Cây xuyến chi và những công dụng tuyệt vời của nó

Cây xuyến chi hay còn gọi là cây đơn buốt có tên khoa học là Bidens pilosa là một loài thực vật thân thảo thường mọc thành những cây bụi ở các vùng đồng cỏ, đất hoang. Cây xuyến chi phân bố đều khắp các vùng ấm trên thế giới nhưng nó được cho là có nguồn gốc từ Châu mỹ.

hình ảnh cây xuyến chi
Hình ảnh cây xuyến chi

Mô tả chung về cây xuyến chi

Ở Việt Nam cây xuyến chi phân bố khắp các tỉnh thành từ Bắc vào Nam ở những bãi đất trống, ven đường, ven mương, đồng cỏ,… Cây xuyến chi có thân tròn, có lông và có thể phát triển đến độ cao khoảng 1m. Trên thân là những chiếc lá màu xanh nằm đối diện nhau và có hình răng cưa.

Đông trùng hạ thảo - quà sức khoẻ quý giá từ thiên nhiên, nâng tầm sức khoẻ, món quà được săn lùng nhất thời Covid. CLICK NHẬN NGAY ƯU ĐÃI.

Hoa xuyến chi thường nở suốt quanh năm với đặc điểm gồm năm cánh hoa màu trắng và nhụy hoa màu vàng. Các hạt được phát triển từ nhụy hoa, sau đó bay theo gió đến những nơi có điều kiện tốt để phát triển thành cây con.

Thành phần hoạt chất trong cây xuyến chi gồm:

  • Nước 9,8%.
  • Acetone 2,8%.
  • Methanol: 8,6%.
  • Magie 2,3%.
  • Mangan 2,2%.
  • Photpho 1,6%.
  • Crom 1,2%.
  • Canxi 1,1%.
  • Kẽm 0,03%.
  • Sắt 0,02%.

Công dụng cây hoa xuyến chi

Cây xuyến chi có vị đắng, nhạt, hơi cay và tính mát nên có tác dụng tốt trong việc thanh nhiệt cho cơ thể, giải độc, sát trùng các vết thương, chống viêm.

Nó thường được sử dụng để điều trị các bệnh như viêm họng, sưng họng phát sốt, viêm ruột, tiêu chảy, kiết lỵ hay các bệnh ngoài da như dị ứng, mày đay, ngứa,…

Trong dân gian người ta thường dùng cây xuyến chi để đắp trực tiếp vào những vết côn trùng cắn, rắn cắn nhờ khả năng chống viêm của nó.

Hoạt chất flavoness và polyynes được tìm thấy trong cây xuyến chi có tác dụng chống khối u ở những người bị bệnh ung thư phá triển.

Cây xuyến chi còn được xem là một loài thực vật có khả năng làm giảm các triệu chứng của đái tháo đường hiệu quả nhờ cytopoloyne và polyynes có trong cây.

Tinh dầu trong lá cây xuyến chi là một hợp chất chống oxy hóa mạnh có tác kháng khuẩn, kháng nấm.

Cây xuyến chi cũng được sử dụng để làm cỏ trang trí trong khuôn viên nhà hoặc ngoài công việc giúp tăng thêm vẻ đẹp và sự tươi mát cho khu vườn.

Cây xuyến chi thường mọc thành đám trong vườn
Cây xuyến chi thường mọc thành đám trong vườn

Cách sử dụng cây xuyến chi

Cây xuyến chi thường được dùng cả phần thân, lá và hoa để áp dụng chữa được nhiều bệnh khác nhau. Dưới đây là một số cách chữa bệnh bằng cây xuyến chi:

