Cây dây đau xương: mô tả, tính vị, công dụng và các bài thuốc
Cây dây đau xương được đặt với tên gọi như vậy là nhờ công dụng có thể chữa trị được bệnh đau xương của nó, ngoài ra nó còn làm cho xương cốt trở nên chắc khỏe và dẻo dai hơn.
1/ Tên gọi, chủng loại
Tên gọi khác: khoang cân đằng (tiếng Trung Quốc).
Tên khoa học: Tinospora sinensis.
Họ: cây dây đau xương thuộc họ Tiết dê có pháp danh khoa học là Menispermaceae.
2/ Đặc điểm sinh thái
Mô tả
Cây dây đau xương là một loại dây leo dài khoảng 7 – 8m, có cành cây rũ xuống. Thân cây hình trụ, có màu xám, nhiều nốt sần và có lông.
Lá cây có hình tim, mọc so le với nhau. Mỗi lá thường dài từ 10 – 12cm, rộng từ 8 – 10cm. Lá có 5 gân tỏa đều thành hình chân vịt, mặt trên của lá nhẵn, mặt dưới có nhiều lông tơ tạo nên màu trắng nhạt cho lá.
Hoa cây dây đau xương thường mọc thành chùm ở kẽ lá hoặc mọc thành từng hoa đơn, mỗi chùm hoa dài khoảng 10cm. Hoa có màu vàng lục và lông tơ màu trắng nhạt.
Quả hình bầu dục hoặc hình tròn, khi chín quả có màu đỏ chứa dịch nhầy bên trong, hạt của cây có dạng hình cầu.
Phân bố
Trên thế giới cây dây đau xương phân bố chủ yếu ở các vùng nhiệt đới Châu Á như Ấn Độ, Thái Lan, Malaysia, Campuchia, Lào, Trung Quốc, khu vực Châu Phi và Australia.
Tại Việt Nam, cây phân bổ khắp các khu vực từ miền núi đến trung du và đồng bằng có độ cao dưới 800m.
3/ Bộ phận dùng, thu hái, chế biến, bảo quản
Bộ phận được sử dụng: thân và lá cây dây đau xương được sử dụng làm dược liệu trong Đông Y.
Thu hái: cây dây đau xương có thể thu hoạch quanh năm. Khi hái sẽ thu hái phần thân già của cây.
Chế biến: sau khi cây được hái về đem đi thái nhỏ để phơi khô hoặc sấy. Có thể dùng sống hoặc ngâm rượu.
Bảo quản: nên bảo quản cây đã phơi khô ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh mốc mọt làm hư hỏng. Thỉnh thoảng đem ra phơi nắng lại để tránh ẩm mốc.
4/ Thành phần hóa học
Trong toàn bộ các bộ phận của cây dây đau xương đều có chứa thành phần hóa học alcaloid. Trong phần thân cây có chứa tinosien và trong cành cây được tìm thấy hai chất dinorditerpen glucosid là tinosinesid A và B.
5/ Tính vị, quy kinh
Cây dây đau xương có vị đắng, tính mát. Quy kinh vào kinh can.
6/ Tác dụng dược lý
Theo nghiên cứu dược lý hiện đại
Trong thí nghiệm ruột cô lập, cây dây đau xương có tác dụng ức chế hoạt tính gây co thắt cơ trơn của histamin và acetylcholin.
Các thí nghiệm trên động vật cho thấy cây dây đau xương có ảnh hưởng trên huyết áp, có tác dụng ức chế hệ thần kinh trung ương và an thần, lợi tiểu.
Theo Y học cổ truyền
Tác dụng: khu phong trừ thấp, thư cân hoạt lạc.
Công dụng: chữa trị thấp khớp, tê bại, đau nhức, đau mình mẩy, ngã gây tổn thương ứ máu đau nhức, bong gân, sai khớp. Ngoài ra, cây dây đau xương còn dùng để chữa trị sốt rét mạn tính, rắn cắn, làm ngưng nôn mửa, làm thuốc bổ, chữa trĩ, vết thương bị loét, trị sốt.
7/ Liều dùng và cách dùng
Mỗi lần sử dụng 12 – 20g cây dây đau xương để làm dược liệu chữa bệnh.
