Ung thư tuyến giáp là gì? Nguyên nhân, dấu hiệu, điều trị

Đặt lịch hẹn

×

Ung thư tuyến giáp là gì? Nguyên nhân, dấu hiệu, điều trị

Ung thư tuyến giáp là gì? Nguyên nhân, dấu hiệu, điều trị

Đặt lịch

Ung thư tuyến giáp là một trong những căn bệnh nguy hiểm, khởi phát âm thầm và có thể di căn đến nhiều bộ phận của cơ thể. Bệnh xuất hiện ở cả nam và nữ, tuy nhiên bệnh nhân nữ chiếm tỷ lệ cao hơn. Do khởi phát với triệu chứng không rõ ràng nên đa số trường hợp phát hiện bệnh đã ở giai đoạn muộn, khó điều trị. Cùng tìm hiểu thông tin liên quan đến chứng bệnh nguy hiểm này qua bài viết sau.

Ung thư tuyến giáp là gì? Các loại ung thư tuyến giáp

Ung thư tuyến giáp mặc dù chỉ chiếm 1%-2% trong số các loại ung thư mà con người gặp phải nhưng lại chiếm 90% trong nhóm ung thư tuyến nội tiết. Bệnh hình thành và khởi phát triệu chứng tại tuyến giáp khi những tế bào bình thường chuyển sang dạng bất thường, phát triển ngoài tầm kiểm soát của cơ thể.

Vị trí của tuyến giáp nằm ở giữa cổ, thuộc tuyến nội tiết bao gồm 2 thùy. Chúng nối với nhau qua eo giáp trạng, giữ chức năng tiết hormone tăng trưởng và phát triển của cơ thể. Bệnh phổ biến ở nữ giới hơn nam giới, có thể gặp ở nhiều độ tuổi khác nhau.

Hiện nay, bệnh được chia thành 4 loại ung thư tuyến giáp cơ bản theo các thể như sau:

• Thể nhú: Loại này có tới 70%-80% người bệnh gặp phải khi mắc ung thư tuyến giáp. Bệnh có tốc độ tiến triển chậm, có thể di căn sang hạch cổ.
• Thể nang: Loại này có khoảng 10%-15% người bệnh mắc phải. Ở thể này, bệnh phát triển khá nhanh chóng, khả năng di căn cao sang xương và phổi của người bệnh.
• Thể tủy: Chiếm tỷ lệ 5%-10% bệnh nhân mắc ung thư tuyến giáp, thường có mối liên hệ mật thiết với yếu tố di truyền hoặc nội tiết trong cơ thể.
• Thể không biệt hóa: Có khoảng 2% bệnh nhân rơi vào trường hợp này. Đây được xem là thể có mức độ nguy hiểm cao và khó điều trị nhất.

Nguyên nhân gây bệnh ung thư tuyến giáp

Tuyến giáp xảy ra bất kỳ bất thường nào cũng có thể làm phát sinh chứng bệnh này. Cho đến hiện nay, các nhà khoa học vẫn chưa xác định được nguyên nhân chính xác gây ung thư tuyến giáp. Tuy nhiên, họ giải thích rằng hầu hết những căn bệnh ung thư đều bắt nguồn từ sự biến đổi ADN của tế bào.

Điều này là nguyên nhân khiến cho quá trình tái tạo tế bào gặp vấn đề, không thể kiểm soát lâu dần hình thành bướu (khối u). Ngoài vấn đề này, có nhiều yếu tố khác tác động gây nên bệnh ung thư tuyến giáp, có thể kể đến như:

