Cây Đuôi Chồn: Công Dụng Và Bài Thuốc Chữa Bệnh Từ Dân Gian
Theo Đông y, cây đuôi chồn có tác dụng chữa ho, hạ sốt và giảm đờm,… Bên cạnh đó, vị thảo dược tự nhiên này còn có tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh đường tiết niệu và giúp giải độc, chữa rắn cắn. Tuy nhiên, các bạn nên tham khảo ý kiến chuyên gia trước khi sử dụng dược liệu này trị bệnh để tránh những ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe.
1. Tên gọi, phân nhóm
- Tên gọi khác: Tóc thần đuôi, rớn đen, ráng vệ nữ có đuôi, cây sẹ hoặc thiết tuyến thảo
- Tên khoa học: Adiantum caudatum L.
- Họ: Đuôi chồn (Adiantaceae)
- 2. Đặc điểm sinh thái
+ Mô tả
Tóc thần đuôi là loại cây thảo, thân rễ ngắn. Lá mọc lược thành túm dày đặc với cuống lá dài khoảng 5 – 15 cm. Lá có màu xanh đậm và có lông mềm. Các đoạn lá gần như chụm vào nhau, mép trên có nhiều khía sâu nhiều hoặc ít, còn mép dưới nguyên.
+ Phân bố
Cây tóc thần đuôi có nguồn gốc ở Châu Á, Polynedi và Châu Phi. Ở Việt Nam, cây mọc nhiều ở các vùng núi đá vôi hoặc nơi ẩm ướt.
3. Bộ phận dùng, thu hái, chế biến và bảo quản
- Bộ phận dùng: Toàn cây
- Thu hái: Cây sinh sản vào tháng 4 – 8 nhưng có thể thu hái quanh năm
- Chế biến: Sau khi thu hoạch đem rửa sạch và phơi khô
- Bảo quản: Nơi khô ráo
4. Thành phần hóa học
Cây tóc thần đuôi chứa các thành phần chính sau:
- Acid galic
- Đường
- Tinh dầu
- Tanin
- Chất đắng
5. Tính vị và quy kinh
Cây đuôi chồn có tính bình và vị đắng, quy kinh Phế và Thận
6. Tác dụng
Theo Y học cổ truyền, cây đuôi chồn có tác dụng lợi niệu tiêu thũng, tiêu viêm giải độc và chỉ huyết sinh cơ. Do đó, cây thường được người dân Trung Quốc sử dụng chữa các bệnh về sưng vú, bệnh lỵ, vết thương bị cháy bỏng hoặc ngoại thường xuất huyết.
Ngoài ra, người dân Ấn Độ và Malaixia thường dùng cây đuôi chồn để chữa chứng ho, sốt hoặc đái đường. Bên cạnh đó, họ cũng dùng dược liệu này làm thuốc chữa bệnh về ngực và các bệnh ngoài da.
Còn theo một số nghiên cứu cho biết, cây đuôi chồn có những tác dụng sau:
- Chống viêm: Tóc thần đuôi chứa nhiều thành phần chống oxy hóa, có đặc tính kháng viêm, giúp ngăn chặn tình trạng viêm nhiễm vi khuẩn, vi rút gây bệnh
- Chữa lành vết thương: Các hoạt chất chiết xuất từ cây tóc thần đuôi có tác dụng làm tăng sinh các tế bào nội mô, giúp bảo vệ cơ thể và hỗ trợ làm lành vết thương nhanh
- Kháng khuẩn: Một số nghiên cứu chứng minh thành phần dưỡng chất có trong cây tóc thần đuôi có công dụng kháng khuẩn, giúp tiêu diệt một số loại vi khuẩn gây nhiễm trùng. Do đó, chúng có tác dụng chữa viêm đường tiết niệu và các bệnh lý đường hô hấp như ho hoặc long đờm,…
Ngoài những tác dụng này, cây tóc thần đuôi còn có các công dụng như:
7. Liều dùng, cách dùng
Tóc đuôi thần thường dùng dưới dạng sắc và đắp ngoài. Đối với dạng thuốc sắc, có thể dùng tươi hoặc khô với liều dùng mỗi ngày từ 5 – 10 gram. Còn trường hợp dùng dưới dạng đắp ngoài, liều lượng tùy ý, không cố định.
8. Bài thuốc
+ Làm thuốc lợi tiểu và giúp hạ sốt
Sử dụng 5 – 10 gram cây đuôi chồn khô đem sắc chung với 3 bát nước. Chia thuốc làm 3 và uống. Uống liên tục từ 3 – 5 ngày giúp giảm sốt và lợi tiểu.
+ Điều trị chứng ho và long đờm ở trẻ
Mỗi ngày sử dụng 5 – 10 gram cây đuôi chồn sắc thuốc và chia làm 2 cho trẻ uống trong ngày.
+ Chữa rắn cắn
Hái một nắm lá cây đuôi chồn đem rửa sạch, giã nát và đắp lên miệng vết thương
+ Chữa phong thấp
Sử dụng 50 gram cây đuôi chồn đem rửa sạch, để ráo và ngâm trong 500 ml rượu trắng trong vòng 1 tháng. Mỗi ngày dùng khoảng 30 ml sẽ giúp giảm đau nhức do bệnh phong thấp gây nên.
+ Điều trị chứng đái rắt, bí đái hoặc đái són
Dùng 15 gram cây đuôi chồn sắc chung với 15 gram xa tiền tử và 15 gram mộc thông. Uống liên tục 3 – 7 ngày giúp cải thiện tình trạng bệnh.
+ Chữa sỏi tiết niệu ở trẻ em
Dùng 9 gram cốc tinh thảo sắc với 6 gram cây đuôi chồn, chia thuốc ra làm 2 – 3 phần và cho trẻ uống.
Cây đuôi chồn có nhiều đặc tính có lợi đối với sức khỏe và bệnh tật. Tuy nhiên, để đảm bảo các bài thuốc từ nguyên liệu này mang lại kết quả chữa trị cao, đồng thời ngăn ngừa tác dụng phụ, các bạn chỉ nên sử dụng dược liệu khi được thầy thuốc chỉ định.
→ Có thể bạn quan tâm:
- Đậu Hà Lan và những lợi ích tuyệt vời dành cho sức khỏe
- Tác dụng dược lý của cây thầu đâu và những cảnh báo nguy hiểm
Giải đáp thắc mắc của độc giả cùng chuyên gia của chúng tôi!