Thuốc Misoprostol: Công Dùng, Liều Dùng Và Lưu Ý Khi Dùng

Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi Bác sĩ CKII BÁC SĨ TRẦN THỊ HƯƠNG LAN – Khoa Nội – Tiêu hóaGiám đốc Chuyên môn Thuốc Dân Tộc Chi Nhánh phía Nam – Cố vấn chuyên môn tại Trung tâm Thuốc dân tộc – Cơ sở TP Hồ Chí Minh

Thuốc Misoprostol có thành phần chính là hoạt chất Misoprostol. Đây là một chất tổng hợp hoạt động tương tự như prostaglandin E1, có khả năng bảo vệ niêm mạc dạ dày – thực quản và ức chế quá trình tiết acid dạ dày. Vì thế loại thuốc này thường được sử dụng để dự phòng loét dạ dày – tá tràng ở những bệnh nhân đang chữa bệnh với thuốc chống viêm không steroid. Ngoài ra thuốc còn được dùng cho những bệnh nhân có nguy cơ cao bị loét dạ dày hoặc có biến chứng loét dạ dày.

Thuốc Misoprostol: Công dùng, liều dùng và lưu ý khi dùng
Thông tin cơ bản về thuốc Misoprostol, thành phần, công dùng, liều dùng và những điều cần lưu ý

Trung tâm Thuốc dân tộc là địa chỉ khám chữa bệnh nổi tiếng nhất hiện nay trong lĩnh vực YHCT. Trung tâm đã cứu giúp hàng ngàn người bệnh thoát khỏi nỗi ám ảnh, đau đớn do bệnh dạ dày. Trong đó bao gồm cả nghệ sĩ nổi tiếng như NSND Trần Nhượng, NS Chiến Thắng, NS Thu Hà…

Thông tin cơ bản về thuốc Misoprostol

  • Nhóm thuốc: Thuốc đường tiêu hóa
  • Dạng bào chế và hàm lượng: Viên nén Misoprostol 100mcg và Misoprostol 200mcg
  • Quy cách đóng gói: Hộp 3 vỉ x 10 viên
  • Hạn sử dụng: 36 tháng kể từ ngày sản xuất

1. Thành phần của thuốc Misoprostol

  • Thành phần chính: Hoạt chất Misoprostol
  • Thành phần tá dược: Lượng tá dược vừa đủ trong một viên nén, gồm hydrogenated castor oil, tinh bột natri glycolat, Microcrystallin cellulose.

2. Dược lực học và dược động học

Dược lực học

Thành phần Misoprostol của thuốc là một chất tổng hợp hoạt động tương tự như prostaglandin E1. Thành phần này có khả năng bảo vệ niêm mạc dạ dày – tá tràng do khả năng ức chế tiết acid cơ bản, quá trình tiết acid dịch vị vào ban đêm, quá trình tiết acid do kích thích và bằng khả năng giảm thể tích dịch vị, tăng tiết chất nhầy và bicarbonat, phân hủy protein của dịch vị.

Dược động học

Hoạt chất Misoprostol nhanh chóng được hấp thu và chuyển hóa thành acid misoprostol, thành phần có dạng hoạt tính sau khi uống. Trong huyết tương, nồng độ đỉnh của acid misoprostol đạt được sau khi sử dụng thuốc từ 15 đến 30 phút. Thức ăn có khả năng làm giảm tốc độ hấp thu nhưng không tác động và làm ảnh hưởng đến mức độ hấp thu.

Nhờ quá trình oxy hóa ở một số cơ quan, acid misoprostol tiếp tục chuyển hóa và phần lớn được bài tiết qua nước tiểu. Trong huyết tương thời gian bán thải cuối cùng giao động trong khoảng từ 20 đến 40 phút.

3. Công dụng của thuốc Misoprostol

Công dụng của thuốc Misoprostol gồm:

  • Bảo vệ niêm mạc dạ dày, phòng ngừa viêm loét
  • Ức chế hoạt động tăng tiết acid của dạ dày
  • Điều trị và làm giảm mức độ nghiêm trọng của triệu chứng loét trên đường tiêu hóa.
Công dụng của thuốc Misoprostol
Công dụng của thuốc Misoprostol gồm bảo vệ niêm mạc dạ dày, phòng ngừa viêm loét, ức chế hoạt động tăng tiết acid dạ dày

4. Chỉ định

Nhờ tác dụng hữu hiệu nêu trên, thuốc Misoprostol thường được chỉ định dùng cho những trường hợp sau:

  • Dự phòng loét dạ dày – tá tràng ở những bệnh nhân đang dùng thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs), bao gồm những người đang chữa bệnh với thuốc aspirin.
  • Điều trị dự phòng cho những bệnh nhân có khả năng cao có biến chứng loét dạ dày, cụ thể như những người có bệnh gây suy nhược, người cao tuổi.
  • Dự phòng cho những bệnh nhân có nguy cơ cao loét dạ dày, điển hình như những người có tiền sử loét.
  • Điều trị loét dạ dày – tá tràng.