• Rối loạn hệ miễn dịch: Đây được xem là một trong những yếu tố nguy cơ cao gây ung thư tuyến giáp. Hệ miễn dịch hoạt động khỏe mạnh sẽ giúp cơ thể đối phó với những tác nhân gây hại xâm nhập từ bên ngoài như virus, vi khuẩn,…Tuy nhiên, khi hệ thống bị rối loạn, chức năng miễn dịch suy yếu khiến các tác nhân gây hại có điều kiện tấn công bộ phận cơ thể, trong đó có tuyến giáp. Ngoài ung thư tuyến giáp, tình trạng rối loạn hệ miễn dịch có thể gây ra nhiều bệnh lý nguy hiểm khác.
• Nhiễm phóng xạ: Người bệnh có thể bị nhiễm phóng xạ từ bên ngoài thông qua quá trình điều trị bệnh bằng tia phóng xạ. Hoặc cũng có thể nhiễm phóng xạ thông qua đường tiêu hóa, hô hấp bởi i ốt phóng xạ. Đặc biệt là trẻ em, hệ miễn dịch kém có thể nhiễm phóng xạ dễ dàng, phụ huynh nên để trẻ tránh xa những nguồn nguy cơ bảo vệ sức khỏe của trẻ, hạn chế nguy cơ mắc bệnh ung thư tuyến giáp.

  

• Yếu tố di truyền: Trường hợp bạn có người thân trong gia đình, người cùng huyết thống mắc bệnh ung thư tuyến giáp, khả năng cao bạn cũng có thể mắc phải chứng bệnh này. Theo thống kê, có khoảng 70% bệnh nhân ung thư sau điều tra tiểu sử bệnh lý của gia đình có người thân mắc bệnh. Tuy nhiên, cho đến hiện nay các nhà khoa học vẫn chưa nghiên cứu tìm ra được gen bệnh dẫn đến tình trạng di truyền này.
• Tuổi tác cao: Bệnh xuất hiện khá phổ biến ở đối tượng từ 30-50 tuổi. Trong đó, phụ nữ chiếm tỷ lệ cao gấp 2-4 lần so với nam giới. Nguyên nhân gây nên sự chênh lệch này là do phụ nữ có hormone đặc thù, kết hợp với quá trình mang thai kích thích vào quá trình hình thành hạch, bướu ở tuyến giáp. Bên cạnh đó, cơ thể phụ nữ sau khi sinh thường gặp một số vấn đề, trong đó có tình trạng viêm tuyến giáp do thay đổi nội tiết tố. Tuyến giáp suy giảm hoạt động lâu dần có thể là nguyên nhân khởi phát ung thư.
• Bệnh tuyến giáp: Một số bệnh lý liên quan đến tuyến giáp như bướu giáp, basedow, hormon tuyến giáp mãn tính nếu không điều trị có thể biến chứng thành ung thư. Bên cạnh đó, người bị viêm tuyến giáp có khả năng tái phát cao cũng có nguy cơ mắc phải bệnh ung thư ở cơ quan này.

Trên đây là những yếu tố cơ bản gây bệnh ung thư tuyến giáp mà nhiều người đang gặp phải. Bên cạnh đó, một vài tác động khác có thể tăng nguy cơ mắc bệnh cao hơn như chế độ dinh dưỡng thiếu i ốt, uống nhiều rượu bia, hút thuốc lá, béo phì, thừa cân,…Bạn cần tìm hiểu nguyên nhân gây bệnh để có hướng điều trị và phòng tránh biến chứng nguy hại sức khỏe.

Dấu hiệu bệnh ung thư tuyến giáp

Ung thư tuyến giáp giai đoạn mới khởi phát thường không có dấu hiệu rõ ràng để nhận diện. Người bệnh chỉ có thể phát hiện sớm thông qua việc thăm khám sức khỏe định kỳ. Số ít bệnh nhân có thể nhận diện thông qua triệu chứng, có thể phát hiện khi khối u tuyến giáp xuất hiện.

Khi khối u phát triển, người bệnh sẽ nhận thấy các dấu hiệu bất thường sau:

• Cảm nhận rõ dưới da cổ có khối u.
• Thay đổi giọng nói, khàn hơn bình thường.
• Khó khăn khi thở và nuốt thức ăn.
• Cổ họng, cổ bị đau.
• Hạch bạch huyết ở cổ bị sưng.