Có thể dùng tươi để đắp ngoài, dùng dưới dạng sắc thuốc uống hoặc ngâm rượu để uống.
8/ Một số bài thuốc từ cây dây đau xương
Chữa sai khớp, bong gân
Dùng các vị thuốc gồm lá dây đau xương, quế, hồi hương, đinh hương, vỏ sòi, vỏ núc nác, gừng sống, lá canh châu, mủ xương rồng bà, lá thầu dầu tía, lá náng, lá kim cang, lá mua, huyết giác, củ nghệ, hạt trấp, hạt máu chó, lá bưởi bung, lá tầm gửi cây khế đem đi giã cho nhỏ rồi sao nóng, sau đó chườm lên vị trí vết thương.
Trị thấp khớp
Đem cây dây đau xương và củ kim cang với liều lượng bằng nhau để bào chế thành cao. Mỗi ngày uống 6g cao để chữa trị bệnh.
Trị rắn cắn
Dùng lá cây dây đau xương 20g, lá thài lài 30g, lá tía tô 20g, rau sam 50g (tất cả đều dùng lá tươi). Đem đi giã nhỏ rồi vắt lấy nước uống, còn bã đem đắp lên vết bị rắn cắn.
Trị đau lưng, mỏi gối do thận hư yếu
Dùng các vị thuốc dây đau xương 12g, cẩu tích 20g, củ mài 20g, tùy giải 20g, đỗ trọng 16g, bổ cốt toái 16g, thỏ ty tử 12g, rễ cỏ xước 12g. Đem các dược liệu đi sắc lấy nước uống hoặc ngâm rượu uống.
Chữa đau nhức xương khớp
Bài thuốc 1: Dùng một nắm dây đau xương giã nhỏ, sau đó trộn với một ít nước để đắp lên vị trí bị đau nhức.
Bài thuốc 2: Thân dây đau xương đem đi thái nhỏ rồi sao vàng, sau đó ngâm với rượu tỷ lệ 1:5. Mỗi ngày uống 3 lần, mỗi lần một cốc nhỏ.
Bài thuốc 3: Dùng thân cây dây đau xương thái nhỏ rồi sao vàng lên, đem đi sắc với nước để uống.
9/ Lưu ý khi sử dụng cây dây đau xương
Trong quá trinh sử dụng cây dây đau xương nên bảo quản dược liệu cẩn thận để không bị nấm mốc. Nếu thấy dược liệu bị hư hỏng thì không nên sử dụng nữa.
Trên đây là một số thông tin tham khảo về cây dây đau xương, nếu bạn muốn sử dụng nó để chữa bệnh hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
Hỏi đáp cùng chuyên gia
Sản phẩm liên quan
Tôi mới đặt một cân dây đau xương khô bảo ngăm rượu để chưa đau nhức xương. XIn hỏi một cân thì ngâm với bao nhiêu lít rượu thì phù hợp ?
Chào bạn, 1kg dây đau xương khô thì ngâm với 3 lít rượu trắng. Mỗi ngày uống 3 lần, mỗi lần một chén nhỏ, dùng liên tục trong 15-20 ngày liên tục bạn nhé. Nếu còn bất kì thắc mắc nào cần được giải đáp, bạn vui lòng liên hệ số điện thoại 0961 716 466 .
Cảm ơn bạn. Chúc bạn sức khỏe.
Bị thoái hóa đốt sống lưng có uống được k? Bao nhiêu 1kg khô vậy a?
Nhà em có mua một ít thân dây đau xương khô để chờ mua rượu về ngâm ngừa đau xương khớp. Mà giờ một ít trong túi bị mọc nấm mốc xíu xíu, mẹ em đem ra cọ rửa rồi phơi khô lại. Liệu dùng có được không, có ảnh hưởng gì không ạ ?
Chết, sao mốc rồi không bỏ đi, dược liệu mốc vậy dùng có mà ngộ độc đấy
Đồ mốc rồi thì bỏ đi giữ lại dùng không còn tác dụng đâu bạn ơi, không chừng màm mống bệnh mọc trong đó rồi đấy chứ
Chào bạn, sử dụng cây dây đau xương nên bảo quản dược liệu cẩn thận để không bị nấm mốc. Nếu thấy dược liệu bị hư hỏng thì không nên sử dụng nữa dù đã loại bỏ nấm mốc và phơi lại thì chất lượng cũng không còn được đảm bảo. Nếu còn bất kì thắc mắc nào cần được giải đáp, bạn vui lòng liên hệ số điện thoại 0961 716 466
Cảm ơn bạn. Chúc bạn sức khỏe.