Misoprostol cần được sử dụng trong suốt thời gian chữa bệnh với thuốc chống viêm không steroid. Thuốc không có tác dụng điều trị cho những bệnh nhân bị khó chịu hoặc đau ở dạ dày – ruột do dùng NSAIDs.

5. Chống chỉ định

Chống chỉ định Misoprostol cho những trường hợp sau:

  • Phụ nữ đang mang thai hoặc đang dự định có thai vì thuốc có thể làm tăng nguy cơ sảy thai.
  • Phụ nữ trong thời kỳ cho con bú
  • Những người có tiền sử hoặc đang bị dị ứng với prostaglandin
  • Thận trọng khi dùng thuốc Misoprostol cho những người bị viêm ruột hoặc có tiền sử mắc bệnh tim mạch.

Đối với những trường hợp chỉ định hỗ trợ Misoprostol trong phá phá thai

Chống chỉ định tuyệt đối

  • Bệnh lý thương thận
  • Hẹp van 2 lá, tiền sử tắc mạch hoặc tắt mạch
  • Sử dụng thuốc chống đông, rối loạn đông máu
  • Thiếu máu trung bình và nặng
  • Nghi ngờ hoặc chẩn đoán chắc chắn mang thai ngoài tử cung
  • Rau cài răng lược
  • Có thai tại vết sẹo mổ cũ ở tử cung.

Chống chỉ định tương đối

  • Tăng huyết áp
  • Điều trị corticoid toàn thân lâu ngày
  • Đang trong thời gian điều trị viêm nhiễm đường sinh dục cấp tính
  • Dị dạng sinh dục
  • Có sẹo mổ ở tử cung (tăng khoảng cách thời gian giữa những lần sử dụng thuốc và giảm liều).

6. Cách sử dụng thuốc Misoprostol

Thuốc Misoprostol được bào chế dưới dạng viên nén. Chính vì thế loại thuốc này được sử dụng bằng đường uống. Để hạn chế nguy cơ bị tiêu chảy từ việc sử dụng thuốc Misoprostol, liều dùng thuốc nên được chia nhỏ, người bệnh uống thuốc trước khi đi ngủ và uống sau bữa ăn. Không sử dụng chung Misoprostol cùng với những loại thuốc nhuận tràng hoặc thuốc kháng acid có chứa magnesi.

Thuốc Misoprostol được sử dụng bằng đường uống
Thuốc Misoprostol được sử dụng bằng đường uống, uống thuốc trước khi đi ngủ và uống sau bữa ăn

7. Liều dùng

Tùy thuộc vào bệnh lý cần điều trị và mức độ nghiêm trọng, tình trạng sức khỏe, độ tuổi mắc bệnh liều dùng thuốc ở mỗi người không giống nhau.

Đối với người lớn

Liều dùng thuốc Misoprostol cho bệnh nhân dự phòng loét dạ dày – tá tràng do sử dụng thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs)

  • Liều khuyến cáo: Uống Misoprostol 200 mcg/ lần x 4 lần/ ngày.

Liều dùng thuốc Misoprostol cho bệnh nhân dự phòng loét dạ dày – tá tràng do NSAIDs không dung nạp liều bình thường

  • Liều khuyến cáo: Uống Misoprostol 100 mcg/ lần x 4 lần/ ngày hoặc dùng Misoprostol 200 mcg/ lần x 2 lần/ ngày.

Liều dùng thuốc Misoprostol cho bệnh nhân trong điều trị loét dạ dày

  • Liều khuyến cáo: Uống Misoprostol 100 – 200 mcg/ lần x 4 lần/ ngày.
  • Thời gian sử dụng thuốc: Dùng thuốc kéo dài trong 8 tuần.