  

Nếu bạn phát hiện cơ thể có những dấu hiệu này nên chủ động đến gặp bác sĩ thăm khám và điều trị sớm để tránh các biến chứng không mong muốn xảy ra. Nhất là tình trạng ung thư tuyến giáp di căn nguy hại cho sức khỏe và tính mạng.

Tiên lượng sống theo các giai đoạn 

Theo nghiên cứu được thực hiện trên 1500 người bệnh, tỷ lệ tử vong được theo dõi cho thấy kết quả cụ thể như:

• Giai đoạn 1 là 1%
• Giai đoạn 2 là 2.06%
• Giai đoạn 3 là 5.3%
• Giai đoạn 4 là 77%

Theo đó, nếu phát hiện bệnh sớm từ giai đoạn 1, 2 người bệnh có khả năng điều trị khỏi 80%-90%, duy trì sự sống thêm 38 năm. Người bệnh ở giai đoạn 3 có 50% tỷ lệ sống tiếp tục thêm 20 năm. Giai đoạn cuối có ít tỷ lệ sống sót, người bệnh sống vượt qua được 10 năm gần như không có, tỷ lệ là 0%.

Ngoài ra, với từng loại ung thư tuyến giáp, người bệnh sẽ có tiên lượng sống khác nhau. Dưới đây là tiên lượng theo mô bệnh học người bệnh có thể sống sau 5 năm:

• Mô dạng nhú: Tiên lượng sống trên 5 năm đạt khoảng 80%-90%.
• Mô dạng nang: Tiên lượng sống trên 5 năm đạt khoảng 50%-70%.
• Mô dạng tủy: Tiên lượng sống trên 5 năm đạt khoảng 40%.
• Mô không biệt hóa: Tiên lượng sống trên 5 năm đạt khoảng 5%.

Biện pháp chẩn đoán bệnh ung thư tuyến giáp

Khi người bệnh đến thăm khám tại cơ sở y tế, bác sĩ sẽ thu thập thông tin liên quan đến triệu chứng, tiểu sử bệnh lý của bản thân và gia đình,…để đưa ra chẩn đoán sơ bộ. Sau đó, các xét nghiệm, kiểm tra chuyên sâu hơn sẽ được tiến hành nhằm củng cố kết quả. Bao gồm các phương pháp sau:

• Chụp X quang: Thông qua phương pháp này có thể quan sát được khối u bên trong. Đồng thời, nhận diện được tình trạng chèn ép khí quản, thực quản, nhiễm vôi có xảy ra hay không.
• Chụp MRI: Chụp cắt lớp và cộng hưởng từ thu được hình ảnh vị trí khối u và mức độ xâm lấn của chúng đối với cơ thể. Tuy nhiên, phương pháp này không thể nhận diện được khối u ở dạng lành tính hay ác tính.
• Siêu âm tuyến giáp: Nhận diện khối u ở dạng đặc hay nang.
• Sinh thiết: Sử dụng kim y tế sinh thiết chẩn đoán bệnh ung thư tuyến giáp.

Sau khi có được kết quả chẩn đoán, bác sĩ sẽ dựa vào thể trạng, mức độ bệnh của người bệnh để đưa ra phương pháp điều trị phù hợp. Phác đồ sẽ được xây dựng dựa trên tình hình ung thư của từng người, nhằm loại bỏ tốt nhất có thể khối u và kéo dài tiên lượng sống cho người bệnh.

Phương pháp điều trị bệnh ung thư tuyến giáp

Dựa vào mức độ, giai đoạn bệnh, thể trạng của người bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định biện pháp can thiệp phù hợp. Ung thư tuyến giáp có khả năng điều trị khỏi cao hơn so với nhiều loại ung thư khác. Đối với các khối u nhỏ, bác sĩ sẽ tiến hành theo dõi trước khi can thiệp. Thông thường người bệnh sẽ được yêu cầu kiểm tra, xét nghiệm máu định kỳ 2 lần/năm.