Em mua ở trung tâm vietfarm họ hướng dẫn cách dùng với bảo quản nữa nên chẳng bị mốc bao giờ mua mấy làn r đều ok
Muốn chữa bong gân, đau nhức thì dùng bài thuốc gì? mọi người tư vấn cho tôi
Bà em thường dùng một nắm dây đau xương giã nhỏ, sau đó trộn với một ít nước để đắp lên vị trí bị đau nhức. Thấy cũng hiệu quả lắm á
Chào bạn, trường hợp của bạn có thể dùng bài thuốc như sau: Dùng 20 g dây đau xương, 18 g huyết giác, 18 g ngưu tất. Cho các vị vào sắc lấy nước uống kết hợp với việc lấy lá bưởi thái nhỏ sao nóng đắp vào chỗ đau, dùng nhiều lần. Chúc bạn sức khỏe.
Ngòai dây đau xương thì các vj thuốc còn lại ở trung tâm có cung cấp không ạ ?
Trung tâm cung cấp đầy đủ các dược liệu trong bài thuốc bạn cần nhé. Để đặt hàng, bạn vui lòng liên hệ số điện thoại 096 1716 466 để được hướng dẫn cách mua hàng. Cảm ơn bạn. Chúc bạn sức khỏe!
Cảm ơn trung tâm, mình đã liên hệ được rồi
Cây dây đâu xương bảo quản như nào nếu chưa sử dụng ngay thế?
Bảo quản như đồ khô bình thường thôi bạn, để nơi khô ráo thoáng mát, tránh bị mọt, mốc, Thỉnh thoảng được nắng thì mình đem phơi vì để lâu ở nhiều độ thường trong nhà cũng có hôm dính ấm nữa
Nhà mình để đồ khô toàn buộc kín rồi cho vô ngăn đá, thấy như thế bảo quản tốt. Nhưng mà nếu bị mất điện thì… lại đem phơi lại
Mình muốn mua một ít dây đau xương tươi có được không ? mình muốn trồng ở vườn nhà
Bên này chỉ bán dược liệu chế biến khổ hay sao đó bác ạ, dó giờ em mua toàn dược iệu khô mà.
Chào bạn, hiện tại trung tâm chỉ cũng cấp dược liệu ở dạng khô bạn nhé. Nếu còn bất kì thắc mắc nào cần được giải đáp, bạn vui lòng liên hệ số điện thoại 0961.716.466 .
Cảm ơn bạn. Chúc bạn sức khỏe.
Tôi bị bệnh gút có dùng được cây dây đau xương không ạ?
Chào bạn, trường hợp của bạn dùng cây dây đau xương hỗ trợ điều trị rất tốt nhé! Chúc bạn sức khỏe.
Bên trung tâm có hỗ trợ gửi hàng về tỉnh xa không ?
Chào bạn, hiện tại bên trung tâm có hỗ trợ gửi hàng trên toàn quốc bạn nhé, tùy vào từng khu vực mà hàng sẽ về trong khoảng 2-3 ngày. Nếu còn bất kì thắc mắc nào cần được giải đáp, bạn vui lòng liên hệ số điện thoại 0961716466 để được hỗ trợ thêm.
Cảm ơn bạn. Chúc bạn sức khỏe.
Bác hàng xóm nhà mình hơn 70 tuổi mà đi lại nhanh nhẹn mà bảo chưa bị đau xương, đau lưng bao giờ, mình sang hỏi bí quyết thì bác bảo có bình rượu ngâm dây đau xương uống hàng ngày đấy. Cũng đang tính làm bình để phòng đau xương, chứ mình hơn 40 tí mà đã đau khớp chân với lưng suôt, nhà tầng trèo leo cầu thang ngại.
Tôi đặt hàng hôm qua thì bao lâu hàng về đến nơi thế? Tôi ở Thanh Hóa
lấy 2 kí loại này, gửi dùm tôi về địa chỉ ấp 3 xã tóc Tiên, huyện Tân Thành, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu