Thông tin về thuốc Chloroquine điều trị và phòng ngừa sốt rét

Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi Bác sĩ BÁC SĨ NGUYỄN THỊ NHUẦN – Khoa Y học cổ truyềnPhó Giám đốc chuyên môn Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng Thuốc Dân Tộc – Cố vấn chuyên môn tại Trung tâm Thuốc dân tộc – Nguyễn Thị Định – Hà Nội

Thuốc Chloroquine được sử dụng để điều trị và phòng ngừa bệnh sốt rét. Ngoài ra, thuốc cũng được dùng trong quá trình điều trị các vấn đề sức khỏe do rối loạn miễn dịch gây ra, như lupus ban đỏ và viêm khớp dạng thấp.

chloroquine 200 mg
Thuốc Chloroquine được sử dụng để điều trị và phòng ngừa bệnh sốt rét

  • Tên thuốc: Chloroquine
  • Phân nhóm: Thuốc chống nhiễm khuẩn, kháng nấm, virus và ký sinh trùng
  • Dạng bào chế: Viên nén

Những thông tin cần biết về thuốc Chloroquine

1. Tác dụng

Ký sinh trùng sốt rét xâm nhập vào vết muỗi cắn và đi vào các máu trong cơ thể. Chloroquine có tác dụng tiêu diệt ký sinh trùng tồn tại trong hồng cầu. Ngoài ra, thuốc cũng có tác dụng phòng ngừa sốt rét tái phát.

Chloroquine cũng có thể được sử dụng để điều trị các vấn đề sức khỏe do rối loạn miễn dịch gây ra, như lupus ban đỏ và viêm khớp dạng thấp.

2. Chỉ định

Thuốc Chloroquine được chỉ định trong những trường hợp sau:

Một số tác dụng của thuốc Chloroquine không được đề cập trên bao bì. Tuy nhiên bạn chỉ nên sử dụng thuốc cho các trường hợp được bác sĩ chỉ định.

3. Chống chỉ định

Chống chỉ định thuốc Chloroquine cho những trường hợp sau:

  • Quá mẫn với bất cứ thành phần nào trong thuốc.
  • Bệnh vẩy nến
  • Phụ nữ đang mang thai
  • Bệnh võng mạc

Chloroquine không chống chỉ định với bệnh nhân bị rối loạn thần kinh, máu và gan. Tuy nhiên nhóm đối tượng này có nguy cơ cao khi sử dụng thuốc, vì vậy bác sĩ có thể cân nhắc giữa lợi ích và rủi ro trước khi chỉ định.

4. Dạng bào chế – hàm lượng

  • Dạng bào chế: Viên nén
  • Hàm lượng: 200mg, 250mg, 500mg

Một số dạng bào chế và hàm lượng của thuốc không được tổng hợp trong bài viết. Liên hệ với dược sĩ để được cung cấp thông tin đầy đủ.

5. Cách dùng – liều lượng

Sử dụng thuốc bằng đường uống. Có thể dùng với thức ăn để giảm kích thích lên dạ dày.

Nếu bạn sử dụng thuốc để ngăn ngừa sốt rét, nên uống trước 1 – 2 tuần khi tiếp xúc với môi trường có khả năng gây bệnh. Tiếp tục lịch trình dùng thuốc sau khi rời khỏi nguồn bệnh khoảng 4 – 8 tuần.

thuoc chloroquine 200 mg
Nên dùng thuốc với thức ăn để giảm kích thích lên dạ dày

Liều dùng thuốc được xác định dựa trên tình trạng sức khỏe, độ tuổi, cân nặng và khả năng đáp ứng với thuốc.

Người lớn:

Liều dùng thông thường khi phòng ngừa sốt rét

  • Dùng 500mg/ lần/ tuần
  • Nên uống vào 1 thời điểm cố định trong tuần

Liều dùng thông thường khi điều trị sốt rét

Người dưới 60kg:

  • Liều khởi đầu: Dùng 16.7mg/ kg.
  • Liều thứ 2: Dùng 8.3mg/ kg, dùng cách liều đầu tiên 6 giờ đồng hồ.
  • Liều thứ 3: Dùng 8.3mg/ kg, dùng cách liều thứ 2 18 giờ đồng hồ
  • Liều thứ 4: Dùng 8.3mg/ kg, dùng cách liều thứ 3 12 giờ đồng hồ.

Người trên 60kg:

  • Liều khởi đầu: Dùng 1g
  • Liều thứ 2: Dùng 500mg, uống sau liều đầu tiên khoảng 6 – 8 giờ.
  • Duy trì: 500mg/ lần/ ngày trong 2 ngày tiếp theo

Trẻ em:

Liều dùng thông thường khi phòng ngừa sốt rét

  • Dùng 8.3mg/ kg/ lần/ tuần
  • Dùng tại 1 thời điểm cố định trong tuần

Liều dùng thông thường khi điều trị sốt rét

Trẻ dưới 60kg:

  • Liều khởi đầu: Dùng 16.7mg/ kg.
  • Liều thứ 2: Dùng 8.3mg/ kg, dùng cách liều đầu tiên 6 giờ đồng hồ.
  • Liều thứ 3: Dùng 8.3mg/ kg, dùng cách liều thứ 2 18 giờ đồng hồ
  • Liều thứ 4: Dùng 8.3mg/ kg, dùng cách liều thứ 3 12 giờ đồng hồ.

Trẻ trên 60kg:

  • Liều khởi đầu: Dùng 1g
  • Liều thứ 2: Dùng 500mg, uống sau liều đầu tiên khoảng 6 – 8 giờ.
  • Duy trì: 500mg/ lần/ ngày trong 2 ngày tiếp theo

Báo với bác sĩ nếu triệu chứng không thuyên giảm sau 1 – 2 ngày sử dụng.

6. Bảo quản

Bảo quản thuốc từ 15 – 30 độ C, tránh ánh nắng và nhiệt độ cao.

Những điều cần lưu ý khi sử dụng thuốc Chloroquine

1. Thận trọng

Nếu bạn từng có tiền sử dị ứng một số loại thuốc điều trị sốt rét, hãy thông báo với bác sĩ để được xem xét về nguy cơ khi sử dụng Chloroquine.

Bệnh nhân thiếu men G6PD, rối loạn máu, bệnh vẩy nến, nghiện rượu, có vấn đề về thính giác,… có nguy cơ cao khi sử dụng Chloroquine. Tuân thủ theo chỉ dẫn của bác sĩ để kiểm soát rủi ro trong thời gian sử dụng.

Thuốc Chloroquine làm thay đổi tầm nhìn và gây chóng mặt, cần thận trọng khi lái xe hoặc thực hiện những hoạt động đòi hỏi sự tập trung cao. Sử dụng rượu và chất kích thích trong quá trình điều trị có thể làm tăng độc tính của thuốc.

chloroquine 200 mg
Không sử dụng rượu, đồ uống có cồn và chất kích thích trong thời gian điều trị

Chloroquine làm tăng độ nhạy cảm của da với ánh nắng mặt trời. Nên sử dụng dù, áo khoác và thoa kem chống nắng nếu phải di chuyển ngoài trời.

Thuốc gây ảnh hưởng đến nhịp tim và làm phát sinh các triệu chứng như ngất xỉu, nhịp tim nhanh, chóng mặt,… Nếu bạn không có vấn đề về tim mạch nhưng người thân cận huyết mắc bệnh suy tim hoặc từng có tiền sử đột quỵ, bạn cần thông báo điều này với bác sĩ.

Thuốc Chloroquine làm thay đổi lượng đường trong máu, vì vậy cần cẩn trọng khi dùng cho bệnh nhân bị tiểu đường.