Cũng có một số trường hợp u tuyến giáp không cần điều trị do chúng không phát triển. Tuy nhiên, đối với các khối u ác tính, chúng có tốc độ phát triển nhanh, lúc này bác sĩ có thể áp dụng điều trị bằng các biện pháp như:

Phẫu thuật ung thư tuyến giáp

Đây là biện pháp điều trị được áp dụng cho hết những dạng ung thư, không riêng ung thư tuyến giáp. Bác sĩ sẽ can thiệp loại bỏ khối u ác tính ra khỏi cơ thể. Tuy nhiên trước hết người bệnh sẽ được kiểm tra thận trọng nhằm xác định loại ung thư, kích thước khối u, bệnh có dấu hiệu di căn không và siêu âm theo dõi toàn bộ tuyến giáp.

Các phương pháp phẫu thuật thường là:

• Cắt bỏ toàn bộ tuyến giáp.
• Cắt một phần tuyến giáp.
• Bóc tách hạch bạch huyết.

  

Can thiệp ngoại khoa có thể gây ra những di chứng nếu người bệnh không chăm sóc theo hướng dẫn của bác sĩ. Do đó, bạn đọc nên tuân thủ theo phác đồ để sớm điều trị kiểm soát bệnh, bảo vệ sức khỏe.

Phương pháp hormone giáp trạng

Người bệnh sau khi đã cắt tuyến giáp để loại bỏ khối u ác tính thường cần dùng thuốc levothyroxine trong thời gian dài, có thể đến cuối đời. Mục đích giúp cung cấp hormone cho cơ thể người bệnh, loại hormone được sản xuất tại tuyến giáp, đồng thời ngăn quá trình sản xuất hormone gây kích thích tuyến giáp từ tuyến yên. Bởi, nồng độ hormone kích thích này quá cao có thể tác động đến các tế bào ung thư sót lại phát triển, gây tái phát bệnh.

Liệu pháp i ốt phóng xạ

Phương pháp này thường được sử dụng sau khi điều trị ung thư tuyến giáp bằng phẫu thuật. Thông qua liệu pháp này, các tế bào ung thư hoặc vùng ung thư kích thước siêu nhỏ còn sót lại, chưa được loại bỏ qua phẫu thuật sẽ bị tiêu diệt. Áp dụng cho cả trường hợp ung thư tuyến giáp tái phát.

Xạ trị ngoài ung thư tuyến giáp

Trường hợp bệnh nhân không thực hiện được phẫu thuật tuyến giáp do tuổi cao hoặc các vấn đề khác về sức khỏe có thể được chỉ định điều trị bằng biện pháp xạ trị ngoài. Ngoài ra, trường hợp sau khi thực hiện điều trị với liệu pháp i ốt phóng xạ nhưng ung thư vẫn tiếp tục phát triển cũng được áp dụng phương pháp xạ trị ngoài.

Hoặc để tiêu diệt toàn bộ tế bào ung thư, tránh nguy cơ bệnh tái phát bác sĩ sẽ khuyến nghị bệnh nhân xạ trị điều trị sau phẫu thuật. Tuy nhiên, xạ trị có thể gây ra một vài tác dụng phụ. Bạn nên tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ, gặp vấn đề bất thường nên thông báo sớm để được hỗ trợ khắc phục, tránh rủi ro không mong muốn.

Hóa trị điều trị ung thư tuyến giáp

Đối với ung thư tuyến giáp, thường hóa trị không được sử dụng phổ biến như những biện pháp trên. Tuy nhiên, trường hợp ung thư dạng mô không biệt hóa có thể được bác sĩ chỉ định hóa trị kết hợp xạ trị để điều trị bệnh.

Liệu pháp nhắm trúng đích điều trị ung thư

Biện pháp này tập trung vào các tế bào ung thư, ngăn chặn sự hình thành, phát triển bất thường của chúng. Việc can thiệp thuốc sẽ khiến tế bào ung thư chết dần và loại bỏ ra khỏi cơ thể nhưng vẫn đảm bảo an toàn cho những tế bào lành. Áp dụng cho tình trạng bệnh giai đoạn muộn, giúp người bệnh kéo dài tiên lượng sống.