Liều dùng thuốc Misoprostol cho bệnh nhân trong điều trị loét tá tràng

  • Liều khuyến cáo: Uống Misoprostol 100 – 200 mcg/ lần x 4 lần/ ngày hoặc uống 400mcg/ lần x 2 lần/ ngày.
  • Thời gian sử dụng thuốc: Dùng thuốc kéo dài trong 4 đến 8 tuần.

Liều dùng thuốc Misoprostol cho bệnh nhân chấm dứt thai kỳ

Đối với những nữ giới muốn chấm dứt thai kỳ, thuốc Misoprostol được sử dụng bằng cách ngậm dưới lưỡi, liều dùng thuốc tùy thuộc vào tuổi thai và khả năng đáp ứng lâm sàng của bệnh nhân.

Trong trường hợp sử dụng phối hợp với Mifepristone, người bệnh cần uống Misoprostol với liều 400 mcg/ lần vào ngày thứ 3 (sau khi sử dụng Mifepristone 2 ngày). Không dùng thuốc trong 3 tháng cuối của thai kỳ.

Đối với người cao tuổi và bệnh nhân bị suy thận

Không có chỉ định giảm liều cho trường hợp này.

Đối với trẻ em

Người bệnh sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.

8. Giá bán tham khảo

Trên thị trường, thuốc Misoprostol đang được bán với giá 145.000 VNĐ/ hộp 3 vỉ x 10 viên Misoprostol 200mcg.

Thuốc Misoprostol đang được bán với giá 145.000 VNĐ/ hộp 3 vỉ x 10 viên Misoprostol 200mcg
Thuốc Misoprostol đang được bán với giá 145.000 VNĐ/ hộp 3 vỉ x 10 viên Misoprostol 200mcg

9. Bảo quản

Viên nén Misoprostol cần được bảo quản trong vỉ, không tách thuốc ra khi chưa cần dùng. Ngoài ra thuốc cần được bảo quản ở những nơi thoáng mát, có nhiệt độ thấp hơn 25 độ C.

 Những điều cần lưu ý khi sử dụng thuốc Misoprostol

Trước khi thêm thuốc Misoprostol vào quá trình dự phòng và điều trị, người bệnh cần lưu ý những điều dưới đây để đảm bảo an toàn.

1. Khuyến cáo khi dùng

  • Thuốc Misoprostol cần được sử dụng thận trọng cho những bệnh nhân có tiền sử hoặc đang mắc vấn đề nghiêm trọng liên quan đến tim mạch. Nguyên nhân là do thuốc có thể làm phát sinh một số ảnh hưởng xấu đến tim mạch.
  • Việc sử dụng thuốc Misoprostol có thể làm tăng mức độ nghiêm trọng của tình trạng viêm ruột, đồng thời gây tiêu chảy nặng cho những người đang bị viêm ruột. Vì thế Misoprostol được dùng thận trọng cho nhóm đối tượng này hoặc theo dõi cẩn thận. Hiếm khi tiêu chảy thứ phát do sử dụng Misoprostol gây mất nước. Tuy nhiên những bệnh nhân dễ bị mất nước hoặc có sức khỏe yếu dễ bị những hậu quả nghiêm trọng cần được theo dõi cẩn thận.
  • Đối với những bệnh nhân có nhu cầu phá thai, việc tự ý dùng thuốc Misoprostol để phá thai có thể gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng và đe dọa đến tính mạng của bệnh nhân. Chính vì thế, người bệnh cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi dùng và phải dùng thuốc đúng với chỉ định.
  • Không sử dụng chung Misoprostol cùng với những loại thuốc nhuận tràng hoặc thuốc kháng acid có chứa magnesi.
  • Tham khảo ý kiến bác sĩ khi dùng thuốc cho trẻ em dưới 18 tuổi.
  • Misoprostol có khả năng làm phát sinh những tổn thương vĩnh viễn cho thai nhi. Chính vì thế loại thuốc này không được dùng cho những nữ giới có thể có thai hoặc đang mang thai.
  • Sử dụng thuốc đúng với chỉ định của bác sĩ để hạn chế phát sinh tác dụng phụ.

2. Tác dụng phụ

Trong thời gian sử dụng thuốc Misoprostol, người bệnh có thể gặp một hoặc nhiều tác dụng phụ dưới đây:

  • Tiêu chảy
  • Đầy bụng, khó tiêu, táo bón
  • Buồn nôn và nôn ói
  • Chảy máu âm đạo bất thường và tăng co thắt tử cung
  • Choáng váng
  • Nhức đầu
  • Ban da.

