Điều này giúp phòng tránh trường hợp vi khuẩn sẽ gây hại cho niêm mạc của mũi, khiến bệnh trở nên nặng hơn;
  • Sử dụng hoa cứt lợn trị viêm xoang đúng liều lượng và tránh lạm dụng;
  • Mẹo vặt chữa viêm xoang từ cây hoa ngũ sắc chỉ có tác dụng hỗ trợ điều trị và không thay thế phương pháp đặc trị. Song, chúng chỉ phù hợp với các trường hợp viêm xoang cấp – mãn tính chưa xuất hiện biến chứng nguy hiểm. Vì thế, để nắm rõ tình trạng viêm nhiễm xoang hiện tại của bản thân, người bệnh cần chủ động thăm khám tại các cơ sở y tế uy tín;
  • Hiệu quả nhanh hay chậm của bài thuốc cây hoa cứt lợn còn phụ thuộc vào nguyên nhân, cơ địa và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân. Hơn nữa, bài thuốc dân gian này thường có công dụng khá chậm so với thuốc Tây y. Vì thế, người bệnh cần có sự kiên trì nhất định, tránh việc bỏ dở giữa chừng;
  • Mùi hôi của cây cứt lợn có thể gây ra tình trạng khó uống và nôn ói. Do đó, tránh dùng bài thuốc này cho trẻ nhỏ và phụ nữ đang mang thai;
  • Các đối tượng có tiền sự bị dị ứng hoặc quá mẫn cảm với một số thành phần có trong dược liệu tuyệt đối không được sử dụng;
  • Trong quá trình điều trị viêm xoang bằng cây hoa cứt lợn, nếu cơ thể có các triệu chứng bất thường nào không rõ nguyên do, bệnh nhân tạm ngưng việc áp dụng và tìm gặp bác sĩ chuyên khoa để được hỗ trợ; 
  • Thận trọng khi sử dụng đồng thời bài thuốc từ cây hoa cứt lợn và các loại thuốc đặc trị khác trong việc chữa trị bệnh viêm xoang. Bởi vì, việc sử dụng đồng thời có thể gây ra hiện tượng tương tác thuốc, từ đó làm gia tăng tác dụng phụ;
  • Có một loại cây khác cũng có tên là hoa ngũ sắc (danh pháp khoa học là Lantana camara, thuộc họ Cỏ roi ngựa) nhưng không có tác dụng trị viêm xoang. Cây hoa ngũ sắc có công dụng trị bệnh viêm xoang là cây có hoa nhỏ, màu tím trắng, có danh pháp khoa học là Ageratum conyzoides. Dùng sai dược liệu có thể khiến bệnh tình trở nên nghiêm trọng hơn. Do đó, bạn cần biết cách phân biệt đâu là loại thảo dược có công dụng trị viêm xoang mũi.
Cây hoa ngũ sắc có danh pháp khoa học là Lantana camara không có công dụng trị viêm xoang dù có cùng tên gọi
Cây hoa ngũ sắc có danh pháp khoa học là Lantana camara không có công dụng trị viêm xoang dù có cùng tên gọi

Phương pháp sử dụng cây hoa cứt lợn chữa viêm xoang mặc dù được đánh giá cao về mức độ an toàn nhưng hiệu quả điều trị vẫn chưa được giới y học hiện đại thừa nhận. Do đó, người bệnh cần tham vấn ý kiến của chuyên gia nếu có ý định áp dụng phương pháp điều trị bệnh viêm xoang theo cách này. Đồng thời, chủ động thăm khám để nắm rõ tình trạng sức khỏe hiện tại để có hướng điều trị phù hợp.

Những thông tin được chia sẻ trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Thuocdantoc.vn không đưa ra lời khuyên hay phương pháp điều trị thay cho chuyên viên y tế hoặc bác sĩ chuyên khoa.

CÓ THỂ BẠN ĐỌC CHƯA BIẾT:

4 thuốc trị viêm xoang của Nhật được đánh giá tốt nhất

Kobayashi Chikunain, Kokando Kunihiro, Nazal, AG,... là các loại thuốc trị viêm xoang của Nhật Bản được nhiều bệnh nhân...

Ké đầu ngựa là một trong những loại dược liệu có khả năng chữa được chứng viêm xoang.

Bài Thuốc Chữa Viêm Xoang Bằng Ké Đầu Ngựa: Liều Lượng, Cách Làm, Lưu Ý

Bệnh viêm xoang gây suy giảm chất lượng cuộc sống và có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm...

Cách dùng lá trầu không chữa viêm xoang HIỆU QUẢ, NHANH GỌN

Dùng lá trầu không chữa viêm xoang có mang lại hiệu quả điều trị như lời đồn? Người bệnh cần...

Bí quyết chữa viêm xoang bằng tinh dầu tràm trà

Đau nhức xoang, nghẹt mũi, sổ mũi là triệu chứng hầu hết người bị bệnh viêm xoang đều mắc phải....

Cấy chỉ chữa viêm xoang được không? Thông tin cần biết

Phương pháp cấy chỉ chữa viêm xoang sử dụng một sợi chỉ tự tiêu cấy vào huyệt đạo tạo ra...

Giải đáp thắc mắc của độc giả cùng chuyên gia của chúng tôi!

Ths.BS Nguyễn Thị Tuyết Lan
Nguyên Trưởng khoa khám bệnh - BV YHCT trung ương

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.