Trong hai năm đầu sau khi đã kết thúc quá trình điều trị ung thư tuyến giáp, người bệnh vẫn phải tiếp tục đến tái khám 3 tháng/ lần để theo dõi tình trạng sức khỏe. Những năm tiếp theo có thể giãn cách thành 1 năm/ lần phòng nguy cơ bệnh tái phát.

Biện pháp phòng tránh bệnh ung thư tuyến giáp

Bệnh ung thư tuyến giáp mặc dù có thể điều trị tuy nhiên nhiều nguy cơ bệnh biến chứng ảnh hưởng sức khỏe. Bởi bệnh khởi phát trong âm thầm, diễn biến phức tạp dễ nhầm lẫn với các vấn đề khác của cơ thể. Chủ động phòng bệnh là vấn đề được các chuyên gia khuyến khích mọi người thực hiện, đặc biệt với nữ giới trong độ tuổi sinh sản. Bạn đọc nên lưu ý một số vấn đề sau:

• Tránh tiếp xúc bức xạ: Bức xạ trong môi trường sống, làm việc có thể gây ra những biến đổi trong gen, hình thành tế bào bất thường trong cơ thể. Đây là một trong những nguyên nhân gây bệnh đã được đề cập trong nội dung bên trên. Do đó, bạn đọc nên tránh sống và làm việc ở nơi có tia bức xạ như xưởng sản xuất linh kiện điện tử, nhà máy hạt nhân,…Trong trường hợp bắt buộc nên đảm bảo có dụng cụ bảo hộ lao động đạt tiêu chuẩn để bảo vệ sức khỏe.
• Chế độ ăn uống: Thiếu i ốt có thể gây bướu cổ, ung thư tuyến giáp,…Vì thế, bạn đọc nên điều chỉnh chế độ ăn uống, cân bằng dinh dưỡng, bổ sung đủ lượng i ốt cần thiết để phòng nguy cơ suy giảm hoạt động tuyến giáp. Bổ sung nhiều rau, trái cây tươi chứa nhiều chất xơ, vitamin giúp tăng cường đề kháng cho cơ thể. Hạn chế ăn thực phẩm chế biến sẵn, chứa chất bảo quản,…

  

• Duy trì cân nặng cân đối: Người có cân nặng không cân đối như thừa cân, béo phì thường dễ gặp nhiều vấn đề hơn người có thân hình cân đối. Trong đó, điển hình là tình trạng ung thư tuyến giáp. Do đó, để phòng bệnh bác sĩ khuyến cáo bạn nên duy trì thể trạng, vận động thể dục để giữ vóc dáng cân đối. Đồng thời, kết hợp chế độ ăn uống, luyện tập, ngủ nghỉ đủ giấc để cải thiện đề kháng, sức khỏe.
• Tránh xa chất kích thích: Không nên lạm dụng rượu, bia hoặc thức uống có cồn, chất kích thích. Chúng là những yếu tố nguy cơ gây bệnh ung thư, điển hình là ung thư tuyến giáp.
• Tầm soát ung thư định kỳ: Thăm khám sức khỏe định kỳ, thực hiện tầm soát ung thư là biện pháp giúp bạn kiểm soát tình trạng sức khỏe, phòng bệnh và điều trị sớm ung thư tuyến giáp. Phát hiện giai đoạn khởi phát mang lại nhiều hy vọng chữa khỏi hoàn toàn, ngăn ngừa nguy cơ tái phát bệnh gây hại sức khỏe.

Ung thư tuyến giáp là một trong những bệnh lý nguy hiểm, cần được phát hiện và điều trị sớm. Khi nhận thấy cơ thể có biểu hiện bất thường, bạn nên chủ động thăm khám y tế. Bác sĩ sẽ kiểm tra, thực hiện các xét nghiệm cần thiết để nhận định bệnh lý và điều trị theo phác đồ tương thích với tình trạng của từng người.