  • Chữa bệnh về tiêu hóa: cắt lấy cả cây rồi cắt ra từng khúc ngắn, sau đó đem đi phơi khô và sắc lấy nước uống hằng ngày sẽ chữa trị được một số bệnh tiêu hóa như tiêu chảy, kiết lỵ,…
  • Hạ sốt: lấy 20 gram lá và hoa xuyến chi giã nát với 20 gram sài đất. Sau đó chắt lấy phần nước cho trẻ uống, còn phần bã đắp lên trán sẽ giúp hạ sốt nhanh chóng.
  • Chữa bệnh đau lưng do hoạt động quá sức: dùng 150 gram xuyến chi cùng với 250 gram đại táo sắc với 1 lít nước. Đến khi nước cạn còn 500ml thì chắt ra chia đều thành 3 lần uống. Để người bệnh dễ uống hơn có thể cho thêm mật ong vào.
  • Chữa ngứa do dị ứng: đem 200 gram xuyến chi đun sôi với 1 hoặc 5 lít nước để tắm. Trong quá trình tắm dùng bã cây chà xát lên người để hiệu quả hơn. Tắm thường xuyên từ 3 đến 5 ngày sẽ giúp bệnh mau khỏi hơn.
  • Giảm đau răng, viêm lợi: ngâm 15 gram hoa xuyến chi với 200 ml rượu trong vòng 1 tuần, sau đó lấy ra ngậm để điều trị bệnh.
  • Chữa cam tích ở trẻ em: lấy 15 gram cây xuyến chi với 60 gram gan lợn hấp chung với nhau và ăn khi còn nóng sẽ giúp cải thiện bệnh cam tích cho trẻ em.
  • Chữa trị viêm thận: hấp cách thủy 15 gram cây hoa xuyến chi giã nát cùng với 1 quả trứng gà để ăn hằng ngày sẽ có tác dụng chữa trị được bệnh viêm thận.
  • Chữa viêm gan do vius: dùng 20 gram xuyến chi, 20 gram diệp hạ châu, 15 gram bồ bồ, 15 gram cam thảo đất, 12 gram hạt dành dành sắc nước để uống mỗi ngày 2 lần.
  • Điều trị bệnh đau nửa đầu: 30 gram xuyến chi, 20 gram trân châu mẫu, 3 quả đại táo. Đem tất cả các nguyên liệu trên sắc lấy nước và uống khi còn ấm để trị bệnh.
  • Chữa viêm họng: lấy 15 gram xuyến chi, 15 gram sài đất, 15 gram kim ngân hoa, 15 gram cam thảo đất, 15 gram lá hung chanh đem sắc lấy nước uống hàng ngày sau mỗi bữa ăn 20 phút. Mỗi ngày nên uống 2 lần khi còn ấm.
  • Chữa đau nhức do phong thấp: dùng 30 – 60 gram cây xuyến chi để sắc lấy nước uống mỗi ngày từ 2 – 3 lần sau mỗi bữa ăn. Uống từ 10 đến 15 ngày sẽ cải thiện được tình trạng bệnh.
  • Chữa tiểu đường: dùng 500g xuyến chi đem rửa sạch và bỏ rễ. Sau khi rửa sạch xong bạn đem 500g xuyến chi nấu với 2 lít nước, để dành uống mỗi ngày.
Những công dụng chữa bệnh của cây xuyến chi
Những công dụng chữa bệnh của cây xuyến chi

Món ăn từ cây xuyến chi

Đây là loại cây dễ tìm kiếm nhưng không phải ai cũng biết xuyến chi lại có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon như:

  • Xuyến chi xào: bạn có thể xào lá xuyến chi với tỏi, thịt, tôm,…
  • Canh xuyến chi: có thể kết hợp với tôm, cua,.. để có một ngón canh ngọt
  • Xuyến chi luộc: rửa sạch lá xuyến chi và đêm trần qua nước sôi cho chín.
  • Ăn lẩu: thường thì lá xuyến chi được dùng như loài rau ăn kèm trong các món lẩu.

Lưu ý trong quá trình sử dụng cây hoa xuyến chi

Mặc dù cây xuyến chi rất lành tính và không gây ngộ độc, tuy nhiên trong quá trình sử dụng nên lưu ý những điều sau đây:

  • Trước khi sử dụng nên rửa thật sạch sẽ để loại bỏ những bụi bặm bám trên cây.
  • Không để gia súc ăn phải cây xuyến chi vì nó dễ làm hư thai.
  • Phụ nữ mang thai không nên sử dụng cây xuyến chi tùy tiện mà hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
  • Một số người có thể sẽ bị dị ứng với các thành phần có trong cây xuyến chi vì vậy không được dùng nó.
  • Khi bôi cây xuyến chi trên da nên tránh ánh nắng mặt trời vì nó dễ dẫn đến cháy da, kích ứng hoặc sưng tấy.

Cây xuyến chi nếu biết cách áp dụng để chữa bệnh sẽ là một trong những vị thuốc tốt giúp đẩy lùi được nhiều căn bệnh. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn bạn hãy tham khảo ý khiến bác sĩ chuyên khoa trước khi sử dụng nó.