Bệnh nhân cao tuổi có nguy cơ cao khi sử dụng loại thuốc này, nhất là những tác dụng phụ có liên quan đến thị lực. Chloroquine có thể gây hại cho thai nhi. Do đó thuốc chỉ được sử dụng cho phụ nữ mang thai khi thực sự cần thiết.

Chưa có đủ nghiên cứu cho thấy Chloroquine đi vào sữa mẹ. Thảo luận với bác sĩ trước khi quyết định dùng thuốc trong thời gian cho con bú.

2. Tác dụng phụ

Bác sĩ chỉ kê toa thuốc Chloroquine khi nhận thấy lợi ích cao hơn nguy cơ. Tuy nhiên bạn có thể gặp phải một số tác dụng không mong muốn trong thời gian sử dụng.

Tác dụng phụ thông thường:

  • Đau bụng
  • Mờ tầm nhìn
  • Nôn mửa
  • Tiêu chảy
  • Đau đầu

Tác dụng phụ nghiêm trọng:

  • Rụng tóc
  • Có hành vi và suy nghĩ bất thường
  • Trầm cảm
  • Màu da sẫm hơn
  • Có dấu hiệu nhiễm trùng (ớn lạnh, đau họng, sốt cao,…)
  • Sưng mắt cá chân
  • Môi nhợt nhạt
  • Chảy máu, dễ bầm tím
  • Co giật lưỡi và mặt
  • Tẩy màu tóc
  • Giảm thính lực hoặc nghe âm thanh bất thường
  • Nghiêm trọng hóa các triệu chứng của bệnh vẩy nến và viêm da mãn tính
  • Mệt mỏi bất thường
  • Tổn thương gan (đau bụng, nước tiểu đậm màu, vàng mắt,…)
  • Yếu cơ

Tác dụng phụ rất nghiêm trọng:

  • Co giật
  • Nhịp tim bất thường
  • Ngất xỉu
  • Chóng mặt

Tác dụng phụ hiếm gặp (làm giảm lượng đường trong máu):

  • Run rẩy
  • Mờ mắt
  • Ngứa ran ở ban tay, bàn chân
  • Chóng mặt
  • Đổ mồ hôi bất thường

Cần chú ý những biểu hiện của cơ thể trong thời gian dùng thuốc để kịp thời thông báo cho bác sĩ trong thời gian sớm nhất.

3. Tương tác thuốc

Cách thức hoạt động của Chloroquine có thể thay đổi nếu xuất hiện phản ứng tương tác.

chloroquine 200 mg
Lưu ý khi sử dụng Chloroquine với dofetilide, amiodaron, quinidine, erythromycin,…

Chloroquine có thể tương tác với những loại thuốc sau:

  • Mefloquine, sulfadoxine, agalsidase, penicillamine
  • Rượu, isoniazid, acetaminophen: Sử dụng Chloroquine với rượu và những loại thuốc này có thể gây hại cho gan.
  • Dofetilide, amiodaron, quinidine, erythromycin, pimozide, sotalol, mefloquine: Dùng Chloroquine với những loại thuốc này có thể làm tăng ảnh hưởng đến nhịp tim.
  • Cimetidine và thuốc kháng axit khác: Sử dụng Chloroquine cách những loại thuốc này ít nhất 2 giờ để tránh tương tác.
  • Một số loại vaccine: Chloroquine gây ảnh hưởng đến hoạt động của một số loại vaccine. Thông báo với nhân viên y tế nếu bạn có ý định tiêm vaccine trong thời gian sử dụng thuốc Chloroquine.

Chloroquine có thể tương tác với nhiều loại thuốc khác không được đề cập trong bài viết. Trao đổi với bác sĩ chuyên khoa để biết danh sách đầy đủ những loại thuốc có tương tác với Chloroquine.

Giải đáp thắc mắc của độc giả cùng chuyên gia của chúng tôi!

Ths.BS Nguyễn Thị Tuyết Lan
Nguyên Trưởng khoa khám bệnh - BV YHCT trung ương

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.