Thuốc Clofazimine trị bệnh phong: Chống chỉ định và Liều dùng

Đặt lịch hẹn

×

Bác sĩ BÁC SĨ NGUYỄN THỊ NHUẦN

Trung tâm Thuốc dân tộc – Nguyễn Thị Định – Hà Nội

Đặt lịch

Thuốc Clofazimine thường được sử dụng kết hợp với Dapson và Rifampicin trong điều trị bệnh phong. Ngoài ra, thuốc còn được dùng trong trường hợp nhiễm phức hợp Mycobacterium avium ở trong và ngoài phổi.

• Tên thuốc: Clofazimine
• Tên khác: Clofazimin
• Phân nhóm: Thuốc trị bệnh phong

Những thông tin cần biết về thuốc Clofazimine

1. Tác dụng

Clofazimine (nhóm thuốc nhuộm phenazin) có tác dụng ức chế khuẩn Mycobacterium và chống viêm. Clofazimine tác động đến AND nhằm ngăn chặn quá trình phát triển và sao chép của khuẩn Mycobacterium.

Clofazimine gây ức chế sự chuyển dạng lympho bào và sự di chuyển bạch cầu trung tính nhằm làm giảm phản ứng viêm và ức chế miễn dịch.

Thuốc hấp thu tốt qua đường tiêu hóa và chủ yếu phân bố vào tế bào hệ lưới nội môi và mô mỡ. Clofazimine bài tiết chủ yếu qua phân và chỉ bài tiết một lượng nhỏ qua nước tiểu, tuyến mồ hôi và bã nhờn.

2. Chỉ định

Thuốc Clofazimine được chỉ định trong những trường hợp sau:

• Bệnh phong đa khuẩn (bệnh phong u, bệnh phong u có biến chứng, bệnh phong u kháng Dapson).
• Điều trị phối hợp trong nhiễm phức hợp Mycobacterium avium ở trong và ngoài phổi.

3. Chống chỉ định

Chống chỉ định thuốc Clofazimine cho bệnh nhân quá mẫn với bất cứ thành phần nào trong thuốc.

4. Dạng bào chế – hàm lượng

• Dạng bào chế: Viên nang
• Hàm lượng: 100mg

5. Cách dùng – liều lượng

Sử dụng thuốc bằng đường uống.

Người lớn:

Liều dùng thông thường khi điều trị các thể phong

• Dùng 50 – 100mg/ lần/ ngày.
• Điều trị phối hợp với các loại thuốc khác.
• Thời gian điều trị: Ít nhất 2 năm.

Liều dùng thông thường khi điều trị phong do đa trực khuẩn

• Dùng Clofazimine 50mg/ lần/ ngày + 300mg/ lần/ tháng.
• Phối hợp với Rifampicin 600mg/ lần/ tháng và Dapson 100mg/ lần/ tháng.
• Thời gian điều trị: Ít nhất 2 năm.

Liều dùng thông thường khi điều trị bệnh phong u

• Dùng 100 – 200mg/ lần/ ngày, dùng trong 3 tháng hoặc hơn.
• Giảm liều dần, liều duy trì thông thường: 100mg/ lần/ ngày.

Liều dùng thông thường khi điều trị nhiễm phức hợp Mycobacterium avium

• Dùng Clofazimine 50 – 100mg/ lần/ ngày.
• Phối hợp với Clofazimin 100mg/ 1 – 3 lần/ ngày.

Trẻ em:

Liều dùng thông thường

• Dùng Clofazimine 1mg/ kg/ ngày.
• Điều trị phối hợp với Rifampicin và Dapson.

Việc sử dụng thuốc Clofazimine có thể kéo dài hơn 2 năm, một số trường hợp có thể phải dùng thuốc suốt đời. Để thuốc phát huy tác dụng tốt, cần sử dụng đều đặn trong suốt thời gian được chỉ định.

6. Bảo quản

Bảo quản thuốc Clofazimine trong nhiệt độ phòng, tránh ẩm và ánh sáng trực tiếp.

Những điều cần lưu ý khi sử dụng thuốc Clofazimine

1. Thận trọng

Nếu bạn bị ỉa chảy, buồn nôn, đau bụng, nôn mửa, nóng rát khi đang điều trị bằng Clofazimine, cần thông báo với bác sĩ để được giảm liều hoặc giãn khoảng cách giữa hai liều.

Độ an toàn của thuốc chưa được thiết lập đối với trẻ em dưới 12 tuổi. Vì vậy bạn không nên tự ý sử dụng thuốc cho trẻ. Trao đổi với bác sĩ về rủi ro nếu dùng thuốc cho trẻ trong độ tuổi này.

Hoạt động của thuốc Clofazimine có thể làm đổi màu nước mắt, mồ hôi, phân, nước mũi, tinh dịch, đờm, kết mạc, da,… sang màu nâu đen. Hiện tượng đổi màu da là phản ứng thông thường của thuốc, tình trạng này có thể hồi phục sau khoảng vài tháng đến vài năm ngưng sử dụng Clofazimine.

Một số tài liệu cho thấy Clofazimine có thể gây đổi màu da ở trẻ mới sinh. Hiện tượng này có xu hướng thuyên giảm khi trẻ lớn lên. Tuy nhiên Clofazimine chỉ được sử dụng cho phụ nữ mang thai trong trường hợp thực sự cần thiết.

Clofazimine khiến sữa mẹ đổi màu nâu đen và có thể đi vào cơ thể trẻ nhỏ. Mặc dù chưa có ghi nhân về ảnh hưởng của thuốc với trẻ bú sữa nhưng Clofazimine chỉ được sử dụng cho phụ nữ đang cho con bú khi có yêu cầu từ bác sĩ chuyên khoa.

2. Tác dụng phụ

Thuốc Clofazimine được hấp thu tốt qua đường tiêu hóa và phân bố rộng trong các mô của cơ thể. Do đó bên cạnh mục đích điều trị, thuốc cũng có thể gây ra một số tác dụng không mong muốn.

Tác dụng phụ thông thường:

• Nổi ban
• Khô da
• Ngứa da
• Buồn nôn
• Đau bụng
• Ỉa chảy
• Nôn mửa
• Phân, nước tiểu và da đổi màu

Tác dụng phụ ít gặp:

• Đau mạch
• Chóng mặt
• Phù mạch
• Buồn ngủ
• Đau đầu
• Hoa mắt
• Mệt mỏi
• Chán ăn
• Sút cân
• Tắc ruột
• Táo bón
• Vàng da
• Chảy máu đường tiêu hóa
• Tăng AST, albumin và bilirubin trong huyết thanh

Tham khảo thêm: Thuốc Nevirapine là thuốc gì?

3. Tương tác thuốc

Cân nhắc khi sử dụng Clofazimine với những loại thuốc sau:

• Dapson: Làm giảm tác dụng chống viêm của Clofazimine, vì vậy nên tăng liều Clofazimine khi sử dụng cùng với Dapson.
• Rifampicin: Clofazimine làm giảm khả năng hấp thu Rifampicin. Tuy nhiên Clofazimine không ảnh hưởng đến tác dụng và khả năng thải trừ của loại thuốc này.
• Isoniazid: Sử dụng cùng với Clofazimine làm tăng nồng độ Clofazimine trong huyết tương và nước tiểu.

4. Quá liều và cách xử trí

Với trường hợp quá liều thuốc Clofazimine, bác sĩ sẽ loại bỏ thuốc ra khỏi dạ dày bằng cách sục rửa dạ dày và gây nôn. Bên cạnh đó sẽ tiến hành điều trị triệu chứng cho đến khi bệnh nhân hồi phục hoàn toàn.