Có thể bạn quan tâm

Hỏi đáp cùng chuyên gia

  1. NhânNhân says: Trả lời

    Cho em bt rõ các chất hoá học của cây xuyến chi vs ạ

  2. Nguyễn hạnhNguyễn hạnh says: Trả lời

    Lợi ích

  3. tú anhtú anh says: Trả lời

    cây cỏ dại cũng có ích trong cuộc sống. Đơn giản, dễ áp dụng lại hiệu quả. Cám ơn bài viết đã cung cấp thêm thông tin

  4. Thùy TrangThùy Trang says: Trả lời

    ai dùng cây xuyến chi này chữa bệnh xương khớp bao giờ chưa? dạo này công việc phải đi lại suốt, người ngợm cứ như đi mượn, đau nhức hết chỗ nọ chỗ kia.

  5. Tien dat djTien dat dj says: Trả lời

    trẻ nhỏ dưới 3 tuổi dùng được không ạ

  6. Đào Văn QuyĐào Văn Quy says: Trả lời

    Giới trẻ bây giờ đau ốm thì sẵn hiệu thuốc Tây mua về uống ko phải phiền phức nên cây thuốc nam dần quên lãng.thuốc Tây như con dao 2 lưỡi lại còn thuốc thật giả nữa lạm dụng rất nguy hiểm.anh ấy nói ko phải xàm hay lừa đảo gì thực sự cây xuyến chi mọc như rừng là cây thuốc rất tốt tôi đã dùng 10 năm rồi. Cây có tính bình tác dụng kháng viêm hạ đờm cảm cúm viêm họng sốt một nắm cây cả cành non già lá hoa rửa sạch chia 3 lần đun uống 3 ngày.mỗi ngày uống 2 lần mỗi lần 1 cốc uống lúc nước nóng nước rất dễ uống vị thơm nếu cảm cúm.ho hay viêm họng nặng có thể đun nước cây xuyến chi uống 5 hôm hay 1 tuần đến khi khỏi uống nước này ko có tác dụng phụ nên cứ yên tâm dùng dài ngày.khỏi ko lo bệnh tái phát lại ko như uống thuốc Tây đc mấy hôm lại bị lại lá xuyến chi có thể dùng làm rau xào luộc ăn.

  7. Mei liMei li says: Trả lời

    Nghe nói hoa này chữa được bệnh viêm xoang phải không ae

  8. Diệu LinhDiệu Linh says: Trả lời

    Có tác dụng chống u thật không ạ ? Dùng cho người ung thư thì dùng thế nào?

  9. hoahongcogaihoahongcogai says: Trả lời

    Cây này gọi là cây cỏ đĩ. Vì hoa già là dính vào người. Dùng lá non nấu hoặc xào tỏi ăn khỏi đau lưng.

  10. Ngọc Lan TrầnNgọc Lan Trần says: Trả lời

    Hoa xuyến chi, chỗ mình gọi là hoa đồng nội mọc khắp nơi

  11. Tuyên vũTuyên vũ says: Trả lời

    Mình ở Bắc Giang, gần đây thấy rất nhiều người hái về ăn, luộc hay xào tùy khẩu vị!
    Mình vô cùng ngưỡng mộ và bái phục sức sống mãnh liệt của cây này!
    Cây rau sạch, bổ! cây thuốc tốt !
    Không có lý do gì để từ chối!
    Mấy thầy đông y gần nhà mình cũng hái về ăn (luộc, xào) hoặc sấy khô đun nước uống chữa giải độc Gan …

  12. bachhoa_zzzbachhoa_zzz says: Trả lời

    Mih thấy cây này nhiều nôóng gây ngứa. Có pải ko bn

  13. tantan says: Trả lời

    “Thành phần hoạt chất trong cây xuyến chi gồm:
    Nước 9,8%.
    Acetone 2,8%.
    Methanol: 8,6%.
    Magie 2,3%.
    Mangan 2,2%.
    Photpho 1,6%.
    Crom 1,2%.
    Canxi 1,1%.
    Kẽm 0,03%.
    Sắt 0,02%.”
    Tại sao thành phần hoạt chất là những thành phần này?? admin cần xem lại thành phần của cây nhé, để người đọc hiểu nhầm những chất này có tác dụng chữa bệnh thì xong.

  14. Nguyễn Trung ngậnNguyễn Trung ngận says: Trả lời

    Mình lấy ngọn non xào tỏi ăn có sao ko vậy?

  15. Hang huyenHang huyen says: Trả lời

    Hôm nay hái rau sào thử ăn . thật ko ngờ nó ngon hơn cần tây nhưng phải cho thêm nước thì nó ko bị dai

Ths.BS Nguyễn Thị Tuyết Lan
Nguyên Trưởng khoa khám bệnh - BV YHCT trung ương

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.

Đối tác

Ông Phạm Minh Đức - 0914530xxx
Thanh Trì, Hà Nội
Đặt mua 1 kg Cỏ Ngọt cách đây 1 phút