Thuốc Misoprostol có khả năng gây co cứng cơ bụng, tiêu chảy hoặc/ và nôn ói ở một số trường hợp. Những vấn đề này thường xảy ra và phát triển trong vài tuần đầu sử dụng thuốc và biến mất sau khoảng một tuần. Để hạn chế khả năng bị tiêu chảy, người bệnh có thể uống thuốc Misoprostol cùng với thức ăn và uống thuốc vào lúc đi ngủ. Bệnh nhân cần tránh sử dụng đồng thời Misoprostol cùng với thuốc chống acid chứa magnesi.

Những tác dụng phụ nêy trên thường xuất hiện ở mức độ từ nhẹ đến vừa và biến mất sau ít ngày. Do đó đa số bệnh nhân có thể tiếp tục điều trị với Misoprostol. Nếu những tác dụng phụ xuất hiện kéo dài (trên 8 ngày) hoặc có dấu hiệu buồn nôn, co cứng cơ hoặc/ và tiêu chảy nặng, người bệnh cần nhờ đến sự thăm khám và hướng dẫn điều trị của bác sĩ chuyên khoa.

Tiêu chảy
Sử dụng thuốc Misoprostol có thể gây tiêu chảy, đau đầu, choáng váng, chảy máu âm đạo bất thường và tăng co thắt tử cung

3. Tương tác thuốc

Không thấy Misoprostol tác động và làm ảnh hưởng đến tác dụng chữa bệnh của aspirin trên những triệu chứng lâm sàng và biểu hiện của bệnh viêm khớp dạng thấp. Ngoài ra Misoprostol không làm phát sinh những tác dụng có ý nghĩa lâm sàng đối với sự hấp thu, tác dụng kháng tiêu cầu và nồng độ trong máu ở liều điều trị của thuốc Aspirin.

Misoprostol không gây ra những tác dụng mang ý nghĩ về mặt lâm sàng đối với dược động học của Ibuprofen hoặc Diclofenac.

4. Quá liều và cách xử lý

Triệu chứng

Các nghiên cứu chưa thể xác định chính xác liều độc của Misoprostol đối với những bệnh nhân dung nạp được liều tích lũy tổng cộng là 1600 mcg mỗi ngày, chỉ có những ghi nhận về các triệu chứng khó chịu xảy ra ở đường tiêu hóa.

Khi thực hiện các nghiên cứu trên động vật, người ra nhận thấy những tác dụng độc cấp tính gồm:

  • Tổn thương dạ dày – ruột
  • Tiêu chảy
  • Hoại tử gan
  • Hoại tử tim từng ổ
  • Hoại tử tiểu quản thận
  • Khó thở
  • Teo tinh hoàn
  • Suy giảm hệ thần kinh trung ương.

Những dấu hiệu lâm sàng liên quan đến việc sử dụng thuốc quá liều gồm:

  • Khó thở
  • Trạng thái an thần, run
  • Đau bụng
  • Co giật
  • Khó thở
  • Đánh trống ngực
  • Sốt
  • Nhịp tim chậm
  • Giảm huyết áp.

Cách xử lý

Điều trị triệu chứng từ việc sử dụng thuốc quá liều bằng liệu pháp hỗ trợ.

Không thể xác định misoprostol acid có thể được thẩm tách hay không. Ngoài ra không chắc liệu pháp thẩm tách misoprostol acid sẽ thích hợp cho những bệnh nhân cần điều trị quá liều.

Quá liều và cách xử lý
Triệu chứng khi dùng thuốc Misoprostol quá liều và cách xử lý an toàn

Trên đây là thông tin cơ bản về thuốc Misoprostol, công dụng, liều dùng, cách sử dụng và lưu ý khi dùng. Vì Misoprostol chống chỉ định với một số đối tượng và có thể gây ra nhiều tác dụng phụ nghiêm trọng nên việc dùng thuốc cần có sự xem xét và chỉ định của bác sĩ. Người bệnh tuyệt đối không tự ý dùng thuốc hoặc sử dụng thuốc quá liều để đảm bảo an toàn, tránh phát sinh những vấn đề không mong muốn.

Click xem thêm

Hỏi đáp cùng chuyên gia

  1. Lương thị thu linhLương thị thu linh says: Trả lời

    Thưa bác sĩ
    Em muốn hỏi là e phát hiện thai được 2 tuần sử dụng misoprostol có tác hại gì không ạ

Ths.BS Nguyễn Thị Tuyết Lan
Nguyên Trưởng khoa khám bệnh - BV YHCT trung ương

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.